της Alessia Lai*

Τα όνειρα του Ερντογάν να μεταλλαχθεί η Συρία σε μια μετριοπαθή μουσουλμανική «δημοκρατία» τύπου Τουρκίας, φαίνεται πως δεν ευδοκιμούν:

Η Συρία αντιστέκεται.

 Ποιό είναι το σημερινό διακύβευμα  στην ευρύτερη  Μέση Ανατολή;

Παναραβισμός κατά Νέο-οθωμανισμού. Για να διατηρηθεί  η περιοχή της Μέσης Ανατολής στους δυτικούς σχεδιασμούς, θα πρέπει να οικοδομηθεί εξ’ αρχής μια  ανανεωμένη συμμαχία με τις ΗΠΑ, ευέλικτη σε σχέση με το Ισραήλ, και επιπλέον τα  ενεργειακά αποθέματα να είναι διαθέσιμα στις απαιτήσεις της παγκόσμιας οικονομίας.

 Μετά τις επαναστάσεις στη Βόρεια Αφρική – οι οποίες καθοδηγήθηκαν επιδέξια προς διαφορετικούς στόχους,  πολύ διαφορετικούς από εκείνους που προσδοκούσαν οι πρωταρχικοί πρωταγωνιστές τους – το εμπόδιο που πρέπει άμεσα να πέσει για να θριαμβεύσει το δυτικό σχέδιο, είναι η Συρία.

Όπως φάνηκε, ήταν αδύνατο να ανατραπεί ο Άσσαντ με μια απλή τηλεκατευθυνόμενη λαϊκή εξέγερση:

Πολλοί Σύριοι συνεχίζουν να στηρίζουν την κυβέρνηση, ειδικά όταν γίνεται οφθαλμοφανές, ότι οι «ειρηνικές διαμαρτυρίες» κατά του καθεστώτος είναι στις περισσότερες περιπτώσεις τρομοκρατικές πράξεις ισλαμιστών.

Και γι αυτό η Δαμασκός αντέχει σε όλες τις απόπειρες εσωτερικής αποσταθεροποίησης,  όπως και σε όλες τις εξωτερικές απειλές.

Η Συρία αντέχει στις πιέσεις να απολέσει  τον κοσμικό χαρακτήρα της και να μετατραπεί  σε ένα κομμάτι του μωσαϊκού των μετριοπαθών ισλαμικών κρατών, που θα υπαχθούν στη σφαίρα της αμερικανικής επιρροής.

Το μοντέλο που προτείνεται στους Σύριους, είναι το τουρκικό μοντέλο, και αυτό είναι ακριβώς που η Άγκυρα έβαλε στο μυαλό της: να διαχειριστεί αυτό το «μετριοπαθές Ισλάμ» που μπορεί να περιγραφεί ως «νεοθωμανικό».

Όταν ο Ερντογάν επισκέφθηκε τις χώρες της «Αραβικής Άνοιξης», την Αίγυπτο, την Τυνησία και τη Λιβύη, η περιοδεία του χαιρετίστηκε από τα τουρκικά ΜΜΕ σαν μια γενναία προσπάθεια έναρξης νέων σχέσεων με τις  «επαναστατικές» κυβερνήσεις, με στόχο την αναδιάταξη της ισορροπίας στη Μέση Ανατολή.

Την ίδια στιγμή, ο Ερντογάν άλλαξε τόνο έναντι της Συρίας και λίγες μέρες αργότερα, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη,  σε συνομιλία που είχε ο ίδιος με τον Ομπάμα, επισημοποίησε την «αλλαγή μετώπου», ανακοινώνοντας «ότι είχε μπλοκάρει τις συνομιλίες που είχε ξεκινήσει με τη Δαμασκό» και είναι  έτοιμος στο εξής να συμμετάσχει στις κυρώσεις που θα επιβάλλονταν στη Συρία.

Όμως, τι οδήγησε τον Ερντογάν κατά του  πρώην συμμάχου της Τουρκίας, που ξαφνικά έγινε εχθρός;

Μάλλον το κατηγορηματικό «όχι» του  Άσσαντ στο κρυφό τουρκικό σχέδιο να ανατρέψει τον κοσμικό χαρακτήρα της της Συρίας.

Η πραγματική ανατροπή των διμερών σχέσεων  έγινε τον Ιούνιο του 201, όταν ο Ερντογάν πρότεινε στον Άσσαντ να δώσει  το ένα τρίτο των υπουργικών θέσεων της  κυβέρνησής του στους «Αδελφούς Μουσουλμάνους». Το αντάλλαγμα: Ο Ερντογάν θα χρησιμοποιούσε όλη την επιρροή του για τον τερματισμό της εξέγερσης».

Αυτή η είδηση επιβεβαιώθηκε και από Ευρωπαίο διπλωμάτη, ο οποίος προτίμησε να διατηρήσει την ανωνυμία του: «Οι Τούρκοι, σε πρώτη φάση, πρότειναν να καταλάβουν οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι τέσσερα βασικά υπουργεία, υποστηρίζοντας ότι οι Αδελφοί είναι ένα σημαντικό μέρος του συριακού πολιτικού τοπίου».

Η Μουσουλμανική Αδελφότητα, στην πραγματικότητα, έχει τεθεί εκτός νόμου στη Συρία το 1980, μετά από μια ιδιαίτερα αιματηρή τρομοκρατική εκστρατεία που είχαν πραγματοποιήσει τα μέλη της στην εποχή εκείνη. Σήμερα αποτελούν μέρος εκείνων που ανοιχτά από το εξωτερικό και λαθραία μέσα στην ίδια την Συρία, σκορπίζουν τον τρόμο σε όλες τις περιοχές της χώρας.

Στις 9 Αυγούστου 2011, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου επιβεβαίωσε έμμεσα την ντε φάκτο συμμαχία μεταξύ των «Αδελφών Μουσουλμάνων» και των  νεο-οθωμανών Τούρκων, μεταφέροντας στον Σύρο Πρόεδρο ένα μήνυμα γραμμένο από τον Πρόεδρο της Τουρκίας Αμπντουλλάχ Γκιουλ:

Εκεί ο τελευταίος εξηγούσε, ότι πριν από την ίδρυση του κυβερνώντος σήμερα κόμματος του Ερντογάν, ο ίδιος σε μια οργάνωση που πρόσκειται στην «Μουσουλμανική Αδελφότητα».

Στην συζήτηση πρόσωπο με πρόσωπο με τον Άσσαντ, ο Νταβούτογλου, για άλλη μια φορά, απαίτησε την επιστροφή της «Μουσουλμανικής Αδελφότητας» στη Συρία.

Ο Άσσαντ απάντησε ότι σε ατομικό επίπεδο, μερικοί  «Αδελφοί»  θα μπορούσαν να ξαναπάρουν την συριακή υπηκοότητα τους, αλλά δεν θα μπορούσαν να αποτελέσουν πολιτικό κόμμα επειδή ένα τέτοιο κόμμα θα βασιζόταν σε θρησκευτικές αρχές ασυμβίβαστες με τον κοσμικό χαρακτήρα της Συρίας.

Με την επιστροφή του στην Τουρκία, μόλις μετά την προσγείωση του στο αεροδρόμιο της Άγκυρας, ο Αχμέτ Νταβούτογλου, πολύ μακριά από την αποκάλυψη του περιεχομένου των συνομιλιών του με τον Άσσαντ, εκφώνησε μια τελευταία προειδοποίηση προς τη Δαμασκό:

«Ελπίζουμε ότι κάποια μέτρα θα ληφθούν τις επόμενες μέρες για τον τερματισμό της αιματοχυσίας και θα ανοίξει ο δρόμος για μια διαδικασία πολιτικών μεταρρυθμίσεων».

Είκοσι μέρες αργότερα, στις 28 Αυγούστου 2011, ο Τούρκος Πρόεδρος Γκιουλ δήλωνε ότι η Άγκυρα είχε χάσει την εμπιστοσύνη της προς την Συρία.

Λίγο πριν, κατά τη διάρκεια συνάντησης με αντιπροσωπεία των χριστιανικών οργανώσεων της Μέσης Ανατολής, ο  Σύρος πρόεδρος δήλωνε: «Αρνούμαι να δεχτώ ο Οθωμανισμός να αντικαθιστά τον Παναραβισμό, αρνούμαι να ξαναγίνει η Τουρκία το κυριότερο κέντρο απόφασης για τον αραβικό κόσμο».

Ο Άσσαντ  επανέλαβε με αυτόν τον τρόπο την αντίθεσή του στη συμμετοχή θρησκευτικών κομμάτων στην πολιτική ζωή της Συρίας, επειδή αυτό, κατά δική του δήλωση,  θα επέτρεπε στην «Μουσουλμανική Αδελφότητα», που έχει έδρα την Άγκυρα, να ελέγχει ολόκληρη την περιοχή.

Όλα τα βήματα που ακολουθήθηκαν, πηγαίνουν προς την κατεύθυνση της απόρριψης από την συμμαχία ΗΠΑ-Τουρκίας ενός αραβικού εκκοσμικευμένου πολιτικού μοντέλου:

Επιβάλλονται από την Τουρκία κυρώσεις στην Δαμασκό,  και η Συρία έγινε εχθρός της Δύσης, επειδή παραείναι  κοσμική, ώστε  να ενταχθεί στη νέα, ισλαμο-μετριοπαθή Μέση Ανατολή που επιζητούν η Ουάσιγκτον και τα δυτικά σχέδια.

ΠΗΓΗ: »Égalité et Réconciliation»