Tου Σταυρου Τζιμα

Ο Ταγίπ Ερντογάν δεν δίστασε να διακηρύξει την περασμένη Κυριακή, από τη μαρτυρική Σρεμπρένιτσα, με αφορμή την 15η επέτειο από την εν ψυχρώ σφαγή 8.000 μουσουλμάνων αμάχων από τα σερβοβοσνιακά στρατεύματα, ότι «το Βελιγράδι είναι ο καλύτερος φίλος της Αγκυρας». Χρειαζόταν περίσσειο θάρρος για να εκστομίσει μια τέτοια κουβέντα ένας μουσουλμάνος ηγέτης, γνωρίζοντας ότι απευθύνεται όχι μόνο στους συναισθηματικά φορτισμένους 80.000 ομόθρησκούς του που είχαν κατακλύσει το νεκροταφείο για να αποτίσουν φόρο τιμής στους νεκρούς, αλλά και στα ανά τον πλανήτη δισεκατομμύρια που έχουν κατατάξει πολύ ψηλά στο μαρτυρολόγιό τους τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα.

Ομως η περίσταση το επέβαλε. Ο Ερντογάν παρέστη στις εκδηλώσεις, όπου έδωσε άφεση αμαρτιών τους Σέρβους για τα εις βάρος των μουσουλμάνων εγκλήματα και μετά πήγε στο Βελιγράδι συνοδευόμενος από πολυμελές κυβερνητικό κλιμάκιο και δεκάδες επιχειρηματίες, για να κλείσει δουλειές. Υπέγραψε συμφωνία κατάργησης της βίζας μεταξύ των δύο χωρών, που σημαίνει αυξημένο σερβικό τουριστικό ρεύμα προς την Τουρκία, αλλά και την κατασκευή αυτοκινητοδρόμων και άλλων έργων υποδομής κυρίως στην περιοχή του Σαντζάκ, όπου ζουν συμπαγείς μουσουλμανικοί πληθυσμοί και αυτό βεβαίως δεν είναι καθόλου τυχαίο. Μα πάνω απ’ όλα, επισφράγισε το ραγδαία βελτιούμενο κλίμα στις σχέσεις των δύο προαιώνιων εχθρών, κάτι που άλλωστε αποτυπώθηκε και σε δήλωση του προέδρου Μπόρις Τάντιτς ότι, δηλαδή, «η Τουρκία είναι ο στρατηγικός εταίρος της Σερβίας στην περιοχή». Οι Τούρκοι δουλεύουν μεθοδικά για την επανάκαμψή τους στα Βαλκάνια ένα αιώνα μετά τη βίαιη εκδίωξή τους από τους συνασπισμένους χριστιανούς στους βαλκανικούς πολέμους.

Προσέγγισαν τη Σερβία που ήταν και παραμένει, παρά τα προβλήματά της, σημαντικότατος παίκτης στη βαλκανική σκακιέρα, προσφέροντάς της πολιτική και οικονομική βοήθεια, αλλά και εγγυήσεις εσωτερικής ηρεμίας. Με παρέμβασή της οι μουσουλμάνοι του Σαντζάκ στηρίζουν την ισορροπούσα οριακά φιλοδυτική κυβέρνηση της παράταξης του Τάντιτς, ενισχύοντας την εσωτερική πολιτική σταθερότητα. Γι’ αυτό, αλλά και για το άφθονο χρήμα που συνοδεύει την τουρκική επιστροφή στις πρώην κατακτήσεις των Οθωμανών, το Βελιγράδι ανοίγει την αγκαλιά στον Ερντογάν.

Οι Τούρκοι διάβηκαν τον Δούναβη και τον Δρίνα μετά την ήττα των Σέρβων στο Κόσοβο, το 1389, κραδαίνοντας τόξα και γιαταγάνια, με τον ηγέτη τους, σουλτάνο Βαγιαζίτ, να απειλεί ότι τα οθωμανικά στρατεύματά του «θα φτάσουν μέχρι εκεί που ακούγεται χριστιανική καμπάνα». Τώρα ξαναδιαβαίνουν με όπλο τους παράδες και την πολιτική της «ήπιας ισχύος» με τον Ερντογάν να επελαύνει έχοντας υψωμένο το λάβαρο του κυνικού κανόνα της διπλωματίας που θέλει τα αιώνια συμφέροντα να υπερτερούν της αιώνιας φιλίας ή εχθρότητας.

ΠΗΓΗ