Του ΝΑΣΙΜ ΑΛΑΤΡΑΣ

Φαίνεται πως η Τουρκία άνοιξε προς τον αραβικό και ισλαμικό κόσμο τη Μεγάλη Πύλη, που για εννέα δεκαετίες έμεινε κλειστή.

Αμερικανοί, Ευρωπαίοι, Ισραηλινοί, Αραβες και μουσουλμάνοι ασχολούνται εκτενώς εδώ και μία εβδομάδα με τη νέα εξωτερική πολιτική της Τουρκίας.

Οι αναλύσεις είναι πολλές και οι ερμηνείες περισσότερες και όλες καταλήγουν στο εξής συμπέρασμα: «Οι Οθωμανοί ξαναέρχονται στον αραβικό κόσμο». Αυτό όμως δεν είναι αρκετό. Χρειάζεται να θέσουμε μερικά ερωτήματα όπως: Αυτή η πολιτική έχει βάθος; Είναι ανεδαφική; Εχει προοπτική;

Κατ’ αρχάς, λένε πολλοί Αραβες αναλυτές, οι Τούρκοι κάταφεραν ως ένα βαθμό να «ψήνουν» σε πολύ χαμηλή φωτιά όλες τις κόντρες που είχαν σε όλα τα μέτωπα: Κυπριακό, Ελληνοτουρκικά, ένταξη στην Ε.Ε., Αρμενικό, Κουρδικό.

Γράφουν πως «η νέα εξωτερική πολιτική της Τουρκίας άρχισε να απεγκλωβίζεται από τα «βαρίδια», εντός και εκτός της χώρας, που την έδεναν, και έτσι απελευθερώθηκε από παρείσακτους εργολάβους που εκβίαζαν την κοσμική Τουρκία και υπέταξαν πολλές περιφερειακές επιλογές της στα δικά τους παιχνίδια, στην ευρύτερη περιοχή της Ασίας και της Μέσης Ανατολής». Ενα από αυτά τα βαρίδια είναι «το βαθύ κράτος, που συνεχώς δημιουργούσε πολέμους, κατοχικά προβλήματα, περιφερειακές εντάσεις και τα έτρεφε, προσδοκώντας γεωπολιτικά οφέλη από γείτονες και τις υπερδυνάμεις.» Αλλοι Αραβες αναλυτές, συγκρίνοντας την πολιτική της Τουρκίας με αυτήν του Ισραήλ, έγραψαν: «Ακολουθούσε την ίδια στρατηγική που ακολουθούσε το Ισραήλ, το ίδιο στρατιωτικό δόγμα, πιστεύοντας πως έτσι, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, θα έπαιρνε από τους πολέμους και τις κατοχές περισσότερα από όσα θα έδινε σε φάσεις διαπραγματεύσεων και συμβιβασμών».

Τα τελευταία χρόνια όμως «κάτι» αλλάζει στην Τουρκία, επισημαίνουν πολλοί Αραβες αναλυτές. Μάλιστα, μια μερίδα πιστεύει ότι τελικά «όσο περισσότερο απομακρύνεται η Τουρκία από τη στρατηγική ένταξης στην Ε.Ε. τόσο περισσότερο απομακρύνεται από τη βαρβαρότητα, την υποκρισία και τον ρατσισμό». Οι αιτίες που ανάγκασαν την Τουρκία να αλλάξει πολιτική ποικίλλουν στην αραβική αρθρογραφία: «Η αποτυχία των Τούρκων κοσμικών να λύσουν τα οικονομικά, κοινωνικά και εθνικά προβλήματα της χώρας. Η αυξανόμενη επιρροή του Ιράν στη περιοχή. Ο κομβικός ρόλος της Συρίας στο Μεσανατολικό. Η διεθνής οικονομική κρίση, το άνοιγμα των αραβικών αγορών. Τα μεγάλα αποθεματικά των Αράβων του πετρελαίου». Μια μερίδα Αράβων αναλυτών προέβλεπαν το 2003, τότε δηλαδή που αρνήθηκε ο Ερντογάν να παραχωρήσει το έδαφος και τον εναέριο χώρο της Τουρκίας για να βομβαρδιστεί το Ιράκ το 2003, και τώρα, όταν καταδίκασε τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξε το Ισραήλ στον Λίβανο και στη Γάζα, ότι «ο Ερντογάν σκάβει με τα ίδια του τα χέρια τον τάφο του» και ότι «ο ρόλος της Τουρκίας τώρα θα υποβαθμιστεί στο αμερικανικό γεωπολιτικό παιχνίδι». Εγραψαν επίσης ότι «η κατάρρευση της οικονομίας της Τουρκίας βρίσκεται προ των πυλών». Αλλοι αναλυτές, που επέκριναν την ισλαμική Τουρκία όταν βομβάρδιζε τους Κούρδους αντάρτες στο βόρειο Ιράκ, έβλεπαν ότι «η βαρβαρότητα δεν εγκατέλειψε την Τουρκία».

Και όμως, η πολιτική ηγεσία της «ισλαμικής Τουρκίας» διαπίστωσε πολύ πιο γρήγορα από όσο περιμέναμε ότι με στρατιωτικά μέσα δεν πετύχαινε να λύσει το κουρδικό πρόβλημα. Οτι η συνταγή του Ισραήλ είναι δόγμα αποτυχίας και βαρβαρότητας και δεν αποφέρει στρατηγικά οφέλη ,αλλά εγκλήματα πολέμου.

Από την άλλη, η νέα πολιτική της Τουρκίας δεν πρέπει να καθησυχάζει τους Κούρδους αντάρτες ώστε να τους οδηγήσει στην παράδοση των όπλων τους όσο δεν λύνεται το πρόβλημα του λαού τους. Οι πράξεις καλής θέλησης εκ μέρους τους δεν πρέπει να τους οδηγήσουν σε συμφωνία τύπου «Βάρκιζας». Γιατί τα παιχνίδια των μεγάλων δυνάμεων και των λόμπι στις ΗΠΑ, και ειδικά όσο κυβερνούν το βόρειο Ιράκ τα τσιράκια των μεγάλων δυνάμεων των λόμπι, η κλίκα του αμερικανικού Πενταγώνου, Μπαρζανί και Ταλαμπανί, είναι πάντα περίεργα. Και οι Κούρδοι από αυτούς έχουν δεχτεί πολλές φορές στο παρελθόν πισώπλατες μαχαιριές.

ΠΗΓΗ