Ο διάλογος είναι ο καλύτερος τρόπος να χειριστεί κανείς τους ισλαμιστές.

The Guardian

Σε πείσμα των υψηλών τόνων της διεθνούς διπλωματίας αναφορικά με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ο τελευταίος γύρος των διαπραγματεύσεων της Βιέννης προκάλεσε εκτόνωση της κρίσης. Η εκρηκτική αποκάλυψη από τον Ομπάμα περί μυστικών εγκαταστάσεων του Ιράν στην πόλη Κομ, τον περασμένο μήνα, έχασε την ισχύ της, όταν αποκαλύφθηκε ότι η Αμερική γνώριζε τα καθέκαστα εδώ και χρόνια. Σήμερα είναι πλέον σαφές ότι η συμφωνία του Ιράν να εξαγάγει αποθέματα πυρηνικού καυσίμου στη Ρωσία και τη Γαλλία για περαιτέρω εμπλουτισμό ήταν αποτέλεσμα παρασκηνιακής διπλωματίας τεσσάρων μηνών.

Επιβεβαιώνεται έτσι αυτό που οι αμερόληπτοι αναλυτές έλεγαν καιρό τώρα: Η κατάκτηση προχωρημένης πυρηνικής τεχνολογίας από το Ιράν είναι αναπόφευκτη και δεν υπάρχει καθεστώς κυρώσεων ικανό να την αποτρέψει. Αν όμως τεθεί υπό τον έλεγχο της ΙΑΕΑ, το ιρανικό πρόγραμμα είναι δυνατό να προχωρήσει με ασφάλεια, καθιστώντας τον έλεγχο των πυρηνικών εξοπλισμών κάτι περισσότερο από ευσεβή πόθο των προοδευτικών. Τους ερχόμενους μήνες, είναι πιθανό ότι το Ιράν θα κινείται βάσει της γνωστής συνταγής «ένα βήμα εμπρός, δύο βήματα πίσω», αλλά το ενδεχόμενο των κυρώσεων ή και ακόμα χειρότερων σεναρίων θα συνεχίσει να ξεθωριάζει στον ορίζοντα.

Υποχωρήσεις.

Οι υποχωρήσεις του Ιράν είναι έκφραση μιας γενικότερης τάσης, όπου το πολιτικό Ισλάμ εμφανίζεται πρόθυμο να έρθει σε συμβιβασμό, εφόσον του δοθεί η ευκαιρία. Από τους Αδελφούς Μουσουλμάνους της Αιγύπτου μέχρι τον Στρατό του Σαντρ, η πείρα δείχνει ότι τα ισλαμικά πολιτικά κόμματα, όπως οι περισσότερες οργανώσεις, επιδιώκουν απλώς να μεγιστοποιήσουν τη δική τους ισχύ και να εξασφαλίσουν τη δική τους επιβίωση. Το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι η μετατόπιση πολλών επίφοβων κινημάτων προς μετριοπαθέστερες θέσεις.

Πάρτε για παράδειγμα τη Χεζμπολάχ. Η από πολλές απόψεις κακοήθης λιβανέζικη οργάνωση ξεκίνησε ως αντάρτικο κίνημα με στόχο την εκδίωξη των ισραηλινών εισβολέων και την εγκαθίδρυση ενός κράτους με βάση τον ισλαμικό νόμο, τη σαρία. Σήμερα, στη συνοικία της Βηρυτού, που αποτελεί το προπύργιό της, τη Νταχίγια, συναντά κανείς μπουτίκ μόδας και δισκοπωλεία με ποπ μουσική δίπλα σε γραφεία της Χεζμπολάχ, χωρίς την ψύχωση που αισθάνεται στη βόρεια μεσοαστική Τεχεράνη. Μετά το φιάσκο που έπαθε το Ισραήλ το 2006, το ισλαμικό σχέδιο του Χομεϊνί για τον Λίβανο εξαρτάται από εξισορρόπηση πολιτικών συμφερόντων, εκλογικά ποσοστά και συμμαχίες με πολιτικούς άλλων θρησκευτικών δογμάτων.

Αντίστοιχα, στο Ιράκ, ο Στρατός του Μαχντί ξεκίνησε ως πολιτοφυλακή του ριζοσπαστικού σιιτικού κινήματος του Μοκτάντα αλ Σαντρ, που είχε ριζώσει στις παραγκουπόλεις της Βαγδάτης και άλλων πόλεων και διαπνεόταν από μεσσιανικό ζήλο. Πέντε χρόνια αργότερα, λειτουργεί ως κανονικό πολιτικό κόμμα που οργανώνει εκλογικές εκστρατείες εναντίον άλλων, επίσης σιιτικών πολιτικών δυνάμεων.

Στην πολιτική σκηνή.

Εξάλλου, πολύ λίγοι θυμούνται ότι το κόμμα Ντάουα του σημερινού πρωθυπουργού του Ιράκ, Νούρι αλ Μαλικί, ιδρύθηκε πριν από 60 χρόνια ως ισλαμική εναλλακτική λύση στην προοπτική του αραβικού σοσιαλισμού. Ακόμη και στο Κάιρο, αν και οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι παραμένουν τυπικά εκτός νόμου, η είσοδός τους στην πολιτική διαδικασία και στον κόσμο των εθνικής εμβέλειας μέσων ενημέρωσης μετέτρεψε ένα κοινωνικό κίνημα ηλικίας 80 χρόνων σε ένα ακόμη συστατικό της αιγυπτιακής κουλτούρας.

Ορισμένοι θα υποστηρίξουν ότι όλα αυτά είναι ψηφίδες ενός μεγάλου ισλαμικού σχεδίου για την κατάκτηση του κόσμου, αλλά τα επιχειρήματα υπέρ αυτής της οπτικής φθίνουν διαρκώς. Οσο για τους φιλελεύθερους που κραυγάζουν στο όνομα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κάθε φορά που έρχεται στην ημερήσια διάταξη το ενδεχόμενο διαλόγου με το πολιτικό Ισλάμ, θα έπρεπε να αναρωτηθούν: Αν ο στρατηγός Πινοσέτ εξασφάλισε υποστήριξη στο όνομα της ελευθερίας και ο χασάπης Ρασίντ Ντοστούμ στο όνομα της σταθερότητας, γιατί να μην εξασφαλίσει και ο Χαλέντ Μεσάλ της Χαμάς στο όνομα της ειρήνης;

Συνεκτική στρατηγική από τη Δύση.

Η Δύση χρειάζεται επειγόντως μια συνεκτική στρατηγική απέναντι στο πολιτικό Ισλάμ. Για την ώρα, οι αντιφάσεις αφθονούν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν τη Χεζμπολάχ τρομοκρατική οργάνωση, αλλά η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει αποκαταστήσει καιρό τώρα διαύλους επικοινωνίας. Οι Ταλιμπάν του Αφγανιστάν έχουν προσκληθεί να συμμετάσχουν στην πολιτική διαδικασία, αλλά βομβαρδίζονται διαρκώς, ένθεν και ένθεν των συνόρων με το Πακιστάν. Η Δύση πολεμά εναντίον της οργάνωσης Αλ Σαχάμπ στη Μογκαντίσου, αλλά εξοπλίζει έναν πρώην ηγέτη της, ο οποίος είναι σήμερα πρόεδρος της Σομαλίας. Την ίδια στιγμή, στηρίζει το Ανώτατο Ισλαμικό Συμβούλιο του Ιράκ, ένα κόμμα η ένοπλη δύναμη του οποίου εκπαιδεύεται και εξοπλίζεται από τους Φρουρούς της Επανάστασης, στο Ιράν, αλλά δεν συνομιλεί με τον Μουκτάντα αλ Σαντρ.

Ο δυτικός κόσμος θα έπρεπε να αναγνωρίσει, στον μακρύ διπλωματικό πόλεμο με το Ιράν, ότι ο διάλογος, αν και βραχυπρόθεσμα μπορεί να φαίνεται ότι εξυπηρετεί τους ισλαμιστές εχθρούς, μακροπρόθεσμα εγγυάται την αποριζοσπαστικοποίηση του ισλαμικού παράγοντα. Το σχέδιο του Χομεϊνί για εξαγωγή της ισλαμικής επανάστασης στον κόσμο, στην πραγματικότητα δεν ξεκίνησε ποτέ να υλοποιείται. Τον τελευταίο μήνα, το Ιράν πήρε αυτό που κυνηγούσε χρόνια, μια μικρή θέση σε ένα πολύ μεγάλο τραπέζι, μια θέση που δεν πρόκειται να εγκαταλείψει ουτε για χάρη της Ιερουσαλήμ. Δίνοντας στο Ιράν, τη Χαμάς και τους ομοίους τους ένα μεγαλύτερο κομμάτι της πίτας, η Δύση μπορεί να είναι βέβαιη ότι θα κρατήσει το φούρνο.

Εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ