Ν. Λυγερός

Ένα εθνικό πρόβλημα, παραμένει πρόβλημα ακόμα κι αν είναι εθνικό.

Κατά συνέπεια, έχει τα χαρακτηριστικά που ανέδειξε ο Pólya, σε θεωρητικό πλαίσιο.

Πολύ συχνά λόγω του επιθέτου το πρόβλημα μετατρέπεται σχεδόν σε άλυτο, ενώ κανείς δεν έχει αποδείξει ότι δεν είναι επιλύσιμο.

Το εθνικό πρόβλημα συχνά ονομάζεται με αυτόν τον τρόπο, για να μη τολμήσει να το αγγίξει κάποιος.

Ύστερα από συνήθεια, η κοινωνία που δεν προσπάθησε ποτέ να το λύσει, θεωρεί ότι δεν λύνεται, πρακτικά ακόμα κι αν ακούει πολιτικούς που της εξηγούν ότι παλεύουν για την επίλυση του.

Το θέμα είναι ότι σιγά σιγά η ρητορική της πολιτικής δε μιλά πια για πρόβλημα, αλλά μόνο για λύση.

Κι όσο πιο πολύ μιλά για τη λύση, τόσο πιο λίγο ασχολείται με το πρόβλημα.

Σε αυτό το σημείο είναι καλό να θυμηθούμε και τα λόγια του Leonardo da Vinci, ο οποίος εξηγούσε ότι για την ιδιοφυΐα το πιο δύσκολο, δεν είναι να λύσει το πρόβλημα, αλλά να πείσει την κοινωνία ότι το έλυσε, διότι βέβαια αντικρούει όλους τους ειδικούς που έλεγαν τόσα χρόνια ότι αυτό το πρόβλημα δεν έχει λύση.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η χρήση της πλάγιας σκέψης από τον Μέγα Αλέξανδρο, για να επιλύσει το γόρδιο δεσμό.

Επειδή ήταν βασιλιάς, κατάφερε να πείσει το περιβάλλον, του αλλιώς θα είχε το πρόβλημα του Αρχιμήδη.

Σημασία έχει ότι το εθνικό πρόβλημα είναι πρωτίστως ένα πρόβλημα επί του πρακτέου.

Μπορεί αρχικά, η επίλυση του να φαίνεται ως αδιανόητη, αλλά υπάρχουν άνθρωποι που θα το μετατρέψουν πρώτα σε ουτοπία και μετά σε όραμα, το οποίο με την πράξη άλλων γίνεται τελικά η πραγματικότητα.

Αν επικεντρωθούμε μόνο στη λύση, τότε έχουμε άλλο πρόβλημα από το αρχικό.

Ενώ αν επικεντρωθούμε στο πρόβλημα, μπορούμε να βρούμε τη λύση.

Επίσης δεν πρέπει να εγκλωβιστούμε σ’ ένα μοναδικό πλαίσιο κι αν είναι εθνικό, αυτό δεν σημαίνει ότι λύνεται μόνο εσωτερικά.

Για παράδειγμα για την Ελλάδα και την Κύπρο ο χώρος επίλυσης δεν είναι απαραίτητα η χώρα, μπορεί να είναι κι ο ελληνισμός που έχει μια διαχρονική δυναμική και αξία.

Όταν, λοιπόν, χαρακτηριστεί ορθολογικό το πρόβλημα, τότε μπορούμε να αναζητήσουμε μεθοδολογικά τη στρατηγική του λύση, η οποία αν έχει μια ολιστική προσέγγιση, θα είναι πιο ανθεκτική, ειδικά όταν το πρόβλημα είναι όντως εθνικό και έχει επιπτώσεις στο λαό και τη χώρα. Σε αυτήν την περίπτωση πρέπει να αποφύγει τις τοπικές μερικές λύσεις και πρέπει να επικεντρωθεί στην συνολική λύση.

Κι αν αυτή υπάρχει, το πρέπον είναι να υλοποιηθεί όσο πιο γρήγορα γίνεται, για να έχει επιπτώσεις και στα άλλα τοπικά προβλήματα.

Με αυτή τη μεθοδολογία ο πυρήνας του προβλήματος απλοποιεί τα προβλήματα σε όλες τις επεκτάσεις του.

Δεν είναι πια ανάγκη να παρθούν τοπικά μέτρα, γιατί η αλλαγή φάσης τα έχει ήδη τροποποιήσει.

www.lygeros.org