Εάν η Ελλάδα και οι υπεύθυνοι για την άμυνα της χώρας ειλικρινά επιθυμούν να βρουν λύση που να εξασφαλίζει ταυτόχρονα τη μείωση του κόστους λειτουργίας και την επιχειρησιακή ετοιμότητα των δυνάμεών μας να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στην αποστολή που τους έχει ανατεθεί, δεν έχουν παρά να απομακρύνουν τις παρωπίδες και την προσκόλληση στην ανάγκη εξυπηρέτησης της εκλογικής πελατείας και να ρίξουν μια ματιά στα παραδείγματα που είναι διαθέσιμα στο εξωτερικό.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, έδωσε εντολή να περικοπούν 400 δισεκατομμύρια δολάρια από τον αμυντικό προϋπολογισμό, μέσα στα επόμενα 12 χρόνια. Με βάση αυτήν την εντολή, το Πεντάγωνο εξετάζει μαζικές αλλαγές στη δύναμή του, συμπεριλαμβανομένης και της εφαρμογής της θητείας, καθώς υπάρχει φόβος για ακόμα περισσότερες περικοπές, πέρα από τα 400 δις.

Ο υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ των ΗΠΑ, στρατηγός των πεζοναυτών, Τζέιμς Κάρτραϊτ, παρουσίασε ένα χρονοδιάγραμμα για το πως οι μεγάλες περικοπές θα έχουν επίπτωση στην ισχύ των αμερικανικών δυνάμεων. Είναι δεδομένο ότι θα επηρεάσουν την ισχύ τους, καθώς θα περικοπούν «επιχειρησιακά» κονδύλια, οι αμοιβές για συντάξεις και ασφάλιση και φυσικά το μέγεθος της ενεργού δύναμης.

Ο στρατηγός χώρισε την επόμενη δεκαετία σε τρία τμήματα και παρουσίασε τις αλλαγές που θα πρέπει να περιμένουν τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων όσο θα λαμβάνουν χώρα οι περικοπές. Το πρώτο πράγμα που θα γίνει, θα είναι η μείωση της χρηματοδότησης για την εκπαίδευση, τις ώρες πτήσεις και τις ημέρες που το ναυτικό θα είναι εκτός ναυστάθμων.

Δηλαδή, πρώτα θα πληγεί η επιχειρησιακή ετοιμότητα (σ.σ. πάντα βέβαια με βάση τα αμερικανικά πρότυπα), τα κόστη λειτουργίας κτλ, τα οποία θα πρέπει να περικοπούν μέσα στα τρία πρώτα χρόνια. Τη δεύτερη τριετία θα γίνουν οι αλλαγές στη δομή. Δηλαδή, αλλαγή στον αριθμό των στελεχών ή τον χαρακτήρα της δύναμης (βαριές, ελαφριές κτλ δυνάμεις).

Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει απαραίτητα ότι θα απολυθεί κόσμος. Όπως προτείνει ο στρατηγός, θα μπορούσε να αλλάξει η ισορροπία των Κλάδων, από ενεργές δυνάμεις να μεταπέσουν σε δυνάμεις εθνοφυλακής ή εφεδρείας ή να υπάρξει θητεία.

Βέβαια, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στα ΜΜΕ (στη «βαθιά» νυχτωμένη και κατ’ επίφαση όπως φαίνεται δημοκρατική Ελλάδα, πότε μίλησε στα ΜΜΕ Έλληνας Α/ΓΕΕΘΑ ή αρχηγός επιτελείου για φλέγοντα θέματα της Άμυνας;), οι μεγαλύτερες αλλαγές θα επέλθουν στο τέλος της δεκαετίας, όταν κι αν το Κογκρέσο υλοποιήσει νομοθετικές αλλαγές σχετικά με το κλείσιμο βάσεων και άλλα σοβαρά ζητήματα, όπως η υγειονομική κάλυψη και το συνταξιοδοτικό των στελεχών.

Τέλος, τόνισε ότι προσπαθούν να κατανοήσουν το τι θα θελήσουν να κάνουν και ποιος θα είναι ο χαρακτήρας της δύναμης σε περίπτωση που αποφασιστεί από την πολιτική ηγεσία να περικοπούν άλλα 400 δις από τα αμυντικά κονδύλια.

Πρώτο ερώτημα που θα θέσουμε, όπως και παραπάνω, είναι το πότε στην Ελλάδα δόθηκε ευκαιρία στους αρχηγούς του ΓΕΕΘΑ και των Επιτελείων να παρουσιάσουν τέτοια ζητήματα δημοσίως. Μιλάμε για ένα ζήτημα που αφορά τον πυρήνα των πολιτικο-στρατιωτικών σχέσεων, τομέας που δείχνει και την εμπέδωση και εφαρμογή της δημοκρατίας σε μια χώρα.

Όντως, η πολιτική ηγεσία είναι αυτή που αποφασίζει. Αλλά οι στρατιωτικοί λειτουργούν ως «σύμβουλοι» καθώς αυτοί είναι που γνωρίζουν το αντικείμενο της Άμυνας καλύτερα απ’ όλους. Κι επειδή υπάρχουν θέματα τα οποία δε θέλουν ιδιαίτερη μόρφωση για να γίνουν κατανοητά, όπως για παράδειγμα το κλείσιμο των στρατοπέδων για μείωση του συνολικού κόστους λειτουργίας, γιατί η στρατιωτική ηγεσία δε διαμαρτύρεται δημοσίως, τη στιγμή που η πολιτική ηγεσία δεν εφαρμόζει κάτι πολύ απλό, προτιμώντας να μειώνει τα κονδύλια για την επιχειρησιακή ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων; Ή μήπως εδώ έχουμε ευθύνες και της στρατιωτικής ηγεσίας που κρύβει πίσω από τους μικροπολιτικούς υπολογισμούς υπουργών και πρωθυπουργών την επιθυμία διατήρησης ενός… τέρατος που δεν υπάρχουν πλέον τα χρήματα να διατηρηθεί;

Το αναφέραμε και σε προηγούμενό μας δημοσίευμα. Αν κάποιος πιστεύει ότι δε μπορεί να εκτελέσει τη δουλειά του έντιμα και με αίσθημα ευθύνης, έχοντας δώσει πολλά υπηρετώντας τις Ένοπλες Δυνάμεις για πάνω από τρεις δεκαετίες, ας παραιτηθεί. Είναι σίγουρο ότι θα προσφέρει πολλά περισσότερα.

Δεύτερο ζήτημα, για το οποίο τίθεται πάλι το ίδιο ερώτημα, είναι γιατί η πολιτική ηγεσία, διαχρονικά, προτίμησε να υπάρξει μείωση της θητείας και αύξηση των επαγγελματιών οπλιτών ακόμα και για δευτερεύοντες ρόλους (π.χ. πόσοι χειριστές ελαφρού οπλισμού – τυφεκίων και πολυβόλων – χρειάζονται) ή φτάνοντας στο σημείο να μην τους αξιοποιεί στο 100% των δυνατοτήτων;

Αν προτιμάτε μπορούμε να το πάρουμε με βάση το αμερικανικό μοντέλο που παρουσίασε ο στρατηγός Τζ. Κάρτραϊτ, μιας και η παρούσα κυβέρνηση έχει φετίχ με τα… μοντέλα. Γιατί κύριοι υπουργοί και υφυπουργοί Άμυνας, προτιμήσατε να υπάρξει αύξηση των μισθωτών επαγγελματιών οπλιτών και μείωση της θητείας μόνο και δεν θεωρήσατε την επιλογή της ενδυνάμωσης της εφεδρείας, ιδιαίτερα στις ακριτικές περιοχές; Και δεν αναφερόμαστε στις βολές κατά σταθερών στόχων, με άπειρο χρόνο σκόπευσης που διεξάγονται τα Σαββατοκύριακα, μόνο από όσους έχουν μεράκι. Και φυσικά, γιατί η στρατιωτική ηγεσία δεν είπε κάτι, τη στιγμή που όλοι γνωρίζουμε ότι στις μονάδες υπάρχει θέμα υπο-επάνδρωσης και περιμένουν τον «αγγαρειομάχο» οπλίτη θητείας να εκτελεί άπειρες ώρες σκοπιάς και ελάχιστης εκπαίδευσης;

Τρίτο θέμα είναι τα στρατόπεδα και το πότε επιτέλους θα κλείσουν… αν θα κλείσουν. Να μας συγχωρούν οι ειδικοί σε θέματα ανάπτυξης βουλευτές – «λομπίστες» τοπικών σουβλατζίδικων και των καφετεριών, αλλά η Άμυνα είναι σοβαρό θέμα για να την βιάζουμε για λίγες ψήφους.

Τέταρτο και τελευταίο ερώτημά μας είναι η συζήτηση για το τι δυνάμεις θέλουμε. Κι αυτό είναι ένα ερώτημα που ξεκινάει από άλλο επίπεδο. Το τι εξωτερική πολιτική «θέλουμε» και τι κινδύνους αντιμετωπίζουμε. Θέματα τα οποία καταγράφονται σε σοβαρά κείμενα στρατηγικής στα εξωτερικά μας θέματα, κάτι που θα έπρεπε να είχε κάνει η γραφειοκρατία του ΥΠΕΞ, αν δεν είχαμε την προσωποπαγή και «μυστικιστική» εξωτερική πολιτική του εκάστοτε πρωθυπουργού (και του παρόντος ακόμη περισσότερο). Και με τη σειρά τους αυτά τα θέματα επεκτείνονται στην χιλιοβασανισμένη Πολιτική Εθνικής Άμυνας (ΠΕΑ) που αδυνατούν να συντάξουν οι πολιτικοί υπεύθυνοι του υπουργείου Άμυνας.

Άρα τι δυνάμεις θέλουμε; Τι έχει προτείνει η στρατιωτική ηγεσία, που θεωρητικά είναι η μόνη «τεχνοκρατικά» υπεύθυνη; Τι απάντησε η πολιτική ηγεσία; Απλά ζητήματα πολιτικο-στρατιωτικών σχέσεων και στρατιωτικής στρατηγικής, που πηγάζουν από την εθνική στρατηγική…

Ίσως τότε απαντηθεί το ερώτημα του τι δουλειά έχει μια αερομεταφερόμενη ταξιαρχία στην Κρήτη, μακριά από κάθε βάση ελικοπτέρων. Ελικοπτέρων που δε φτάνουν για να εκτελέσουν αερομεταφορές ή είναι ανεπαρκή ποιοτικά για σύγχρονες επιχειρήσεις.

Από τέτοια ζητήματα και τις απαντήσεις με τη συμμετοχή της στρατιωτικής ηγεσίας θεμελιώνεται η Δημοκρατία. Ούτε από λαϊκιστές εντός των κομμάτων που θεωρούν πολιτικό κόστος την αύξηση της θητείας, αλλά όχι το κλείσιμο των στρατοπέδων. Ούτε από μπερδεμένους ιδεολογικούς καθοδηγητές κομμάτων που νομίζουν ότι επειδή διάβασαν ένα βιβλίο καθηγητή στρατηγικών σπουδών ότι μπορούν να ομιλούν για τεχνικά στρατιωτικά θέματα. Ούτε με κόμπλεξ κατάλοιπα της δικτατορίας και δημιουργίας κομματικών μηχανισμών.

Που είναι λοιπόν οι γνώστες της Άμυνας; Και δεν αναφερόμαστε σε «ειδικούς» περί στρατηγικής που δε γνωρίζουν από Στρατό. Όπως και να το κάνουμε δε γίνεται να μιλάς π.χ. για οικονομικά αν δε ξέρεις μαθηματικά, στατιστική, οικονομετρία. Έτσι δε γίνεται να μιλάς για την Άμυνα όταν δε ξέρεις τα στοιχειώδη από όπλα και τακτικές πηγη