ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2009
Νοείται εν έτει 2009 σύχρονη Αεροπορία με αισθητή την απουσία γνωστών συντελεστών ισχύος; Η ύπαρξη ἠ η απουσία αυτών των συντελεστών είναι καθοριστικής σημασίας για την ασφαλή διεξαγωγή σχεδόν του συνόλου των αεροπορικών αποστολών, τόσο σε ειρηνική περίοδο με την αρρωγή των κοινωνικών υπηρεσιών, όσο και σε πολεμική περίοδο με τη διασφάλιση της σωματικής και εδαφικής ακεραιότητας της περιοχής του ενδιαφέροντος.
Η δυνατότητα του εναέριου ανεφοδιασμού των στρατιωτικών αεροσκαφών της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο στις δυνατότητες του κλάδου στον σύχρονο αεροπορικό αγώνα, έναν πολλαπλασιαστή ισχύος χωρίς την ύπαρξη αντικαταστάτη αυτού. Η μη ύπαρξη της δυνατότητας του εναέριου ανεφοδιασμού σε πολεμικές επιχειρήσεις, εκτός του περιορισμού του εύρους των επιχειρήσεων και του ευάλωτου των φίλιων αεροπορικών βάσεων λόγω της γεωγραφικής εγγύτητας στην περιοχή των πολεμικών συγκρούσεων, απαιτεί αριθμητικά την ύπαρξη περισσότερων μαχητικών αεροσκαφών από το δυναμικό του αντιπάλου, ειδικά για την περίπτωση που ο αντίπαλος απολαμβάνει όλα τα επιχειρησιακά πλεονεκτήματα του εναέριου ανεφοδιασμού.
Η ΠΑ δεν διαθέτει αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού, σε αντίθεση με όλες τις σύχρονες Αεροπορίες, όπως και σε αντίθεση με την Αεροπορία της Τουρκίας, με αποτέλεσμα το περαιτέρω άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ των δύο Αεροποριών, υπέρ του αντιπάλου.
Τα πιθανά θέατρα επιχειρήσεων της ΠΑ, χωρίς τη δυνατότητα του εναέριου ανεφοδιασμού, είναι με την πάροδο των πρώτων πολεμικών ωρών περιορισμένης διάρκειας, τόσο στο εύρος, όσο και χρονικά, με πολύ λίγο χρόνο για την επίτευξη αεροπορικής κυριαρχίας στην περιοχή του ενδιαφέροντος, ή αεροπορικής υπεροχής. Σε πολλές άλλες περιπτώσεις, ειδικά σε πιθανές αποστολές (βαθιάς) διείσδυσης στην ενδοχώρα του αντίπαλου, η επιτυχής εκτέλεση είναι αδύνατη και το πρακτικό αποτέλεσμα παρόμοιου εγχειρήματος προσεγγίζει την πιθανή ολοκληρωτική καταστροφή των φίλιων αερομέσων.
Η έλλειψη του εναέριου ανεφοδιασμού της ΠΑ στερεί πρακτικά κάθε δυνατότητα ουσιαστικού αεροπορικού αγώνα πάνω από τη Μεγαλόνησο, στερεί τη δυνατότητα του πλήγματος των στρατηγικών εγκαταστάσεων στην ενδοχώρα του αντιπάλου, στερεί τη δυνατότητα απολαβής αεροπορικής υπεροχής πάνω από τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, στερεί τη δυνατότητα της ουσιαστικής αντιεροπορικής ομπρέλας των επίγειων ελληνικών θωρακισμένων δυνάμεων στο θέατρο επιχειρήσεων του Έβρου και της Θράκης ευρύτερα. Η περίπτωση της Μεγαλονήσου έχει ειδικό ενδιαφέρον, μια και οι χειριστές των ελληνικών αεροσκαφών θα επιβαρυνθούν με επιπλέον ψυχολογικό στρές, απόρροια της έλλειψης καυσίμων στο αεροσκάφος για την ασφαλή επιστροφή σε φίλιες βάσεις. Σε δεύτερο στάδιο στερεί τη δυνατότητα συμμετοχής της ΠΑ σε μια σειρά εκπαιδευτικών ασκήσεων εκτός των ελληνικών συνόρων, είτε λόγω της μεγάλης αποστάσεως και την ανεπάρκεια των καυσίμων, είτε λόγω της μη παροχής άδειας υπερπτήσης εναέριου χώρου τρίτης χώρας για την προσέγγιση του προορισμού ενδιαφέροντος. Η παράμετρος της στρατηγικής προβολής της χώρας σε περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές για παράδειγμα, θεωρούμε πως είναι έτσι και αλλιώς εκτός των μελλοντικών ελληνικών αεροπορικών δυνατοτήτων, ανεξαρτήτως του συστήματος εναέριου ανεφοδιασμού.
Η ανάπτυξη του συστήματος εναέριου ανεφοδιασμού σε στρατηγικό ή και σε τακτικό επίπεδο, δεν αποτελούν τομείς ελληνικού ενδιαφέροντος. Το ελληνικό ενδιαφέρον εστιάζεται στους επιμέρους τομείς του συστήματος εναέριου ανεφοδιασμού, και συγκεκριμένα στη διαδραμάτιση ουσιαστικού ρόλου εντός του θέατρου επιχειρήσεων (AOR) στην καταπολέμηση των αντίπαλων μέσων με την παράταση της παραμονής στο αέρα, τη δημιουργία αεροπορικών κυμάτων σε σύντομο χρονικό διάστημα με στόχο τον κορεσμό των αντίπαλων μέσων, την ευελεξία στην προσέγγιση της περιοχής του ενδιαφέροντος, την ασφάλεια των πληρωμάτων με τη μείωση του αριθμού των εξόδων, η οποία συνεπάγεται μείωση του αριθμού των απο- και προσγειώσεων. O δεύτερος επιμέρους τομέας ελληνικού ενδιαφέροντος είναι η επίτευξη σεροπορικής υπεροχής σε αποστολές Combat Air Patrol (CAP) και Close Air Support (CAS), εντός της AOR και κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Τα παρακάτω σενάρια θέλουν να υπογραμμίσουν την ελληνική ανεπάρκεια, όπως και το φαινόμενο της απάτης των αριθμών, ειδικά για την ελληνοτουρκική εναέρια πραγματικότητα:
Σενάριο αποστολής CAP:
Σε ένα πιθανό σενάριο CAP, 12 F-16 είναι υποχρεωμένα να πραγματοποιήσουν 24 εξόδους σε χρονικό διάστημα 24 ωρών με 4 ώρες περιπολία ανά έξοδο σε περιοχή AOR 500 ναυτικών μιλίων. Χωρίς την ικανότητα του εναέριου ανεφοδιασμου, τα F-16 από 12 στον αριθμό πρέπει να γίνουν 96 και να πραγματοποιήσουν 192 εξόδους, για το ίδιο έργο που παράγουν μόλις 12 αεροσκάφη με εναέριο ανεφοδιασμό. Βάσει των παραπάνω, μπορεί να υπολογιστεί το παραγωγικό έργο της τουρκικής Αεροπορίας για παράδειγμα, η οποία διαθέτει σύστημα εναέριου ανεφοδιασμού, έναντι του παραγωγικού έργου της ΕΠΑ.
Σενάριο αποστολής CAS:
Σε ένα πιθανό σενάριο CAS (εγγύς αεροπορική υποστήριξη), 48 F-16 με εναέριο ανεφοδιασμό είναι υποχρεωμένα να πραγματοποιήσουν 88 εξόδους προς την περιοχή του ενδιαφέροντος, έχοντας 45 ολόκληρα λεπτά στην διάθεσή τους για να πλήξουν τους στόχους στην περιοχή (kill box area). Χωρίς τον εναέριο ανεφοδιασμό, για το ίδιο έργο των 88 εξόδων θα χρειαστούν 56 αεροσκάφη F-16. Επίσης, ο συνολικός χρόνος κατά το οποίο το μαχητικό θα πρέπει να εκπληρώσει την αποστολή της εγγύς υποστήριξης, είναι μόλις πέντε λεπτἀ. Τα πέντε λεπτά είναι από κάθε άποψη ανεπαρκή για οτιδήποτε παραγωγικό στον τομέα της εγγύς υποστήριξης.
Έτσι, σε κάθε περίπτωση, χωρίς τον εναέριο ανεφοδιασμό η αποστολή του πακέτου των αεροσκαφών θα αποτύχει στο μεγαλύτερο μέρος να εκπληρώσει τους στόχους. Επίσης, η αποστολή 56 αεροσκαφών (αντί 48 με εναέριο ανεφοδιασμό) χωρίς ανεφοδιασμό απαιτεί εκ των προτέρων μια πρόσθετη δύναμη από πληρώματα για τα αεροσκάφη και πρόσθετο προσωπικό εδάφους, πρόσθετες κτιριακές υποδομές, καθώς και πρόσθετη χρηματοδότηση για την υποστήριξη και την συντήρηση των επιπλέον αεροσκαφών.
Η προμήθεια ενός ολοκληρωμένου συστήματος εναέριου ανεφοδιασμού κοστίζει χρήματα. Κόστος προμήθειας των εναέριων τάνκερ, κόστος υποδομών υποστήριξης, συμβατής μετατροπής των αεροσκαφών για ανεφοδιασμό, κατάρτιση του προσωπικού, είναι μόνο μερικά από τα σημεία που χρήζουν προσοχής. Το επιπρόσθετο κόστος του συστήματος εναέριου ανεφοδιασμου είναι προς αφαίρεση από το κόστος του συνολικού μεγέθους των πτητικών ωρών της ΠΑ ανά έτος. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΓΕΑ κατά το παρελθόν, τα τρία πέμπτα των συνολικών πτητικών ωρών των αερομέσων ανά έτος είναι απόρροια της προσφοράς των κοινωνικών υπηρεσιών της Αεροπορἰας. Σήμερα, ο καθημερινός μέσος όρος πτήσεων της ΠΑ είναι περίπου 500 ώρες. Η προσθήκη της δυνατότητας του εναέριου ανεφοδιασμού μειώνει αυτόματα τον μέσο όρο πτήσεων, ειδικά στις περιπτώσεις αποστολών SAR στο Αιγαίο και ευρύτερα στη ΝΑ Μεσόγειο.
Αντί επιλόγου, θα ήθελα να υπογραμμίσω την δυνατότητα που προσέφερε ο εναέριος ανεφοδιασμός στην Αεροπορία της Αργεντινής κατά τη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων στις Νήσους Φάλκλαντ. Ένα μόλις εναέριο τάνκερ κατάφερε να τρομοκρατήσει το περίφημο Βασιλικό Βρετανικό Ναυτικό.
Η «γύμνια» της Πολεμικής μας Αεροπορίας (Μέρος Δεύτερο)
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2010
Greek National Pride 
Είναι προφανές ότι ο συντάκτης του άρθρου θεωρεί ότι αυτήν την περίοδο η Πολεμική μας Αεροπορία (ΠΑ) υστερεί σε σχέση με την αντίστοιχη τουρκική («Η ΠΑ δε διαθέτει αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού … με αποτέλεσμα το περαιτέρω άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ των δύο Αεροποριών, υπέρ του αντιπάλου»). Αυτό όμως είναι αναληθές. Η Τουρκική Πολεμική Αεροπορία δε διαθέτει μαχητικά αεροσκάφη με συστήματα σκόπευσης επί κράνους, πυραύλους IRIS-T και σύστημα ζεύξης δεδομένων όπως τα 90 τελευταία F-16 που έχουμε παραλάβει, ούτε επαρκείς αριθμούς και νεότερες εκδόσεις των πυραύλων αέρος αέρος μέσης ακτίνας AMRAΑM όπως έχει η δική μας ΠΑ, ούτε μαχητικά Mirage 2000-5 με πυραύλους MICA EM και IR, ούτε αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου όπως τα EMB-145H, ούτε, και κυρίως, τόσο υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό (κάτι που αποδεικνύεται συνεχώς σε διεθνείς ασκήσεις). Προφανώς η απειλή δεν είναι καθόλου αμελητέα, αλλά αυτό απέχει παρασάγγας από το να θεωρήσουμε ότι είμαστε σε μειονεκτική θέση η οποία συνεχώς επιδεινώνεται.
Είναι γεγονός ότι η έλλειψη ικανότητας εναέριου ανεφοδιασμού αποστερεί την ΠΑ από μια σειρά πλεονεκτημάτων: παρατεταμένη περιπολία μάχης (CAP), επιλογή εναλλακτικών δρομολογίων διείσδυσης για προσβολή χερσαίων στόχων, δυνατότητα μεταφοράς αυξημένου οπλικού φορτίου ανά αποστολή, ανάκτηση αεροσκαφών που επιστρέφουν από αποστολή με περιορισμένο απόθεμα καυσίμων. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι αποστερείται η δυνατότητα επίτευξης αεροπορικής υπεροχής πάνω από το Αιγαίο, ειδικά όταν υπεισέρχεται και σειρά άλλων παραμέτρων στις οποίες η ΠΑ έχει συντριπτική υπεροχή (όπως αυτοί που αναφέρθηκαν προηγουμένως).
Στα σενάρια που παραθέτει ο συντάκτης προσωπικά δεν μπόρεσα να καταλάβω πως προκύπτουν τα νούμερα. Επίσης δεν κατανοώ το λόγο για τον οποίο πέντε λεπτά είναι ανεπαρκής χρόνος για την αποστολή της εγγύς υποστήριξης. Ο χρόνος αυτός επαρκεί (κατά την ταπεινή μου άποψη πάντα) για την πραγματοποίηση 3-4 διελεύσεων οι οποίες θα περιλαμβάνουν τη ρίψη βομβών ελεύθερης πτώσης, βομβών βομβιδίων και εκτόξευση ρουκετών. Το κρίσιμο στοιχείο για τις αποστολές αυτές είναι η ορθή κατάδειξη των στόχων προκειμένου αυτοί να πληγούν με την πρώτη διέλευση. Κατά συνέπεια δεν απαιτείται η παραμονή των αεροσκαφών επί μακρόν στην περιοχή, ούτε και κάτι τέτοιο είναι επιθυμητό γιατί προφανώς δε θα επιχειρούν σε πεδίο μάχης αποστειρωμένο από εχθρικά μαχητικά αεροσκάφη και αντιαεροπορικά όπλα αλλά και γιατί θα πρέπει να εκτελεστούν και άλλες αποστολές.
Τέλος, πολύ μεγάλη εντύπωση μου κάνει πως ο συντάκτης θεωρεί, αυθαίρετα («…είναι αποδεκτό κατά τη γνώμη του συγγραφέα…»), πως η τουρκική βιομηχανία μπορεί να μετατρέψει διθέσια αεροσκάφη F-16 ή F-4 σε ηλεκτρονικού πολέμου. Κανένα στοιχείο έχει επ’ αυτού; Υπάρχουν συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου που έχει αναπτύξει η Τουρκία τα οποία έχουν κατάλληλο όγκο, βάρος, επιδόσεις και έχουν δοκιμαστεί και ολοκληρωθεί στους πολύ περιορισμένους χώρους ενός μαχητικού αεροσκάφους; Καλό είναι, όταν μιλάμε για τέτοια πράγματα, να μιλάμε με συγκεκριμένα στοιχεία.
Φίλε Ηλία,
ευχαριστούμε για το σχόλιο.
Πολύ κατατοπιστικά και ενδιαφέροντα όσα μας είπες.
Να είσαι καλά / Λουκάς
Μπράβο Ηλία. Όταν λέω ότι ένας πόλεμος τελικά δεν είναι κατα ανάγκη η καταστροφή μας, αυτά ενοώ. Ένας πόλεμος πιστεύω ότι θα είναι καταστροφικός για την Τουρκία.
Φιλε Μανθο θα μπορουσες λιγο να μου εξηγησεις τι επιθυμεις να πετυχεις με εναν πολεμο με την Τουρκια;
Εισαι σε ηλικια στρατευσης;
Μενεις στην Ελλαδα;θα πας να πολεμησεις εαν χρειαστει;
ο πολεμος δεν ειναι οπως στο σινεμα,εχεις καποια πολεμικη εμπειρια;
μην το παρεις προσωπικα,απλα τον αρκετο καιρο που γραφω εδω εχω δει αρκετους γεναιους του -πληκτρολογιου- λες και ο πολεμος ειναι πικ-νικ,και ειμαι σιγουρος οτι αρκετοι απο αυτους θα ειναι οι πρωτοι που θα φυγουν για εξωτερικο.
Μερικοι εδω μεσα τον θεωρητε πολυ ευκολο εναν πολεμο,δεν μπορω αν εξηγησω γιατι,και συνηθως η ιστορια εχει δειξει οτι οι πολεμοκαπηλοι ειναι αυτοι που δεν πολεμουν.
Σας το εχω πει και αλλη φορα,τους πολεμους δεν τους κερδιζουν οι γεναιοι…..οι εξυπνοι τους κερδιζουν.
και οι Σερβοι γεναιοι ητανε…..αλλα χασανε μεχρι και το μαυροβουνιο τελικα.
Δεν τα λεω αυτα γιατι φοβαμαι ουτε γιατι ειμαι ειρηνηστης,και εγω θα ηθελα να ξεκαθαρησουμε τους λογαριασμους μας με τους απεναντι,αλλα δεν αρκει μονο αυτο ,το θεμα ειναι οι θυσιες που θα γινουν να εχουν αντικρισμα εθνικο και κερδος και οχι μονο ορφανα,χηρες,μανες διχως παιδια,κατεστραμενες πολεις.