Ο… πρόδρομος της Δημοκρατικής Συμμαχίας

Ο ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ ΙΔΡΥΣΕ ΤΟ ’77 ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ. ΑΡΓΟΤΕΡΑ ΕΓΙΝΕ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ. Η ΝΤΟΡΑ ΘΑ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΕΙ;

Του ΛΑΖΑΡΟΥ ΛΑΣΚΑΡΙΔΗ

Το δύσκολο εγχείρημα, το οποίο έφερε εις πέρας με επιτυχία ο πατέρας της, ξεκίνησε από την προηγούμενη Κυριακή η Ντόρα Μπακογιάννη.

Όπως πριν από 33 χρόνια, στις 6 Σεπτεμβρίου 1977, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης με την ίδρυση δικού του κόμματος (των Νεοφιλελευθέρων) επιχειρούσε να κάνει ένα ντεμαράζ στην πολιτική ζωή του τόπου, το ίδιο πράττει στις μέρες μας η πρωτότοκος θυγατέρα του.

Άλλωστε κι εκείνος βρισκόταν τότε σε μια ιδιότυπη πολιτική απομόνωση.

Τα Ιουλιανά του 1965 και ο πρωταγωνιστικός του ρόλος σε αυτά τον είχαν αποκλείσει από κάθε συμμετοχή στους φορείς που είχαν «μαγιά» στον πολιτικό χώρο από τον οποίο προερχόταν, την Ένωση Κέντρου.

Για την ΕΔΗΚ (που ουσιαστικά αποτελούσε μετεξέλιξη του μητρικού κόμματος) ήταν το «κόκκινο πανί» -όπως σήμερα η Ντόρα για την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας-, ενώ για το ΠΑΣΟΚ (ειδικά τότε) ούτε τολμούσε να περάσει από το μυαλό κανενός.

Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης έβρισκε κλειστή την πόρτα και του Κωνσταντίνου Καραμανλή για τη Νέα Δημοκρατία, παρότι στο κυβερνών (τότε) κόμμα συμμετείχαν ήδη στελέχη των Αποστατών του ’65, όπως -επί παραδείγματι- ο Δημήτρης Παπασπύρου, ο Κωνσταντίνος Στεφανάκης και ο Ιωάννης Τούμπας.

Ξεκίνημα

Με μια χούφτα ανθρώπους ξεκίνησε τότε ο Κων. Μητσοτάκης το εγχείρημά του. Οι περισσότεροι -όπως και σήμερα με το κόμμα της θυγατρός του- ήταν άγνωστοι στο ευρύ κοινό.

Είχε, όμως, αντίθετα από την Ντόρα σήμερα, ένα βασικό πυλώνα με ευρύτατη τοπική απήχηση αλλά και επιρροές στο πανελλήνιο: Ήταν ο αείμνηστος Παύλος Βαρδινογιάννης, ο οποίος προδικτατορικά είχε εκλεγεί 5 φορές βουλευτής κομμάτων του Κέντρου, ενώ είχε διατελέσει και υπουργός στην κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου. Είχε δε και το πλεονέκτημα –αντίθετα από τον κ. Μητσοτάκη- να παραμείνει στις τάξεις της Ενώσεως την ταραγμένη διετία 1965-1967. Είχε πολιτευτεί κι εκείνος (όπως ο ιδρυτής του Κόμματος Νεοφιλελευθέρων) μόνος του στις εκλογές του 1974 λαμβάνοντας το εντυπωσιακό ποσοστό 22,26%, ως επικεφαλής του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Συνδυασμού Ρεθύμνης στο νομό του. Σ’εκείνη την αναμέτρηση (την πρώτη μεταδικτατορική) ο κ. Μητσοτάκης ως επικεφαλής του Δημοκρατικού Συνδυασμού νομού Χανίων είχε λάβει το 18,35% των έγκυρων ψηφοδελτίων. Το γεγονός ότι και οι δύο είχαν μείνει εκτός Βουλής οφειλόταν στο εκλογικό σύστημα (ενισχυμένη αναλογική) και μόνο.

Στο Κόμμα Νεοφιλελευθέρων εντάχτηκαν μόνο τρία από τα σαράντα και πλέον μέλη των κυβερνήσεων των λεγόμενων Αποστατών, ο Μιχάλης Γαληνός, ο Γεώργιος Ηγουμενάκης και ο Ανέστης Λώρας.

Γενικός διευθυντής του κόμματος ήταν ο Σήφης Γλυνιαδάκης (διοικητής της Εμπορικής και της Ιονικής Τράπεζας επί κυβέρνησης Μητσοτάκη και πρόεδρος της ΕΥΔΑΠ στην κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή).

Υπ’ αριθμόν ένα σύμβουλος του Μητσοτάκη ήταν ο γαμπρός του, Παύλος Μπακογιάννης. Παρούσα στον προεκλογικό αγώνα (αν και εγκυμονούσα τότε στην Αλεξία) ήταν και η Ντόρα. Τα θέματα του Τύπου (όπως και σήμερα στον Κων. Μητσοτάκη) είχε αναλάβει ο δημοσιογράφος Γιάννης Πευκιανάκης, παλαιό στέλεχος της ΕΔΗΝ (Νεολαίας της Ε.Κ.), ο οποίος δεν ήταν στη «γραμμή Μητσοτάκη» στα γεγονότα του ’65. Στο Κόμμα Νεοφιλελευθέρων βρέθηκε για επαγγελματικούς λόγους αλλά από τότε «δέθηκε» με τον Μητσοτάκη, με αποτέλεσμα να γίνει η σκιά του, όπως τον βάπτισε μερίδα του Τύπου. Δίπλα στον κ. Μητσοτάκη, σ’αυτό του το εγχείρημα, είχαν βρεθεί κι άλλοι δημοσιογράφοι, προσωπικοί φίλοι του, όπως ο Νίκος Λιναρδάτος (μετέπειτα υφυπουργός, ασκούσε τότε καθήκοντα γενικού γραμματέα του κόμματος), ο μετέπειτα γενικός γραμματέας Τύπου και Πληροφοριών Νίκος Δεληπέτρος, ο οποίος είχε θητεύσει δίπλα στον Γεώργιο Παπανδρέου ως μέλος του κεντρικού οργάνου του Δημοκρατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, ο Νίκος Αγγελής αλλά και ο Κώστας Παπανικολάου, ο οποίος πολύ αργότερα έγινε διευθυντής του ραδιοφώνου του Antenna. Στους Νεοφιλελεύθερους ανήκε και μια βασίλισσα της ομορφιάς, η Σταρ Ελλάς του 1952 Νταίζη Μαυράκη, εξαδέλφη του κ. Μητσοτάκη. Στο στόχαστρο του Κόμματος Νεοφιλελευθέρων είχε μπει προσωπικά ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής. Στη διακήρυξη των Νεοφιλελευθέρων υπογραμμιζόταν: «Τι μπορεί να βγει πια από τον Κων. Καραμανλή και τους ξεζουμισμένους πια συνεργάτες του; Αυτό το καταλαβαίνει πλέον και ο ίδιος. Γι’ αυτό θέλει να γίνει Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετά τις εκλογές. Και αυτή του όμως την πρόθεση την κρύβει από τον ελληνικό λαό. Έτσι η Νέα Δημοκρατία κατεβαίνει στις εκλογές με πλαστή και ανώνυμη ηγεσία. Σου ζητάνε, συμπολίτη και συμπολίτισσα, να ψηφίσεις τον Κων. Καραμανλή για να σου καπελλώσουν αύριο έναν οποιονδήποτε πρωθυπουργό, που δεν τον εξέλεξες εσύ για τη θέση αυτή». Οι αρχικές σκέψεις ήταν το Κόμμα Νεοφιλελευθέρων να καταρτίσει συνδυασμούς μόνο σε λίγες προνομιακές για εκείνο εκλογικές περιφέρειες. Όμως η κυβερνητική απόφαση για παροχή τηλεοπτικού χρόνου μόνο στα κόμματα που θα κατάρτιζαν συνδυασμούς τουλάχιστον στο 1/3 της χώρας άλλαξε τα σχέδια. Έτσι το κόμμα εμφανίστηκε σε 32 από τις 56 εκλογικές περιφέρειες. Τα αποτελέσματα στο Λεκανοπέδιο και σχεδόν παντού ήταν πενιχρά. Μόνο η Κρήτη αποτέλεσε το «βαρύ πυροβολικό» του κόμματος και σε ποσοστά: Μεγαλύτερο ποσοστό στο Ρέθυμνο (δεύτερο κόμμα), με 26,02%, σε απόσταση αναπνοής τα Χανιά με 25,71% (πρώτο κόμμα), ακολούθησε το Λασίθι (τέταρτο κόμμα) με 7,92% και, τέλος, το Ηράκλειο (πέμπτο) με 4,15%.

Πανελλαδικά το κόμμα κατεγράφη (έβδομο στην κατάταξη) με ποσοστό 1,08% και εξέλεξε δύο βουλευτές, τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και τον Παύλο Βαρδινογιάννη.

Στόχοι με στρατηγική

Το βράδυ των εκλογών οι δημοσιογράφοι περίμεναν τον Κ. Μητσοτάκη να κάνει δηλώσεις και έλεγαν μεταξύ τους «πώς θα δικαιολογήσει την αποτυχία του;».

Εκείνος τους διέψευσε κάνοντας μια λακωνική και προφητική, συγχρόνως, δήλωση: «Το Κόμμα Νεοφιλελευθέρων επέτυχε στους στρατηγικούς του στόχους».

Ποιοι ήταν αυτοί οι «στρατηγικοί» στόχοι; Ο πρώτος, τουλάχιστον να επιστρέψει ο ίδιος ο Μητσοτάκης στη Βουλή.

Αξιοποίησε δεόντως αυτή την επάνοδο προσχωρώντας έξι μήνες αργότερα στη Ν.Δ. και έγινε διαδοχικά υπουργός Συντονισμού στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή και Εξωτερικών επί Γεωργίου Ράλλη. Ακολούθως, έφτασε μέχρι τα αξιώματα του προέδρου του κόμματος και του πρωθυπουργού.

Σ’ έναν παρόμοιο δρόμο επιχειρεί να βαδίσει σήμερα η Ντόρα Μπακογιάννη. Η πορεία θα δείξει…

πηγη