Μια λιτή επιστημονική ανακοίνωση του Κέντρου Γεωλογικών Μελετών των Ηνωμένων Πολιτειών (USGS) αλλάζει ριζικά το ενεργειακό τοπίο στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου, με πρώτους κερδισμένους την Κύπρο και το Ισραήλ.

Σύμφωνα με την αμερικανική μελέτη, στον βυθό της λεκάνης της Λεβαντίνης (που περιβάλλεται από την Κύπρο, το Ισραήλ, τη Γάζα, τον Λίβανο και τη Συρία) βρίσκονται τεράστια κοιτάσματα φυσικού αερίου και πετρελαίου, που εκτιμώνται σε τουλάχιστον 1,7 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και 122 τρισ. κυβικά πόδια αερίου. Η πετρελαιοπιθανή περιοχή εκτείνεται μέχρι το Δέλτα του Νείλου (Αίγυπτος) και τις ακτές στη Νοτιοανατολική Τουρκία.

Σχετική ανακοίνωση για ανακάλυψη (και όχι εκτίμηση) μεγάλων κοιτασμάτων έκανε και το Ισραήλ, ενώ ο πρωθυπουργός της Ρωσίας, Βλαδιμίρ Πούτιν, δήλωσε πριν από λίγες ημέρες στους δημοσιογράφους, από τουρκικό έδαφος, ότι Ρωσία και Τουρκία εξετάζουν να μην προεκταθεί ο υπό κατασκευή αγωγός Μπλου Στριμ μέχρι το Ισραήλ και να σταματήσει στο τουρκικό λιμάνι Τσεϊχάν, όχι γιατί αυτό αποτελεί αντίποινο για την ισραηλινή επίθεση στον «στόλο της ελευθερίας» και τον θάνατο εννέα τούρκων επιβατών, αλλά γιατί το Ισραήλ δεν θα έχει ανάγκη να εισάγει ενέργεια. Απεναντίας, τόνισε ο Πούτιν, θα είναι αύταρκες και θα κάνει και μεγάλες εξαγωγές. Ρωσία και Τουρκία εξετάζουν επίσης την κατασκευή αγωγού πετρελαίου που θα καταλήγει στο Τσεϊχάν της Τουρκίας, μετά την άρνηση της Βουλγαρίας να κατασκευαστεί ο αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης.

Ηδη, αμερικανικές, ισραηλινές, νορβηγικές και άλλες εταιρείες έχουν πάρει άδειες έρευνας της θαλάσσιας περιοχής μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ και τρεις εταιρείες έχουν ανακοινώσει την εύρεση κοιτασμάτων αερίου. Τα μεγαλύτερα κοιτάσματα φαίνεται πως είναι στα σύνορα που συναντώνται οι Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες (ΑΟΖ) των δύο χωρών. Ομως ακόμη δεν έχουν οριοθετηθεί οι ΑΟΖ στην περιοχή και γι’ αυτόν τον λόγο έχουν αρχίσει πυρετώδεις διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών.

Για το ίδιο θέμα συναντήθηκαν ήδη δυο φορές μέσα σε δυο μήνες οι πρόεδροι της Αιγύπτου και της Ελλάδας. Μέχρι στιγμής, τόσο η Αγκυρα όσο και το Τελ Αβίβ δεν ήθελαν να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση ΑΟΖ και τώρα η μόνη χώρα της περιοχής που φαίνεται αρνητική στη διευθέτηση είναι η Τουρκία. Οι ΑΟΖ οριοθετούνται με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, που δεν έχει υπογράψει ακόμη η Τουρκία.

Ερωτηματικό είναι και τι θα γίνει με την ΑΟΖ της Γάζας, ποιος θα έχει την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων και πώς αυτό θα επηρεάσει τις ενδοπαλαιστινιακές ισορροπίες. Και είναι μάλλον εύλογο να σκέφτεται κανείς πως η ανακάλυψη του ενεργειακού Ελντοράντο μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ μπορεί να επηρέασε την απόφαση της κυπριακής κυβέρνησης να μην επιτρέψει τον κατάπλου ή και τον απόπλου από λιμάνι της του «στόλου της ελευθερίας», καθώς οι ακτιβιστές προσπαθούσαν να σπάσουν τον ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας, ενάντια στη θέληση του Ισραήλ.

Και είναι επίσης ειρωνεία ότι η ισραηλινή εταιρεία Isramco αρχίζει δοκιμαστικές γεωτρήσεις σε απόσταση 80 μιλίων από την ακτή (εκεί όπου ανεκόπη βίαια ο πλους των ακτιβιστών), στο ύψος του Ασντοτ, στο λιμάνι όπου οδηγήθηκαν τελικά σιδηροδέσμιοι.

ΠΗΓΗ