Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα ανέτρεψε χθες 17 Σεπτεμβρίου τον σχεδιασμό του προκατόχου του Τζορτζ Μπους για εγκατάσταση στην Ευρώπη του αντιβαλλιστικού συστήματος Άμυνας Επίγειας βάσης Μέσης διαδρομής (GMD) των ΗΠΑ, ανακοινώνοντας την πρόθεση υλοποίησης προγράμματος με βλήματα Patriot Προηγμένης Ικανότητας 3 (PAC-3) και SM-3. Η τρίτη θέση GMD -μετά από εκείνες στην Αλάσκα και την Καλιφόρνια- θα περιλάμβανε 10 βλήματα Αναχαίτισης Επίγειας Βάσης (GBI) δύο σταδίων, ενώ στην Τσεχία επρόκειτο να μεταφερθεί μετά από αναβάθμιση το Πρωτότυπο Ραντάρ Επίγειας Βάσης (GBR-P) Χ-ζώνης συχνοτήτων, από την ατόλη Κουάτζαλεϊν των νησιών Μάρσαλ στον κεντρικό Ειρηνικό ωκεανό. Ο Υπουργός Άμυνας Ρόμπερτ Γκέιτς και ο Στρατηγός Τζέιμς Κάρτραϊτ του Σώματος Πεζοναυτών, Αντιπρόεδρος του Διακλαδικού Αρχηγών Επιτελείων (JCS), ανέφεραν σε συνέντευξη Τύπου πως στο υπόβαθρο των μεταβολών βρίσκονται τα ευρήματα ανασκόπησης της άμυνας κατά βαλλιστικών βλημάτων με εντολή του Κογκρέσου, καθώς και η προσαρμογή των εκτιμήσεων από τις υπηρεσίες πληροφοριών για την αντίστοιχη απειλή από το Ιράν.

 Ο σχεδιασμός για GBI στην Ευρώπη στηριζόταν στην υπόθεση πως το Ιράν θα διέθετε περί το 2015 μερικά Διηπειρωτικά Βαλλιστικά Βλήματα (ICBM), ικανά να φθάσουν στην Ευρώπη και τελικά στις ΗΠΑ. Ωστόσο τα Βαλλιστικά Βλήματα Μέσου (1.000-3.000km) και Ενδιάμεσου (3.000-5.500km) Βεληνεκούς (MRBM/IRBM) διαδίδονται με ανησυχητικό ρυθμό. Ιδιαίτερη ανησυχία μάλιστα προκαλεί η απειλή της «επιδρομής», με την ταυτόχρονη εκτόξευση εκατοντάδων τέτοιων βλημάτων. Ο Κάρτραϊτ τόνισε πως το ναυτικό βλήμα SM-3 εξω-ατμοσφαιρικής αναχαίτισης προσφέρει πολύ μεγαλύτερες ικανότητες, οικονομικά προσιτές και με ευρύτερη διασπορά κατά εκτενέστερου φάσματος βαλλιστικών απειλών, σε σύγκριση με τα GBI. Το νέο σχέδιο περιλαμβάνει 4 φάσεις:

• Φάση 1, 2011. Μίγμα επίγειων συστημάτων τερματικής άμυνας PAC-3 ενδο-ατμοσφαιρικής αναχαίτισης και SM-3 Block IA σε πλοία, στην Ανατολική Μεσόγειο και σε λοιπές περιοχές γύρω από την Ευρώπη. Το σύστημα Αεράμυνας Θεάτρου Μεγάλου Ύψους (THAAD) παρατάσσεται στην Ευρώπη στα τέλη του 2010.

• Φάση 2, 2015. Βλήματα SM-3 Block IB με δίχρωμο υπέρυθρο ερευνητή και Σύστημα Ελέγχου Εκτροπής και Στάσης (DACS), σε πλοία και μετακινούμενες επίγειες θέσεις. Για τις τελευταίες η Πολωνία και η Τσεχία είναι από τις κορυφαίες υποψηφιότητες. Περιλαμβάνονται αερομεταφερόμενοι αισθητήρες.

• Φάση 3, 2018. Βλήματα SM-3 Block IIA διαμετρήματος 21in (533mm) για μεγαλύτερο αποτύπωμα προστασίας από βαλλιστικά βλήματα μακρύτερου βεληνεκούς, έναντι του Block IA/B των 14in (355mm). Τα βλήματα θα βρίσκονται σε πλοία και μέχρι 3 επίγειες θέσεις για την προστασία της Ευρώπης.

• Φάση 4, 2020. Θα στηρίζεται στο μελλοντικό SM-3 Block IIB, με ικανότητα αναχαίτισης ICBM από το Ιράν.

Ο Κάρτραϊτ ανέφερε το κόστος μονάδας των βλημάτων αναχαίτισης: $70 εκατ. για κάθε GBI, $9,5-10 εκατ. για το SM-3 Block IA, $13-15 εκατ. για το SM-3 Block IB, $9 εκατ, για το THAAD και $3,3 εκατ. για το PAC-3.

Ταυτόχρονα με τις ανακοινώσεις στην Ουάσιγκτον, η υφυπουργός Άμυνας για θέματα πολιτικής Μισέλ Φλούρνοϋ επισκεπτόταν Πράγα και Βαρσοβία για να καθησυχάσει τις ανησυχίες των δύο κυβερνήσεων. Η καθυστέρηση στην επικύρωση της θέσης των GBI σήμαινε ολίσθηση της εγκατάστασης ακόμη και μέχρι το 2018. Οι Γκέιτς και Κάρτραϊτ τόνισαν πως το SM-3 είναι υποψήφιο για την Πολωνία και την Τσεχία. Πάντως η εγκατάλειψη της ευρωπαϊκής θέσης GMD αίρει το κύριο εμπόδιο αναθέρμανσης των σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ, με ευεργετικά αποτελέσματα στα στρατιωτικά και διπλωματικά μέτωπα της Δύσης, όπως στο Αφγανιστάν και στο Ιράν.

Παράλληλα οι ανακοινώσεις δημιουργούν νέα δεδομένα για την Ελλάδα και την Τουρκία, αλλά και ευκαιρίες για αξιοποίηση από το πρόγραμμα νέων φρεγατών του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού.πηγή