Οι Βρετανοί αποδέσμευσαν έγγραφα της αποικιοκρατίας από το Κρατικό Αρχείο του Λονδίνου, στις 27 Ιουλίου 2012.

Για την Κύπρο αποδεσμεύθηκε συγκριτικά μεγάλος αριθμός φακέλων, που καλύπτει την περίοδο 1935-1960 και η αποδέσμευση θα συνεχιστεί μέχρι και τα μέσα του 2013.

Τα νέα στοιχεία είναι σημαντικά και ρίχνουν φως σε πολλές πτυχές του Κυπριακού και κυρίως στον τρόπο με τον οποίο η Βρετανία «έστησε» την ανεξαρτησία, με απώτερο στόχο τη διχοτόμηση, ενώ γίνεται και μνεία σε εισαγωγή τουρκικού οπλισμού στο νησί.

Και τι δεν είδαμε στα έγγραφα…

Απόπειρες εξαπάτησης των αξιωματούχων του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, συστηματική κακοποίηση πολιτικών κρατούμενων, μεταφορά κρατούμενων στο Λονδίνο, χωρίς ενημέρωση της οικογένειάς τους (τον άρρωστο από φυματίωση Νίκο Βρακά, μαχητή της ΕΟΚΑ) και βάλτε…

Διαβάστε: «Στις 29 Ιουνίου 1957, ο αποικιακός Γραμματέας A. F. J. Reddaway σημείωνε ότι μήνυμα από το Υπ. Αποικιών επιβεβαίωνε ότι η τουρκική κυβέρνηση δεν δεχόταν ενωμένο κράτος και πίστευε (η τουρκική κυβέρνηση) ότι η κυβέρνηση της Α. Μεγαλειότητας είχε συμφωνήσει ως θέμα αρχής για διχοτόμηση.

Ενδιαφέρον το πιο κάτω σχόλιο, εν όψει συνεδρίας που θα είχαν τον Μάιο του 1957 στο κυβερνείο στη Λευκωσία, για τα σχέδιά τους για διχοτόμηση…

Η πέμπτη επιλογή είναι μία πιθανότητα που ανέφερε πρόσφατα η τουρκική κυβέρνηση.

Θα σημαίνει πλειοψηφία Ελλήνων κάτω από τουρκική διοίκηση στο τουρκικό μέρος και μια μειονότητα Τούρκων κάτω από ελληνική διοίκηση στο ελληνικό μέρος.

Είναι όμως δύσκολο πως, δίχως σημαντική μετακόμιση Ελληνοκυπρίων από το τουρκικό μέρος, αυτή η λύση να ικανοποιεί την Τουρκία.

Θα αφήσει 4/5 του πληθυσμού αποτελούμενου από εχθρικούς Έλληνες σε περιοχή τεράστιας στρατηγικής σημασίας για την Τουρκία».

Πάμε να δούμε επιγραμματικά και μερικά άλλα στοιχεία:

– Ο Μακάριος έλεγε στους Άγγλους από το ’58 ότι θα αποκήρυσσε την Ένωση.

Διαβάστε:

«Σε τηλεγράφημά του ο κυβερνήτης Σερ Χιου Φουτ, ημερ. 19 Σεπτεμβρίου 1958, ενημέρωνε το Γραφείο Αποικιών στο Λονδίνο ότι η κ. Μπάρπαρα Κασλ (των Εργατικών), που έφθασε στην Κύπρο στις 17 Σεπτεμβρίου, αφού είδε τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο στην Αθήνα, του είπε τα εξής: «Μου είπε ότι ο Μακάριος της είπε πως θα υποστήριζε μιαν ανεξάρτητη Κύπρο και μπορούσε να προβεί σε δημόσια δήλωση πολύ σύντομα αποκηρύσσοντας την Ένωση.

Είπε (η Μπάρπαρα) ότι ο Καραμανλής ήταν κατενθουσιασμένος όταν του το είπε και της είπε πως αν ο Μακάριος προέβαινε σε τέτοια αποκήρυξη της Ενώσεως και υπέρ ανεξαρτησίας για την Κύπρο, η ελληνική κυβέρνηση θα ανακοίνωνε αμέσως την υποστήριξή της για τη δήλωση»…

Διαβάστε περισσότερα όσον αφορά στα αηδιαστικά παρασκήνια:

«Σε τηλεγράφημά του το Λονδίνο ημερ. 3 Μαΐου 1957, ενημέρωνε μεταξύ άλλων και τον Κυβερνήτη στην Κύπρο ότι η αμερικανική πρεσβεία στο Λονδίνο τους είχε γνωστοποιήσει ότι:

‘Σε συνέντευξη που πήρε από τον Μακάριο ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, ο τελευταίος του υπέδειξε ότι έπρεπε να αποκηρύξει τη βία και να υιοθετούσε τακτικές που ταιριάζουν καλύτερα στο εκκλησιαστικό του σχήμα.

Του τόνισε επίσης την πραγματικότητα του τουρκικού στοιχείου.

Ο Μακάριος φάνηκε να αντιλαμβάνεται την ανάγκη απομάκρυνσης του Γρίβα από το νησί, όμως σκεφτόταν ότι ο τελευταίος ίσως να ήταν απρόθυμος να φύγει με τόσους πολλούς από τους συνεργάτες ήδη στις φυλακές με μακροχρόνιες ποινές.

Διερωτάτο κατά πόσο μπορούσε κάτι να γίνει γι΄ αυτό, αλλά δεν πήρε απόκριση από τον Αμερικανό πρέσβη’».

Υπάρχουν όμως και χειρότερα: «Σημειώνεται ότι με δικό του τηλεγράφημα προς τον Υπ. Αποικιών την προηγουμένη 2 Μαΐου 1957, ο Σερ Τζον Χάρτινγκ (κυβερνήτης στην Κύπρο) ζήτησε όπως δοθούν οδηγίες στον αντιπρόσωπο της βρετ. κυβέρνησης στην Αθήνα, να πει στον Αμερικανό πρέσβη στην Αθήνα ότι αν δει τον Μακάριο ξανά, να του επιστήσει την προσοχή στα εξής:

Να βρει τρόπο (ο Μακάριος) να πείσει τον ίδιο (τον κυβερνήτη) και την κυβέρνηση της Α. Μεγαλειότητας ότι δεν θα ξανα-καταφύγει στη βία για να εξασφαλίσει τους πολιτικούς του στόχους, θα αναγνωρίζει την ύπαρξη τουρκικής άποψης για το Κυπριακό, θα δεχθεί την ανάγκη συζητήσεων και συμφωνίας μεταξύ της κυβέρνησης της Α.Μ. και κυβερνήσεων Ελλάδας και Τουρκίας, και ότι αν συνέχιζε να επιμένει στην αυτοδιάθεση στο νησί στο σύνολό του, σύντομα θα έκανε αναπόφευκτη τη διχοτόμηση.

Στα έγγραφα υπάρχουν πληροφορίες που σοκάρουν για τις ωμότητες των Βρετανών στην Κύπρο και πως οι Βρετανοί «εκδικήθηκαν» τον θάνατο Βρετανίδας στην Αμμόχωστο, σκοτώνοντας παιδιά και ανάπηρους.

Μεταξύ των θυμάτων ήταν η 12χρονη Ιωάννα Ζαχαριάδη, ο Παναγιώτης Χρυσοστόμου 37 ετών και ο Ανδρέας Λουκά, 17 ετών.

Στο δε επεισόδιο στην Αχερίτου, σκοτώθηκαν από πυροβολισμούς των Βρετανών δύο άοπλοι Ελληνοκύπριοι, ένας εκ των οποίων τυφλός…

«… Η πέμπτη επιλογή είναι μία πιθανότητα που ανέφερε πρόσφατα η τουρκική κυβέρνηση. Θα σημαίνει πλειοψηφία Ελλήνων κάτω από τουρκική διοίκηση στο τουρκικό μέρος και μια μειονότητα Τούρκων κάτω από ελληνική διοίκηση στο ελληνικό μέρος.

Είναι όμως δύσκολο πως, δίχως σημαντική μετακόμιση Ελληνοκυπρίων από το τουρκικό μέρος, αυτή η λύση να ικανοποιεί την Τουρκία. Θα αφήσει 4/5 του πληθυσμού αποτελούμενου από εχθρικούς Έλληνες σε περιοχή τεράστιας στρατηγικής σημασίας για την Τουρκία.

Εάν, όπως φαίνεται λογικό, η Τουρκία χρειαστεί σημαντική τουρκική πλειοψηφία σ΄ αυτήν την περιοχή, θα πρέπει να εισαγάγει Τούρκους είτε από το ελληνικό μέρος της Κύπρου είτε από την Τουρκία την ίδια.

Εν πάση περιπτώσει, Ελληνοκύπριοι θα πρέπει να μετακινηθούν για να κάνουν χώρο γι΄ αυτούς.

Αν η νήσος διχοτομηθεί αμέσως μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων, αφήνοντας μικρούς θαλάμους βρετανικής κυριαρχίας, το πρόβλημα της αναδιανομής πληθυσμού Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων θα παραμείνει.

Η διαφορά θα είναι ότι αυτό θα είναι ευθύνη της Ελλάδας και της Τουρκίας να το διευθετήσουν μεταξύ τους…

Οι οικονομικές πιέσεις θα επιβληθούν με νομοθεσία, που θα απαγορεύει τις πωλήσεις ακίνητης περιουσίας ή τη μεταβίβασή τους ως δώρο σε κληρονόμους σε Ελληνοκύπριο στην τουρκική ζώνη ή σε Τουρκοκύπριο στην ελληνική ζώνη.

Θα δημιουργηθεί μια Επιτροπή Ανταλλαγής Περιουσιών, η οποία θα αγοράζει τις ακίνητες περιουσίες που θα προσφέρονται σ΄ αυτήν από έναν Ελληνοκύπριο στην τουρκική ζώνη ή το αντίθετο και θα ξανα-πωλείται η περιουσία σε Ελλληνοκύπριο στην ελληνική ζώνη ή αντίθετα.

Η τιμή της ακίνητης περιουσίας θα παγώσει π.χ. στις τιμές αγοράς του 1956… Ό,τι δηλαδή συμβαίνει σήμερα… Και αυτά γράφονταν τη δεκαετία του ’50.

www.elkosmos.gr