Ματαιοπονούν όσοι πιστεύουν ότι διά της πειθούς θα πεισθεί ο πρόεδρος Χριστόφιας να προσεγγίσει θετικά την οποιαδήποτε σχέση τού ΝΑΤΟ με την Κύπρο. Να το ξεχάσουν. Η θέση του διδύμου Χριστόφια και ΑΚΕΛ έναντι του ΝΑΤΟ αποτελεί «κόκκινη γραμμή» – είναι η τελευταία άμυνα ενός ορθόδοξου κομμουνιστικού κόμματος ενάντια σε έναν κατ’ εξοχήν ηγεμονικό οργανισμό.

Αίτηση της Κύπρου διά χειρός Χριστόφια/ΑΚΕΛ για συμμετοχή, ακόμη και στον νατοϊκό Συνεταιρισμό για την Ειρήνη, θα σήμαινε ιδεολογική αυτοακύρωση. Γι΄αυτό δεν πρόκειται να γίνει. Τελεία και παύλα.

Το ΑΚΕΛ και ο πρόεδρος Χριστόφιας έχουν δίκιο όταν χαρακτηρίζουν το ΝΑΤΟ ακόμη και ως ιμπεριαλιστικό οργανισμό. Και έχουν διπλό δίκιο σε ό,τι αφορά στον διαχρονικό ρόλο και θέσεις του ΝΑΤΟ έναντι σε Κύπρο και Ελλάδα.

Μέσω ΝΑΤΟ επιχειρήθηκε η πρώτη οργανωμένη προσπάθεια κατάλυσης του κυπριακού κράτους το 1964. Και είναι μέσω του νατοϊκού «Σχεδίου Προμηθέας» που έγινε δυνατή η υλοποίηση του χουντικού πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου στην Ελλάδα που οδήγησε, μαθηματικά, στο άλλο προδοτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου στην Κύπρο.

Επιπλέον έχουμε και την πολεμική επιδρομή του ΝΑΤΟ κατά της Σερβίας τη δεκαετία του 1990, μία πολεμική πράξη που παραβίαζε κάθε νομική έννοια και θεσμό του μεταπολεμικού κόσμου και που ακύρωνε το μεταψυχροπολεμικό επιχείρημα των φιλονατοϊκών ότι «άλλαξε ο κόσμος, άλλαξε και το ΝΑΤΟ».

Τότε, στην επιδρομή κατά της Σερβίας, το ΝΑΤΟ δεν λειτούργησε ως μια συμμαχία αλλά ως μία οργανωμένη συμμορία. Και έτσι ακριβώς χαρακτήρισα το ΝΑΤΟ σε σχόλιό μου στον «Φιλελεύθερο» της εποχής.

Επιπρόσθετα δεν θα πρέπει να τρέφουμε την όποια αυταπάτη ως προς το τι είναι και τι πρεσβεύει το ΝΑΤΟ σήμερα. Όπως υπογράμμισα σε πρόσφατο κείμενο στον «Φιλελεύθερο της Κυριακής» (24/10/10), «Η Ευρώπη υπό ηγεμονία», το ΝΑΤΟ ήταν είναι και παραμένει ένα κατ’ εξοχήν εργαλείο της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής που επιτρέπει, στην περίπτωση της Ευρώπης, την αμερικανική ηγεμονία της ηπείρου, ευμενή ή μη.

Ακριβώς επειδή η Ευρώπη εξακολουθεί να βρίσκεται, μέσω ΝΑΤΟ, υπό αμερικανική ηγεμονία και επειδή δυνητικά η μόνη χώρα που μπορεί να απειλήσει την Ευρώπη είναι η Ρωσία, κλειδί για την ειρήνη και ασφάλεια στην Ευρώπη είναι η σχέση που μπορεί να οικοδομηθεί ανάμεσα στην Ευρώπη της Αμερικής και του ΝΑΤΟ, και της Ρωσίας. Και ακριβώς σ’αυτό αποσκοπεί η υπερδραστηριότητα του γ.γ. του ΝΑΤΟ, ενόψει της νατοϊκής Συνόδου της Λισσαβόνας τον Νοέμβριο (19/20/11), έναντι της Ρωσίας.

Το ερώτημα που παραμένει ακόμη αναπάντητο ή, για να ακριβολογήσω, που δεν έχει απαντηθεί κατ’ απόλυτο τρόπο και έτσι η Ρωσία δεν είναι ικανοποιημένη, είναι: ποιες είναι οι πραγματικές απειλές κατά της Ευρώπης; Και είναι η Ρωσία μία απ’ αυτές; Το Κρεμλίνο λέει ξεκάθαρα ότι δεν μπορεί να οικοδομηθεί ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας εάν το ΝΑΤΟ, πέραν των διακηρύξεών του, θεωρεί διά των πράξεών του τη Ρωσία ως απειλή. Μία τέτοια πράξη θα είναι η ανάπτυξη του αμερικανικού αντιπυραυλικού συστήματος SΜ-3, με συστήματα ραντάρ (πιθανόν στην Τουρκία) που θα έχουν τη δυνατότητα να βλέπουν μέσα στην Ρωσία, πέραν της οροσειράς των Ουραλίων. Στησύνοδο της Λισαβόνας είναι προσκεκλημένος και θα παραστεί και ο Ρώσος πρόεδρος. Μέχρι τότε θα πρέπει να έχει ξεκαθαριστεί στην πράξη, και όχι μόνο διακηρυκτικά, η θέση του ΝΑΤΟ. Και υπάρχουν πολλά δείγματα γραφής ότι τα πράγματα θα εξελιχτούν θετικά, παρά τις όποιες αντιδράσεις νατοϊκών κρατών της Ανατολικής Ευρώπης που νιώθουν ανασφάλεια έναντι της Μόσχας και τις προσπάθειες της Τουρκίας να πουλήσει εκδούλευση σε Ιράν και Ρωσία, εκβιάζοντας το ΝΑΤΟ με τον γνωστό οθωμανικό της τρόπο. 

Για την Κύπρο, αλλά και για την Ελλάδα θα έλεγα, μια ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας με ίση συμμετοχή της αμερικανο-νατοϊκής Ευρώπης και της Ρωσίας θα είναι ό,τι το καλύτερο.
Στην περίπτωση της Ελλάδας θα επιτρέψει την επιτέλους φυσιολογική ανάπτυξη των σχέσεων Αθήνας-Μόσχας που μέχρι και τις μέρες μας, δυστυχώς, δεν αναπτύσσονται διότι η αθηναϊκή αμερικανοκλατούρα μπερδεύεται και υφίσταται μεγάλη ταραχή σε κάθε προσπάθεια αφαίρεσης των αμερικανικών της παρωπίδων.

Αναφορικά με την Κύπρο τα πράγματα μπορεί να εξελιχθούν και σε σωτήρια. Έχω στο παρελθόν υπερτονίσει ότι η Μόσχα αποτελεί το κλειδί για την επιβίωση του κυπριακού κράτους.
Και ακρογωνιαίος λίθος της κυπριακής εξωτερικής πολιτικής πρέπει να είναι η διατήρηση εξαιρετικών σχέσεων με το Κρεμλίνο. Και εδώ αξίζει και πάλι μπράβο στον Πρόεδρο και το ΑΚΕΛ. Με αυτό δεδομένο και την ίση συμμετοχή της Μόσχας στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας, ανοίγει ο δρόμος συνεργασίας Κύπρου-ΝΑΤΟ.
* Ο Μάριος Ευρυβιάδης διδάσκει Διεθνείς Σχέσεις στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Πρόβλημα παραμένει η Τουρκία  Προκύπτουν ωστόσο δύο προβλήματα. Το πρώτο, άμεσα συνδεδεμένο με το χρόνο, είναι αυτό του Προέδρου Χριστόφια ΑΚΕΛ. Θα υπάρχει κυπριακό κράτος και Κύπριοι παίκτες στην Λευκωσία για να κάνουν παιχνίδι στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας τα επόμενα ένα-δυο χρόνια; Και αν υπάρχει κράτος και παίκτες θα έχουν ξεπεράσει οι τελευταίοι τις ιδεολογικές τους αναστολές ώστε να μη μείνουν έξω από το χορό τον οποίο θα σέρνει, κατά σειρά, και η Μόσχα; Το δεύτερο πρόβλημα είναι η Τουρκία. Πολύ ορθά λέγεται και το λέει και η Άγκυρα ξεκάθαρα, με το γνωστό της πλέον υβρεολόγιο, ότι δεν πρόκειται να επιτρέψει στην Κύπρο να αποκτήσει αυτονομία και λόγο σε οτιδήποτε, πόσο δε μάλλον στο ζήτημα της μείζονος ασφάλειας της Ευρώπης. Η θέση της Άγκυρας είναι παλιά και δεδομένη. Αλλά η θέση της αυτή μπορεί εύκολα να καταλήξει «μπούμερανγκ» εάν εκτεθεί με μία δική μας ευρηματική στρατηγική, ως αδιάλλακτη και ως υπαίτια για τη μη υλοποίηση μιας ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας που ευλογείται από Ουάσιγκτον, Βρυξέλλες και Μόσχα. 
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ