Το καθεστώς συνταξιοδότησης των Αξιωματικών στα Ευρωπαϊκά κράτη

Του ΠΑΣΧΑΛΗ ΚΟΡΩΝΑΙΟΥ

«Σαρανταοχτάρηδες συνταξιούχοι στρατιωτικοί», όπως πρόσφατα τους ανέσυρε στην επικαιρότητα ο Α. Λοβέρδος, δεν υπάρχουν μόνο στην Ελλάδα. Η διαφορά, όμως, είναι ότι σε άλλες χώρες έχουν θεσπίσει μια σειρά από αντικίνητρα, ώστε να μην βγάζουν τόσο νωρίς τη στολή.

*Στη Φιλανδία ένας αξιωματικός μπορεί να παραιτηθεί έπειτα από 30 χρόνια υπηρεσίας, δηλαδή στην ηλικία των 48 ετών. Για να λάβει, όμως, τη σύνταξή του πρέπει να περιμένει άλλη μια επταετία: το κράτος θα ξεκινήσει να την καταβάλλει μόνον όταν ο απόστρατος γίνει 55 ετών. Σε μεγαλύτερη ηλικία συνταξιοδοτούνται αστυνομικοί και πυροσβέστες (58 με 60), ενώ σε μικρότερη οι συνοριοφύλακες και όσοι υπηρετούν στην ακτοφυλακή (50 έως 55). Οι πιλότοι, που δεν συνεχίζουν την καριέρα τους σε επιτελικές θέσεις, μπορούν να αποχωρήσουν από τα 45 τους.

*Στην Ιρλανδία δεν έχουν θεσπίσει όριο ηλικίας, αλλά η σύνταξη εξαρτάται από τα χρόνια υπηρεσίας. Οσοι παραιτούνται έπειτα από 20 χρόνια λαμβάνουν μόνο το 40% του μισθού τους. Επιπλέον, λόγω της οικονομικής κρίσης, έχουν μειωθεί οι συντάξεις των στρατιωτικών ανάλογα με τις ετήσιες αποδοχές τους. Ξεκινούν από 3% για εισόδημα 15.000 ευρώ, 5% στις 25.000, 7,2% στις 45.000, φτάνοντας μείωση μέχρι το 9,6% στις 300.000 ευρώ.

*Στη Γερμανία το όριο ηλικίας στη συνταξιοδότηση συνδέεται με το βαθμό. Επιπλέον τίθενται περιορισμοί στο εισόδημα που έχει ένας απόστρατος από άλλες εργασίες, εφόσον είναι μέχρι 65 ετών.

*Νωρίτερα από τα 60 δεν πληρώνουν συντάξεις στη Δανία. Εφαρμόζουν ένα ενιαίο σύστημα συνταξιοδότησης για όλους τους υπαλλήλους στο Δημόσιο, περιλαμβάνοντας και τους στρατιωτικούς.

*Μειωμένη σύνταξη παίρνουν οι Γάλλοι στα 15 χρόνια όταν πρόκειται για ανθυπασπιστές και στα 25 για αξιωματικούς. Υπάρχουν, όμως, αντικίνητρα για όσους παραιτηθούν πριν συμπληρώσουν τα 50.

*Στα 65 τους φοράνε τα πολιτικά στην Ολλανδία, πλην ορισμένων κατηγοριών στα 52. Τα τελευταία χρόνια έχουν ξεκινήσει να μετρούν ως διπλά τα έτη υπηρεσίας σε ειρηνευτικές αποστολές.

Ωστόσο είναι δύσκολο να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για τα μοντέλα που ακολουθούν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, σε πολλές από τις οποίες αναπροσαρμόστηκαν μετά το 2003. Στο μέτρο που εξαρτώνται από τη βαθμολογική εξέλιξη δεν μπορούν καν να συγκριθούν με την Ελλάδα, αφού εδώ καταγράφεται ένας απίστευτος πληθωρισμός στην απονομή βαθμών. Επιπλέον μια αποστρατεία ενός αξιωματικού κατά τις τακτικές κρίσεις συμπαρασύρει κατά κανόνα και όλους τους συμμαθητές του.

Αλτ Βενιζέλου στις παραιτήσεις.

Τρόπους για να σταματήσει τον ξέφρενο ρυθμό των παραιτήσεων στο στρατό αναζητεί η πολιτική ηγεσία στο Πεντάγωνο.

Εάν συνεχίσουν να τρέχουν με τη σημερινή ταχύτητα των 20 ανά ημέρα αναμένεται να σπάσουν κάθε προηγούμενο ρεκόρ. Και στο τέλος της χρονιάς θα μετριούνται σε αρκετές χιλιάδες…

Στο υπουργείο μόλις τις προηγούμενες ημέρες συνειδητοποίησαν ότι η κατάσταση μπορεί να καταστεί γρήγορα ανεξέλεγκτη. Το απόγευμα της περασμένης Δευτέρας η πολιτική ηγεσία είχε πολύωρη σύσκεψη για το θέμα, αναζητώντας λύσεις «εδώ και τώρα». Οχι τόσο γιατί έχουν πρόβλημα στην κάλυψη των κενών θέσεων σε μονάδες και επιτελεία, αλλά γιατί τα ταμεία δεν θα αντέξουν το βάρος μαζικών παραιτήσεων καθώς θα δυσκολευτούν να καταβάλουν το εφάπαξ.

Στο τραπέζι έχουν πέσει διάφορες προτάσεις. Σύμφωνα με ορισμένες εισηγήσεις, με βάση το υπάρχον νομικό πλαίσιο ο υπουργός μπορεί να μην κάνει δεκτή την παραίτηση ενός αξιωματικού επικαλούμενος διάφορους λόγους. Η λύση αυτή πάσχει στο βαθμό που ο παραιτηθείς αξιωματικός θα θελήσει να διεκδικήσει στα δικαστήρια το δικαίωμα παραίτησής του, καθώς μέχρι σήμερα δεν ακολουθούσαν στο υπουργείο τέτοια τακτική.

Μια άλλη εκδοχή, που εξετάζεται τις τελευταίες ημέρες, είναι να παίρνει αναβολή η καταβολή σύνταξης σε όσους παραιτούνται σε μικρή ηλικία. Δεν θα θίγεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμά τους, πλην όμως η πληρωμή θα ξεκινάει μερικά χρόνια αργότερα. Κάτι που απαντάται σε άλλες χώρες.

Το μέτρο φαίνεται να αφορά όσους κάνουν χρήση της 25ετίας και συνταξιοδοτούνται στην ηλικία των 43 ετών. Σύμφωνα με στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας, ο μέσος όρος ηλικίας όσων παίρνουν σύνταξη στις ένοπλες δυνάμεις αγγίζει μόλις τα 50 έτη.

Παράλληλα εκτιμούν ότι όταν ξεκαθαρίσουν στην τελική διαμόρφωση του νομοσχεδίου ποια επιδόματα αφορούν οι μειώσεις, ο ρυθμός των παραιτήσεων θα μειωθεί. Στο υπουργικό συμβούλιο οι Ευ. Βενιζέλος και Π. Μπεγλίτης τάχθηκαν υπέρ της εξαίρεσης από την κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης για τα επιδόματα επικινδυνότητας σε περίπου 8.000 στρατιωτικούς (πτητικό στους πιλότους και τα αντίστοιχα σε υποβρύχιους καταστροφείς, αλεξιπτωτιστές και ναρκαλιευτές). Προς το παρόν δεν έχει ανακοινωθεί τίποτα σχετικό από τον Γ. Παπακωνσταντίνου, ενώ η Ν.Δ. κατηγορεί την κυβέρνηση για αθέτηση των προεκλογικών υποσχέσεων.

Μαζί με το φρένο στις παραιτήσεις -όποιο μέτρο κι αν τελικά προκριθεί- θεωρείται σκόπιμο να συνοδευτούν από διοικητικά μέτρα στήριξης των στρατιωτικών:

*Να μειωθεί ο αριθμός των μεταθέσεών τους. Σήμερα μετακινείται ένας στους τρεις με ετήσιο κόστος πάνω από 17 εκατ. ευρώ. Η σκέψη είναι να μπορούν να υπηρετούν για περισσότερα χρόνια στον τόπο συμφερόντων τους εφόσον είναι σε παραμεθόριες περιοχές.

*Να ακυρώνεται η μετάθεση όταν το παιδί τους είναι στα τελευταία έτη του λυκείου και προετοιμάζεται για να δώσει εξετάσεις για να μπει σε πανεπιστήμιο.

*Να παίρνει μετάθεση ο αξιωματικός πατέρας σπουδαστή στην περιοχή του ιδρύματος που φοιτά το παιδί του.

*Να αρχίσουν να πληρώνονται ορισμένες υπερωρίες.

*Να λαμβάνουν ένα ρεπό έπειτα από κάθε νυχτερινή άσκηση.

*Να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση και να ξεκινήσει σύντομα ένα μεγάλο πρόγραμμα κατασκευής στρατιωτικών οικημάτων.

ΠΗΓΗ