Αναλυτές προειδοποιούν ότι μπορεί να προκαλέσει αλλαγή στις ισορροπίες.

Του Αποστολη Φωτιαδη

Σε νέα φάση εισέρχεται η εθνοτική αντιπαράθεση στο Κοσσυφοπέδιο μετά τη «διαρροή», τον περασμένο μήνα, από το γραφείο του «Επιτετραμμένου της Διεθνούς Κοινότητας» Πίτερ Φέιθ, του «Σχεδίου για το Βόρειο Κόσοβο». Στην ουσία αυτή είναι μία από τις δύο ιδιότητες του κ. Φέιθ, ο οποίος είναι επίσης και «Ειδικός εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ενωσης».

Ωστόσο, αναλυτές και διπλωμάτες αποσπασμένοι στην περιοχή έχουν ήδη προειδοποιήσει ότι το σχέδιο, το οποίο συντάχθηκε σε συνεργασία με την κυβέρνηση της Πρίστινα, μπορεί να οδηγήσει ταχύτατα σε αποσύνθεση της ιδιότυπης ισορροπίας που έχει διαμορφωθεί από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας και έπειτα. Ουσιαστικά το βόρειο Κόσοβο παραμένει αποκομμένο από τον διοικητικό και πολιτικό έλεγχο της Πρίστινα έπειτα από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας. Με καλά συντονισμένες κινήσεις οι Σέρβοι εκείνη την περίοδο κατάφεραν να ακυρώσουν κάθε πρόσβαση και επιρροή στην περιοχή.

Το αδύναμο σημείο στο σχέδιο, που αναμένεται να δημιουργήσει τριβές ανάμεσα σε παράγοντες της διεθνούς κοινότητας, είναι ότι ο Φέιθ που βρίσκεται στην περιοχή ουσιαστικά ως εκπρόσωπος χωρών που αποδέχονται τη νομιμότητα της ανεξαρτησίας, εκπονεί ένα σχέδιο που εμπλέκει άμεσα την ευρωπαϊκή αποστολή Eulex, η οποία ωστόσο τελεί υπό μια πολύ διαφορετική εντολή.

Οπως επισημαίνει στην προσωπική του ιστοσελίδα ο διπλωμάτης καριέρας στα Ηνωμένα Εθνη και πρώην διοικητής της αποστολής των Ηνωμένων Εθνών στη Μιτρόβιτσα Τζέραρντ Γκαλούτσι, «με το σχέδιο για το βόρειο Κόσοβο η ευρωπαϊκή αποστολή εγκαταλείπει ουσιαστικά την ουδετερότητα με την οποία δεσμεύτηκε να αντιμετωπίσει ζητήματα που αφορούν το θέμα του καθεστώτος της περιοχής».

Την προηγούμενη Δευτέρα σε παρουσίαση του σχεδίου στη Βιέννη, ο Φέιθ και ο πρωθυπουργός του Κοσόβου Χασίμ Θάτσι έλαβαν την έγκριση της διεθνούς κοινότητας να κάνουν χρήση «όποιων μέτρων κριθούν αναγκαία για την εφαρμογή του σχεδίου». Ο Θάτσι δήλωσε σχετικά ότι οι αρχές στην Πρίστινα θα είναι προσεχτικές και υπομονετικές, «αλλά απόλυτα αποφασισμένες να εφαρμόσουν το κράτος δικαίου όπως αυτό περιγράφεται στο σύνταγμα του Κοσόβου».

Από την πλευρά του το Βελιγράδι, μέσω του αρμόδιου υπουργού για το Κόσοβο Γκόραν Μπογκντάνοβιτς αλλά και του προέδρου Τάντιτς, κατήγγειλε ότι το σχέδιο θα έχει αποσταθεροποιητική επίδραση, υπογραμμίζοντας ότι ο Φέιθ είναι αναρμόδιος να αποφασίσει πάνω σε ζητήματα που αφορούν το καθεστώς της περιοχής και τις επιπλοκές που το χαρακτηρίζουν.

Ουσιαστικά οι εκπρόσωποι της διεθνούς κοινότητας πιστεύοντας ότι η ανανέωση της ευρωπαϊκής προοπτικής για τη Σερβία, την οποία και ευνόησαν τη χρονιά που πέρασε, θα οδηγούσε σε σταδιακή εγκατάλειψη του Κοσόβου από το Βελιγράδι, απέφυγαν πρακτικές που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν ένταση στις διεθνοτικές σχέσεις. Παρότι όμως η άνοδος του ευρωπαϊστή Τάντιτς στην εξουσία οδήγησε σε σταδιακή απομόνωση των ακραίων στοιχείων στους κύκλους των Κοσοβάρων Σέρβων, το Βελιγράδι μέχρι σήμερα έχει καταφέρει να προωθήσει την πολιτική του στο βόρειο Κόσοβο, κρατώντας ανοιχτό το θέμα της νομιμότητας της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας και μειώνοντας δραστικά τις αναγνωρίσεις του Κοσσυφοπεδίου από τρίτες χώρες.

ΠΗΓΗ