του Χρήστου Ηλιόπουλου *

Πολλές συζητήσεις προκάλεσε στην Ελλάδα ο πρόσφατος νόμος που

α) δίνει την δυνατότητα σε δεκάδες χιλιάδες αλλοδαπούς, που δεν ανήκουν ουσιαστικώς στο ελληνικό έθνος, να αποκτήσουν ελληνική υπηκοότητα και διαβατήριο, άρα και να ψηφίζουν στις βουλευτικές εκλογές και

β) σε ακόμη περισσότερους αλλοδαπούς, που δεν έχουν καν την ελληνική υπηκοότητα και παρά ταύτα δικαιούνται να ψηφίζουν, και ήδη ψήφισαν στις δημοτικές εκλογές του 2010 στην Ελλάδα.

Ο νόμος αυτός προσεβλήθη με αίτηση ακυρώσεως στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) και ήδη το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο της χώρας εξέδωσε απόφαση με την οποία πράγματι ο νόμος αυτός κρίνεται ότι αντίκειται στο σύνταγμα και άρα ότι δεν πρέπει να εφαρμοσθεί.

Επειδή το ζήτημα είναι μείζωνος σημασίας, η υπόθεση θα ξαναδικασθεί από την Ολομέλεια του ΣτΕ.

Ωστόσο, η σημασία της εκδοθείσης αποφάσεως περί αντισυνταγματικότητος είναι μεγάλη.

Το ΣτΕ στην απόφασή του αρχίζει με αναφορά στο θεμέλιο του πολιτεύματος, που είναι η λαϊκή κυριαρχία και στο ότι όλες οι εξουσίες πηγάζουν από τον λαό και υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους.

Έλληνες είναι όσοι έχουν τα τυπικά προσόντα.

Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους.

Η οικογένεια είναι θεμέλιο της συντήρησης και της προαγωγής του Έθνους.

Το Κράτος μεριμνά για τη ζωή του αποδήμου Ελληνισμού και τη διατήρηση των δεσμών του με την Πατρίδα.

Μερικά από τα σημαντικά σημεία της αποφάσεως του ΣτΕ έχουν ως εξής:

Η νομιμοποίηση της κρατικής εξουσίας βασίζεται μεν στην βούληση του λαού, αλλά υπάρχει και ασκείται προς το συμφέρον του έθνους, οντότητος υπερβαίνουσας χρονικά την εν ζωή κοινότητα των ανθρώπων και τα γεωγραφικά όρια του ελληνικού κράτους.

Το έθνος αναφέρεται τόσο στις παρελθούσες, όσο και στις μέλλουσες γενεές, τα συμφέροντα των οποίων πρέπει να υπηρετεί η κρατική πολιτική.

Το ΣτΕ συνεχίζει ότι ο νόμος δεν πρέπει να επιτρέπει την είσοδο στην λαϊκή κοινότητα (λαός) αλλοδαπών προσώπων χωρίς ουσιαστικό πραγματικό δεσμό με αυτή – ιδίως με την πρόβλεψη αθρόων πολιτογραφήσεων ώστε να συγκροτείται αυθαιρέτως ο λαός (εκλογικό σώμα) και να αποσυντίθεται η έννοια του έθνους.

Ο Έλληνας νομοθέτης μεριμνά για την διαφύλαξη της εθνικής ομοιογένειας του Κράτους με την θέσπιση δικαίου ιθαγενείας βασιζομένου στο κριτήριο του δικαίου του αίματος (jus sanguinis), δηλαδή στην καταγωγή από Έλληνες γονείς, οπουδήποτε στον κόσμο κι αν έχει γεννηθεί το παιδί, σε αντίθεση με το δίκαιο του τόπου (jus soli), που κριτήριο έχει την γέννηση στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως ιθαγενείας των γονέων του παιδιού, που δεν προκρίνεται από το ελληνικό δίκαιο.

Την βασική αυτή από δεκαετιών επιλογή υπέρ του δικαίου του αίματος επιχειρεί να αλλάξει ο πρόσφατος νόμος που ήδη κρίθηκε αντισυνταγματικός, επιτρέποντας στα τέκνα των αλλοδαπών που γεννιούνται στην Ελλάδα να λαμβάνουν την ελληνική ιθαγένεια.

Το ΣτΕ συνεχίζει ότι ο Έλληνας νομοθέτης ακριβώς λόγω της σημασίας που απέδωσε στον θεσμό της ιθαγενείας, ερρύθμισε πάντοτε με ευνοϊκό τρόπο την απονομή της ιθαγενείας στους αλλοδαπούς ομογενείς.

Ειδικώς για τους ομογενείς η παλαιότερη νομοθεσία όριζε ότι για να λάβει ως αλλοδαπός μεν, αλλά ομογενής την ελληνική υπηκοότητα, θα έπρεπε να έχει την ελληνική εθνικότητα, δηλ. να ανήκει στο ελληνικό έθνος.

Η έννοια του ομογενούς οριζόταν ως «… ο συνδεόμενος με το Έθνος διά της κοινής γλώσσης, (ουχί απαραιτήτως) θρησκείας, κοινών παραδόσεων, αλλά κυρίως διά της συνειδήσεως των κοινών ιστορικών πεπρωμένων, ήτοι διά της ελληνικής συνειδήσεως».

Τα δικαστήρια υιοθέτησαν την έννοια αυτή του ομογενούς, κρίνοντας ότι « … διά του όρου ομογενής νοείται ο ανήκων εις το ελληνικόν γένος ή έθνος, ήτοι ο κεκτημένος ελληνικήν εθνικήν συνείδησιν, συναγομένην κυρίως εκ των συνδεόντων αυτόν στοιχείων και χαρακτηριστικών της προσωπικότητός του, των αναφερομένων ιδία εις την καταγωγήν του (εκ πατρός ή μητρός ή απωτέρων προγόνων), την γλώσσαν, την θρησκείαν, τα εθνικάς παραδόσεις και εν γένει την κοινήν συνείδησιν των ιστορικών πεπρωμένων του έθνους». (ΣτΕ 2756/1983, 275/1999).

Σε επόμενο άρθρο, θα συνεχίσουμε την εν περιλήψει αναφορά μας στην σημαντική απόφαση του ΣτΕ με την οποία εκρίθη αντισυνταγματικός ο νόμος 3838/2010, με τον οποίο παρέχεται η δυνατότητα αθρόας αποδόσεως της ελληνικής ιθαγενείας σε αλλοδαπούς που δεν ανήκουν ουσιαστικώς στο ελληννικό έθνος, καθώς και η δυνατότητα σε ακόμη περισσότερους αλλοδαπούς να ψηφίζουν και να εκλέγονται στις δημοτικές/περιφερειακές εκλογές (όχι όμως Δήμαρχοι), παρά το γεγονός ότι δεν έχουν καν την ελληνική υπηκοόττητα!

*Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws

ΠΗΓΗ: ΟΜΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ