Η μεν χειρ Ιερωνύμου, το δε πνεύμα Χριστοδούλου

Έτοιμη να διαβαστεί στις εκκλησίες όλης της χώρας είναι η εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος για την Επανάσταση του 1821.

Όπως σας έχουμε ενημερώσει, αυτή τη φορά η Σύνοδος τοποθετείται στο θέμα της ανάγνωσης και της μελέτης της Ιστορίας με αφορμή την τηλεοπτική σειρά του ΣΚΑΪ και τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει στους κόλπους της Εκκλησίας και όχι μόνο.

Η απόφαση ελήφθη στις αρχές Φεβρουαρίου και αφού είχαν προηγηθεί παρεμβάσεις από πολλούς μητροπολίτες και διαμαρτυρίες κληρικών που μιλούσαν για παραχάραξη της Ιστορίας. Και την Τρίτη αναρτήθηκε στο Διαδίκτυο η εγκύκλιος.

Οι δύο πρώτες παράγραφοι με «επικαιροποιημένη» τη θέση της Εκκλησίας για το 1821 έχουν γραφεί από τον ίδιο τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο.

Όλο το υπόλοιπο κείμενο είναι ίδιο με κείμενο που γράφτηκε το 2001 επί αρχιεπισκοπίας Χριστοδούλου.

Και η απάντηση της Συνόδου είναι σκληρή και με σαφή στις πρώτες παραγράφους (χωρίς όμως να την κατονομάζει) αναφορά στη σειρά του ΣΚΑΪ αλλά και σε απόψεις ιστορικών που ακούγονται τα τελευταία χρόνια. Και η σκληρότητα των θέσεων είναι εμφανής από τις πρώτες αράδες.

«Είναι υποχρέωση, αλλά και δικαίωμα της Εκκλησίας της Ελλάδος να ενημερώνει το ποίμνιό της για ορισμένα σοβαρά ζητήματα, πνευματικά, κοινωνικά, εθνικά, εκπαιδευτικά.

Ο λαός μας δεν πρέπει να παραπληροφορείται ή να πέφτει θύμα ιδεολογικών προπαγάνδων και μονομερών θεωρήσεων της Ιστορίας μας στην οποία η προσφορά της Εκκλησίας είναι σημαντική. Γι’ αυτό και η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος εκφράζει την έντονη ανησυχία Της για την επιχειρούμενη προσπάθεια διαστρεβλώσεως της Νεοελληνικής Ιστορίας με διαφόρους τρόπους».

Η δεύτερη παράγραφος της εγκυκλίου «Προς τον Λαό» έχει ως εξής και συνεχίζεται με τις φράσεις:

«Στην εποχή μας παρουσιάζεται ένα κίνημα μοντέρνου αθεϊσμού, το οποίο διαστρέφει τα γεγονότα, επιχειρεί να σβήσει τον ιστορικό ρόλο της Εκκλησίας και να αμφισβητήσει την ελληνορθόδοξη ταυτότητα του λαού μας. Ειδικότερα, εμφανίζεται μια προσπάθεια καταγραφής και αποτυπώσεως μιας άλλης “ιστορίας” σχετικά με την Επανάσταση του 1821.

Μιας ιστορίας διαφορετικής ως προς τα γενεσιουργά αίτια και αλλοτρίων προσεγγίσεων ως προς τα πρόσωπα και τους πρωταγωνιστές της εποχής.

Μια άλλη καταγραφή, η οποία επιδιώκει την επικοινωνιακή της επιτυχία μέσα από την προβολή μιας ιδεολογικής ερμηνείας των γεγονότων και των προσώπων, διατυπώνοντας μια άλλου είδους προοπτική και προσεγγίζονται μονόπλευρα τα γεγονότα.

Όλα αυτά τα τεχνάσματα δεν είναι Ιστορία, γιατί Ιστορία είναι αυτό που προέρχεται, καταγράφεται και διασώζεται μέσα αλλά και διαμέσου της διαχρονικής συνείδησης του Έθνους».

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο θέμα αυτό δεν υπήρξε και δεν υπάρχει δεύτερη γνώμη στην Ιεραρχία.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Αρχιεπίσκοπος συναντήθηκε στο Μέγαρο της οδού Αγίας Φιλοθέης με τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ομίλου Απογόνων Ηρώων του 1821 και εκεί μίλησε για «ευτελισμό» και «διαστροφή της Ιστορίας» φροντίζοντας ωστόσο να υποβαθμίσει τη σημασία και την απήχηση των «αιρετικών» απόψεων:

«Έχει και μια συμβολική σημασία η συνάντησή μας», είπε ο Ιερώνυμος, «βλέποντας τα σχόλια που γίνονται μετά την προβολή της εκπομπής των διαφόρων ιστορικών, που δεν ακολουθούν τη σωστή γραμμή, αλλά εκτρέπονται.

Το χειρότερο απ’ όλα είναι ότι όταν η Ιστορία διαστρέφεται, τα αποτελέσματα δεν είναι καλά. Ευτυχώς όμως που η καθαρή Ιστορία έχει το δικό της δρόμο και μπορεί να καθαίρεται μόνη της.

Αυτά είναι συμπτώματα ευτελισμού και πτώσεως και ξεπερνιούνται. Επομένως, είναι μικρά νέφη που θα παρασυρθούν από τα χρόνια και θα ξαναλάμψει η αλήθεια».

Είναι χαρακτηριστικό ακόμη ότι μέσα σ’ αυτούς που αντέδρασαν έντονα δεν ήταν μόνο «συνήθεις ύποπτοι» μητροπολίτες, από τους λεγόμενους «σκληρούς» της Ιεραρχίας, αλλά και ιεράρχες γνωστοί για τη μετριοπάθειά τους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Mητροπολίτης Πατρών Χρυσόστομος που έστειλε και επιστολή στον πρωθυπουργό στην οποία μεταξύ άλλων ανέφερε:

«Η προσπάθεια από κάποιους να σπιλώσουν πρόσωπα, τα οποία έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην πορεία των εθνικών μας πραγμάτων και έδωσαν το αίμα τους για την πίστη μας και την πατρίδα μας, προδίδει μάλλον εξυπηρέτηση σκοπιμοτήτων».

πηγη