ENNIA βασικές αλλαγές προωθεί η ηγεσία του Yπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στο σχέδιο νόμου που αναμένεται να καταθέσει στη Βουλή αμέσως μετά το Πάσχα. Οι κυριότερες από αυτές είναι η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων από το 2018, η εφαρμογή θεσμοθετημένου πλαφόν στις υψηλές συντάξεις άνω των 2.800 ευρώ, η εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών – γυναικών στο Δημόσιο, η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και στον ιδιωτικό τομέα με βάση τον νόμο Πετραλιά, η σταδιακή μείωση των 13 ταμείων σε τρία ή τέσσερα, αλλά και η παροχή κινήτρων στην αγορά εργασίας μετά την τριακονταπενταετία και αντίστοιχα μετά το 65ο έτος.  

 Οι βασικές αλλαγές

Αναλυτικότερα οι εννέα βασικές αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση με το νέο σχέδιο νόμου έχουν ως εξής:

1. Αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων με την καθιέρωση, από το 2018, μιας βασικής για όλους σύνταξης και μιας αναλογικής-ανταποδοτικής. Την αναλογική σύνταξη θα «χτίζει» κάθε ασφαλισμένος και τη βασική (περί τα 360 ευρώ με τα σημερινά δεδομένα) θα την εγγυάται για όλους το κράτος. Εάν ο ασφαλισμένος αποφασίσει να βγει νωρίτερα στη σύνταξη, θα μειώνεται το ποσό της βασικής σύνταξης. Για τον υπολογισμό της σύνταξης έως το 2018 θα λαμβάνεται υπόψη η τελευταία δεκαετία ή δεκαπενταετία και στη συνέχεια το σύνολο του εργασιακού βίου προς τα τέλη της επόμενης δεκαετίας.

Θα υπάρχουν κλιμακούμενοι συντελεστές από τα 15 έως τα 40 χρόνια.

2. Από το 2013 θα αρχίσει η σταδιακή εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών – γυναικών στο Δημόσιο, χωρίς έως τότε να θιγούν τα ώριμα ασφαλιστικά δικαιώματα.

3. Αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης από το 2013 με τον νόμο Πετραλιά, σε ιδιωτικό τομέα, ΔΕΚΟ, τράπεζες.

4. Αποθάρρυνση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων με την επιβολή ενιαίας, σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, ποινής (μείωση ποσού σύνταξης) 6% ετησίως και έως 30% για συνταξιοδότηση πέντε χρόνια νωρίτερα από το γενικό όριο.

5. Σύσταση επιτροπής, η οποία θα αποφασίσει κοινή λίστα βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Στον ιδιωτικό τομέα, σε όσα επαγγέλματα εξαιρεθούν από τη λίστα, θα προβλέπεται αύξηση των ορίων ηλικίας από 5 έως και 7 χρόνια.

6. Επέκταση και στους συνταξιούχους του Δημοσίου των περιορισμών που ισχύουν από το 1999 για την απασχόληση των συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα. Οι περιορισμοί αυτοί μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα την αναστολή καταβολής της σύνταξης, τη μείωσή της ή την καταβολή αυξημένων εισφορών, κατά περίπτωση.

7. Ενοποίηση των 13 ταμείων σε τρία, από το 2018, ταυτόχρονα με την ομογενοποίηση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης που θα γίνει με την εφαρμογή του νέου συστήματος.

8. Θέσπιση κινήτρων παραμονής στην αγορά εργασίας (κίνητρα παραμονής μετά την τριακονταπενταετία και αντίστοιχα για όσους παραμένουν μετά το 65ο έτος).

9. Προωθείται νομοθετική πρωτοβουλία για παράλληλη ασφάλιση για όλες τις κατηγορίες ασφαλισμένων, που έχουν ασφαλιστεί από το 1993, συμπεριλαμβανομένων και των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά και ενιαίο καθεστώς ασφάλισης συνταξιούχων που εργάζονται σε άλλες θέσεις εργασίας. 

Εξίσωση ορίων ηλικίας 

Ανοικτό είναι το ενδεχόμενο η εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών – γυναικών στο Δημόσιο να εφαρμοστεί νωρίτερα από το 2013, ενώ ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί τι θα γίνει με όσες εργαζόμενες έχουν ώριμα ασφαλιστικά δικαιώματα. Oπως έχει επανειλημμένως διευκρινίσει η κυβέρνηση, δεν θα θιγούν οι ασφαλισμένες που έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι το 2013. Tι θα γίνει όμως με αυτές που έχουν ώριμα δικαιώματα και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν μέσα στην επόμενη 5ετία; Oπως όλα δείχνουν η εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης θα ξεκινήσει από το 2013, επομένως όσες θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι τότε δεν θα θιγούν.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το Yπουργείο Οικονομικών θα δώσει αυτές τις ημέρες στις Βρυξέλλες σκληρή διαπραγματευτική μάχη για να εξασφαλίσει περίοδο χάριτος τριών ετών και σταδιακή εφαρμογή, από το 2013, της εξίσωσης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών – γυναικών στο Δημόσιο μετά τη γνωστή καταδικαστική για την Ελλάδα απόφαση του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Το σχέδιο νόμου που θα επιβαρύνει τις γυναίκες με επιπλέον 5-15 χρόνια εργασίας θα κατατεθεί στη Βουλή τον Απρίλιο. Σημειώνεται ότι υπό το κράτος του πανικού και με δεδομένες τις περικοπές δώρων και επιδομάτων, οι αιτήσεις για συνταξιοδότηση έχουν αυξηθεί κατά 25% τους δύο τελευταίους μήνες.

 Πώς θα καταβληθούν η βασική αλλά και η αναλογική σύνταξη 

Η «βασική προνοιακή» σύνταξη θα δίνεται με τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα δίνεται μετά τη συμπλήρωση του 65ου έτους. Δηλαδή, κάποιος που συνταξιοδοτείται στο 60ό έτος θα λάβει μόνο τη σύνταξη που αναλογεί στα ένσημα που έχει πληρώσει. Στη συνέχεια και μετά το 65ο έτος της ηλικίας θα αρχίσει να καταβάλλεται το τμήμα της σύνταξης που αναλογεί στη βασική. Η βασική σύνταξη θα καταβάλλεται με εισοδηματικά κριτήρια, ανεξαρτήτως αν ο δικαιούχος έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα ή αν θα έχει έστω και ένα ένσημο. Θα έχει προνοιακό χαρακτήρα και θα καταβάλλεται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το ύψος της βασικής σύνταξης θα εξαρτάται από τη σχετική πολιτική απόφαση έκαστης κυβέρνησης και προφανώς από τον αριθμό των δικαιούχων. Ο κανόνας της τριμερούς χρηματοδότησης του ασφαλιστικού θα παραμείνει.

Ο υπολογισμός της ανταποδοτικής σύνταξης θα γίνεται με βάση τις εισφορές ολόκληρου του εργασιακού βίου. Το ύψος της θα εξαρτάται από τον χρόνο ασφάλισης και τις αμοιβές του ασφαλισμένου. Ο επαναπροσδιορισμός της θα γίνεται με τιμαριθμικούς όρους και με συνυπολογισμό των οικονομικών δυνατοτήτων των ασφαλιστικών ταμείων.

Οι συντελεστές υπολογισμού της σύνταξης θα είναι κλιμακούμενοι από τα 15 έως τα 40 χρόνια. Ο νομοθετικός προσδιορισμός των συντελεστών θα έχει μεν πολιτικό χαρακτήρα, ωστόσο δεν θα μπορεί να αγνοεί την οικονομική κατάσταση των ασφαλιστικών ταμείων και το γεγονός ότι το σύστημα πρέπει να είναι βιώσιμο και να μην εξαντλεί τις δυνατότητες της εθνικής οικονομίας.

Αργυρώ Μαυρούλη πηγη