Για τις δραστηριότητες στο Πεδίο Βολής Κρήτης τους περασμένους μήνες έχουμε αναφερθεί διεξοδικά, και το παρακάτω κείμενο αποτελεί μια επιπλέον αναφορά εκ μέρους μας για τη συμμετοχή των ΕΕΔ στην πολυεθνική άσκηση του ΝΑΤΟ, με την ονομασία SPOW IX. Τη πρώτη βδομάδα του Νοεμβρίου 2009, το Πεδίο Βολής Κρήτης φιλοξένησε και επίσημα την πολυθενική ειδική άσκηση «Special Project Optic Windmill 2009 – SPOW IX» η οποία ενσωματώνει μια σειρά από πολύπλοκα σενάρια στον αντιεροπορικό και αντιβαλλιστικό τομέα, όπως και σε αυτόν των δικτυοκεντρικικών επιχειρήσεων. Η άσκηση πραγματοποιήθηκε με συμμετοχή ολλανδικών, ελληνικών και γερμανικών ενόπλων δυνάμεων.

Τό όνομα της άσκησης προήλθε από την αμερικανική άσκηση Joint Project Optic Cobra, η οποία ήταν μια μεγάλης κλίμακας άσκηση των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων κατά τη δεκαετία του 1990. Η SPOW οργανώθηκε στη Σιγκονέλα της Σικελίας στην Ιταλία το 2001. Κατά το 2000, η άσκηση είχε διεξαχθεί παράλληλα με την „Clean Hunter“ και ήταν η μεγαλύτερη άσκηση TAMD (Theater Air and Missile Defence) στην Ευρώπη. Στο ΠΒΚ Κρήτης η άσκηση διεξήχθη το 2004 και 2006. Η επόμενη θα πραγματοποιηθεί το 2010, στο De Peel της Ολλανδίας.

Για την SPOW 2009, οι Ολλαδνοί μετέφεραν στο ΠΒΚ 179 άτομα στρατιωτικό προσωπικό μαζί με δύο εκτοξευτές του αντιεροπορικού συστήματος Patriot PAC-3, το ραντάρ AN/MPQ-65, τον σταθμό ελέγχου AN/MSQ-104, τρεις εκτοξευτήρες M901 και το κέντρο πληροφοριών ICC. Για πρώτη φορά οι Ολλανδοί έφεραν σε τρίτη χώρα και το νέο τους τακτικό διοικητικό σύστημα (TCS).

Η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία συμμετείχε με μια πυροβολαρχία Patriot, ένα κέντρο ICC, και ένα MIM-23B Improved Hawk Phase III PIP SAM της Raytheon. Συνολικά έλαβαν μέρος 33 ελληνικά αεροσκάφη από 9 Μοίρες της ΠΑ. Αναλυτικότερα, ένα αερομεταφερόμενο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου τύπου Erieye EMB-145H από την Μοίρα 380 στην Ελευσίνα, 4x Mirage 2000-5 από την Μοίρα 331, 4x Mirage 2000 BGM/EGM από την Μοίρα 332, 4 x F-16C/D-52+ από την Μοίρα 340, 4 x F-16C/D-52+ από την Μοίρα 343, 4 x F-16C/D-52 Advanced από την Μοίρα 335, 4 x A-7E/TA-7C από την Μοίρα 336, 4 x FE AUP από την Μοίρα 338 και 4 x F-4E AUP από την Μοίρα 339.

Τον συντονισμό και την ασφάλεια των ασκούμενων δυνάμεων, όπως και την επιτήρηση του εναέριου χώρου, ανέλαβαν το 3ο Κέντρο Ελέγχου Περιοχής της Ζήρου στην ανατολική Κρήτη, το κινητό ολλανδικό κέντρο ελέγχου και αναφοράς και το Erieye της ΠΑ.

Ένα Lear Jet 35A του κέντρου ειδικών αεροπορικών επιχειρήσεων της Saab, το οποίο είναι εξοπλισμένο με συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου (EW) έλαβε επίσης μέρος στις δραστηριότητες.

Το γερμανικό πολεμικό ναυτικό συμμμετείχε με μια φρεγάτα του 2ου Στολίσκου, συγκεκριμένα με την FGS Hamburg (220) της υπερσύγχρονης κλάσσης 124, της οποία η μητρική βάση είναι ο ναύσταθμος του Wilhelmshaven. Κατά τη διάρκεια της SPOW 2009, σύμφωνα με τον αναπληρωτή διοικητή του 2ου Στολίσκου, Commander Peter Wieman, η φρεγάτα ανέλαβε καθήκοντα διοίκησης και ελέγχου (C2).

Η συμμετοχή ενός αμερικανικού αεροπλανοφόρου ήταν επίσης προγραμματισμένη για την άσκηση. Το αμερικανικό πολεμικό ναυτικό όμως ενημέρωσε ήδη τον Ιούλιο του 2009 πως δεν θα λάβει τελικά μέρος, διότι το αεροπλανοφόρο έχει επείγοντα επιχειρησιακά καθήκοντα. Το γεγονός δεν επηρέασε τελικά τον προγραμματισμό, διότι το κενό συμπληρώθηκε από τα αεροπορικά μέσα της ΠΑ, η οποία είχε δηλώσει τη συμμετοχή της από τον Απρίλιο του 2009, αλλά με λιγότερα αερομέσα. Προς ικανοποίηση και μεγάλη ευχαρίστηση των Ολλανδών, η ΠΑ αύξησε τον αριθμό των δικών της συμμετέχοντων μονάδων.

Το κύριο μέρος της άσκησης διήρκησε από τις 2 Νοεμβρίου έως και τις 6 Νοεμβρίου του 2009, ενώ υπήρξε εκτενή προπαρασκευή κατά τις βδομάδες που προηγήθηκαν. Η κάθε μέρα ήταν διαιρεμένη σε ξεχωριστά μπλόκ δραστηριοτήτων. Η χρήση πραγματικών πυρών, όπως και η χρήση των μέσων ηλεκτρονικού πολέμου υπό ρεαλιστικά σενάρια πραγματοποιήθηκε σε καθημερινή βάση. Στο τέλος κάθε μέρας υπήρξε εκτενή απενημέρωση των συμμετέχοντων μονάδων.

Τη Δευτέρα 2 Νοεμβρίου , τα έξι μπλοκ εξάσκησης αφιερώθηκαν στον ηλεκτρονικό πόλεμο. Την Τρίτη πραγματοποιήθηκαν παράλληλα και οι πρώτες πτήσεις. Την Τετάρτη πραγματοποιήθηκαν δύο βολές με πραγματικά πυρά. Η μία βολή το πρωί και η δεύτερη το απόγεμα της ίδιας μέρας. Βολές, ηλεκτρονικός πόλεμος και πτήσεις πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη και η Παρασκευή ήταν αφιερωμένη σε μια γενική απενημέρωση της SPOW 2009.

Τα F-16 Block 52 Advanced της ΠΑ από την Μοίρα 335 στην Άραξο μαζί με τα συστήματα Patriot των Ολλανδών και της ΠΑ, όπως και η γερμανική φρεγάτα AEW, αποτελούσαν το «μπλε» πακέτο. Το «μπλε» πακέτο διέθετε την ικανότητα ζεύξης δεδομένων Link-16. Δύο ενεργά C2 αποτελούσαν επίσης μέρος της ζεύξης, το ελληνικό Eriye και το ολλανδικό TACF. Τα ενεργά C2 σε συνεργασία με το 3ο ΚΕΠ της Ζήρου επικουρούσαν πότε τις «μπλέ» και πότε τις «ερυθρές» δυνάμεις, αναλόγως με το εκάστοτε σενάριο.

Οι «ερυθρές» αποτελούσαν ένα μεγάλο πακέτο COMAO. Τα μαχητικά της κάθε Μοίρας είχαν ξεχωριστό ρόλο. Τα F-16 της 340 και τα Mirage της 332 είχαν τον ρόλο του επιτιθέμενου στην υπερσύγχρονη γερμανική φρεγάτα αντιεροπορικού πολέμου. Τα Mirage προσομείωσαν την επίθεση με AM-39 Exocet Block 2. Οι Κουρσάροι της 336 και οι Φαντομάδες της 338 επιτίθεντο στις εγκαταστάσεις των Patriot, ενώ τα Γεράκια της 343 ανέλαβαν αποστολή CAP εναντίον των ραντάρ της γερμανικής φρεγάτας και των ραντάρ των Patriot, προσομειώνοντας επιθέσεις με AGM-88 Harm. Την περιφρούρηση του πακέτου COMAO ανέλαβαν τα Mirage 2000-5 της 331 και τα Phantom της 339.

Οι βολές των Ολλανδών πραγματοποιήθηκαν από συστήματα PAC-3. Οι Ολλανδοί έχουν αναβαθμίσει όλα τους τα Patriot σε –3. Τα βλήματα που χρησιμοποιήθηκαν ήταν MIM-104A Standard, τα οποία προμηθεύτηκαν τη δεκαετία του 1980. Τα εν λόγω βλήματα χρησιμοποιούνται ακόμη γιατί δεν έχει λήξει η επιχειρησιακή ζωή τους. Το βλήμα Standard έχει αναπτυχθεί ως αντιεροπορικό, με περιορισμένες αντιβαλλιστικές ικανότητες. Οι στόχοι των βλημάτων ήταν βλήματα τύπου STAR από την TMD Targets USA. Με ένα μήκος από 3,5 μέτρων και μια διάμετρο από 10 εκατοστά, τα εκπαιδευτικά βλήματα-στόχοι STAR είναι κατά πολύ μικρότερα από τα όποια επιχειρησιακά βλήματα της κατηγορίας TMD.

Τα Patriot εκτόξευσαν δύο πυραύλους από κάθε εκτοξευτήρα, εντός χρονικού παραθύρου ενός μέχρι πέντε δευτερολέπτων, εναντίον δύο στόχων STAR που εξομοίωναν τακτικά βαλλιστικά βλήματα. Οι δύο πρώτοι πύραυλοι από τα Patriot πέτυχαν τους στόχους τους και οι δύο επόμενοι πύραυλοι από τα Patriot καταστράφηκαν ελεγχόμενα με τηλεχειρισμό.

Σύμφωνα με έναν από τους χειριστές των ερυθρών δυνάμεων -Μοίρα 340- σε αναφορά του στον ξένο ειδικό τύπο, η συμμετοχή της ΠΑ στην άσκηση, σε συνεργασία με ένα πλοίο της κατηγορίας της γερμανικής φρεγάτας και σε συνεργασία με τη σύγχρονη γενιά Patriot, αποτελεί μια καινούρια εμπειρία για την ΠΑ. Επίσης, η άσκηση παρείχε την ευκαιρία για την κατάρτιση στο δίκτυο Link-16.

Το λογιστικό μέρος μιας τέτοιας άσκησης υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά από το γεγονός πως σε παράλληλες δραστηριότητες, οι συμμετέχοντες γερμανικές δυνάμεις μετέφεραν στην Κρήτη 60 τόνους ανταλλακτικών για τα δικά τους Patriot, μέσα σε 43 κοντέινερ

ΠΗΓΗ