ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΙΟΔΡΑ

Η Ελλάδα που ξέραμε μέχρι σήμερα σε λίγο δεν θα υπάρχει. Σε ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο, με νέους, πιο αυστηρούς και δύσκολους κανόνες για όλους, οδηγούν οι αλλαγές που δρομολογούνται από την κυβέρνηση, υπό το άγρυπνο μάτι της «επιτροπείας» (Κομισιόν, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ΔΝΤ).

 Η επιτήρηση της ελληνικής οικονομίας από τους ευρωπαίους εταίρους θα είναι τους επόμενους μήνες ασφυκτική Οι αλλαγές δεν περιορίζονται στα δημοσιονομικά, αλλά επεκτείνονται σε όλο το φάσμα της οικονομίας και της διοίκησης, με βάση συνταγές που έχουν εφαρμοστεί στο παρελθόν και δεν αποδείχθηκαν παντού επιτυχημένες.

Οι προβολείς είναι στραμμένοι στο πώς θα υλοποιηθούν οι δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει, ώστε να μην χρειαστούν πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα (το περιβόητο Plan C για αύξηση ΦΠΑ, περικοπή 14ου μισθού κ.λπ.) που θα έχουν ανυπολόγιστες συνέπειες. Παράλληλα όμως ενεργοποιούνται πολιτικές που θα αλλάξουν τα πάντα. Από τους μισθούς και τις συντάξεις ώς τις εργασιακές σχέσεις και το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων. Ηδη έχουν ανακοινωθεί οι αλλαγές σε φορολογικό και ασφαλιστικό (αφιέρωμα στην «Οικονομία»), ενώ αναμένονται:

*Μέτρα στον εργασιακό τομέα (σύντομα πρόκειται να υπάρξουν αποφάσεις και σε ευρωπαϊκό επίπεδο) που θα προωθούν τις ελαστικές σχέσεις εργασίας και θα προβλέπουν λιγότερο αυστηρούς όρους για τις απολύσεις.

*Ανοιγμα κλειστών επαγγελμάτων (συμβολαιογράφοι, φαρμακοποιοί, ταξιτζήδες κ.λπ.). Αυτό σημαίνει ότι αλλάζει εντελώς το τοπίο για τους νυν εργαζόμενους σε αυτούς τους τομείς.

*Αλλαγές στο ωράριο καταστημάτων. Σύντομα θα ξεκινήσει ξανά η συζήτηση για το αν θα είναι ανοιχτά τα μαγαζιά τις Κυριακές.

*Γρήγορη απελευθέρωση αγορών (π.χ. ενέργειας). Κατάργηση σειράς αδειών και διευκόλυνση στην είσοδο στη χώρα μας ξένων επιχειρήσεων.

Ολες αυτές οι ρυθμίσεις θα γίνονται υπό αυστηρή επίβλεψη από την Ε.Ε., η οπτική της οποίας συμπίπτει σε πολλά σημεία με εκείνη του ΔΝΤ, γεγονός που σημαίνει ότι δεν θα υπάρχουν περιθώρια παρεκκλίσεων ή ελαστικότητας. «Οι πολιτικές για τις συντάξεις και τον κλάδο υγείας, η δημόσια διοίκηση, οι αγορές εργασίας και προϊόντων, η χρησιμοποίηση των κοινοτικών κεφαλαίων, η λειτουργία του χρηματοπιστωτικού τομέα και της στατιστικής υπηρεσίας θα επιτηρούνται με μεγάλη προσοχή από την Κομισιόν, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα δεν θα παρεκκλίνει από την τροχιά», έγραφαν λίγες ώρες μετά την απόφαση του συμβουλίου κορυφής οι «Financial Times». Κλιμάκια από τις Βρυξέλλες θα επισκέπτονται τακτικά την Αθήνα και θα επιβλέπουν την υλοποίηση των μέτρων.

Η υλοποίηση των δεσμεύσεων

Ο πρώτος στόχος παραμένει το να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι. Αύριο και μεθαύριο, από τις συνεδριάσεις του eurogroup και του Ecofin στην Αθήνα περιμένουν εξειδίκευση των αποφάσεων.

Το βάρος της υλοποίησης των δεσμεύσεων πλέον πέφτει στον κρατικό μηχανισμό. Κι εδώ έγκειται ο μεγάλος φόβος της κυβέρνησης. «Ξέρουμε όλοι την κατάσταση, όμως πρέπει μ’ αυτόν το μηχανισμό να έχουμε σύντομα αποτελέσματα», σημειώνει κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος. Πώς θα γίνει αυτό; Αλλού θα γίνουν κινήσεις by pass και αλλού είναι πιθανόν να δοθούν κίνητρα. «Η ανάθεση του ελέγχου των στοιχείων των εταιρειών σε ορκωτούς ελεγκτές και η πίεση στους πολίτες να μαζεύουν αποδείξεις είναι κινήσεις που απαντούν στις αδυναμίες του φοροεισπρακτικού μηχανισμού», προσθέτει ο συνομιλητής μας. Παράλληλα, στο υπουργείο Οικονομικών, που αντιλαμβάνονται ότι η μείωση αποδοχών των εφοριακών πιθανόν να έχει επίπτωση στην απόδοσή τους, εξετάζουν το ενδεχόμενο για την παροχή κάποιων οικονομικών κινήτρων συνδεδεμένων με την αποτελεσματικότητά τους.

Την Παρασκευή στο υπουργικό συμβούλιο ν’ αναλάβει «υψηλή εποπτεία» της διαχείρισης του ΕΣΠΑ ο Θ. Πάγκαλος. Πρόκειται ουσιαστικά για «βοήθεια» στη Λούκα Κατσέλη, με στόχο να τρέξουν πιο γρήγορα τα προγράμματα και να εισρεύσει χρήμα στην αγορά.

Οι κινήσεις αυτές γίνονται δίχως ισχυρή πολιτική πίεση (η Κομισιόν έχει παρέμβει μέσω του Μ. Μπαρόζο, ζητώντας από τον Α. Σαμαρά να «βάλει πλάτη»), αλλά αναμένονται μεγάλες κοινωνικές αντιδράσεις μόλις αρχίσουν να γίνονται αισθητές στην τσέπη οι μειώσεις στους μισθούς, οι αυξήσεις στους φόρους και θεσμοθετηθούν τα νέα όρια για τη συνταξιοδότηση. Επίσης, αναμένεται σημαντική άνοδος της ανεργίας και λουκέτο σε πολλές μικρές επιχειρήσεις, που δεν θα αντέξουν στην πίεση. Ο Γ. Παπανδρέου βγαίνει ο ίδιος μπροστά (δεν μιλάμε πια για αποφάσεις του οικονομικού επιτελείου) και δίνει δραματικούς τόνους στην υπόθεση. Ξέρει ότι αν δεν περάσουμε τις εξετάσεις στους επόμενους δύο μήνες, τότε μας περιμένουν πολύ χειρότερα, τα οποία είναι αμφίβολο αν η κυβέρνηση θα μπορεί να διαχειριστεί                πηγη