The New York Times

Η δέσμευση της Γερμανίας προς την Ευρωπαϊκή Ενωση υπήρξε κομβική για το οικονομικό θαύμα που κατόρθωσε μεταπολεμικά. Επί σειρά ετών, η Γερμανία έπαιζε στην Ευρώπη τον ρόλο που τόσο συχνά παίζει στον κόσμο η Αμερική: της ατμομηχανής, της οποίας ο δυναμισμός και η ζήτηση βοηθούν να μην εξελιχθούν σε ύφεση οι οικονομικές κάμψεις.

Σήμερα, τη χειρότερη δυνατή στιγμή, η Γερμανία επιστρέφει στις εθνικιστικές αυταπάτες. Οι παρελθούσες οικονομικές επιτυχίες της Ευρώπης θεωρούνται τώρα γερμανικές. Τα βαθιά προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη είναι όλων των άλλων πλην της Γερμανίας. Αυτό δεν είναι ούτε ρεαλιστικό ούτε βιώσιμο. Ομως, Γερμανοί πολιτικοί και σχολιαστές τροφοδοτούν τέτοιες ιδέες ανάλγητα και αυτοκαταστροφικά.

Μετά τις δυσκολίες της λόγω της ενοποίησης, η Γερμανία έλαβε σκληρές αποφάσεις για να αποκαταστήσει την ανταγωνιστικότητά της και να τονώσει εκ νέου την ανάπτυξη. Αποτέλεσμα, να έχει πολύ καλύτερες επιδόσεις από την υπόλοιπη Ευρώπη, με χαμηλό δημοσιονομικό έλλειμμα και ισχυρά πλεονάσματα εξαγωγών.

Ωστόσο, η οικονομία της, που στηρίζεται στις εξαγωγές, θα «ρετάρει» αν οι Ευρωπαίοι καταναλωτές –οι βασικοί πελάτες της– δεν μπορούν πλέον να αγοράσουν τα προϊόντα της. Οι γερμανικές τράπεζες δάνεισαν δισεκατομμύρια στην Ελλάδα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με πρόβλημα. Αν δεν αντιστραφεί σύντομα η κατάσταση, τα δάνεια αυτά θα πρέπει να παραγραφούν.

Η Γερμανία συνεισέφερε λιγότερο απ’ όσο της αναλογεί στο παγκόσμιο πακέτο στήριξης, προτιμώντας να εκμεταλλευθεί περισσότερο τις δαπάνες στήριξης ΗΠΑ και Κίνας. Και το θεμελιώδες πρόβλημα του ευρώ –η έλλειψη μιας εφαρμόσιμης κοινής δημοσιονομικής πολιτικής, η οποία επέτρεψε στην Ελλάδα και στους υπόλοιπους να παρουσιάσουν ελλείμματα που δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν– είναι ευθύνη όλων των δημιουργών του ευρώ, με πρώτη και κυριότερη τη Γερμανία.

Οι Γερμανοί δεν υπήρξαν ιδιαιτέρως πρόθυμοι ν’ ακούσουν αυτήν τη λιγότερο κολακευτική πλευρά της ιστορίας, και οι ηγέτες τους δεν επέδειξαν ιδιαίτερη προθυμία να τους την αφηγηθούν. Επί σειρά μηνών, η κ. Μέρκελ αντιστεκόταν σε κάθε παράκληση –άλλων Ευρωπαίων ηγετών και της Ουάσιγκτον– να φανεί, αν μη τι άλλο, Ευρωπαία ηγέτις. Οταν τελικά η Γερμανία συμφώνησε να συνεισφέρει σε πακέτο διάσωσης –υπό την απειλή πανευρωπαϊκού κραχ– τα οικονομικά προβλήματα της Ευρώπης είχαν πλέον επιδεινωθεί πολύ και η Γερμανία και οι υπόλοιποι υποχρεώθηκαν να προβλέψουν πολύ μεγαλύτερο ποσό.

Οι χώρες με υψηλό έλλειμμα υποχρεώθηκαν να λάβουν μέτρα σκληρής λιτότητας για να καθησυχάσουν τις αγορές. Τα ίδια μέτρα απειλούν να βυθίσουν την περιφέρεια σε βαθιά ύφεση φέτος, αν η Γερμανία δεν τα αντισταθμίσει με δική της επιθετική στήριξη. Ομως, αντί να δεσμευθεί σε αύξηση των δαπανών, η Γερμανία ετοιμάζει τώρα πολυετές πρόγραμμα δραστικών περικοπών δαπανών. Κατανοούμε τους φόβους της, δεδομένης της ιστορίας της. Τώρα, όμως, τα νέα μέτρα λιτότητας θα υπονομεύσουν τη νεόκοπη ευρωπαϊκή ανάκαμψη και την ευημερία της ίδιας της Γερμανίας.

ΠΗΓΗ