Tου Aθανασιου Eλλις

Κάτι δεν πάει καλά στη διπλωματική εκπροσώπηση της Ελλάδας. Εξι μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Γιώργο Παπανδρέου η χώρα παραμένει χωρίς υπουργό Εξωτερικών πλήρους αρμοδιότητας.

Το πρόβλημα δεν αφορά προσωπικά τον αναπληρωτή υπουργό, Δημήτρη Δρούτσα. Ο τελευταίος είναι στενός συνεργάτης του κ. Παπανδρέου, υπήρξε σύμβουλός του όταν αυτός ήταν υπουργός Εξωτερικών, και στη συνέχεια πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, έχει γνώση του αντικειμένου, και καταβάλλει τις δικές του προσπάθειες. Μπορεί κάποιος να συμφωνεί ή να διαφωνεί με τις θέσεις που εκφράζει ή τη μεθοδολογία που ακολουθεί, αλλά έχει αναφαίρετο δικαίωμα σε αυτές και θα κριθεί από την αποτελεσματικότητά του.

Το πρόβλημα είναι πιο ουσιαστικό και αφορά το επίπεδο εκπροσώπησης της χώρας στις διεθνείς της σχέσεις, ενώ άπτεται και της θεσμικής λειτουργίας του υπουργείου όπου παρατηρούνται κωλυσιεργίες, αφού για τη λήψη αποφάσεων, όχι μόνο των σημαντικών, αλλά ενίοτε και για ήσσονος σημασίας γραφειοκρατικού χαρακτήρα ενέργειες, απαιτείται η έγκριση και υπογραφή του ίδιου του κ. Παπανδρέου ο οποίος διατηρεί και το αξίωμα του υπουργού Εξωτερικών.

Οταν το 1981 ο Ανδρέας Παπανδρέου διατήρησε και το υπουργείο Εθνικής Αμυνας η κίνηση αυτή αποσκοπούσε στον έλεγχο των Ενόπλων Δυνάμεων σε μια αβέβαιη φάση της μεταπολίτευσης.

Οταν το 1992 ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ανέλαβε το υπουργείο Εξωτερικών το έκανε μετά την ξαφνική απομάκρυνση του Αντώνη Σαμαρά σε μια κρίσιμη στιγμή για το Σκοπιανό, ενώ λίγους μήνες αργότερα διόρισε τον Μιχάλη Παπακωνσταντίνου.

Τέλος, όταν το 2004 ο Κώστας Καραμανλής κράτησε και το υπουργείο Πολιτισμού το έκανε λόγω των επικείμενων Ολυμπιακών Αγώνων. Σήμερα ο Γιώργος Παπανδρέου δεν έχει δικαιολογία.

Οι διπλωμάτες ζητούν από τον κ. Δρούτσα να επιδείξει μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στον χειρισμό υπαρκτών προβλημάτων που αντιμετωπίζει το υπουργείο, ενώ πολλοί θεωρούν ότι υπάρχουν και περιθώρια βελτίωσης σε ό,τι αφορά το ύφος, αλλά η κριτική που του ασκείται από το κόμμα έχει προσωπικά κίνητρα, αντανακλά εσωτερικές έριδες, και δεν έχει να κάνει με την αποτελεσματικότητά του.

Ομως, σε θεσμικό επίπεδο, υπάρχει πρόβλημα και αυτό βλάπτει την Ελλάδα. Οταν ο κ. Δρούτσας μετέβη στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η Χίλαρι Κλίντον τον είδε για δεκαπέντε λεπτά, και στη συνέχεια ακολούθησε σχεδόν ωριαία συνάντηση με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζιμ Στάινμπεργκ. Καθώς σήμερα επισκέπτεται την Αγκυρα, οι κορυφαίοι θεσμικοί παράγοντες της γείτονος δείχνουν να αποδίδουν σημασία στην πολύχρονη και στενή συνεργασία του με τον πρωθυπουργό, και γι’ αυτό μετά τη συνάντηση που θα έχει με τον Αχμέτ Νταβούτογλου, θα γίνει δεκτός από τον πρόεδρο Γκιουλ, και εν συνεχεία από τον πρωθυπουργό Ερντογάν.

Ομως, η χώρα χρειάζεται υπουργό Εξωτερικών με δυνατότητα ισότιμης εκπροσώπησης στο εξωτερικό. Ο κ. Παπανδρέου πρέπει το συντομότερο να αναβαθμίσει τον κ. Δρούτσα, εκτός εάν υπάρχουν συγκεκριμένες σκέψεις για τον διορισμό κάποιου άλλου, αν και οι αξιόλογες επιλογές είναι ελάχιστες, ειδικά στον κομματικό μηχανισμό. Μια αλλαγή στην ηγεσία του υπουργείου θα είχε νόημα μόνο εάν επρόκειτο για προσωπικότητα διεθνούς κύρους.

Το βέβαιο είναι ότι δεν ωφελεί την Ελλάδα να εκπροσωπείται σε συνόδους υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ ή της Ε.Ε., και σε συναντήσεις στην Ουάσιγκτον, τη Μόσχα ή την Αγκυρα, από αναπληρωτή υπουργό. Οσο διαιωνίζεται αυτή η δυσεξήγητη κατάσταση αυξάνονται τα εύλογα ερωτήματα των συνομιλητών του τελευταίου και πλήττεται η εκπροσώπηση της χώρας. Η εκκρεμότητα αυτή πρέπει να λήξει.

ΠΗΓΗ