Άγνωστες πτυχές στην προμήθεια των αντιαεροπορικών συστημάτων S-300PMU1, αλλά και στην απόρριψη της βρετανικής προσφοράς για τέσσερα πρόσφατα – τότε -παραληφθέντα, ελαφρά μεταχειρισμένα υποβρύχια “Upholder” από την Βρετανία, παρουσίασε ο πρώην Γενικός Διευθυντής της ΓΔΕ, Γιάννης Σμπώκος στην Προανακριτική Επιτροπή της Βουλής που παρέπεμψε τον πρώην υπουργό Εθνικής Άμυνας Α.Τσοχατζόπουλο στο Δικαστικό Συμβούλιο.

Μάλιστα όπως αναφέρουν ασφαλείς πηγές, ο Γ.Σμπώκος  στην κατάθεσή του, ενώ εμμέσως υπερασπίστηκε την επιλογή των 214 έναντι όλων των άλλων προσφερόμενων λύσεων (γαλλικών, σουηδικών, ολλανδικών κλπ) σαφώς επέκρινε την τότε απόφαση του ΓΕΝ για την επιλογή των 214 έναντι των “Upholder”.

Tα συγκεκριμένα υποβρύχια εκτοπίσματος 2455 τ. είχαν ναυπηγηθεί μεταξύ 1990 και 1994, θεωρούνταν ότι καλύτερο είχε η δυτική τεχνολογία συμβατικών υποβρυχίων της εποχής, αφού προορίζονταν ως σκάφη προσβολής του τότε πανίσχυρου σοβετικού στόλου.

Η ναυπήγησή τους συνέπεσε με το τέλος του ψυχρού πολέμου και η Βρετανία τα έβγαλε προς πώληση. Το 1998 δύο από αυτά κατέληξαν στον Καναδά.

Είχαν εκτόπισμα 2.455 τ. ακτίνα δράσης 8.000 ναυτικά μίλια, μέγιστο βάθος κατάδυσης 450 μέτρα, 6 τορπιλοσωλήνες με 18 τορπίλες και βλήματα UGM Harpoon.

Πλήρωμα μόλις 47 ατόμων και εξαιρετικά προηγμένα  για την εποχή οπλικά συστήματα.

Πάνω απ΄όλα έδιναν στο Πολεμικό Ναυτικό μια συγκλονιστική υπεροχή άμεσα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, αφού κανένα από τα ανθυποβρυχιακά μέσα της εποχής που είχε η Τουρκία, (αλλά ακόμα και από αυτά που διαθέτει σήμερα) δεν θα μπορούσαν να ανιχνεύσουνσε αυτά  τα βάθη ένα υποβρύχιο που ήταν σχειδασμένο να διεισδύει στους σοβιετικούς ναυστάθμους και να προσβάλει τον τότε σοβιετικό στόλο, αλλά και να προστατεύεται στα βάθη του Ατλαντικού σε βάρθη 450 μέτρων.

Λέει λοιπόν στην κατάθεσή του ο Γ.Σμπώκος:

«Το Πολεμικό Ναυτικό αποφάσισε να μην εγκρίνει –δεν ξέρω την πορεία του στη συνέχεια- την απόκτηση των τεσσάρων υποβρυχίων Upholder  από την Βρετανία. Αυτό  είναι ένα κρίσιμο σημείο σταθμός.

Η Αγγλική Κυβέρνηση πρότεινε στην Ελληνική Κυβέρνηση τέσσερα σε πολύ καλή κατάσταση μεταχειρισμένα υποβρύχια τύπου Upholder, για διακρατική συμφωνία. Το Ναυτικό το εξέτασε. Η γνώμη μου είναι ότι δεν τόλμησε.

Αν τα παίρναμε αυτά εκείνη την περίοδο -και θα σας παραδώσω φάκελο με εισηγήσεις και στοιχεία- θα δινόταν η ευκαιρία στο Ναυτικό και στο Υπουργείο να κάνει μια διαδικασία για τα νέα υποβρύχια, χωρίς την πίεση του χρόνου και χωρίς να πάρουμε ένα αδοκίμαστο υποβρύχιο  και χωρίς να είμαστε συνέχεια και σε καθημερινή βάση κάτω από το φάσμα των Ιμίων και της ανισορροπίας των δυνάμεων.

Αυτά δεν είναι γνωστά, όμως θεωρώ ότι  υπήρξε ατολμία να προχωρήσουμε γρήγορα στο να πάρουμε αυτά τα υποβρύχια που ήταν και σε πολύ καλή τιμή (σ.σ. τα τέσσερα σύμφωνα με πληροφορίες του defencenet.gr, προσφέρονταν σε σημερινή τιμή 800 εκατ. Ευρώ!). Το θέμα αυτό επεξεργάστηκε πάρα πολύ καλά το Ναυτικό,  πήγε Επιτροπή,  το αξιολόγησε, υπέβαλλε πόρισμα και όλα αυτά, το Ναυτικό, όμως, δεν τόλμησε να το κάνει αυτό.

‘Όλα αυτά στις 12-7-1996 και στις 27-8-1997, δηλαδή, στη φάση που άρχισαν οι διαδικασίες για τον τρόπο που θα προχωρούσαμε στην απόκτηση των υποβρυχίων.

Μάλιστα το Ναυτικό στην εισήγηση για τα νέα υποβρύχια, εκτός από τα καινούργια, είχε και τα Upholder, τα οποία στην πορεία διαχωρίστηκαν ως ένα ξεχωριστό πράγμα και προχώρησε το πρόγραμμα των νέων υποβρυχίων».

Αλλά οι αποκαλύψεις του Γ.Σμπώκου δεν περιορίστηκαν μόνο στην ανεξήγητα  απορριφθείσα πρόταση για τα ” Upholder” (τελικά το 1998 δύο από αυτά αγοράστηκαν  500 εκατ. Ευρώ περίπου σε σημερινές τιμές από τον Καναδά).

Υπήρξαν αποκαλύψεις και για το πώς έγινε η μεταφορά των S-300PMU1 στην Ελλάδα:

«Η  χώρα είχε το μεγάλο πρόβλημα των S300 της Κύπρου –τεράστιο θέμα- από το οποίο θα μπορούσαμε να διασυρθούμε ως κράτος. Ο Υπουργός (σ.σ. Α.Τσοχατζόπουλος) μου ανέθεσε να μεταφέρω τους S300 στην Ελλάδα. Εγώ του είπα «Κύριε Υπουργέ, εγώ να αναλάβω αυτή τη διαδικασία, που τους περιμένουν οι Τούρκοι στα Δαρδανέλια να τους βομβαρδίσουν;  Πάρτε έναν επιχειρησιακό».

Μου είπε: «Όχι, θα αναλάβεις αυτό το θέμα και δεν θέλω να ενημερωθεί και κανείς».

Το σκέφτηκα, λοιπόν, και ανέλαβα αυτή την αποστολή. Φέραμε τους S-300 μέσω Γιβραλτάρ, καμουφλαρισμένους σε εμπορικά πλοία, με μία διαδικασία που ήξερα εγώ και ένας Ρώσος. Λυπάμαι που θα αποκαλύψω σήμερα ότι ούτε ο Υπουργός Άμυνας της Κύπρου τότε, που είχε υπογράψει τη συμφωνία να μεταφερθούν και να τους πάρει η  Ελλάδα, δεν είχε το παράρτημα που έλεγε πότε και πού.

Το ήξερα εγώ και ο Υπουργός, για να μη διαρρεύσει. Φαντάζεστε σ’ αυτή την υπόθεση να πήγαινε κάτι στραβά και αυτά τα συστήματα να μην έρχονταν στην Κρήτη; Εγώ είμαι περήφανος που είναι τώρα εκεί και ελπίζω κάποτε να γίνουν επιχειρησιακά για την άμυνα της πατρίδας μας στον ενιαίο αμυντικό χώρο».

Το υπονοούμενο ελπίζουμε να το έπιασαν στη Μεσογείων…

Τμήμα ειδήσεων defencenet.gr