Κάποτε, ο Ταλευράνδος είχε πει για την δυναστεία των Βουρβόνων, που ηγείτο της Γαλλίας πριν και μετά την μεγάλη επανάσταση, ότι «δεν έμαθαν τίποτα, ούτε ξέχασαν τίποτα».

Σήμερα, βλέπουμε μια ανάλογη μυωπία από πλευράς των Ευρωπαίων ηγετών, που παραμένουν προσκολλημένοι στις ίδιες πολιτικές, που όλος ο κόσμος θεωρεί αποτυχημένες.

Δεν έμαθαν τίποτα, και δεν ξέχασαν τίποτα, για αυτό και προχώρησαν σε μια ακόμη διάσωση της Ελλάδας, που σίγουρα γνωρίζουν πολύ καλά ότι δεν πρόκειται να πετύχει.

Η εξελισσόμενη τραγωδία της χρεοκοπημένης Ελλάδας αποτελεί σύμπτωμα ενός μεγαλύτερου λανθασμένου υπολογισμού: μιας στενόμυαλης πίστης, που επικρατεί σε ολόκληρη την Ευρώπη, ότι η λιτότητα αποτυγχάνει επειδή … δεν είναι αρκετή!

Ήδη, η μισή ευρωζώνη βρίσκεται σε ύφεση, που απειλεί και την υπόλοιπη μισή. Επιμένοντας λοιπόν σε αυτή την λάθος συνταγή λιτότητας, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί ηγέτες απειλούν όχι μόνο την ευρωζώνη, αλλά και ολόκληρο τον υπόλοιπο κόσμο.

Ο μεγαλύτερος οικονομικός φόβος των ΗΠΑ για το 2012, είναι πως η όποια ανάκαμψη θα εκτροχιαστεί από ένα ευρωπαϊκό σοκ, και μάλιστα σε χρονιά προεδρικών εκλογών.

Η τρέχουσα οικονομική κρίση της Ευρώπης θα είναι πολύ βλαβερή μακροπρόθεσμα.

Μια ακόμη οικονομική «κοιλιά» θα οδηγήσει ολόκληρη την ήπειρο σε μια ακόμη δεκαετία μιζέριας, με ελάχιστη ανάπτυξη, υψηλή ανεργία, και κοινωνικές αναταραχές.

Θα καταστραφεί η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομική ατμομηχανή της υφηλίου, και η ευρωζώνη θα καταδικαστεί σε μόνιμη παρακμή και περιθωριοποίηση, με δυσμενείς συνέπειες για μια ακόμη δεκαετία.

Τα προβλήματα της Ευρώπης δεν είναι αποκλειστικά δημοσιονομικής φύσης, όπως επιμένουν οι πολιτικοί, αλλά πηγάζουν από μια βαθιά τραπεζική κρίση, και μια μακροχρόνια έλλειψη ανταγωνιστικότητας. Τα προβλήματα αυτά είναι τόσο βαθιά, που μεταμορφώνουν τον ρόλο της Ευρώπης στο παγκόσμιο στερέωμα, την ίδια ώρα που οι ηγέτες της τα θεωρούν δευτερεύοντα.

Οι περισσότερες αμερικανικές τράπεζες έχουν ανοίγματα ίσα με το δεκαπλάσιο των περιουσιακών τους στοιχείων, ενώ αυτές της Γαλλίας και της Γερμανίας 26 έως 32 φορές μεγαλύτερα.

Οι ευρωπαϊκές τράπεζες δεν φρόντισαν (όπως έκαναν οι αμερικανικές) να ξεφορτωθούν τα τοξικά τους προϊόντα, και να προχωρήσουν σε επανακεφαλαιοποίηση, με αποτέλεσμα σήμερα οι μόνες επιλογές τους να είναι αυτές της ρευστοποίησης των περιουσιακών τους στοιχείων.

Ένα τέτοιο τραπεζικό μοντέλο, που πνίγεται από την υπερβολική έκθεση, και που χρηματοδοτείται από βραχυπρόθεσμο δανεισμό, είναι αδύνατο να επιβιώσει χωρίς βασικές μεταρρυθμίσεις.

Παράλληλα, αυτό το μοντέλο καταστρέφει την προοπτική της οικονομικής ανάκαμψης του ιδιωτικού τομέα που χρειάζεται ρευστότητα και επενδύσεις για να λειτουργήσει.

Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα της Ευρώπης είναι η παντελής απουσία της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας.

Μια ήπειρος που κάποτε παρήγαγε το 40% του παγκόσμιου προϊόντος, σήμερα παράγει μόλις το 18%, και στην επόμενη δεκαετία θα παράγει λιγότερο από το 11%. Πρόκειται για μια μετατόπιση επικών διαστάσεων, που περνά σχεδόν απαρατήρητη.

Αυτό που υφίσταται σήμερα η Ευρώπη, μπορεί να αποδειχτεί μια μόνιμη και ανεπανόρθωτη απώλεια της ευμάρειάς της.

Τα προβλήματα της Ευρώπης μοιάζουν σαν να είναι μέρος μιας γενικότερης μετατόπισης της παγκόσμιας οικονομικής ισχύος, όπου η παραγωγή, οι επενδύσεις, και η ζήτηση, μεταφέρονται από την Δύση προς την Ανατολή.

Οι ιστορικοί του μέλλοντος (σε αντίθεση με τους σημερινούς πολιτικούς) θα σημειώσουν ότι η σημερινή Ευρώπη πουλάει μόλις το 7.5% των εξαγωγών της σε χώρες που είναι υπεύθυνες για το 80% της παγκόσμιας ανάπτυξης (Κίνα, Ινδία, Βραζιλία, Ν. Αφρική, Τουρκία, Ρωσία, και Ν. Κορέα).

Οι ιστορικοί αυτοί θα αναρωτηθούν για το πως οι Ευρωπαίοι ήθελαν να παραμείνουν οικονομικά ισχυροί, αφήνοντας ένα μικροσκοπικό μόνο αποτύπωμα στις νέες ραγδαία αναπτυσσόμενες παγκόσμιες αγορές.

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η επιμονή των Ευρωπαίων ηγετών σε μια μυωπική πολιτική λιτότητας μοιάζει καταδικασμένη.

Το παγκόσμια αποδεκτό κριτήριο μέτρησης της δημοσιονομικής υγείας είναι το ποσοστό χρέους επί του ΑΕΠ μιας χώρας.

Όσο όμως πέφτει η ανάπτυξη, τόσο τα ποσοστά αυτά χειροτερεύουν για χώρες όπως είναι η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία, και η Ιταλία.

Παρόλα αυτά, ολόκληρη η Ευρώπη υπέγραψε για να εφαρμοστεί η κατευθυνόμενη από την Γερμανία λιτότητα, η οποία εγγυάται ότι η απαραίτητη ανάπτυξη θα παραμείνει φρούδα ελπίδα.

Τώρα, η Ευρώπη θα πρέπει να βρει τρισεκατομμύρια για να χρηματοδοτηθούν τα κρατικά ελλείμματα, και οι ζημιές των τραπεζών. Και όμως, ακόμη και σήμερα, μετά από τόσους μήνες συζητήσεων και διαπραγματεύσεων, κανείς δεν ξέρει ποιος θα πληρώσει και ποιος θα εγγυηθεί, για όλα αυτά τα ελλείμματα.

Με τη Ευρώπη ανήμπορη να αναπτυχθεί χωρίς εξωτερική βοήθεια, χωρίς ένα νέο παγκόσμιας εμβέλειας σχέδιο Μάρσαλ, το μέλλον της είναι αβέβαιο, και υπάρχει κίνδυνος να συμπαρασύρει όλον τον κόσμο.

Η Κίνα θα πρέπει να αυξήσει την καταναλωτική ζήτηση, και τις εισαγωγές της, βοηθώντας την ευρωπαϊκή και αμερικανική βιομηχανία. Η δε Ευρώπη, και η Αμερική, θα πρέπει να αυξήσουν τις επενδύσεις τους σε υποδομές.

Στην επόμενη συνάντηση των G20 τον Ιούνιο στο Μεξικό, οι παγκόσμιοι ηγέτες θα πρέπει να συμφωνήσουν σε ένα παγκόσμιο συντονισμένο σχέδιο, που θα έχει ως επίκεντρο την Ευρώπη.

Αν βοηθηθεί η Ευρώπη, τότε θα υπάρχει μια μακροπρόθεσμη ελπίδα και για την Αμερική, αλλά  και για την Ασία.

washingtonpost.com

Απόδοση: S.A.