Αυτή την κρίσιμη περίοδο, μεταίχμιο που φαίνεται πως θα οδηγήσει σε μια νέα εποχή στην ανατολική  Μεσόγειο, με εντελώς νέα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά δεδομένα, αναπτύσσονται στις ΗΠΑ διάφορες θεωρίες και σενάρια σχετικά με τον ρόλο της ερντογανικής Τουρκίας.

Οι απόψεις στην Ουάσιγκτον διίστανται και συχνά συγκρούονται, και αυτό αποδεικνύει πως εντός των ΗΠΑ η νέο-οθωμανική Τουρκία εκλαμβάνεται από άλλους ως ευκαιρία και από έτερους ως απειλή. Παρατίθενται ευθύς παρακάτω, ενδιαφέροντα περί Τουρκίας προσφάτως λεχθέντα, από τον »κορυφαίο» της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκυ.

Αρκετά χρόνια πίσω, το 1998 (17 Μαίου) ο Μπρεζίνσκυ διαπίστωνε ανταγωνισμό μεταξύ Τουρκίας και Ιράν, αλλά δήλωνε πως «…ο πραγματικά σοβαρός ανταγωνισμός, που βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι ανάμεσα στη Ρωσία και στην Τουρκία».

Σε εξαιρετικά διορατική ερώτηση, τότε, Έλληνα δημοσιογράφου (εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ»), σχετικά με το αν η Τουρκία θα μπορούσε να καταστεί μελλοντικά ένας απρόβλεπτος, ισχυρός αλλά και ασταθής περιφερειακός παράγοντας, ο Μπρεζίνσκυ απαντούσε: «Χωρίς αμφιβολία, είναι ένα ενδεχόμενο που με ανησυχεί πάρα πολύ.

Γι’ αυτό πιστεύω ότι οι εταίροι της Τουρκίας πρέπει να δράσουν ώστε να μειώσουν την πιθανότητα που περιγράφετε. Η Ευρώπη και η Αμερική πρέπει να συμπεριφερθούν κατά τρόπο που να ενισχύει τον δυτικό προσανατολισμό της Αγκυρας και την αυτοπεποίθησή της».

Στις 14 Οκτωβρίου 2011, ο Μπρεζίνσκυ εκφώνησε μια ενδιαφέρουσα ομιλία εφ’ όλης της ύλης, στη γαλλική Νορμανδία στα πλαίσια βράβευσής του. Ως προς την Τουρκία, μεταξύ άλλων είπε και τα κάτωθι:

«Ο στόχος για μια ισχυρότερη Δύση πρέπει να συμπεριλαμβάνει και την Τουρκία. Οι Τούρκοι  οφείλουν να δουν το μέλλον τους ως μέρος της Δύσης, για τρεις λόγους:
-Πρώτον, ο εσωτερικός εκδημοκρατισμός και ο ταχύς εκσυγχρονισμός της Τουρκίοας, δεν είναι απαραίτητο να μην συμβαδίζουν με το Ισλάμ.

-Δεύτερον, οι πρωτοβουλίες της  Άγκυρας για συνεργασία και ειρήνη στην Μέση Ανατολή τελούν αναμφίβολα σε συνάρτηση με τα δυτικά συμφέροντα ασφαλείας στην περιοχή.

– Τρίτο, μια Τουρκία δυτική, κοσμική αλλά τώρα και ισλαμική, μπορεί να συμβάλλει στην σταθερότητα σε ολόκληρη την κεντρική Ασία, όχι μόνο προς δικό της όφελος αλλά και για την Ευρώπη και τη Ρωσία. Συμβάλλοντας στην καταπολέμηση της ισλαμικής τρομοκρατίας, συμβάλλοντας στο να εγκαθιδρυθούν δημοκρατικές δομές στον αραβικό  κόσμο».

Οι απόψεις Μπρεζίνσκυ εκφράζουν σαφώς την »ορθόδοξη» αντίληψη στην Ουάσινγκτον, που θέλει την Τουρκία πάση θυσία μέρος της δυτικής συμμαχίας. Στον αντίποδα, υπάρχουν ως γνωστόν νεοσυντηρητικοί κύκλοι στις ΗΠΑ, που δεν θέλουν κάτι τέτοιο, είτε γιατί θεωρούν την Τουρκία αναξιόπιστη, είτε διότι τρέφουν αισθήματα αντιπάθειας προς ότι μουσουλμανικό, είτε και για τα δύο…

www.elkeda.gr