του Μάνου Καραγιάννη *

Πολλά έχουν γραφεί, και ακόμα περισσότερα έχουν ειπωθεί, για τις οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες μίας εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Ωστόσο, δεν έχουν αναλυθεί επαρκώς οι δυνητικές επιπτώσεις που θα έχει αυτή η εξέλιξη στην ελληνική διπλωματία.

Η απόφαση για είσοδο στην Ευρωζώνη ελήφθη από την τότε ελληνική κυβέρνηση, με τη σύμφωνη γνώμη όλων των κομμάτων πλην του ΚΚΕ, για να εισέλθει η χώρα στον σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να θωρακιστεί πολιτικοοικονομικά.

Η αποχώρηση από την ευρωζώνη είναι πολύ πιθανόν, λοιπόν, να αποδυναμώσει τη θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη και τον κόσμο.

Καταρχήν, η δραχμοποίηση της οικονομίας θα υπονομεύσει την οικονομική παρουσία της Ελλάδας στα Βαλκάνια και τη Μαύρη Θάλασσα∙ για παράδειγμα, οι ελληνικές τράπεζες στη Βουλγαρία, Ρουμανία, Αλβανία και Σκόπια θα κλείσουν ή θα εξαγοραστούν από ανταγωνιστές.

Επίσης, η έκρηξη του δημοσίου χρέους, ο υπερπληθωρισμός, τα υψηλά επιτόκια και η μεγάλη ανεργία θα περιορίσουν δραματικά το ειδικό βάρος της Αθήνας μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν έχει προηγηθεί μονομερής καταγγελία της δανειακής σύμβασης, η Ελλάδα θα θεωρείται πλέον κράτος-παρίας που δεν σέβεται τις δεσμεύσεις του.

Δεν αποκλείεται, φυσικά, και το εφιαλτικό σενάριο αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα θα θέσει υπό συνολική αμφισβήτηση την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας.

Επιπρόσθετα, η Ελλάδα της (νέας) δραχμής θα έχει περιορισμένη διαπραγματευτική ισχύ έναντι των Σκοπίων, καθώς θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να συνεχίσει την πολιτική του βέτο στο ΝΑΤΟ.

Απομονωμένη και παρακμασμένη, η Αθήνα θα πιεστεί αφόρητα να συναινέσει σε μία λύση που δεν θα ικανοποιεί τις ελληνικές απαιτήσεις.

Επίσης, είναι λογικό να αναμένει κανείς επιδείνωση των σχέσεων με την αναβαθμισμένη Τουρκία, η οποία ακολουθεί αναθεωρητική πολιτική στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων θα δεχτεί ένα μεγάλο πλήγμα, αφού η χώρα δεν θα μπορεί εύκολα να προμηθεύεται οπλικά συστήματα και πολύτιμα ανταλλακτικά.

Καταληκτικά, η γεωπολιτική ρευστότητα που επικρατεί στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να μείνει χωρίς εταίρους και συμμάχους∙ εκτός ευρωζώνης η χώρα θα είναι ευάλωτη σε στρατιωτικές απειλές και πολιτικούς εκβιασμούς.

Η οικονομική κρίση έχει αναμφισβήτητα μειώσει σημαντικά την εθνική ισχύ, αλλά η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι μέλος των δύο πιο ισχυρών συμμαχιών του κόσμου: της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ.

Όσο η Ελλάδα παραμένει στην ευρωζώνη δύναται να συνδιαμορφώσει πολιτικές ανάπτυξης∙ η έξοδος νομοτελειακά θα οδηγήσει στην τριτοκοσμοποίηση της χώρας. Όσες πολιτικές δυνάμεις ευαγγελίζονται την έξοδο από την ευρωζώνη ή/και την μονομερή καταγγελία της δανειακής σύμβασης οφείλουν να αναλογιστούν, μεταξύ άλλων, τις γεωπολιτικές συνέπειες αυτών των πράξεων για το μέλλον της χώρας στο εξελισσόμενο – εν πολλοίς άναρχο – διεθνές σύστημα.

Ο Μάνος Καραγιάννης είναι Επίκουρος Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Πανεπιστημίου Μακεδονίας και συνεργάτης ΕΛ.Κ.Ε.Δ.Α.

ΠΗΓΗ: »ΤΟ ΒΗΜΑ»