Αυξήθηκαν ο μετακινήσεις ανθρώπων και εμπορευμάτων σε όλο τον άξονα της Εγνατίας, που σήμερα αποτελεί την ασφαλέστερη οδική αρτηρία της χώρας.

Έως 250% αυξήθηκαν οι μετακινήσεις μεταξύ διαπεριφερειακών πόλεων τον τελευταίο χρόνο, με τη λειτουργία της Εγνατίας Οδού σε ολόκληρο το μήκος της (670 χλμ.), ενώ μειώθηκε κατά 33% το κόστος διαδρομής από τη μία άκρη του άξονα στην άλλη.

Ο χρόνος διαδρομής μεταξύ Ηγουμενίτσας και Κήπων μειώθηκε κατά 60% (από 11,5 σε 6,5 ώρες), ενώ η εγκατάσταση επιχειρήσεων στις περιοχές πέριξ των κόμβων αυξήθηκε κατά 41%.

Οι θετικές επιδράσεις της κατασκευής και λειτουργίας της Εγνατίας Οδού μελετήθηκαν από τα στελέχη της Εγνατίας Οδού Α.Ε. και καταγράφηκαν σε ειδική έκθεση που έχει στη διάθεσή της η “ΜτΚ”. “Το έργο της Εγνατίας Οδού δημιουργεί άμεσες και έμμεσες θετικές επιδράσεις στην περιφερειακή ανάπτυξη και στη χωροταξική οργάνωση της Βόρειας Ελλάδας”, αναφέρει ο πρόεδρος της Εγνατίας Οδού Αναστάσιος Μουρατίδης. 

Η Εγνατία Οδός θεωρείται σήμερα το σημαντικότερο έργο υποδομής και συγχρόνως το μεγαλύτερο δημόσιο έργο στην Ελλάδα. Στα τελευταία 14 χρόνια, κατασκευάστηκαν και αποδόθηκαν στην κυκλοφορία τα 670 χλμ. του αυτοκινητόδρομου και 200 χλμ. κάθετων οδικών αξόνων της Εγνατίας.

Το κόστος των έργων αυτών ξεπέρασε τα 7 δισ. ευρώ, ενώ η αποτελεσματικότητα της Εγνατία Οδού Α.Ε., του δημόσιου φορέα διαχείρισης του έργου, επέτρεψε την απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων (2ο, 3ο και 4ο ΚΠΣ) ύψους 3,2 δισ. ευρώ.

Μεταξύ των ετών 1999 και 2009, στις περιοχές πέριξ 17 κόμβων αυξήθηκαν κατά μέσο όρο: 247% η αγοραία αξία γης, 100% η γη εμπορικής χρήσης, 76% η γη εγκαταστάσεων μαζικών μεταφορών και διαμετακομιστικών κέντρων, 73% η γη εγκαταστάσεων τουρισμού και αναψυχής, 73% η γη εγκαταστάσεων κοινωνικών εξυπηρετήσεων, 52% η γη κτιρίων γραφείων και υπηρεσιών, 41% οι εγκατεστημένες επιχειρήσεις και 24% η γραμμική (κατά μήκος του άξονα) δόμηση.

Στο σύνολο των 17 κόμβων της έρευνας καταγράφηκαν 908 νέες επιχειρήσεις και βεβαιώθηκαν 5.430 νέες θέσεις εργασίας.

Όσον αφορά στην κατάταξη των νέων επιχειρήσεων ανά τομέα παραγωγής, έχουν καταγραφεί: 7 εγκαταστάσεις του πρωτογενή τομέα (1%), 412 εγκαταστάσεις του δευτερογενή τομέα (45%) και 489 εγκαταστάσεις του τριτογενή τομέα (54%). Ενδεικτικό είναι, επίσης, πως σε σχέση με την τουριστική κίνηση, την περίοδο 2004 – 2008 η Ήπειρος παρουσιάζει αύξηση 22% στο ξενοδοχειακό δυναμικό, αύξηση 47% στις αφίξεις σε τουριστικά καταλύματα και αύξηση κατά 42% στις διανυκτερεύσεις και την πληρότητα, με εξέχοντες του νομούς Θεσπρωτίας, Ιωαννίνων και Πρεβέζης.

Σημαντικές θετικές τάσεις εμφανίζονται αντίστοιχα για τις περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας και Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης. Σε επίπεδο νομών ιδιαίτερα θετικές μεταβολές στην τουριστική κίνηση εμφανίζουν ο νομός Γρεβενών και ο νομός Τρικάλων, δύο γειτονικοί ορεινοί νομοί, που η διέλευση της Εγνατίας Οδού άλλαξε ριζικά τις συνθήκες προσβασιμότητάς τους.

 

Χρόνοι διαδρομής και προσβασιμότητα

Με τη πλήρη λειτουργία της Εγνατίας Οδού η διαδρομή Ιωάννινα – Θεσσαλονίκη μειώθηκε περίπου 3 ώρες, η διαδρομή Ιωάννινα – Ηγουμενίτσα κατά κάτι λιγότερο από μία ώρα και η διαδρομή Ιωάννινα – Αλεξανδρούπολη μειώθηκε περισσότερο από 4 ώρες.

Πλέον, σε δυόμισι ώρες η πόλη των Ιωαννίνων είναι προσβάσιμη οδικώς σε περισσότερο από 2,3 εκατ. κατοίκους, ενώ πριν από την κατασκευή της αυτός ο πληθυσμός δεν ξεπερνούσε τους 381.000 κατοίκους. Αναλόγως, σε δυόμισι ώρες από την Αλεξανδρούπολη έχουν πρόσβαση πλέον περισσότερο από 1,2 εκατ. κάτοικοι, ενώ πριν την κατασκευή της Εγνατίας Οδού αυτός ο πληθυσμός δεν ξεπερνούσε τους 250.000 κατοίκους.

Μια ιδιαίτερη κοινωνική διάσταση στις θετικές επιδράσεις της Εγνατίας Οδού αφορά την άρση της απομόνωσης που επιφέρει για σημαντικό αριθμό μικρότερων οικισμών και χωριών, βελτιώνοντας θεαματικά τις ευκολίες μετακίνησης από και προς τα αστικά κέντρα και ανάλογες κοινωνικές και οικονομικές υπηρεσίες.

Για παράδειγμα, εντός 30 λεπτών η πόλη των Ιωαννίνων είναι πλέον προσβάσιμη από 136.242 χιλιάδες κατοίκους, ενώ πριν ήταν προσβάσιμη από 95.143 κατοίκους (+70%). Αντίστοιχα, στην Αλεξανδρούπολη έχουν πρόσβαση πλέον 87.394 κάτοικοι ενώ πριν είχαν 71.893 κάτοικοι (+21,6%).

Με την πλήρη λειτουργία της Εγνατίας Οδού, όπως δείχνουν οι μελέτες των στελεχών της εταιρείας και του Παρατηρητηρίου της Εγνατίας Οδού Α.Ε., ο δείκτης αποκοπής οικισμών από το οδικό δίκτυο μειώθηκε κατά 140%, ενώ οι μετακινήσεις μεταξύ των πόλεων αυξήθηκαν τόσο ενδοπεριφερειακά (π.χ. κατά 150% μεταξύ Ξάνθης – Κομοτηνής – Αλεξανδρούπολης) όσο και διαπεριφερειακά (π.χ. κατά 250% μεταξύ Βέροιας και Κοζάνης, και κατά 200% μεταξύ Βέροιας και Καβάλας).

Οι μεγαλύτερες αυξήσεις των διαπεριφερειακών μετακινήσεων για το 2009 καταγράφονται με προορισμό τη Δυτική Μακεδονία και την Ήπειρο. Ταυτόχρονα, οι εμπορευματικές μεταφορές στην Εγνατία Οδό αυξάνονται συνεχώς με κύρια εμπορεύματα τα οικοδομικά υλικά, τα τρόφιμα και τα αγροτικά προϊόντα.

 

Τεχνικά χαρακτηριστικά

670 χλμ. μήκος

63 ανισόπεδοι κόμβοι

177 μεγάλες γέφυρες (άνω των 50 μέτρων), συνολικού μήκους 40 χλμ. και πολλές μικρές

350 άνω και κάτω διαβάσεις εισόδου – εξόδου

73 σήραγγες (μέγιστου μήκους 4,8 χλμ.) συνολικού μήκους 50 χλμ.

43 περάσματα ποταμών

11 διασταυρώσεις με σιδηροδρομικές γραμμές

4 λιμάνια συνδέθηκαν οδικά

6 αεροδρόμια συνδέθηκαν οδικά

15 βιομηχανικές περιοχές συνδέθηκαν οδικά

Άμεσες επιδράσεις

60% μειώθηκε ο χρόνος διαδρομής μεταξύ Ηγουμενίτσας και Κήπων (από 11,5 σε 6,5 ώρες)

70% μειώθηκαν τα ατυχήματα και 60% οι θανάσιμοι τραυματισμοί

33% μειώθηκε το κόστος διαδρομής Ηγουμενίτσα – Κήποι (συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας 8 σταθμών διοδίων)

140% μειώθηκε ο δείκτης αποκοπής οικισμών από το οδικό δίκτυο

50% αυξήθηκε ο πληθυσμός που έχει πρόσβαση εντός 30 λεπτών στα αστικά κέντρα

41% αυξήθηκε η εγκατάσταση επιχειρήσεων στις περιοχές πέριξ των κόμβων

Η σημασία του έργου

Εκτείνεται: Από την Ηγουμενίτσα του νομού Θεσπρωτίας έως τους Κήπους του νομού Έβρου

Εξυπηρετεί τους νομούς: Θεσπρωτία – Ιωάννινα – Γρεβενά – Κοζάνη – Ημαθία – Θεσσαλονίκη – Καβάλα – Ξάνθη – Ροδόπη

Συνδέεται με τα σύνορα: Αλβανίας – ΠΓΔΜ – Βουλγαρίας – Τουρκίας μέσω 9 κάθετων αξόνων και 10 μεθοριακών σταθμών (Κακαβιά, Κρυσταλλοπηγή, Νίκη, Εύζωνοι, Προμαχώνας, Δοϊράνη, Εξοχή, Κήποι, Ορμένιο, Καστανιές).

Διεθνής ρόλος: Έχει περιληφθεί στα έργα πρώτης προτεραιότητας των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών (TENs-T project No7) και λειτουργεί συγχρόνως ως συλλεκτήριος οδικός άξονας των μεταφορών της Ν.Α. Ευρώπης.

Οικονομική επιρροή: Το 50% της συνολικής επιφάνειας της χώρας, συνδέοντας και δικτυώνοντας ανθρώπους, αγορές, αγαθά και ολόκληρες κοινωνίες, και αντιστοιχεί στο 40% των εξαγωγών της χώρας.

Πολιτιστική επιρροή: Η Εγνατία οδός προτείνει και χρηματοδοτεί αρχαιολογικές ανασκαφές, έργα προστασίας των μνημείων, μέτρα προστασίας περιβάλλοντος (βιότοποι κτλ.)

 

Ο ασφαλέστερος δρόμος της χώρας

Η Εγνατία οδός μείωσε τα ατυχήματα κατά 70%!

Η ποιότητα της Εγνατίας οδού υπό συνθήκες κυκλοφορίας παραμένει υψηλή και ανταποκρίνεται στις αυστηρές απαιτήσεις των εθνικών και διεθνών προδιαγραφών σε σχέση με τη λειτουργία, την οδική ασφάλεια και την επαρκή συντήρηση του αυτοκινητοδρόμου, όπως υποστηρίζουν τα στελέχη της Εγνατίας Οδού ΑΕ.

Τεχνικές επιθεωρήσεις σε καθημερινή βάση, περιπολίες για διαπίστωση εκτάκτων περιστατικών, αδιάλειπτη επιτήρηση σηράγγων, περιοδικές μετρήσεις χαρακτηριστικών οδοστρωμάτων και άλλα συναφή μέτρα εξασφαλίζουν αυτήν την υψηλή στάθμη ασφάλειας και λειτουργικότητας, την οποία πλέον αναγνωρίζουν όλοι οι πολίτες και οι διερχόμενοι οδηγοί.

Σε σχέση με τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας και λαμβάνοντας υπόψη την έκθεση στον κίνδυνο (ατυχήματα ανά οχηματοχιλιόμετρο) η μετακίνηση μέσω της Εγνατίας Οδού είναι, κατά μέσο όρο, περί τις πέντε φορές πιο ασφαλής από το εναλλακτικό προς αυτήν οδικό δίκτυο (παλαιές εθνικές οδούς). Συγκρίνοντας τα έτη πριν από τη λειτουργία της Εγνατίας Οδού με τα έτη μετά τη λειτουργία της προκύπτει ότι: η μείωση των ατυχημάτων υπερβαίνει το 70%, ενώ η μείωση των θανάσιμων τραυματισμών ανέρχεται σε 60%.

Σε σχέση με τη λειτουργία και συντήρηση, σήμερα είναι σε ισχύ τέσσερις εργολαβίες συντήρησης και λειτουργίας του αυτοκινητοδρόμου, μέσω των οποίων δημιουργήθηκαν: 15 Ομάδες Άμεσης Επέμβασης που περιπολούν επί 24ώρου βάσης, συνδράμουν στην αντιμετώπιση και ενημερώνουν τους χειριστές των Κέντρων Ελέγχου, 8 Κέντρα Ελέγχου που παρακολουθούν τις επικρατούσες συνθήκες κυρίως στις σήραγγες μέσω των εξοπλισμών εποπτείας. Οι χειριστές των Κέντρων Ελέγχου διαχειρίζονται τις κλήσεις των χρηστών προς τον τετραψήφιο αριθμό έκτακτης ανάγκης 1077 της Εγνατίας οδού και επικοινωνούν απευθείας με τις Υπηρεσίες Έκτακτης Ανάγκης (Τροχαία, Πυροσβεστική, ΕΚΑΒ κτλ.).

 

8.000 επεμβάσεις κάθε χρόνο

Με βάση τα καταγεγραμμένα στοιχεία, εκτιμάται ότι κατά το 2010: Οι Ομάδες Άμεσης Επέμβασης επενέβησαν σε περισσότερα από 8.000 έκτακτα οδικά συμβάντα. Οι χειριστές των 8 Κέντρων Ελέγχου εκτιμάται ότι κατέγραψαν, μέσω των εξοπλισμών εποπτείας σηράγγων, πλέον των 10.000 οδικών συμβάντων που αφορούσαν κυρίως ακινητοποιημένα ή βραδυπορούντα οχήματα, ανάποδες κινήσεις, υπέρυψα οχήματα, εμπόδια στην οδό κτλ..

Ο τηλεφωνικός αριθμός έκτακτης ανάγκης “1077” δέχτηκε περίπου 10.000 κλήσεις Συνολικά, εκτιμάται ότι σε ημερήσια βάση το προσωπικό, πέραν των εργασιών στοιχειώδους συντήρησης, καταγράφει και καλείται να διαχειριστεί πληροφορίες για 100 περίπου συμβάντα.

Ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά το 2011 λόγω της επέκτασης της αρμοδιότητας συντήρησης και λειτουργίας στους κάθετους άξονες και της επέκτασης κάλυψης του αριθμού “1077” σε όλη την Εγνατία Οδό.

Ιδιαίτερα σημαντικό είναι, τέλος, το γεγονός ότι η Εγνατία Οδός αποτελεί σήμερα το μόνο πλήρως κατασκευασμένο έργο στην Ελλάδα που παραμένει κάτω από τον πλήρη έλεγχο του δημοσίου.

Το γεγονός αυτό αναδεικνύει αφενός ότι ένας σωστά οργανωμένος δημόσιος φορέας μπορεί να αντεπεξέλθει και να ολοκληρώσει πολύπλοκα και πολυσύνθετα έργα υποδομής, με υπευθυνότητα και αποτελεσματικότητα και αφετέρου καταδεικνύει την εξ ορισμού ανάγκη συντήρησης και λειτουργίας του αυτοκινητοδρόμου”, υποστηρίζει ο κ. Μουρατίδης.

 

Συντήρηση και διόδια

Τα στελέχη της Εγνατίας Οδού περιγράφουν ότι η μη λειτουργία των σταθμών διοδίων, κατά τα προηγούμενα έτη, ανάγκασε την εταιρεία να αναζητήσει τους απαιτούμενους πόρους από δάνεια που σύναψε με εμπορικές τράπεζες της χώρας, για να καλύψει το υψηλό ετήσιο κόστος συντήρησης και λειτουργίας της οδού, το οποίο σήμερα ανέρχεται περίπου στα 40 εκατ. ευρώ (εργασίες ελαφράς συντήρησης).

Για την εξασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας και συντήρησης του αυτοκινητόδρομου, η Εγνατία Οδός Α.Ε. έχει ήδη ξεκινήσει τις διαδικασίες προκήρυξης διεθνούς διαγωνισμού για την τοποθέτηση ηλεκτρονικού συστήματος διοδίων, κατά τα εγκεκριμένα ευρωπαϊκά πρότυπα αυτοκινητοδρόμων, με ορίζοντα ολοκλήρωσης περίπου μία διετία.

Στο μεσοδιάστημα σχεδιάζεται η εγκατάσταση “συμβατικών” σταθμών διοδίων, οι οποίοι, βάσει του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος, αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία τους αμέσως επόμενους μήνες. Οι σταθμοί αυτοί θα γίνουν στα Τύργια Θεσπρωτίας, στο Μαλακάσι Καλαμπάκας, στο Κλειδί Ημαθίας (παράπλευρος), στη Νυμφόπετρα Θεσσαλονίκης, στο Παγγαίο (Μουσθένη) και στον Ίασμο Κομοτηνής.

Η Εγνατία Οδός αποτελεί ένα έργο εθνικής εμβέλειας. Η περιοχή που επηρεάζεται από την Εγνατία Οδό καλύπτει το 50% της συνολικής επιφάνειας της χώρας, συνδέοντας και δικτυώνοντας ανθρώπους, αγορές, αγαθά και ολόκληρες κοινωνίες και αντιστοιχεί στο 40% των εξαγωγών της χώρας.

Η ειδοποιός διαφορά της Εγνατίας Oδού σε σχέση με τους άλλους αυτοκινητόδρομους έγκειται στο ότι είναι ένας πλήρως κατασκευασμένος και χρηστικός οδικός άξονας. Το γεγονός αυτό έχει συντελέσει στην αναγνώριση, από την πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών, της πολυεπίπεδης αξίας του αυτοκινητοδρόμου, που περιλαμβάνει άμεσα και ορατά οφέλη σε κοινωνικό, πολιτιστικό και οικονομικό επίπεδο”, υποστηρίζει η διοίκηση της Εγνατίας Οδού Α.Ε.