Η Πολεμική Αεροπορία απολαμβάνει σήμερα, όπως τόσα κείμενα έχουν αναδείξει είτε στο διαδίκτυο είτε στον τύπο, μία ποιοτική κυριαρχία πάνω από τους ουρανούς του Αιγαίου. Σε αυτό βοήθησαν τα μέγιστα οι εντάξεις στο δυναμικό νέων, ικανών οπλικών συστημάτων, η εισαγωγή πολλαπλασιαστών ισχύος και η βελτίωση της εκπαίδευσης  των ιπταμένων καθ’ όλη τη δεκαετία που διανύουμε. Πώς ήταν, ωστόσο, η κατάσταση σ’ αυτήν 10 χρόνια πριν;

Τέτοιες μέρες το 1999, ο στόλος των μαχητικών αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας ανερχόταν περίπου σε 350 κομμάτια και απαρτιζόταν από έξι τύπους.

Ο πολυπληθέστερος ήταν αυτός των Α-7, που συγκροτούσαν τέσσερις μοίρες. Η σύνθεση κάποιων από αυτών ήταν ενισχυμένη. Ο ρόλος τους ήταν ίδιος με τον σημερινό: κρούση. Εκτός από τη συμβατική, μια από τις μοίρες ήταν επιφορτισμένη και με την πυρηνική κρούση, στα πλαίσια του NATO.

Ακολουθούσαν τα F-4. Τα “Φαντάσματα” ήταν χωρισμένα σε τέσσερις επίσης μοίρες. Το πρόγραμμα αναβάθμισης 39 από αυτά ήταν σε εξέλιξη, αλλά ταλανιζόταν από προβλήματα και καθυστερήσεις. Υπό εκείνες τις περιστάσεις, τα καλύτερα Phantoms ήταν τα SRA. Σημαντικό ρόλο εκτελούσαν τα RF-4 στον τομέα της φωτοαναγνώρισης, εφοδιασμένα με κάμερες και ατρακτίδια ηλεκτρονικής επιτήρησης ASTAC.

Τα πιο σύγχρονα αεροσκάφη της ΠΑ ήταν τα 110 περίπου αεροσκάφη τρίτης γενειάς: 75 F-16 & 35 Mirage 2000. Τα αεροσκάφη, ειδικότερα εκείνα της “Αγοράς του Αιώνα”, υπερασπίζονταν καθημερινά στο Αιγαίο τα εθνικά δικαιώματα κόντρα σε διπλάσιους αντιπάλους. Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι εκείνη την εποχή η Τουρκία διέθετε περί τα 220 F-16. Τα ελληνικά F-16 είχαν εφάμιλλο εξοπλισμό με τα αντίστοιχα τούρκικα: πυραύλους BVR ενεργής καθοδήγησης AIM-120 και πυραύλους αυτοάμυνας υπέρυθρης καθοδήγησης AIM-9. Τα Mirage 2000 υπερίσχυαν στις κοντινές αποστάσεις χάρη στα πιο ευαίσθητα Magic 2, αλλά υστερούσαν δραματικά σε ραντάρ και σε επιδόσεις BVR.

Περί τα 36 F-5, συγκεντρωμένα στη Θεσσαλονίκη, είχαν επιφορτιστεί με την εκπαίδευση των χειριστών. Τέλος, 27 Mirage F1 θα εκτελούσαν έως τη διάλυση της 334M το επόμενο έτος αναχαιτίσεις στο νότιο τομέα.

Το οπλοστάσιο των αεροσκαφών βασιζόταν σε μεγάλο ποσοστό στις μη κατευθυνόμενες βόμβες. Τα έξυπνα όπλα κυρίως ήταν βόμβες λέιζερ Paveway ΙΙ και πύραυλοι Maverick των εκδόσεων Α & B. Υπήρχαν βέβαια και οι πύραυλοι HARM, για αποστολές SEAD.

Τις μεταφορές είχαν επωμιστεί τα C-130. Τα αεροσκάφη, επιτέλους σύμφωνα με τους σχεδιασμούς, θα εκσυγχρονίζονταν. Αποστολές έρευνας και διάσωσης εκτελούσαν ελικόπτερα Agusta Bell 205, με ότι περιορισμούς αυτό συνεπαγόταν. Η εκπαίδευση των Ικάρων γινόταν με αεροσκάφη T-41/-37/-2. Η αντιαεροπορική αεράμυνα, τέλος, διέθετε πυραυλικά συστήματα Nike-Hercules (λίγο αργότερα θα κατέφθαναν τα Patriot Pac 2 της “ενδιάμεσης λύσης”) και το αντιαεροπορικό σύστημα ΒΕΛΟΣ. Εκείνη την περίοδο γινόταν, τέλος, η παραλαβή των κυπριακών S-300.

Και το σήμερα…

Βλέποντας τις αδυναμίες, οι ταγοί του τόπου αποφάσισαν να ενισχύσουν σημαντικά την Αεροπορία. Μεταξύ 1999-2009 αγοράστηκαν 105 σύγχρονα μαχητικά και αναβαθμίστηκαν άλλα 45, οι παραγγελίες των οποίων στοίχησαν τουλάχιστον 5,5 δισεκατομμύρια δολάρια. Έγιναν και λάθη, όπως η μη παραγγελία των αεροσκαφών EF-2000 και η μη αναβάθμιση των υπολοίπων Mirage 2000, όμως η ΠΑ διαθέτει έως την εμφάνιση των NMA στην περιοχή ξεκάθαρη ποιοτική υπεροχή. Παλαιότερο υλικό αποσύρθηκε.

Στα όπλα των αεροσκαφών προστέθηκαν πολλά περισσότερα, σε πολλές περιπτώσεις αποκτήθηκαν τα καλύτερα που υπάρχουν στις κατηγορίες τους, ακόμη και για εξειδικευμένους ρόλους. Αποκτήθηκαν αεροσκάφη ΑΣΕΠΕ. H εισαγωγή του Τ-6 βελτίωσε το επίπεδο των νέων χειριστών. Παραμένει, ωστόσο, η απαίτηση αντικατάστασης των T-2. Η φωτοαναγνώριση βελτιώθηκε με την απόκτηση νέου εξοπλισμού και την εισαγωγή UAVs. Ο στόλος των μεταφορικών αεροσκαφών αυξήθηκε. Τα C-130 εκσυγχρονίστηκαν. Καινούρια ελικόπτερα επωμίστηκαν την έρευνα και διάσωση. H επίγεια αεράμυνα ανασυγκροτήθηκε. Πλέον αποτελεί την πλέον σύνθετη και σύγχρονη της Ευρώπης. Η ΠΑ συμμετέχει σε συνεκπαιδεύσεις και εισπράττει για τις επιδόσεις της τα συγχαρητήρια των συμμετεχόντων.

Στα δέκα χρόνια άλλαξε άρδην προς το καλύτερο η κατάσταση. Όμως, δεν πρέπει να επικρατήσει εφησυχασμός. Οι εξελίξεις τρέχουν και  ο κίνδυνος να χαθούν τα κεκτημένα είναι ορατός.

Fox2Magazine