Στόχος να μετατραπεί σε πολιτιστικό πάρκο, όπου θα συνυπάρχουν αρμονικά το φυσικό περιβάλλον και η ιστορία

Του Γιωργου Λιαλιου

Oσοι έχουν βρεθεί έστω και μια φορά στο τέως βασιλικό κτήμα στο Τατόι, είναι σίγουρο ότι μπορούν να αντιληφθούν την τεράστια σημασία που έχει για τη χώρα αυτός ο σπάνιος συνδυασμός φύσης και ιστορίας.

Γι’ αυτό και η ανείπωτη εγκατάλειψή του επί δεκαετίες μοιάζει για τον έχοντα κοινό νου, πέρα από κάθε λογική.

Τα τελευταία χρόνια, όμως, κάτι δείχνει να αλλάζει. Οι φωνές όσων απαιτούν τη σωτηρία του κτήματος Τατοΐου πολλαπλασιάζονται, και η Πολιτεία δείχνει να ξεπερνά πλέον τα ταμπού του παρελθόντος και να αρχίζει, έστω δειλά, να δραστηριοποιείται.

Στο πλαίσιο αυτό η πρόθεση του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας να αναθέσει μελέτη για τη σωτηρία και ανάδειξη του Τατοΐου δεν μπορεί παρά να είναι μια καλή είδηση.

Σκοπός της μελέτης, που πρόκειται να προκηρύξει μέσα στην άνοιξη ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ), είναι να διερευνηθούν οι δυνατότητες και οι όροι αξιοποίησης του κύριου κορμού του πρώην βασιλικού κτήματος Δεκελείας (Τατοΐου). «Στόχος είναι το Τατόι να μετατραπεί σε ένα πολιτιστικό πάρκο, στο οποίο θα συνυπάρχουν αρμονικά το φυσικό περιβάλλον και η ιστορία», λέει στην «Κ» ο πρόεδρος του ΟΡΣΑ, κ. Γιάννης Πολύζος. «Για τον λόγο αυτό απαιτείται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, που θα ξεκινά από την καταγραφή των στοιχείων του κτήματος (οικοσύστημα, κτίρια κ.λπ.) και να αξιολογεί τις δυνατότητες αξιοποίησης με μια τεχνική-οικονομική ανάλυση, ώστε να υπάρχει μια εκτίμηση των εσόδων που θα μπορούσε να κάνει το κτήμα οικονομικά βιώσιμο».

Η μελέτη, προϋπολογισμού 60.000 ευρώ (συν ΦΠΑ), ανατέθηκε πριν από ένα μήνα στον ΟΡΣΑ από τον Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας. Πώς εμπλέκεται ο φορέας της Πάρνηθας; Σύμφωνα με τα δύο προεδρικά διατάγματα του 2007 και 2008 για την προστασίας της Πάρνηθας, το κτήμα περιλαμβάνεται στις ζώνες προστασίας του ορεινού όγκου. Ας δούμε λοιπόν ποιο είναι το νομικό καθεστώς του κτήματος:

– Το 1992 η κυβέρνηση κύρωσε με νόμο (ν. 2086) συμφωνία με τον τέως βασιλιά, με την οποία λύνονται φορολογικές και άλλες διαφορές με την παραχώρηση μέρους του κτήματος Τατοΐου. Ο νόμος αυτός αποσύρθηκε από την επόμενη κυβέρνηση.

– Στις 7 Μαρτίου 2003 το σύνολο του κτήματος του Τατοΐου (περίπου 47.000 στρέμματα) περνάει στον έλεγχο του ελληνικού δημοσίου, μετά την καταβολή αποζημίωσης 12 εκατ. ευρώ στην τέως βασιλική οικογένεια. Είχε προηγηθεί απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

– Το 2007, μετά τη μεγάλη πυρκαγιά στην Πάρνηθα, το ΥΠΕΧΩΔΕ θεσμοθετεί το προεδρικό διάταγμα προστασίας της Πάρνηθας. Το διάταγμα συμπεριλαμβάνει και το κτήμα στο Τατόι, το οποίο και χωρίζει σε τέσσερις ζώνες. Ανάλογα με τη ζώνη, επιτρέπει τη μετατροπή κτιρίων σε μουσεία, χώρους φιλοξενίας, εστιατόρια, αναψυκτήρια, χώρους πολιτισμού ή αθλητισμού κ.ά. Αποψη του τότε υπουργού ΠΕΧΩΔΕ κ. Σουφλιά ήταν να μετατραπεί η κεντρική έπαυλη σε χώρο φιλοξενίας υψηλών προσώπων.

– Το 2008 το ΥΠΕΧΩΔΕ τροποποίησε το προεδρικό διάταγμα για την Πάρνηθα, προβλέποντας την ίδρυση Φορέα Διαχείρισης Κτήματος Τατοΐου. Μέχρι την ίδρυση του φορέα, την ευθύνη για το Τατόι έχει ο αντίστοιχος φορέας της Πάρνηθας.

«Δεν ιδρύθηκε ποτέ»

«Ο φορέας του Τατοΐου δεν ιδρύθηκε ποτέ», εξηγεί στην «Κ» ο πρόεδρος του φορέα της Πάρνηθας, κ. Κ. Δημόπουλος. «Η αλήθεια είναι ότι ο φορέας της Πάρνηθας δεν έκανε πολλά για το Τατόι, γιατί έχει εστιάσει την προσοχή του στην αποκατάσταση της Πάρνηθας μετά τη φωτιά. Επειδή όμως το δάσος του Τατοΐου βρίσκεται σε επικίνδυνη φάση, λόγω ηλικίας, τα τελευταία χρόνια κάναμε εκτεταμένους καθαρισμούς και φροντίσαμε για την πυροπροστασία του».

Της κινητοποίησης του υπουργείου Περιβάλλοντος, έχουν προηγηθεί κινήσεις από πλευράς υπουργείου Πολιτισμού, που έχει και την ευθύνη των -περίπου- 40 κτιρίων (που ανακηρύχθηκαν όλα διατηρητέα με πρόταση της Ελληνικής Εταιρείας). Πιο πρόσφατη, η έγκριση από τη γενική γραμματέα του υπουργείου, κ. Λίνα Μενδώνη, κονδυλίου για άμεσες σωστικές επεμβάσεις σε σύνολα κτιρίων και μετατροπή της κεντρικής έπαυλης σε μουσείο.

πηγη