Σαράντα εχθρικά αεροσκάφη κετέρριψαν οι Έλληνες πιλότοι με το πολωνικής κατασκευής καταδιωκτικό PZL P.24, το οποίο αποτελεί έτσι και το στρατιωτικό αεροσκάφος με την πιο πλούσια πολεμική δράση στην ιστορία της Πολεμικής Αεροπορίας.
Σαν σήμερα, υπογράφτηκε η σύμβαση με την Πολωνία για την αγορά 36 αεροσκαφών P.Z.L. P.24 F και G αξίας 133 εκατομμυρίων δραχμών και την προμήθεια κινητήρων Gnome Rhone-22, αξίας 37 εκατομμυρίων δραχμών.
Εκτός από 11 που καταστράφηκαν στο έδαφος, τα υπόλοιπα καταρρίφθηκαν όλα σε λυσσώδεις αερομαχίες επανδρωμένα ως επί το πλέιστον από θαραλλέους άλλα άπειρους νεαρούς απόφοιτους της Σχολής Αεροπορίας καθώς και αρκετούς χειριστές υπαξιωματικούς.
Σύμφωνα με πολωνό ερευνητή τα 35 ελληνικά Ρ.24 κατέρριψαν μεταξύ Νοεμβρίου 1940 – Απριλίου 1941 σαράντα εχθρικά αεροσκάφη, από τα οποία το ένα με εμβολισμό.
Η σύμβαση για την προμήθεια των P.24 υπογράφηκε τον Σεπτέμβριο του 1936, με τελική ημερομηνία παράδοσης τον Μάιο του 1937 (λόγω της καθυστερημένης παραλαβής των πυροβόλων «Skoda» LK 32 από το τσεχοσλοβάκικο εργοστάσιο κατασκευής τους).
Εφεραν τον τυποποιημένο εξοπλισμό προδιαγραφών Υ.Α. που αποτελούνταν από γερμανικό ασύρματο και αμερικάνικο σύστημα παροχής οξυγόνου.
Ακούγεται σήμερα παράξενο, αλλά από το 1923 έως το 1935 η Πολεμική Αεροπορία διέθετε ένα μόνο τύπο καταδιωκτικού αεροπλάνου, το βρετανικό Mars που είχε παραγγελθεί κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας.
Η εσπευσμένη παραλαβή από τη Γιουγκοσλαβία λίγων μεταχειρισμένων καταδιωκτικών Αvia 33SHS, ήταν μία εμβαλωματική λύση. Στο στάδιο αυτό τα Mars είχαν μόνο μουσειακή αξία και η προμήθεια ενός καταδιωκτικού ήταν ζήτημα υψηλής προτεραιότητας.
Ήδη από το β΄ εξάμηνο του 1935 με αφορμή την αιθιοπική κρίση είχε ξεκινήσει ένα πρόγραμμα επανεξοπλισμού και αναδιοργάνωσης της Πολεμικής Αεροπορίας.
Το 1936 το πρόγραμμα προέβλεπε την προμήθεια βομβαρδιστικών Blenheim και καταδιωκτικών PZL 24 F/G, ενώ στις παραμονές του πολέμου προέβλεπε την προμήθεια των υπερσύγχρονων τότε βομβαρδιστικών Liore et Olivier 451 G και καταδιωκτικών Spitfire/Bloch 151.
Λόγω της απροθυμίας των προμηθευτών να ανταποκριθούν στις ελληνικές παραγγελίες εξαιτίας της γενικευμένης ζήτησης σύγχρονων όπλων, μόνο το πρώτο σκέλος του προγράμματος ολοκληρώθηκε και αυτό αποσπασματικά ως προς τον αριθμό των Blenheim.
Έτσι, όταν ξέσπασε ο πόλεμος, ο κορμός της Aεροπορίας Δίωξης αποτελούνταν από το πολωνικό καταδιωκτικό PZL P.24F/G. Αυτό προτιμήθηκε παρόλο που η αρμόδια επιτροπή αξιολόγησης του Υπουργείου Αεροπορίας είχε προτείνει το βρετανικό καταδιωκτικό Gladiator ως ανώτερο στις επιδόσεις, με το P.24 δεύτερο στη σειρά προτίμησης.
Η επιτροπή περιηγήθηκε επί δύο μήνες όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες κατασκευής αεροσκαφών. Δυστυχώς δεν έχει διασωθεί πια ήταν η προσφορά της Γερμανίας, η οποία προμήθευσε τρία χρόνια αργότερα το σύγχρονο καταδιωκτικό Μe 109Ε στη Γιουγκοσλαβία.
Eίναι γεγονός ότι την εποχή της προμήθειάς του υπήρχαν στη διεθνή αγορά καταδιωκτικά με καλύτερες επιδόσεις καθώς το P.24 αποτελούσε πολύ βελτιωμένη εκδοχή αεροσκάφους που ανήκε στην πρώτη ‘γενιά’ μονοπλάνων καταδιωκτικών(P-26, I-16, P7/.11, D.501). Συγκριτικά αναφέρεται ότι από τη σκοπιά του 1936, το Ηurricane (που χρησιμοποιήθηκε αργότερα στη Μέση Ανατολή) ανήκε στη δεύτερη γενιά, το ίδιο τα ιταλικά μονοπλάνα της Αλβανίας (ΜC 200/G. 50), τα δε Μe 109E / Spitfire στη τρίτη. Το Gladiator ανήκε στην τελευταία γενιά των διπλάνων καταδιωκτικών, η οποία επικαλύπτεται χρονικά με τα μονοπλάνα της δεύτερης γενιάς.
Ωστόσο τότε όπως και σήμερα, η διαθεσιμότητα ενός τύπου δεν ταυτίζεται με τη δυνατότητα αγοράς, καθώς υπεισέρχονται στην προμήθεια και πολλοί άλλοι παράγοντες. Στην περίπτωση των PZL P.24 σημαντικό ρόλο έπαιξε η δυνατότητα αποπληρωμής μεγάλου μέρους της αξίας τους σε καπνά μέσω του συστήματος εμπορικού συμψηφισμού (clearing). Ο καπνός είχε υποσκελίσει τη σταφίδα ως το κυριότερο εξαγωγικό προϊόν της χώρας και υπήρχαν μεγάλα αδιάθετα πλεονάσματα.
Η σύμβαση προμήθειας υπογράφηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 1936 με προβλεπόμενο μήνα παραλαβής το Νοέμβριο. Αρχικά παραγγέλθηκαν 12, τα οποία αργότερα αυξήθηκαν σε 36.
Άρχισαν να παραδίδονται το Μάιο του 1937. Η καθυστέρηση οφειλόταν στην αργοπορημένη παραλαβή των πολυβόλων Skoda Lk 32 (διαμέτρημα 7,92mm) από το τσεχοσλοβακικό εργοστάσιο παραλαβής τους.
Σύμφωνα με πολωνική πηγή παραδόθηκαν 30 P.24F οπλισμένα με συνδυασμό πυροβόλων/πολυβόλων και 6 P.24G οπλισμένα με πολυβόλα. Σύμφωνα με βρετανικές πηγές παραδόθηκαν 25 F,6 G και 5 Α με οπλισμό ίδιο με τα F.
Σύμφωνα με έγγραφα που ανευρέθηκαν στα αρχεία της Υπηρεσίας Ιστορίας υπήρχαν 12 ελληνικά P.24 εξοπλισμένα με πυροβόλα. Αυτά ανήκαν στον τύπο F, άρα αν παραδεχθεί κανείς ως ακριβείς τις παραπάνω πληροφορίες, τα υπόλοιπα αποτελούνταν είτε από 6 Α και 6 F είτε από 12 F.
Η πιο γνωστή πολεμική αποστολή με P.24 είναι ο περίφημος εμβολισμός ιταλικού βομβαρδιστικού από τον Ανθυποσμηναγό Μαρίνο Μητραλέξη. (22η Μ.Δ.) Λιγότερο γνωστή είναι μια δεύτερη περίπτωση αμοιβαία θανατηφόρου εμβολισμού από ιπτάμενο υπαξιωματικό της 23ης Μ.Δ.
Από τα σπάνια περιστατικά στην αεροπορική ιστορία αποτελεί η επιτυχής, αλλά ανορθόδοξη, κατάρριψη Ιταλικού τρικινητήριου βομβαρδιστικού τύπου Cant Z 1007 bis Alcione (με κωδικό: ΜΜ 22381), από τον Ανθυποσμηναγό Μητραλέξη (2/11/1940).
Greek National Pride 