Οι επικεφαλής της τρόικας, Ματίας Μορς (αριστερά) από την Κομισιόν, Κλάους Μαζούχ (κέντρο) από την ΕΚΤ και Πολ Τόμσεν από το ΔΝΤ επιστρέφουν μέσα τις επόμενες ημέρες στην Αθήνα.

Με φόντο τις αποφάσεις της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής και υπό το πρίσμα των μελλοντικών ανατροπών που μπορεί αυτές να επιφέρουν στην Ευρωζώνη καταφθάνουν σήμερα ή το αργότερο αύριο στην Αθήνα οι επικεφαλής της τρόικας με τα τεχνικά κλιμάκια για να ξεκινήσουν τον έλεγχο της ελληνικής οικονομίας και να βολιδοσκοπήσουν τις αλλαγές που οραματίζεται η κυβέρνηση επί των όρων του μνημονίου.

Αν πάντως σήμερα ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, δεν είναι σε θέση να διαπραγματευτεί, η επίσκεψη των αξιωματούχων από την Ε.Ε. Ματία Μορς, το ΔΝΤ Πολ Τόμσεν και Κλάους Μαζούχ από την ΕΚΤ είναι ενδεχόμενο να αναβληθεί και πάλι.

Ανεξάρτητα, ωστόσο, από το χρόνο έναρξης των διαπραγματεύσεων ο δρόμος για όποιες ουσιαστικές αλλαγές στο μνημόνιο, ακόμη και στη διάρκειά του, θα είναι μακρύς και επίπονος

Από την Ε.Ε. θεωρείται δε δεδομένο ότι θα πρέπει πρώτα η Ελλάδα να δεσμευτεί ότι θα ξεπεράσει την τρίμηνη καθυστέρηση στην υλοποίηση του μνημονίου σε βασικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και μετά να ανοίξει η συζήτηση όσον αφορά στην επιμήκυνση του προγράμματος, στη μεγαλύτερη περίοδο αποπληρωμής των δανείων και στο επιτόκιο.

Αν και οι αποφάσεις που ελήφθησαν τα ξημερώματα της Παρασκευής στη Σύνοδο Κορυφής, έχουν ήδη δημιουργήσει ελπίδες για ένα πιο διαλλακτικό πεδίο διαπραγμάτευσης, δεν πρέπει να αμφιβάλει κανείς ότι η διαπραγμάτευση θα εξελιχθεί σε σκληρό bras de fer μεταξύ της κυβέρνησης και της τρόικα, που θα κρατήσει αρκετές εβδομάδες.

Σε πρώτη φάση, στόχος των δανειστών μας θα είναι η καταγραφή της δημοσιονομικής κατάστασης, ο απολογισμός των ενεργειών που έχουν γίνει τους τελευταίους μήνες και η κατάρτιση της λίστας εκκρεμοτήτων.

Η διαπραγμάτευση ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους δανειστές μας, όπως εκτιμούν και τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου, δεν θα είναι εύκολη υπόθεση, αφού όπως δήλωσε πρόσφατα και ο εκπρόσωπος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Τζέρι Ράις, μιλώντας στην Ουάσιγκτον: «Η διαδικασία θα γίνει βήμα με βήμα. Πρώτα αποτύπωση των δεδομένων ύστερα η διαπραγματευτική αποστολή».

Για το λόγο αυτό το πρώτο κλιμάκιο της τρόικας θα επικεντρωθεί στη συλλογή στοιχείων και στην αξιολόγηση εφαρμογής του προγράμματος κατά την παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, ενώ θα ακολουθήσει και δεύτερη αποστολή, η οποία θα έχει ως στόχο την αναδιαπραγμάτευση του προγράμματος οικονομικής πολιτικής.

Πάντως, με βάση το πρόγραμμα που έχει εκπονηθεί σήμερα καταφθάνουν στην Αθήνα οι επικεφαλής της τρόικας, παράλληλα με τον Χορστ Ράιχενμπαχ της Ομάδας Δράσης, ενώ την Τρίτη θα ξεκινήσει η εφόρμηση των τεχνικών κλιμακίων. Μέσα στην εβδομάδα εξάλλου αναμένεται να διεξαχθεί και το Euro Working Group που θα αφορά και στην Ελλάδα για τη Σύνοδο του Ιουλίου.

Σε κάθε περίπτωση στόχος της ελληνικής πλευράς, που θα τον καταστήσει σαφές από τις πρώτες επαφές που θα έχει το οικονομικό επιτελείο, θα είναι η επιμήκυνση της διάρκειας υλοποίησης των περικοπών των δαπανών και επιμέρους αλλαγές σε ορισμένα μέτρα του μνημονίου, προκειμένου να υπάρξει ανάχωμα στην ύφεση η οποία αναμένεται με βάση πρόσφατες εκτιμήσεις να ξεπεράσει σύντομα και το 9% του ΑΕΠ.

Η πρώτη αξιολόγηση της τρόικας θα κρίνει την εκταμίευση των επόμενων δόσεων του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής, καθώς εκτός από το υπόλοιπο της δόσης του Μαΐου, ύψους 1 δισ. ευρώ, στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης θα τεθούν εκ των πραγμάτων οι δύο επόμενες «καλοκαιρινές» δόσεις που προβλέπονται από το νέο μνημόνιο.

Υπενθυμίζεται ότι η δόση του Ιουνίου φτάνει τα 2,6 δισ. ευρώ και θα προέλθει από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), ενώ θα ακολουθεί η δόση του Αυγούστου ύψους 4,9 δισ. ευρώ από το EFSF και το ΔΝΤ. Από την πλευρά της φυσικά η Ελλάδα έχει την υποχρέωση για την καταβολή δόσης 900 εκατ. ευρώ ως δόση προς τον μόνιμο μηχανισμό στήριξης (στο τέλος Ιουλίου), την αποπληρωμή τόκων τον Ιούλιο και την πληρωμή στο άρτιο ομολόγου της ΕΚΤ ύψους 3,1 δισ. ευρώ που ωριμάζει στις 20 Αυγούστου. Το Σεπτέμβριο ακολουθεί νέα δόση 4,9 δισ. ευρώ.

Γιώργος Κούρος – gkouros@naftemporiki.gr

Η ανάγκη γρήγορων κινήσεων και τα «ναρκοπέδια»

Για να μην υπάρξουν ανατροπές και η οικονομία βρεθεί προ νέου αδιεξόδου, η κυβέρνηση θα πρέπει να πείσει ότι είναι διατεθειμένη να προχωρήσει τις μεταρρυθμίσεις και τις διαρθρωτικές αλλαγές, να περιορίσει το σπάταλο κράτος, αλλά και τη διαφθορά, τη γραφειοκρατία και τη φοροδιαφυγή, που αποτελούν τροχοπέδη για την ανάπτυξη, η οποία είναι πλέον το ζητούμενο για την ελληνική οικονομία.

Ακόμη όμως κι αν η τρόικα πειστεί για τις προθέσεις, διότι η εμπιστοσύνη έχει πλέον κλονιστεί, μετά τις παλινωδίες και καθυστερήσεις των δύο προηγουμένων ετών, τα αγκάθια της διαπραγμάτευσης είναι πολλά.

Συγκεκριμένα, το μνημόνιο προβλέπει περαιτέρω μειώσεις της μισθολογικής δαπάνης στο δημόσιο τομέα, μέσω μείωσης της απασχόλησης ή των αποδοχών, την ώρα που η κυβέρνηση επιθυμεί την αποκατάσταση των πολύ χαμηλών συντάξεων στα επίπεδα που ήταν το 2009, αλλά και την αποκατάσταση των πολυτεκνικών επιδομάτων στα επίπεδα του 2009.

Με βάση εξάλλου το μνημόνιο, από τον τρέχοντα μήνα πρέπει να επιβληθούν μειώσεις 12% στα ειδικά μισθολόγια που είχαν εξαιρεθεί από τις περικοπές του ενιαίου μισθολογίου, με στόχο την εξοικονόμηση 205 εκατ. ευρώ, εντός του 2012 και 410 εκατ. ευρώ το 2013. Ωστόσο η κυβέρνηση έχει ήδη προαναγγείλει «την αποκατάσταση ειδικών μισθολογίων αστυνομικών, που βρίσκονται σε ενεργό υπηρεσία και -σε πρώτη φάση- των χειριστών της Πολεμικής Αεροπορίας ενώ αμέσως μετά θα αποκατασταθούν και οι υπόλοιποι θιγόμενοι».

Ενα ακόμη «ναρκοπέδιο» που πρέπει να ξεπεραστεί στις διαπραγματεύσεις είναι η τύχη του προσωπικού στο δημόσιο τομέα και στους οργανισμούς του Δημοσίου που πρόκειται να συγχωνευτούν ή να κλείσουν.

Το μνημόνιο προβλέπει πως, εντός του 2012, 15.000 χιλιάδες άτομα πλεονάζοντος προσωπικού μετατίθενται σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας, προερχόμενα κυρίως από φορείς ή μονάδες που κλείνουν ή συρρικνώνονται σε μέγεθος. Ετσι δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η τρόικα θα δεχτεί την πρόταση της κυβέρνησης για μείωση του προσωπικού από την εφαρμογή του κανόνα 1 προς 10 σε προσλήψεις/αποχωρήσεις.

Αλλά και ο σκόπελος του νέου πλαισίου των μισθολογικών ωριμάνσεων δύσκολα θα ξεπεραστεί, αφού η τρόικα επιμένει στην εφαρμογή του.

«Αγκάθι» η αναζήτηση εσόδων 14,5 δισ.

Από τις αλλαγές που θα δεχθεί η τρόικα θα πρέπει να αρχίσει και η κατάρτιση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το Σεπτέμβριο.

Πάντως, με βάση τον αρχικό σχεδιασμό, το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πρόγραμμα 2013-2016 θα πρέπει να περιέχει νέα μέτρα για τη διετία 2013-2014, ύψους 11,5 δισ. ευρώ, από περικοπές δαπανών και 3 δισ. ευρώ από την πάταξη της φοροδιαφυγής.

Οι υποχρεώσεις όμως της νέας κυβέρνησης που πρέπει να υλοποιηθούν είναι τόσες πολλές, που δύσκολα μπορεί να είναι κανείς αισιόδοξος, αφού σε «μηδέν» χρόνο το οικονομικό επιτελείο πρέπει να «τρέξει»:

** για τον περαιτέρω εξορθολογισμό των φαρμακευτικών δαπανών και της λειτουργικής δαπάνης των νοσοκομείων, και προσδιορισμό των χρηματικών παροχών προνοίας.

** για την επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων, με προτεραιότητα στις διαδικασίες για ΔΕΠΑ/ΔΕΣΦΑ, ΕΛΠΕ, ΟΠΑΠ, ΕΥΔΑΠ [EYDr.AT] , ΕΥΑΘ και IBC, ενώ στο δεύτερο μισό του έτους πρέπει να απευθυνθούν οι προσκλήσεις ενδιαφέροντος για λιμένες, αεροδρόμια και την Εγνατία Οδό.

** για την καταχώρηση της κυριότητας των κρατικών εδαφικών/οικοπεδικών εκτάσεων, για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας. Στο πλαίσιο αυτό συντάσσεται πλήρης απογραφή περιουσιακών στοιχείων και προετοιμάζεται ειδικός νόμος για την αξιοποίηση της περιοχής του Ελληνικού, αποσαφηνίζεται το καθεστώς χρήσεως γης για τα μεμονωμένα περιουσιακά στοιχεία και/ή τα χαρτοφυλάκια περιουσιακών στοιχείων, τα οποία θα εκτιμηθούν και θα επιλεγούν προς εκμετάλλευση εντός του 2012.

** για τη φορολογική μεταρρύθμιση, η οποία αποσκοπεί στην απλοποίηση του φορολογικού συστήματος, στην εξάλειψη των απαλλαγών και των προνομιακών καθεστώτων. Πρόκειται για την κατάργηση των φοροαπαλλαγών, που έχουν απομείνει και την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα ακριτικά νησιά του Αιγαίου.

** για την απελευθέρωση όλων των επαγγελμάτων.

** για την κατάργηση των φόρων, τελών και εισφορών υπέρ τρίτων.

** για την εφαρμογή των μέτρων που διασφαλίζουν την πρόσβαση τρίτων στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη.

** να προωθήσει μεταρρυθμίσεις για την εξάλειψη των ληξιπρόθεσμων οφειλών και των ελλειμμάτων στα ταμεία εφάπαξ.

** για την υιοθέτηση νέων μέτρων που στόχο θα έχουν τη μείωση των δαπανών Υγείας.

πηγη