1. Βρετανικές μεθοδεύσεις για τον Ακάμα
Αποκαλυπτικά έγγραφα από το 1977 για τα σχέδια αξιοποίησής του.
Μελέτη για μεταφορά των βρετανικών βάσεων στον Ακάμα φαίνεται να έκαναν οι Βρετανοί. Προέβλεψαν ότι θα αντιμετώπιζαν εχθρική στάση από τους Κυπρίους έναντι των βάσεών τους, καθώς και ότι θα αντιμετώπιζαν πρόβλημα από έλλειψη νερού.
ΦΑΙΝΟΤΑΝ Να είχε χώρο για βομβαρδιστικές ασκήσεις, αλλά η καταλληλότητά του έπρεπε να επιβεβαιωθεί με λεπτομερή έρευνα του εδάφους.
Το 1977, μετά το αεροπορικό δυστύχημα στο αεροδρόμιο της βρετανικής βάσεως Ακρωτηρίου, όταν κατέπεσε αμερικανικό U2, οι στρατιωτικές Αρχές των βάσεων, που δεν έβλεπαν με καθόλου καλό μάτι την αμερικανική ανάμιξη εκεί, ζήτησαν από το Λονδίνο να τερματίσει τις πτήσεις εκείνες. Το Φόρειν Όφις δεν υποστήριζε τον τερματισμό τους. Το Υπουργείο Άμυνας, όμως, άρχισε να κάνει άλλες σκέψεις και βολιδοσκοπήσεις για την παραμονή των βρετανικών βάσεων στο νησί και πώς καλύτερα να εξυπηρετούντο μακροπρόθεσμα οι στρατιωτικές τους ανάγκες και οι εξυπηρετήσεις που πρόσφεραν στο ΝΑΤΟ και στους Αμερικανούς…
Έρχονταν προβλήματα
Το Υπ. Άμυνας της Βρετανίας προέβλεπε μακροπρόθεσμα ότι: θα αντιμετώπιζαν εχθρική στάση από τους Κυπρίους έναντι των βάσεών τους και πως οι κάτοικοι στις περιοχές των βάσεων θα αντιδρούσαν για την παρουσία τους. Επίσης, είχαν προβλέψει ότι θα αντιμετώπιζαν πρόβλημα από έλλειψη νερού (που άρχισε από το 2000), και πως μετά την αποχώρησή τους από τη Μάλτα (που είχε προγραμματιστεί για το 1978) θα χρειαζόντουσαν μεγαλύτερες διευκολύνσεις όσον αφορά τη στάθμευση και συντήρηση μαχητικών της RAF (Βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας), καθώς και για στρατιωτικές ασκήσεις.
Βολιδοσκόπηση
Έγγραφο του Υπ. Αμύνης της Βρετανίας ημερ. 16 Δεκεμβρίου 1977 αναφέρει τα εξής:
«… An alternative possibility is the Akamas range at Cape Arnauti, where we already have the right to use the range for ground firing as well as for naval bombardment. Under the Treaty of Establishment firing is at present confined to 70 days a year and naval gunnery to 10 days a year. It may be possible (my underlining) to secure this range for air-to-ground gunnery but probably not on an unrestricted basis, because it is used by both the Greek National Guard and the British Army… I am advised that a sea range would not be very satisfactory and my reading of the remarks about the Akamas range would not lead me to put much money on that, providing a solution…»
Μετάφραση: «…Μια εναλλακτική πιθανότητα είναι η περιοχή Ακάμα στο Ακρωτήρι Αρναούτη, όπου ήδη έχουμε το δικαίωμα να χρησιμοποιούμε για ένοπλες ασκήσεις επί εδάφους, ως επίσης για ναυτικούς βομβαρδισμούς. Σύμφωνα με τη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης, η χρήση διά πυρών περιορίζεται στις 70 μέρες το χρόνο και ναυτικός βομβαρδισμός σε 10 μέρες το χρόνο. Ίσως να είναι δυνατόν (δική μου υπογράμμιση) να εξασφαλίσουμε την περιοχή αυτή για ασκήσεις εδάφους-αέρος, αλλά μάλλον όχι δίχως περιορισμένη βάση, γιατί χρησιμοποιείται τόσο από την Εθνική Ελληνική Φρουρά όσο και τον Βρετανικό Στρατό… Με συμβουλεύουν ότι όσον αφορά τη θάλασσα, ίσως να μην είναι ικανοποιητική (περιοχή) και εξ όσων καταλαβαίνω από τις παρατηρήσεις για την περιοχή του Ακάμα δεν με ενθαρρύνουν ότι θα ήταν η λύση…”
Ακάμας air-to-ground facility
Τον Ιούνιο του 1978, ανώτερος στρατιωτικός ενημερώνει το Υπ. Άμυνας ότι η περιοχή του ΑΚΑΜΑ φαίνεται να έχει προοπτική για ανάπτυξη: «potential for development as an air-to-ground facility and might offer added advantage of laser clearance, if this could be arranged…». Μετάφραση: «…έχει προοπτική για ανάπτυξη ως περιοχή για πεδίον εδάφους-αέρος και μπορεί να προσφέρει επιπρόσθετο πλεονέκτημα για χρήση λέιζερ, αν μπορούσε να διευθετηθεί…».
Στο ίδιο τηλεγράφημα ο στρατιωτικός προβάλλει ως το επόμενο βήμα το ξεκίνημα μιας λεπτομερούς μελέτης για την περιοχή του ΑΚΑΜΑ, την οποία να ακολουθήσει επίσημη προσέγγιση προς την κυπριακή κυβέρνηση, ζητώντας την παραχώρηση άδειας για ασκήσεις εκπαίδευσης: «to conduct air-to-ground weapons training and low flying over Cyprus south of the ‘green-line’». Μετάφραση: «για ένοπλες ασκήσεις εκπαίδευσης εδάφους-αέρος και χαμηλών πτήσεων υπεράνω της Κύπρου, νοτίως της ‘πράσινης γραμμής’».
Να διερευνηθεί η καταλληλότητά του
Στις 3 Ιουλίου 1978, ο Air Vice-Marshall M.W.P. Knight από το Αρχηγείο Αεροπορίας στο Strike Command, Royal Air Force, High Wycombe, Buckinghamshire, με επιστολή του προς τον Air Vice-Marshall D.C.A. Lloyd, Assistant Chief of Air Staff (Operations) Ministry of Defence, Υπουργείο Άμυνας στο Λονδίνο, αναφέρεται πιο αναλυτικά και τονίζει ότι η πρώην περιοχή ναυτικών βομβαρδισμών στον Ακάμα (στη νοτιο-δυτική μύτη της Κύπρου) έχει προοπτική για μια μικρή περιοχή ασκήσεων εδάφους-αέρος.
Έβρισκαν, έγραφε, ότι ο Ακάμας φαινόταν να είχε χώρο για τους σκοπούς βομβαρδιστικών ασκήσεων, αλλά, η καταλληλότητά του έπρεπε να επιβεβαιωθεί με λεπτομερή έρευνα του εδάφους…
«Οι χαμηλές πτήσεις πάνω από την Κύπρο, έγραφε, προς το παρόν απαγορεύονται. Όμως, ο περιορισμός επιβλήθηκε από το Αρχηγείο Στρατού της Κύπρου και όχι από τις κυβερνητικές Αρχές και μου είπαν πως δεν θα έχουμε δυσκολία να θέσουμε το θέμα προς συζήτηση με τις κατάλληλες κυβερνητικές Αρχές… Όπως έχω αναφέρει στο προηγούμενό μου μήνυμα, πιστεύω ότι το επόμενο βήμα θα πρέπει να είναι το ξεκίνημα μιας ολοκληρωμένης μελέτης της περιοχής του Ακάμα, προτού κάνουμε ότιδήποτε. Αν τέτοια μελέτη υποδείξει ότι η περιοχή είναι πράγματι κατάλληλη για τη δημιουργία ασκήσεων εδάφους-αέρος, τότε θα μπορώ να δω το κέρδος να βάλουμε μπροστά επίσημα για επιχειρήσεις (OS ASPCs) από το Ακρωτήρι, είτε επιπρόσθετα είτε ως εναλλακτική επιλογή στη χρήση που κάνουμε της βάσης Decimomannu…» (Σ.σ:
Το Decimomannu είναι μεγάλη στρατιωτική αμερικανική βάση στη Σαρδηνία της Ιταλίας, όπου διεξάγονται μεγάλης ισχύος εκπαιδευτικές ασκήσεις Νατοϊκών στρατευμάτων. Οι εγκαταστάσεις στη βάση αυτή ολοκληρώθηκαν το 1979).
Τρεις μέρες αργότερα, οι στρατιωτικοί εισηγούνται όπως ζητηθεί η άποψη του Φόρεϊν Όφις σχετικά με τις χαμηλές πτήσεις και κατά πόσο δεν υπάρχουν κίνδυνοι να χρειαστεί η επαναδιαπραγμάτευση των Συνθηκών σε τέτοια περίπτωση…
2. ΝΑΤΟϊκές οι βρετανικές βάσεις στην Κύπρο
Κατά παράβαση της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Απόρρητα έγγραφα του Φόρεϊν Όφις αναφέρουν ότι ορισμένες από τις διευκολύνσεις στις βάσεις χρησιμοποιούνται για λογαριασμό του ΝΑΤΟ.
Οι βρετανικές βάσεις στην Κύπρο εξυπηρετούσαν και εξυπηρετούν καθαρά το ΝΑΤΟ. Αυτό αντιβαίνει και παραβιάζει τη συμφωνία και πρόνοιες της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης. Όμως οι Βρετανοί, επειδή η Κύπρος δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ και επειδή οι εκάστοτε κυπριακές κυβερνήσεις, κάθε φορά που προκύπτει θέμα, αρνούνται έντονα μέχρι σήμερα ότι οι βρετανικές βάσεις έχουν σχέση με το ΝΑΤΟ, υπήρξαν πολύ προσεκτικοί να μην αναφέρουν ότι ορισμένες διευκολύνσεις στο νησί τις διαχειρίζονται για λογαριασμό του ΝΑΤΟ.
Ομολογία
Τα δύο πιο κάτω αποσπάσματα από έγγραφα του Υπ. Άμυνας ξεκαθαρίζουν οριστικά πια την αλήθεια, σε σχέση με το επίμαχο θέμα της παρουσίας του ΝΑΤΟ στην Κύπρο. Όταν, λοιπόν, το περιφερειακό Αρχηγείο του ΝΑΤΟ (COS AFSOUTH) ζήτησε τη χρήση των βάσεων για λογαριασμό χωρών-μελών του ΝΑΤΟ, οι επικεφαλής του Υπ. Άμυνας για το Κυπριακό έδωσαν τις πιο κάτω οδηγίες, ως προς το πώς να απαντηθεί το αίτημα του ΝΑΤΟ.
Έγγραφο του Υπ. Άμυνας, με τίτλο «Η χρήση των περιοχών των κυρίαρχων βάσεων από το ΝΑΤΟ», ημερομηνίας 18 Οκτωβρίου 1977, έγραφε:
«…Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, που δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αρνείται έντονα κάθε εισήγηση ότι οι βρετανικές κυρίαρχες βάσεις είναι βάσεις του ΝΑΤΟ. Γι’ αυτόν το λόγο είμαστε προσεκτικοί ποτέ να μην αναφέρουμε ότι ορισμένες από τις διευκολύνσεις (στο νησί) χρησιμοποιούνται από ‘μάς για λογαριασμό του ΝΑΤΟ.
Το να επιτρέψουμε τη χρήση των βρετανικών κυρίαρχων βάσεων από άλλες χώρες μέλη του ΝΑΤΟ θα χρειάζεται την επαναδιαπραγμάτευση της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης του 1960, η οποία μαζί με την Ανταλλαγή των Επιστολών, καθόρισαν ότι οι β.κ.βάσεις και οι καθορισμένες περιοχές (retained sites) που χρησιμοποιούμε είναι για συγκεκριμένη χρήση από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου.
Αυτές οι συμφωνίες υπογράφτηκαν από την κυβέρνηση της Α. Μεγαλειότητος, τις κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας, και τους ηγέτες των κοινοτήτων των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων εκ μέρους της Δημοκρατίας της Κύπρου. Θα εκτιμάτε ότι οι σχέσεις μεταξύ ορισμένων που έχουν συν-υπογράψει τις Συνθήκες είναι τέτοιες, που δεν θα θέλαμε να αποπειραθούμε να επαναδιαπραγματευθούμε τους όρους της Συνθήκης αυτή τη στιγμή. Παρ’ όλον ότι οι β.κ.βάσεις είναι κυρίαρχη περιοχή, θα ήταν αδιανόητο να αγνοήσουμε τους όρους της Συνθήκης και να επιτρέψουμε στο ΝΑΤΟ να χρησιμοποιεί τις β.κ.βάσεις, καθώς στην πρακτική θα ήταν δύσκολο να τις χρησιμοποιούμε δίχως την καλή θέση της κυπριακής κυβέρνησης ή του τοπικού πληθυσμού.
Εν πάση περιπτώσει, δεν πρέπει να ξεχνιέται ότι αυτή ταύτη η παρουσία μας στην Κύπρο είναι κύριος παράγων, που προσφέρει σταθερότητα στη νότια πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Αν βοηθά, έχετε άδεια να χρησιμοποιείτε το λεκτικό της πιο κάτω δήλωσης:
5. «Η Συνθήκη Εγκαθίδρυσης του 1960 παραχώρησε κυριαρχικά δικαιώματα για τις βρετανικές κυρίαρχες βάσεις και καθορισμένες περιοχές (retained sites) στην Κύπρο της κυβέρνησης της Α.Μεγαλειότητος για συγκεκριμένη χρήση του Ηνωμένου Βασιλείου. Συμφωνία για αλλαγή των όρων της Συνθήκης για χρήση από τρίτο μέρος, όπως το ΝΑΤΟ, θα πρέπει να δοθεί από τις κυβερνήσεις των Κύπρου, Ελλάδας, Τουρκίας και Η.Β. Θα χρειαστεί επίσης η διαβούλευση και με άλλες χώρες-μέλη της Συμμαχίας».
Ένα μήνα αργότερα υπήρξε αντίδραση προς το λεκτικό της πιο πάνω παραγράφου από άλλον, ανώτερο αξιωματούχο της Αεροπορίας. Αναφερόμενος σ΄αυτήν με έγγραφο/ενημέρωση προς διάφορα τμήματα του Υπ. Άμυνας, ημερ. 17 Νοεμβρίου 1977, ο Wing Commander N. J. G. Hodnett ζητούσε διόρθωση του λεκτικού, αποκαλύπτοντας ακόμα περισσότερα:
«Παρ’ όλον ότι συμφωνώ απόλυτα με το λεκτικό που εγκρίθηκε για χρήση στην παράγραφο 5, πιστεύω ότι στις μετέπειτα παραγράφους πρέπει να δώσετε στο περιφερειακό Αρχηγείο του ΝΑΤΟ (COS AFSOUTH) ακόμα λίγες πληροφορίες για τις δραστηριότητές μας στην Κύπρο.
Καθώς γνωρίζετε, το ραντάρ στο Τρόοδος χρηματοδοτείτο εν μέρει από το ΝΑΤΟ, όπως ήσαν και οι εγκαταστάσεις στο Ακρωτήρι Γκρέκο, μέσω του οποίου αμυντικές πληροφορίες από το Τρόοδος μετεφέροντο στο σύστημα του ΝΑΤΟ στην Τουρκία. Επομένως, εισηγούμαι να ξαναγραφτεί η παράγραφος ως εξής:
«Αξίζει να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει από καιρό εις καιρό (για πολιτικούς λόγους) έντονα αρνηθεί οποιαδήποτε εισήγηση ότι οι β.κ.βάσεις είναι βάσεις του ΝΑΤΟ. Γι’ αυτόν το λόγο πάντοτε είμαστε προσεκτικοί να μην αναφερόμαστε στη χορήγηση από το ΝΑΤΟ και τις δραστηριότητες κάποιων μονάδων στο νησί».
Το περιφερειακό Αρχηγείο του ΝΑΤΟ (COS AFSOUTH) αναμφίβολα γνωρίζει ότι συμφωνήσαμε στη χρήση του Ακρωτηρίου από αεροπλάνα τριών χωρών-μελών του ΝΑΤΟ τον περασμένο χρόνο – των ΗΠΑ, Καναδά και Νορβηγίας. Η χρήση των δύο τελευταίων υπήρξε αποκλειστικά για υποστήριξη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Πιστεύω, λοιπόν, ότι πρέπει να αναγνωριστεί ότι επιτρέπουμε αεροπλάνα από χώρες του ΝΑΤΟ να χρησιμοποιούν το Ακρωτήρι, όταν οι περιστάσεις δεν δημιουργούν πολιτικές ευαισθησίες….».
«Η παρουσία μας εδώ είναι παρουσία για το ΝΑΤΟ»
Στις 15 Ιουνίου 1978, ο Major General W. R. Taylor, Διοικητής των βρετανικών δυνάμεων στην Κύπρο (ο οποίος είχε πρόσφατα μετατεθεί στην Κύπρο), με επιστολή του προς τον Αρχηγό Επιτελείου στο Υπ. Άμυνας στο Λονδίνο, Marshal Sir Neil Cameron, επιβεβαιώνει την παρουσία του ΝΑΤΟ στο νησί και αποκαλύπτει ότι αρχές του 1978 είχαν γίνει κρίσιμες συζητήσεις για το μέλλον της Κύπρου στο Λονδίνο. Υπονοεί ότι τότε κάπου είχαν πέσει έξω στους υπολογισμούς τους.
Ο κατασκοπευτικός ρόλος των εγκαταστάσεων στον Άγιο Νικόλαο
Ο Διοικητής των βρετανικών δυνάμεων σημειώνει ότι τις κρίσιμες μέρες αρχές του χρόνου, όταν συζητούσαν το μέλλον της Κύπρου στο Λονδίνο, οι ίδιοι δεν ήσαν αρκετά ενημερωμένοι, όπως ανακάλυψε με την κάθοδό του στο νησί, πόσω μάλλον οι υφυπουργοί και υπουργοί. Οι oποίοι σίγουρα δεν γνωρίζουν τι πράγματι υπάρχει στην Κύπρο σε σχέση με την περισυλλογή μυστικών πληροφοριών και υπογραμμίζει ότι είναι αυτές οι λεπτομέρειες που θα αποφασίσουν το θέμα της παραμονής τους στην Κύπρο, και την πιθανότητα μετακίνησης της βάσης της Δεκέλειας εντός προβλεπτού χρονοδιαγράμματος. Στη συνέχεια γράφει υπογραμμίζοντας:
«Δεύτερον, η παρουσία μας στην Κύπρο είναι παρουσία για το ΝΑΤΟ, οτιδήποτε και να διαλέγουμε να λέμε στην Αμυντική Έκθεση κάθε Φεβρουάριο, ή ότιδήποτε δεν είναι πολιτικά σωστό να παραδεχθούμε στην κυπριακή κυβέρνηση και τον τοπικό Τύπο. Αυτά τα πολύ ευαίσθητα και μοναδικά συστήματα περισυλλογής πληροφοριών (που ανέφερα πιο πάνω) έχουν έναν κύριο ρόλο – ονομαστικώς να πληροφορούν εμάς και τους Αμερικανούς για τους εχθρούς του ΝΑΤΟ, και μόνο σε δεύτερο ρόλο του ΣΕΝΤΟ και τον τρίτο κόσμο της περιοχής. Το είδος ορισμένων άκρως εμπιστευτικών ΝΑΤΟϊκών πληροφοριών, η συγκεκριμένα αξία τους για τις ΗΠΑ και εμάς αποκλειστικά εντός του ΝΑΤΟ, η γεωγραφική θέση της Κύπρου και η ίδια η πραγματική σταθερότητα που προσφέρουν οι βάσεις σε μια νήσο τόσο σημαντικά τοποθετημένη στη νότια πτέρυγα του ΝΑΤΟ, όλα αυτά μαζί κάνουν τη βρετανική παρουσία μας εδώ όχι μικρής σημασίας για το ΝΑΤΟ. Γι΄ αυτό η πεποίθησή μου είναι όπως το Υπ. Άμυνας παύσει να ταξινομεί την Κύπρο ως προτεραιότητα 2 μεταξύ της Belize και του Brunei, ως αποικιακές κατάλοιπες υποχρεώσεις και στα έγγραφα πολιτικής του Υπ. Άμυνας η Κύπρος, απ’ εδώ κι εμπρός, να θεωρείται τουλάχιστον ως προτεραιότητα 1 ½ – σίγουρα του ΝΑΤΟ, αν και δεν είναι μέρος της κύριας Κεντρικής Περιοχής ή των Ανατολικών Ατλαντικών Επιχειρήσεων…».
3. Ήθελαν τον Ακάμα και τη δεκαετία του ’90
Το ενδιαφέρον των Άγγλων για τη χρήση της χερσονήσου ξεκίνησε το 1977
Σεμινάριο του πανεπιστημίου του Birmingham, το 1991, αποκαλύπτει μια ευρύτερη συνέχεια στις δραστηριότητες του βρετανικού Υπουργείου Άμυνας, με στόχο τον Ακάμα
ΣΑΒΒΑΣ ΧΑΤΖΗΜΗΝΑΣ
Τα διαδραματιζόμενα αποκαλύπτουν σχέδια των Άγγλων και επεξηγούν το αφύσικό τους ενδιαφέρον για προστασία του περιβάλλοντος του Ακάμα
Το ερευνητικό ενδιαφέρον των Βρετανών για τη χρήση του Ακάμα για τα δικά τους συμφέροντα είδαμε, με τις δύο προηγούμενές μας παρουσιάσεις, ότι ξεκίνησε από το 1977 και συνεχίστηκε με σοβαρές συζητήσεις το 1978. Υπάρχουν όμως και άλλες έγκυρες πληροφορίες, που επιβεβαιώνουν ότι αυτό όχι μόνο συνεχίστηκε και τη δεκαετία του 1990, αλλά μπήκε στην ευθεία. Μαρτυρία γι’ αυτό δίδει συγκεκριμένο Σεμινάριο που έλαβε χώραν στο Birmingham Business School, του πανεπιστημίου του Birmingham το 1991.
Τα όσα τέθηκαν και συζητήθηκαν αφενός δίνουν συνέχεια στα όσα ήδη γράψαμε τις προηγούμενες ημέρες και αφετέρου αποκαλύπτουν μια ευρύτερη συνέχεια στις δραστηριότητες του Βρετ. Υπ. Άμυνας με στόχο τον Ακάμα, και που ξεκίνησαν το 1977, όπως μας παρουσιάζουν τα βρετανικά έγγραφα.
H διοργάνωση του Σεμιναρίου το 1991 επιβεβαιώνει το γεγονός ότι το σχέδιο συγκέντρωσης και μετακόμισης των βρετανικών βάσεων στην περιοχή του Ακάμα έτυχε σοβαρής μελέτης και στη συνέχεια μπήκε και στην εφαρμογή…
Στις διεργασίες του Σεμιναρίου εκείνου αναφέρθηκε σε ανύποπτο χρόνο στη «Σημερινή» ο κ. Σάββας Χατζημηνάς, με άρθρο του την Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου 2001, με τίτλο: «Οι αγγλικές βάσεις και τα μακροπρόθεσμα σχέδια για Ακάμα».
Είναι ιστορική πλέον η κατάθεση του κ. Σάββα Χατζημηνά, νομικού και διευθυντή επιχειρήσεων, γιατί ήταν και ένορκη δήλωση. Έγραψε η «Σημερινή»:
«Τα διαδραματιζόμενα αυτόν τον καιρό στις αγγλικές βάσεις σε συνδυασμό με σειρά ενεργειών των Άγγλων για τον Ακάμα τα τελευταία χρόνια, καθώς και το πρόσφατο επιεικώς περίεργο ψήφισμα, το οποίο ο Άγγλος ευρωβουλευτής κ. Κρις Ντέιβις, όπως καυχήθηκε στους Κοινοτάρχες του Ακάμα στην παρουσία μου, ο ίδιος ετοίμασε και επέβαλε την ψήφισή του από τη Μικτή Ευρω-Κυπριακή Κοινοβουλευτική Επιτροπή στο 19ο Συνέδριο της (26-27/3/2001), στη Λεμεσό, ειδικά για τον Ακάμα, το μοναδικό μάλιστα ψήφισμα του Συνεδρίου… μου επαναφέρουν στη μνήμη ορισμένα άμεσα συνδεόμενα γεγονότα… που αποκαλύπτουν ορισμένες βλέψεις και σχέδια των Άγγλων σε βάρος του Ακάμα, και επεξηγούν τις σχετικές ενέργειές τους και το αφύσικα υπερβολικό τους ενδιαφέρον για ‘προστασία’ του περιβάλλοντός του…».
O κ. Χατζημηνάς, καθώς σπούδαζε στο πανεπιστήμιο του Birmingham, πρόσεξε, το 1991, τον χάρτη της Κύπρου αναρτημένο στον τοίχο σε μεγέθυνση, με τις βρετανικές βάσεις σημειωμένες με έντονα χρώματα και με διαφορετικό χρώμα ολόκληρη τη χερσόνησο του Ακάμα. Δίπλα του μια πινακίδα να γράφει:
«Cyprus Project ‘Long term alternative strategies for the british sovereign areas in Cyprus in 50 to 100 years time’» (Μακροπρόθεσμες υπαλλακτικές στρατηγικές για τις βρετανικές κυρίαρχες περιοχές στην Κύπρο, σε 50 ή 100 χρόνια). Μπήκε ο κ. Χατζημηνάς και παρακολούθησε το σεμινάριο, το οποίο ήταν υπό μορφήν ειδικής μελέτης, με τη συμμετοχή 20-25 υψηλόβαθμων αξιωματούχων του αγγλικού στρατού.
Ο εισηγητής ανέπτυξε το θέμα, σύμφωνα με την ένορκη δήλωση του κ. Σ.Χ., λέγοντας: «Οι κυρίαρχες βρετανικές στρατιωτικές βάσεις στην Κύπρο περιβάλλονται από χωριά και βρίσκονται σε μικρή απόσταση από πόλεις. Σε διάστημα 50 ή 100 χρόνων είναι φυσικό οι συνοικισμοί των χωριών και οι παρακείμενες πόλεις να επεκταθούν, και οι κάτοικοι δεν θα αποδέχονται πλέον τις στρατιωτικές δραστηριότητες δίπλα τους. Οι Βάσεις, όμως, στην Κύπρο μάς είναι απαραίτητες και δεν μπορούμε να τις στερηθούμε… Είναι ανάγκη να εξεύρουμε υπαλλακτικές λύσεις μέσα στην Κύπρο, έξω από τις περιοχές που κατέχονται από την Τουρκία και σε χώρο, αν είναι δυνατόν, ίσης περίπου έκτασης των Βάσεών μας… Η μόνη όντως ιδανική υπαλλακτική λύση είναι η απομακρυσμένη και αποκομμένη από τον κόσμο χερσόνησος του Ακάμα, νοουμένου ότι θα απαλλαγεί από τα εκεί μηδαμινής αξίας ιδιωτικά κτήματα, με απαλλοτρίωση από την Κυπριακή Δημοκρατία…».
Τέσσερα χρόνια αργότερα!
Στην ένορκη δήλωσή του, ο κ. Σ.Χ. συμπλήρωσε πως εκπληκτικά, οι πρόνοιες του πορίσματος εκείνου του Σεμιναρίου συνέπεσαν απόλυτα με τις βασικές πρόνοιες του Διαχειριστικού Σχεδίου της «Διεθνούς Τράπεζας» για τον Ακάμα, που ετοιμάστηκε τέσσερα χρόνια αργότερα, από την κυβέρνηση Γιώργου Βασιλείου, ιδιαίτερα η έκταση των 230 τ.χμ, που απαιτούσε τότε το Διαχειριστικό Σχέδιο. Όπως και ο όρος να περιφραχθεί και να παραμείνει ο Ακάμας ως «wilderness» δίχως δρόμους και χωρίς ανάπτυξη, και απαλλοτρίωση ή ανταλλαγή των εκεί ιδιωτικών κτημάτων, μέχρι και τη δημιουργία buffer zone. Όλα δηλαδή όσα αποφασίστηκαν στο Σεμινάριο του 1991 ενσωματώθηκαν στο υποτιθέμενο «Διαχειριστικό Σχέδιο της Διεθνούς Τράπεζας» το 1995!
Παρατήρηση: Τις τελευταίες δεκαετίες, παράλληλα με το ενδιαφέρον του Υπ. Άμυνας για τον Ακάμα, τις διάφορες προσπάθειες ξένων και δικών μας να κρατηθεί διαθέσιμος ο Ακάμας, ξεκίνησε, ως γνωστόν, να εκδηλώνεται και ένα έντονο βρετανικό ενδιαφέρον για αγορά κατοικιών σε χωριά στην περιοχή του Ακάμα ή που γειτνιάζουν με τον Ακάμα. Με αποτέλεσμα, ορισμένα τέτοια χωριά να έχουν κυριολεκτικά μετατραπεί σε αγγλικές συνοικίες ειδικά από συνταξιούχους. Μήπως να σχετίζεται η ειδική προτίμηση για τη συγκεκριμένη περιοχή; Ή ήταν απλά σύμπτωση που οι Βρετανοί επέλεξαν τη συγκεκριμένη περιοχή;
Το ενδιαφέρον από πλευράς Ε.Ε. για την περιοχή του Ακάμα μπορεί άμεσα να θεωρηθεί ως συνέχεια των επιδιώξεων που εκφράσθηκαν (πορίσματα) κατά τη διάρκεια του Σεμιναρίου στο Πανεπιστήμιο του Μπίρμιγχαμ το 1991.
4. Ήθελαν να εγκαταλείψουν τις βάσεις
Η πρόθεση των Βρετανών ξεκίνησε μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου
Παράλληλα με τους Τούρκους το 1964, το Φόρεϊν Όφις ετοίμασε το σχέδιο για διχοτόμηση, δύο κράτη, ομοσπονδία (τρεις εναλλακτικές λύσεις), προνοώντας και πραξικόπημα.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Από το 1964 μέχρι και το 2004, οπότε οι Βρετανοί εισηγούνται επιστροφή του 45% των Βάσεων
1964 – Η πρόθεση των Βρετανών να εγκαταλείψουν τις «κυρίαρχες βρετανικές βάσεις» ξεκίνησε πολύ νωρίς, μετά την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ακριβώς μετά την εκδήλωση της τουρκο-ανταρσίας εναντίον των Ελληνοκυπρίων τον Δεκέμβριο του 1963, εντός του Ιανουαρίου 1964. Από συμβούλους της βρετανικής κυβέρνησης δόθηκε στον πρωθυπουργό η συμβουλή όπως αποσυρθούν από τις βάσεις… Και άρχισε και η βολιδοσκόπηση ως προς το πώς καλύτερα να καλύψουν τις στρατιωτικές τους ανάγκες σε τέτοια περίπτωση… Ενώ, παράλληλα με τους Τούρκους (Φεβρουάριος 1964), το Τμήμα Σχεδιασμού του Φόρεϊν Όφις ετοίμασε το σχέδιο για διχοτόμηση, δύο κράτη, ομοσπονδία (τρεις εναλλακτικές λύσεις) και πώς μπορούσε να επιβληθεί, προνοώντας και πραξικόπημα… (Εκτελέστηκε το 1974, αφού προηγήθηκαν οι προϋποθέσεις που περιείχε το σχέδιο).
1966 – Να κλείσει η Δεκέλεια
Το Υπ. Άμυνας, μετά από αναθεώρηση, ζήτησε όπως εξεταστεί η πιθανότητα να έκλεινε ολόκληρη η βάση Δεκέλειας και να συγκεντρώνονταν οι διευκολύνσεις που εξασφαλίζονται εκεί στο Ακρωτήρι. Οπόταν δημιουργήθηκε το ερώτημα κατά πόσο μπορούσαν να εγκαταλείψουν τη Δεκέλεια με κάποια επίσημη διόρθωση στη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης, ή αν θα χρειαζόταν επαναδιαπραγμάτευση της Συνθήκης, με συνδιαβούλευση όλων των ενδιαφερομένων μερών (Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας και των Κυπρίων).
1967 – Ο Βρετανός πρωθυπουργός και ο Βασιλέας των Ελλήνων είχαν ανταλλαγή απόψεων για παραχώρηση της βάσεως Δεκελείας στο ΝΑΤΟ, ως βάση στα πλαίσια λύσης του Κυπριακού με ΕΝΩΣΗ, όπου θα στάθμευαν όμως και τουρκικά στρατεύματα. Τα έγγραφα είναι αμφιλεγόμενα ως προς το ποιος πρότεινε πρώτος, αλλά μάλλον επιβεβαιώνεται ότι ήταν ο Βρετανός πρωθυπουργός που έκανε την πρόταση προς τον Βασιλέα των Ελλήνων. Δεν είχε αποτέλεσμα η πρόταση εκείνη, γιατί ο Μακάριος, ο οποίος κατ’ αρχήν σύμφωνα με τα έγγραφα είχε δεχθεί τη λύση εκείνη (όμως οι Βρετανοί απέφυγαν να του αναφέρουν τις προ-συνεννοήσεις με τον Βασιλέα σχετικά με τη Δεκέλεια) σύντομα άλλαξε ιδέα και την απέρριψε… Μεσολάβησε το πραξικόπημα στην Ελλάδα… Όμως τα έγγραφα επιβεβαιώνουν ότι η Βρετανία αντιμετώπιζε μεγάλα οικονομικά προβλήματα με τη συντήρηση των βάσεών της στην Κύπρο, οι οποίες ήσαν υπερβολικά μεγαλύτερες απ΄ ό,τι χρειαζόταν. Όμως είχε παγιδευθεί στις δικές της δολοπλοκίες και δεν μπορούσε να κάνει τίποτα εφόσον, άπαξ και δεν τις ήθελε είχε και έχει την υποχρέωση να τις επιστρέψει στην Κυπριακή Δημοκρατία. Πράγμα που ΔΕΝ ΘΕΛΕΙ να κάνει, επειδή έκτοτε έδωσε ενδείξεις στους Τούρκους ότι τη Δεκέλεια θα τους την παραχωρήσουν. ΟΤΑΝ και ΑΝ… μέσω λύσης…
1966-67 – Από τότε είχαν αρχίσει οι περικοπές στη βάση Δεκέλειας. Παράλληλα οι Βρετανοί άρχισαν να επιστέφουν στην Κ. Δημοκρατία πολλές περιοχές ονομαζόμενες «retained sites», τις οποίες δεν είχαν απολύτως καμίαν ανάγκη.
1974 – Οριστική απόφαση πλήρους εγκατάλειψης
Ακριβώς μετά την τουρκική εισβολή, η βρετανική κυβέρνηση αποφάσισε, στα πλαίσια οικονομικών περικοπών, να εγκαταλείψει ΠΛΗΡΩΣ τις βρετανικές κυρίαρχες βάσεις της στην Κύπρο. Η μελέτη αυτή ολοκληρώθηκε τέλος Δεκεμβρίου 1974 και κοινοποιήθηκε και στο Αρχηγείο του ΝΑΤΟ. Το οποίο εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του, αλλά δέχθηκε την απόφαση της βρετανικής κυβέρνησης με επιφυλάξεις.
Εκείνος που έφερε τη μεγαλύτερη αντίδραση για την εγκατάλειψη των βάσεών τους στην Κύπρο ήταν ο τότε ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Δρ Χ. Κίσιγκερ. Ο οποίος είχε άμεση ανάγκη των Βρετανών στο Ακρωτήρι, εφόσον το 1974 είχαν αρχίσει να χρησιμοποιούν το αεροδρόμιο του Ακρωτηρίου τα υπερσύγχρονα για την εποχή U2 για επιχειρήσεις στην Μ. Ανατολή (περιοχή Σινά).
Τελικά, ο Κίσιγκερ τους έπεισε να αναβάλουν την εφαρμογή της απόφασής τους, αλλά παράλληλα βλέπουμε ότι κατάφεραν τον Κίσιγκερ να τους βοηθήσει στο Κυπριακό, υιοθετώντας την πολιτική τους και πιέζοντας την πλευρά μας για την αποδοχή της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας…
Οι Βρετανοί ευελπιστούσαν ότι με την εξυπηρέτηση που προσέφεραν προς τους Αμερικανούς, θα τους κατάφερναν να μοιραστούν και τα έξοδά τους για τη συντήρηση των βάσεων αλλά, τελικά, οι Αμερικανοί αρνήθηκαν (εκτός των όσων τους αναλογούσαν για συγκεκριμένες εξυπηρετήσεις). Και οι Βρετανοί έμειναν παγιδευμένοι στις δικές τους δολοπλοκίες, με τη μόνη τους διέξοδο, να ξεφορτωθούν το μεγαλύτερο μέρος των βάσεων, μια λύση του Κυπριακού. Όμως μια λύση που θα συνεπάγεται την επαναδιαπραγμάτευση των Συνθηκών: άρα και το καθεστώς των βάσεων. Από τότε προσέβλεπαν να λύσουν το θέμα αυτό μέσω μιας λύσης του Κυπριακού…
Νατοϊκές οι Βάσεις στην Κύπρο
Greek National Pride 
Είπαμε, θαύμα έχει γίνει, είναι απίστευτο ότι έχει κάνει μέχρι τώρα. Και αυτή τη στιγμή να σταματήσει, είναι ένας υπεράθλος. Κάτι τέτοιο ούτε έχει ξαναγίνει ούτε θα ξαναγίνει. Οι ώρες της νύχτας είναι πολύ δύσκολες γιατί τότε χτυπάει ακόμα περισσότερο η αίσθηση για ύπνο. Ο άνθρωπος δεν έχει κλείσει μάτι. Ας τον βάλουν να κοιμηθεί κάπου και μετά συνεχίζει πάλι. Το ζήτημα δεν είναι να έρθει νεκρός στα Τρίκαλα, μην τον πεθάνουν κιόλας, αυτό που έχει γίνει μέχρι τώρα είναι παραπάνω από υπερφυσικό.
ellinikesaxies.blogspot.com
Μίλα καθαρά, όχι με γρίφους