«Μεγάλο μέρος της δύσκολης διαδρομής βρίσκεται πίσω σας» τονίζουν τεχνοκράτες της τρόικας

Του Μπαμπη Παπαδημητριου

Υπάρχουν και καλά νέα και είναι αποτυπωμένα στις σημειώσεις των έμπειρων τεχνοκρατών της τρόικας.

Ολα δεν πήγαν στραβά από τότε που η Ελλάδα βρέθηκε παγιδευμένη μεταξύ υπερβολικών διπλών ελλειμμάτων, υπερβολικού χρέους και υπερβολικής ύφεσης.

«Ενα μεγάλο μέρος της δύσκολης διαδρομής την οποία, δυστυχώς, χρειάζεται να διανύσει κάθε κράτος που παγιδεύεται όπως η χώρα σας, βρίσκεται πίσω σας», εξηγούσε ένας από τους πλέον προσεκτικούς τεχνοκράτες των αποστολών.

Οι εμπειρογνώμονες δεν χάνουν την ευκαιρία να υπογραμμίζουν ότι ο λαός πληρώνει δυσανάλογα μεγάλο τίμημα για όσα έχουν επιτευχθεί.

Ζητούμενο παραμένει η κατάκτηση ενός επιπέδου που θα διασφαλίζει την επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε καθεστώς αυτοσυντηρούμενης εμπιστοσύνης, επαρκούς χρηματοδότησης και εκτίμησης των διεθνών επενδυτών.

Στην κατεύθυνση αυτή, τα κυριότερα επιτεύγματα της τριετούς προσπάθειας προσαρμογής είναι τέσσερα. Ας τα δούμε με τη σειρά:

1.

Ο πληθωρισμός τρέχει πιο αργά από τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης. Το ευρώ, όπως όλα τα ισχυρά νομίσματα, σιχαίνεται τον πληθωρισμό.

Οταν οι τιμές ανεβαίνουν σε μια χώρα της ενιαίας νομισματικής ζώνης, οι επιχειρήσεις της χώρας χάνουν το παιχνίδι.

Ο,τι φτιάχνεται σε χώρες με μικρότερο ρυθμό αύξησης των τιμών εκδιώκει τα ομοειδή ελληνικά προϊόντα.

Οι επιχειρήσεις κλείνουν, οι εξαγωγές ταλαιπωρούνται, οι εισαγωγές θριαμβεύουν.

Το 2012 θα είναι η πρώτη χρονιά που οι τιμές στην Ελλάδα θα αυξηθούν λιγότερο από τον εναρμονισμένο μέσο όρο του πληθωρισμού της Ευρωζώνης.

Το ίδιο αναμένεται για το 2013.

Η καταστροφή έγινε κυρίως τον πρώτο χρόνο του Μνημονίου.

Οι επιχειρήσεις πέτυχαν να περάσουν στις τιμές και τους βαρύτατους φόρους και την απώλεια τζίρου.

Οι εργαζόμενοι – καταναλωτές ηττήθηκαν.

Η απότομη περικοπή της δαπάνης τους ενίσχυσε την ύφεση και «τιμώρησε» τις επιχειρήσεις, οι οποίες απάντησαν με αύξηση των απολύσεων και της απασχόλησης «στη μαύρη».

2.

Το κόστος εργασίας μειώνεται, εξαλείφοντας σταδιακά το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας.

Μέχρι το 2009 η ελληνική εργασία ακρίβυνε κατά 42%, ενώ η Ευρωζώνη περιορίστηκε στο 20%.

Η διαφορά των 22 μονάδων άνοιξε μια τεράστια τρύπα στο εξωτερικό ισοζύγιο.

Επειτα όμως από τρία χρόνια μείωσης (κατά 12%) και αύξησης στην Ευρωζώνη (1,6%) το «κενό» έχει μειωθεί στις 9 μονάδες περίπου.

3.

Το έλλειμμα στις εξωτερικές μας συναλλαγές μειώνεται αργά αλλά σταθερά.

Το 2008 πληρώσαμε 35 δισ. ευρώ για να καλύψουμε όσα φέρναμε από το εξωτερικό.

Προφανώς με δανεικά.

Το 2011 το άνοιγμα περιορίστηκε σε 21 δισ. και το 2012 αναμένεται ακόμη μεγαλύτερη βελτίωση.

Στη δεκαετία 2000 – 2009 δανειστήκαμε για να πληρώσουμε την εισαγόμενη κατανάλωσή μας το εξωφρενικό ποσό των 185 δισ. ευρώ.

4.

Το έλλειμμα που αφήνουν οι κρατικές δαπάνες που δεν καλύπτονται από τα φορολογικά έσοδα του κράτους μειώνεται με σταθερό ρυθμό.

Πρόκειται γι’ αυτό που αποκαλούμε πρωτογενές αποτέλεσμα, που ήταν αρνητικό κατά 10,6 μονάδες του ΑΕΠ το αποτρόπαιο έτος 2009 και μπορεί να κλείσει φέτος στο -1%.

Το 2013, εφ’ όσον γίνουν πράξη όσα μέτρα εγκρίθηκαν και όσα θα προστεθούν, αναμένεται πλεόνασμα λίγο μικρότερο από 2 ολόκληρες μονάδες!

Στον πίνακα αποτυπώνεται η μεγάλη δυσκολία, αφού κάθε χρονιά ξεκινάει με το έλλειμμα που αφήνει η προηγούμενη χρήση, συν τη δυναμική ανειλημμένων υποχρεώσεων, μείον τα μέτρα.

Προσέξτε ότι το 2014 αναμένεται να ξεκινήσει με ελάχιστο βάρος από τα προηγούμενα έτη, συν ένα πολύ μικρότερο έλλειμμα.

Βεβαίως, σε κάθε ένα από τα παραπάνω θετικά βήματα υπάρχουν ένα ή και περισσότερα εμπόδια.

Για παράδειγμα, οι τιμές δεν πέφτουν όσο γρήγορα μειώνονται οι αμοιβές, ενώ και η μεταρρύθμιση στην αγορά εργασίας έχει μείνει στη μέση, γεγονός που αποτυπώνεται στη συνεχή άνοδο της ανεργίας.

Προβληματικό είναι το γεγονός ότι το κράτος σωρεύει υποχρεώσεις του προς τον ιδιωτικό τομέα, σκάβοντας βαθύτερα την ύφεση.

Μπορεί το εξωτερικό έλλειμμα να μαζεύεται, αλλά αυτό δεν στηρίζεται κυρίως στις εξαγωγές, έπειτα από μικρή έξαρση, αλλά στις εισαγωγές.

Η κυβέρνηση καθυστερεί την υιοθέτηση διευκολύνσεων για τον εξαγωγικό τομέα, ενώ δεν επιστρέφει τον οφειλόμενο ΦΠΑ.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα λίγα θετικά είναι στέρεα και μπορούν να στηρίξουν την ταχύτερη προσαρμογή της οικονομίας.

πηγη