Η τουρκική Hürriyet Daily News & Economic Review ανέφερε χθες 7 Οκτωβρίου πως ο επικεφαλής της Γραμματείας Αμυντικής Βιομηχανίας (SSM) Μουράτ Μπαγιάρ, δήλωσε: «Ίσως αγοράσουμε 120 αεροσκάφη JSF αντί για 100».

Πάντα κατά την τουρκική πηγή, η απόφαση προμήθειας 120 Διακλαδικών Μαχητικών Κρούσης (JSF) F-35 Lightning II θα ανεβάσει το κόστος προγράμματος για την Άγκυρα σε τουλάχιστον $13 δισ, από $11 δισ. για 100 αεροσκάφη. Σε αξιωματούχο προμηθειών εξοικειωμένο με το πρόγραμμα αποδίδεται η εκτίμηση πως η τελική απόφαση θα εξαρτηθεί από το ποσό διαθέσιμης χρηματοδότησης τα επόμενα έτη. Αξιωματούχοι προμηθειών ανέφεραν επίσης πως η Τουρκική Αεροδιαστημική Βιομηχανία (ΤΑΙ) και λοιπές εταιρείες εξασφάλισαν συμβάσεις παραγωγής εξαρτημάτων και τμημάτων του F-35, αξίας μεγαλύτερης των $4 δισ.

Η τουρκική κυβέρνηση υπέγραψε στις 25 Ιανουαρίου 2007 το Μνημόνιο Κατανόησης (MoU) για την Παραγωγή, Διατήρηση και Επακόλουθη Ανάπτυξη (PSFD) του F-35, αναλαμβάνοντας την υποχρέωση καταβολής $690 εκατ. επιπρόσθετα των $175 εκατ. του MoU της φάσης Ανάπτυξης και Επίδειξης Συστήματος (SDD). Το PSFD MoU δεσμεύει τους διεθνείς εταίρους για την απόκτηση συγκεκριμένου αριθμού F-35 -100 στην περίπτωση της Τουρκίας- με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, ενώ προβλέπει καταβολή ρήτρας σε περίπτωση ακύρωσης της προμήθειας. Προβλέπει επίσης πληρωμές κατανεμημένες επί σειρά ετών, για να διατηρηθεί η υπόσταση των εταίρων στο πρόγραμμα.

Οι πληρωμές αυτές προσδιορίσθηκαν από το πρόσθετο κόστος του προγράμματος για την κάλυψη των εξαγωγών, περιλαμβανόμενων των απαιτήσεων εξοπλισμού παραγωγής, με βάση υπολογισμούς των ΗΠΑ. Οι πληρωμές κάθε κράτους-εταίρου προσδιορίζονται από τον αριθμό αεροσκαφών που σχεδιάζει να αποκτήσει, σε σχέση με το σύνολο των εξαγωγικών F-35 τα οποία καλύπτονται από το MoU. Σε αντάλλαγμα, οι εταίροι διασφαλίζουν θέσεις παράδοσης αεροσκαφών ολοκληρωμένες στο βασικό πρόγραμμα παραγωγής, αντιπροσώπευση στο Διακλαδικό Γραφείο Προγράμματος (JPO) και δυνατότητα υποβολής προσφορών για κατασκευαστικές δραστηριότητες του JSF, στο πλαίσιο του σχεδιασμού Βιομηχανικής Συμμετοχής (IP).

Το 2009 ψηφίσθηκε νόμος στο τουρκικό κοινοβούλιο, κατά τον οποίο η τουρκική βιομηχανία θα μετάσχει στην παραγωγή του F-35 υπό την ηγεσία της Lockheed Martin. Το 2010 η Άγκυρα θα πρέπει να δεσμευθεί επίσημα για την απόκτηση συγκεκριμένου αριθμού F-35.

Κατά το Παράρτημα Α του PFSD MoU και με την προϋπόθεση της έγκαιρης υπογραφής σύμβασης προμήθειας από την Τουρκία, οι παραδόσεις 10 αεροσκαφών F-35A της 6ης ετήσιας σύμβασης Αρχικής Παραγωγής Χαμηλού Ρυθμού (LRIP) προβλέπεται να αρχίσουν το 2014 στις ΗΠΑ, για να ακολουθήσουν 10 της 7ης σύμβασης LRIP το 2015. Τα υπόλοιπα 80 αεροσκάφη θα ανήκουν σε πολυετείς συμβάσεις πλήρους ρυθμού παραγωγής. Προβλέπεται συγκεκριμένα να παραδοθούν 10 αεροσκάφη το 2016, από 12 το 2017 και 2018, από 10 σε καθένα από τα επόμενα 4 έτη και τα 6 τελευταία το 2023.

Η προαναφερόμενη τουρκική πηγή αναφέρει επίσης δήλωση του Μπαγιάρ, κατά την οποία δεν προβλέπεται προμήθεια του Eurofighter Typhoon στο εγγύς μέλλον: «Ίσως εξετάσουμε την αγορά μερικών Eurofighter μετά το 2020. Δεν αποκλείουμε την επιλογή αυτή μετά από εκείνο το έτος.»

Τέλος, η τουρκική πηγή αποδίδει στον Μπαγιάρ δήλωση για ολοκλήρωση του προγράμματος εκσυγχρονισμού των 209 F-16 της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας, ύψους $1,1 δισ. κατά προσέγγιση, το 2011. Στα τέλη του 2011 ή στις αρχές του 2012 τοποθέτησε επικεφαλής της SSM την έναρξη παράδοσης των 30 F-16 Block 50+ υπό παραγγελία, αξίας $1,78 δισ.

πηγή