ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΔΟΛΛΑΡΗ

Τα συγκλονιστικά διπλωματικά και ιστορικά γεγονότα που επηρέασαν καθοριστικά την πορεία της χώρας μας

Ένα συναρπαστικό και ταυτόχρονα σημαντικό ταξίδι στα άδυτα της διπλωματίας τη μεταπολιτευτική περίοδο αποτελεί το βιβλίο του Αριστείδη Σ. Καλογερόπουλου-Στράτη Εθνικές Διαδρομές.

Με όχημα τις γνώσεις του, την εμπειρία του, τη διεισδυτικότητα, μαζί με το ήθος που τον χαρακτηρίζει, κατάφερε να γράψει ένα πόνημα το οποίο αναμφισβήτητα θα αποτελέσει τη «ναυαρχίδα» της αποτίμησης και της αξιολόγησης καταλυτικών διεθνών γεγονότων, που αναμφίβολα επηρέασαν την Ελλάδα.

Σαν σε καμβά, άλλοτε με ζωντανά χρώματα και κάποιες άλλες φορές με πιο ανάγλυφα, ειδήμων της ελληνικής διπλωματίας και της διεθνούς επικοινωνίας, αποτυπώνει μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του συγκλονιστικά διπλωματικά και ιστορικά γεγονότα που όχι μόνο άφησαν έντονο το στίγμα τους στο διεθνή πολιτικό χάρτη, αλλά επηρέασαν καθοριστικά τη συνολική πορεία της χώρας μας.

Ένα οδοιπορικό-διεθνογράφημα, στο οποίο καταγράφονται και αναλύονται ζητήματα παγκόσμιου ενδιαφέροντος που ακόμη και τώρα ταλανίζουν κοινωνίες και κράτη, ενώ αναμφισβήτητα απασχολούν κάθε πολίτη και σκεπτόμενο άνθρωπο.

Όπως υπογραμμίζει και ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ. Χρήστος Ροζάκης:

«Για τον ερευνητή και το μελετητή της εποχής, η συμβολή του Αριστείδη Σ. Καλογερόπουλου-Στράτη είναι σημαντική. Προσφέρει πληροφορίες για βασικές στιγμές των εξελίξεων της εξωτερικής μας πολιτικής.

Γνωρίζοντας καλά τον Αριστείδη, πιστεύω ότι στη διάρκεια της μακράς θητείας του σε καίριες θέσεις της lato sensu διπλωματίας μας θα έπαιξε συχνά έναν τέτοιο ρόλο. Και γι’ αυτόν ακόμη το λόγο το βιβλίο του αξίζει να μελετηθεί».

Οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ κατά την πρώτη περίοδο διακυβέρνησης του αείμνηστου Κωνσταντίνου Καραμανλή, η διεθνοποίηση του Κυπριακού Ζητήματος, η συνάντηση κορυφής και ένα μοναδικό και πολύτιμο ιστορικά ντοκουμέντο ανακοίνωσης Τύπου του Νταβός με τις ιδιόχειρες σημειώσεις του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου, η πολεμική ατμόσφαιρα ανάμεσα στην Άγκυρα και την Αθήνα, τα πρώτα θεσμικά ανοίγματα της Τουρκίας στην Ευρώπη, η μειονότητα της Δυτικής Θράκης, το άλυτο μέχρι και σήμερα Κουρδικό Ζήτημα με όλους τους κλυδωνισμούς που προκαλεί, η συνάντηση Μητσοτάκη – Οζάλ στην Αττάλεια, η Χάρτα των Παρισίων και οι μειονότητες, ο εμπορικός αποκλεισμός της Γιουγκοσλαβίας και η Συνδιάσκεψη των Αθηνών, το Σκοπιανό, η διακυβέρνηση Μιτεράν και εν συνεχεία Σιράκ, η επίσκεψη του Κώστα Σημίτη στο Παρίσι, η σύσκεψη κορυφής ΝΑΤΟ – Ρωσίας είναι μερικά μόνο από τα θέματα στα οποία διεισδύει, με χειρουργική, θα έλεγε κανείς, προσέγγιση, ο Αριστείδης Σ. Καλογερόπουλος-Στράτης.

Ένα από τα χαρακτηριστικά αποσπάσματα του βιβλίου αφορά στη μεγάλη κρίση του Μαρτίου του 1987, που αναμφίβολα συνδυάστηκε με τον Οζάλ, μία προσωπικότητα που έπαιξε δραματικό ρόλο σε γεωπολιτικές εξελίξεις και πυροδότησε εκρήξεις, κυρίως ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα.

Ο Αριστείδης Καλογερόπουλος-Στράτης αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η πρεσβεία μας στην Άγκυρα ζούσε σε πολεμική ατμόσφαιρα. Πηγαίνω ξημερώματα στο κέντρο της Άγκυρας για να προμηθευτώ τις πρώτες εκδόσεις των τουρκικών εφημερίδων. Οι τίτλοι προαναγγέλλουν ελλη-νοτουρκική κρίση, με ο-ρόσημο την 28η Μαρτίου. Σε λίγο είχαμε στα χέρια μας το πρώτο τη-λεγράφημα του Πρακτο-ρείου Ανατολού. Είχε α-ποφασιστεί από το Συμβούλιο Εθνικής Ασφά-λειας και επικυρωθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο ότι το τουρκικό σκάφος “Σισμίκ-1” θα έβγαινε για έρευνες ανατολικά της Θάσου, στα διεθνή ύδατα του Αιγαίου.

Το πρωί της 26ης Μαρτίου δημοσιεύτηκε και το τουρκικό ΦΕΚ, που επισημοποιούσε και έθετε σε ισχύ την άδεια ερευνών στο Αιγαίο της τουρκικής εταιρείας πετρελαίων.

Το τουρκικό σύστημα προχωρούσε με γρήγορους ρυθ-μούς και με συνοπτικές διαδικασίες στη δημιουργία πολεμικού κλίματος με την Ελλάδα. Στόχος της “κρατικοποίησης”, κατά τους Τούρκους, ήταν να γίνουν έρευνες πέρα των 6 ναυ-τικών μιλίων, ανατολικά της Θάσου, σε απόσταση 12 μιλίων στην περιοχή Μπάμπουρα, κατά παράβαση του πρακτικού της Βέρνης του 1976.

Το αστείο της υπόθεσης είναι ότι η απόφαση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ είχε ακριβώς τους αντίθετους στόχους, αλλά χωρίς να τους δημοσιοποιήσει, για ευνόητους λόγους εσωτερικής κατανάλωσης.

Δηλαδή να αποτρέψει, αναλαμβάνοντας τον έλεγ-χο, τις έρευνες στην περιοχή αυτή από την κοινοπραξία, η οποία για οικονομικούς λόγους είχε αποφασίσει να προχωρήσει σε γεωτρήσεις πέραν των 6 ναυτικών μιλίων, μη λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Τελικά, στις 11 το πρωί του Σαββάτου, μεταδόθηκε δήλωση Οζάλ από την τουρκική τηλεόραση, ενώ ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Βαχίτ Χαλέφογλου επιβεβαίωσε λίγο αργότερα την απόφαση του Τούρκου πρωθυπουργού συνοδεύοντας τη δήλωσή του με κατηγορίες και πρωτοφανείς ύβρεις εναντίον της Ελλάδας και του Ανδρέα Παπανδρέου». Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα της ενδελέχειας και της σκιαγράφησης των γεγονότων κάτω από αντικειμενικό πρίσμα, και όχι κάτω από μονόπλευρη ή κατευθυνόμενη διάσταση, αποτελούν τα ακόλουθα αποσπάσματα:

«Η παρουσία του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ενός πεφωτισμένου συντηρητικού ηγέτη με αναμφισβήτητες ικανότητες και χαρίσματα, ο οποίος αποκατέστησε τη δημοκρατία χω-ρίς αιματοχυσίες και εξτρεμισμούς και νομιμοποίησε το Κομουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, αποτελούσε εγγύηση για τους Ευρωπαίους και τους Ατλαντικούς συμμάχους μας».

«Αναμφισβήτητα χαρισματικός ηγέτης που σφράγισε την εποχή του με τις μεγάλες και μικρές στιγμές του, με τη μεγαλοψυχία του και τα σφάλματά του, με λαϊκισμό, ρομαντισμό αλλά και ρεαλισμό, ο Ανδρέας Παπανδρέου κρατούσε γερά τα ηνία της εξουσίας ελέγχοντας απόλυτα τη σχέση του με το λαό».

Ο Αριστείδης Σ. Καλογερόπουλος-Στράτης, κερκυραϊκής καταγωγής, γεννήθηκε στην Αθήνα. Γιος του διεθνολόγου καθηγητή Σπύρου Καλογερόπουλου-Στράτη, ακολούθησε ανάλογες σπουδές στις πολιτικές και νομικές επιστήμες.

Διδάκτορας Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Γενεύης, με ειδικότητα στο Διεθνές Δίκαιο, σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Νομικές και Διεθνείς Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, όπου έλαβε επίσης Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Διεθνών Σπουδών. Είναι επίσης κάτοχος του Διπλώματος Διεθνούς Συγκριτικού Δικαίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από το Διεθνές Ινστιτούτο του Στρασβούργου René Cassin. Δίδαξε, ως εντεταλμένος ερευνητής και λέκτορας, Διεθνές Δίκαιο και Ευρωπαϊκές Σχέσεις στα Ινστιτούτα Ανωτάτων Διεθνών Σπουδών (ΗΕΙ) και Ευρωπαϊκών Σπουδών (ΗΕΕ) του Πανεπιστημίου Γενεύης.

Συμμετείχε ως εμπειρογνώμων ελληνικών διπλωματικών αποστολών σε διεθνείς διασκέψεις, ενώ επί σειρά ετών διετέλεσε στέλεχος της Υπηρεσίας Εξωτερικού Τύπου και Επικοινωνίας του πρώην Υπουργείου Προεδρίας και Τύπου, υπηρέτησε στο εξωτερικό ως διευθυντής των Γραφείων Τύπου της Γενεύης, της Άγκυρας, των Βριξελών και των Παρισίων, φέροντας αντιστοίχως τους τίτλους του ακολούθου, του πρόξενου (Τύπου και Πληροφοριών), του συμβούλου Τύπου και του πρεσβευτή – συμβούλου για την επικοινωνία και τα μορφωτικά θέματα.

Διετέλεσε επίσης σύμβουλος Τύπου της Μόνιμης Ελληνικής Αντιπροσωπίας στον ΟΗΕ και στους Διεθνείς Οργανισμούς Γενεύης και εκπρόσωπος Τύπου της Γ' Ελληνικής Προεδρίας στην ΕΕ.

Από τον Ιανουάριο του 1998 έως το Δεκέμβριο του 2002 εργάστηκε ως ειδικός σύμβουλος του τότε δημάρχου Δημήτρη Λ. Αβραμόπουλου, ως υπεύθυνος για τις διεθνείς σχέσεις της πόλης των Αθηνών.

Από το Σεπτέμβριο του 2002 είναι γενικός γραμματέας του Παγκόσμιου Ινστιτούτου για τη Διπλωματία των Πόλεων, με έδρα τη Ρώμη, εκτελεστικός γραμματέας της Παγκόσμιας Ένωσης των Ολυμπιακών Πόλεων, με έδρα τη Λοζάνη, και πρόεδρος του Κέντρου Διεθνών Μελετών και Πολιτικής Επιστήμης «Σ.Κ.-Σ.». Από το Μάρτιο του 2004 διετέλεσε πρόεδρος του Οργανισμού Τουριστικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΟΤΕΚ) μέχρι το Νοέμβριο του 2004, οπότε και ανέλαβε πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού μέχρι το Φεβρουάριο του 2006, καθώς και γενικός γραμματέας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης μέχρι τον Οκτώβριο του 2009. Σήμερα προεδρεύει της Εταιρείας Επικοινωνίας και Στρατηγικής, «Postpolitics», η οποία μεταξύ άλλων κατέχει την ηλεκτρονική εφημερίδα γνώμης, υπό τη διεύθυνση http://www.statesmen.gr.

Έχει δημοσιεύσει βιβλία, μελέτες, και άρθρα που έχουν κυκλοφορήσει στην Ελλάδα, στον Καναδά, στη Γαλλία, στην Ελβετία και στην Ολλανδία. Έχει τιμηθεί με το παράσημο του Μέγα Αξιωματούχου του Εθνικού Τάγματος της Αξίας, με το βελγικό παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Στέμματος, καθώς και με την ανώτερη διάκριση του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων.

Η παρουσίαση του βιβλίου θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 20 Οκτωβρίου στην Αίθουσα της Παλαιάς Βουλής, στις 19:00. Το σημαντικό αυτό έργο θα προλογίσουν εξέχουσες προσωπικότητες από το χώρο του πνεύματος και της πολιτικής:

Ο καθηγητής Διεθνούς Δικαίου κ. Χρήστος Ροζάκης, ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Γενεύης και σύμβουλος του Εμάνουελ Μπαρόζο κ .Ντούσαν Σιντάνσκι, ο πρέσβης επί τιμή κ. Παύλος Αποστολίδης, ο δημοσιογράφος και πολιτικός συντάκτης κ. Γιάννης Πρετεντέρης, και, βέβαια, ο Αντιπρόεδρος της ΝΔ κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος, με τον οποίο συνδέονται τα τελευταία 13 χρόνια όχι μόνο με αγαστή επαγγελματική συνεργασία, αλλά και με βαθιά φιλία και εκτίμηση.

ΠΗΓΗ