ΤΩΝ JΑΜΕS ΗΙDΕR, ΤΟΝΥ ΗΑLΡΙΝ ΚΑΙ ΗUGΗ ΤΟΜLΙΝSΟΝ

Φόβους για μια κούρσα πυρηνικών εξοπλισμών στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής προκαλεί η αποτυχία των συνομιλιών της διεθνούς κοινότητας με την Τεχεράνη για την εξεύρεση μιας λύσης στο θέμα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.

Ενώ η Δύση κάνει ό,τι μπορεί για να ανακόψει τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν, την ίδια στιγμή βοηθάει αρκετές χώρες στη Μέση Ανατολή να αποκτήσουν πυρηνική τεχνολογία για ειρηνικούς σκοπούς. Ο υπουργός Αμυνας του Ισραήλ Εούντ Μπαράκ δήλωσε ότι η μη συμμόρφωση του Ιράν με τους κανονισμούς της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα κούρσα για πυρηνικά όπλα. «Σκεφθείτε την Αίγυπτο, την Τουρκία ή τη Σαουδική Αραβία» ανέφερε. «Δεν μπορούν να μη γίνουν πυρηνικές δυνάμεις αν το Ιράν γίνει…πυρηνικό».

O επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ δήλωσε ότι το Ιράν έχει δείξει πως το όριο μεταξύ των πυρηνικών προγραμμάτων για ειρηνικούς και εκείνων για αμυντικούς σκοπούς είναι συγκεχυμένο. «Στο πυρηνικό του πρόγραμμα το Ιράν ακολουθεί μια στρατηγική που σχεδίασε για λογαριασμό του» δήλωσε ο στρατηγός Αμος Γιαντλίν, του οποίου η χώρα διαθέτει πυρηνικό οπλοστάσιο, χωρίς όμως να παραδέχεται την ύπαρξή του.

«Δεν είναι ένα θέμα που έχει να κάνει με την απόκτηση της τεχνογνωσίας για μια πυρηνική βόμβα όσο το δυνατόν γρηγορότερααλλά αντιθέτως πρόκειται για μια έξυπνη και εξελιγμένη στρατηγική που στοχεύει στην ενίσχυση των πυρηνικών υποδομών και στη μείωση της απόστασης ως τη βόμβαμε το ελάχιστο δυνατό τίμημα» προσέθεσε.

Ορισμένες χώρες έχουν μπει στον πυρηνικό ανταγωνισμό χωρίς τη θέλησή τους. Ο βασιλιάς της Ιορδανίας Αμπντάλα δήλωσε το 2007 ότι έχουν αλλάξει οι κανόνες για την εξάπλωση των πυρηνικών όπλων και προσέθεσε ότι, «ενώ η Ιορδανία υποστήριζε πως θα ήθελε μια αποπυρηνικοποιημένη ζώνη στην περιοχή, μετά το εφετινό καλοκαίρι όλοι τρέχουν για πυρηνικά προγράμματα». O ίδιος είπε ακόμη ότι «αυτό που περιμένετε από μας πρέπει να καθιερωθεί σε ολόκληρη την περιοχή. Θέλουμε να είμαστε σίγουροι ότι θα χρησιμοποιηθεί για την ενέργεια. Αυτό που δεν θέλουμε είναι να προκύψει από αυτό μια κούρσα εξοπλισμών».

Η διεθνής κοινότητα προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ της ανάγκης για φθηνή ενέργεια και της περιορισμένης πρόσβασης στην πυρηνική ενέργεια χωρών που βρίσκονται στο περιθώριο της διεθνούς κοινότητας, όπως η Συρία, της οποίας μια πυρηνική μονάδα βομβαρδίστηκε το 2007.

Ο Τζορτζ Πέρκοβιτς, ειδικός στο θέμα της εξάπλωσης των πυρηνικών στο Ιδρυμα Κάρνεγκι της Ουάσιγκτον, δήλωσε: «Υπάρχει πραγματική ανησυχία σε επίπεδο κινήτρων» . Σημείωσε δε ότι εξαιτίας του κόστους της τεχνολογίας και του χαμηλού επιπέδου διείσδυσης των μεσανατολικών χωρών θα περάσουν πολλά χρόνια προτού κάποια από αυτές μπορέσει να ανταγωνιστεί το Ιράν.

Ο αγώνας για την απόκτηση πυρηνικής τεχνολογίας σε αυτή την ασταθή περιοχή θα μπορούσε να πλήξει τη συνθήκη για τη μη εξάπλωση των πυρηνικών όπλων. «Σε μέρη όπου υπάρχει ζήτησημπορεί να γίνει πραγματική κόλαση» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Πέρκοβιτς.

Πρόσφατα οι Ηνωμένες Πολιτείες και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα αντήλλαξαν διπλωματικά σημειώματα για μια συμφωνία πυρηνικής συνεργασίας αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, που θα είναι η πρώτη μεταξύ των ΗΠΑ και μιας χώρας από τη Μέση Ανατολή.

Γαλλική κοινοπραξία υπέβαλε πριν από λίγο καιρό την τελική προσφορά της για την πώληση τουλάχιστον δύο αντιδραστήρων στο Αμπου Ντάμπι, παρ΄ όλο που αντιμετωπίζει ανταγωνισμό από νοτιοκορεατική εταιρεία με χαμηλότερη τιμή. Η Ουάσιγκτον και το Παρίσι διατηρούν εμπορικούς και αμυντικούς δεσμούς με το Αμπου Ντάμπι και διεκδικούν το συμβόλαιο ύψους 40 δισ. δολαρίων. Η τελική απόφαση αναμένεται σύντομα. Ο πρώτος αντιδραστήρας στα ΗΑΕ θα λειτουργήσει το 2017. Η Νότια Κορέα θα εξοπλίσει την πρώτη μονάδα της Ιορδανίας ως το 2014.

Τα σχέδια ΗΠΑ και Ρωσίας.

Τα πυρηνικά σχέδια της Σαουδικής Αραβίας, που έχουν τη στήριξη της προηγούμενης αμερικανικής κυβέρνησης, είναι λιγότερο εξελιγμένα από αυτά των ΗΑΕ, αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γαλλία μοιάζουν να είναι οι βασικοί διεκδικητές. Η Ριάντ υπέγραψε συμφωνία με την Ουάσιγκτον τον Μάιο του περασμένου χρόνου, ενώ επίκειται συμφωνία και με το Παρίσι. Υπάρχει ο φόβος ότι η Σαουδική Αραβία, που χρηματοδότησε το μεγαλύτερο μέρος του πυρηνικού προγράμματος του Πακιστάν, θα ζητήσει να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτή την τεχνολογία.

Ο μεγάλος αντίπαλος της Σαουδικής Αραβίας είναι η Αίγυπτος, ο πρόεδρος της οποίας Χόσνι Μουμπάρακ υπέγραψε τον περασμένο Ιούνιο συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας με τη Ρωσία διάρκειας δέκα ετών που περιλαμβάνει την υποβολή προσφοράς ύψους 1,8 δισ. δολαρίων για την κατασκευή της πρώτης μονάδας πυρηνικής ενέργειας στη χώρα.

Εφέτος η Ρωσία, που ανέπτυξε τον πυρηνικό αντιδραστήρα Μπουσέχρ, υπέγραψε σύμφωνο πυρηνικής συνεργασίας με την Ιορδανία διάρκειας δέκα ετών και τον Απρίλιο ο πρωθυπουργός Βλαντίμιρ Πούτιν πρότεινε στα ΗΑΕ συνεργασία σε ζητήματα τεχνολογίας. Η κρατική εταιρεία Αtomstroyexport σχεδιάζει να κατασκευάσει την πρώτη μονάδα του Μαρόκου και η Αλγερία υπέγραψε συμφωνία πυρηνικής συνεργασίας με τη Ρωσία. Η Μόσχα έχει επίσης σχέδια για την Τουρκία, η οποία μετατοπίζει το διπλωματικό ενδιαφέρον της προς τη Μέση Ανατολή και την Κεντρική Ασία.

ΠΗΓΗ