Η έλλειψη μακρόπνοου στρατηγικού σχεδιασμού και η απόρριψη ολλανδικής προσφοράς για την απόκτηση μεταχειρισμένων P-3C οδήγησε στο σημερινό αδιέξοδο.

Πρόσφατα δημοσιεύματα του ελλαδικού και κυπριακού Τύπου αποκάλυψαν τη συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ στον τομέα Πληροφοριών, Επιτήρησης και Αναγνώρισης (Intelligence Surveillance Reconnaissance: ISR) με στόχο την προστασία των ενεργειακών πόρων και οδών της Ανατολικής Μεσογείου.

Για την κάλυψη των αναγκών επιτήρησης των κοιτασμάτων υδρογαναθράκων, Κύπρος και Ισραήλ προσανατολίζονται στην πρόσκτηση περιπολικών ανοικτής θαλάσσης (OPV) ενώ η Ελλάδα βρίσκεται σε αναζήτηση αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας (ΑΦΝΣ), μετά τον παροπλισμό των έξι P-3B Orion της 353 Μοίρας Αεροσκαφών Ναυτικής Συνεργασίας το 2009.

Η απόκτηση ΑΦΝΣ θεωρείται κατεπείγουσα ανάγκη λόγω των ερευνών για υποθαλάσσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων που βρίσκονται σε εξέλιξη στο Ιόνιο Πέλαγος και νότια της Κρήτης αλλά και της εισαγωγής αντίστοιχων μέσων σε υπηρεσία από το Τουρκικό Ναυτικό και τη Τουρκική Ακτοφυλακή που αναπόφευκτα θα αξιοποιηθούν για την αμφισβήτηση της ελληνικής αρμοδιότητας Έρευνας & Διάσωσης στο χώρο του Αιγαίου. Το πως φτάσαμε στη σημερινή κατάσταση περιγράφεται εν συντομία στην ακόλουθη απάντηση κοινοβουλευτικής ερώτησης του 2010:

Το Πολεμικό Ναυτικό διαθέτει έξι (6) αεροσκάφη Ναυτικής Συνεργασίας (ΑΦΝΣ) τύπου Ρ3Β Lightweight, τα οποία απέκτησε από το USN υπό καθεστώς SRA (Southern Region Amendment) την περίοδο 1992-1997, σε αντικατάσταση των αεροσκαφών τύπου “ALBATROS”.

Η διαμόρφωση και η παλαιότητα των επιχειρησιακών συσκευών/συστημάτων τους δεν επιτρέπει πλέον την ουσιαστική επιχειρησιακή τους αξιοποίηση. Παράλληλα, η δομική τους κατάσταση είναι εξαιρετικά επιβαρυμένη, όπως διαπιστώθηκε κατά τη διάρκεια εφαρμογής ενός σχετικού προγράμματος αξιολόγησης αυτής (Service Life Assessment Program).

Εξαιτίας των δύο αυτών παραγόντων αλλά και του υψηλού κόστους συντήρησης (περίπου 2.500.000 $ ετησίως για ανταλλακτικά/επισκευές), προέκυψε η απαίτηση για την κατάρτιση ενός προγράμματος πρόσκτησης πέντε (5) + ενός (1) ως προαίρεση (option) νέων αεροσκαφών, για κάλυψη των επιχειρησιακών απαιτήσεων του ΠΝ.

Η τελευταία εργοστασιακή συντήρηση αεροσκάφους P-3 του ΠΝ έγινε στην ΕΑΒ τον Νοέμβριο του 2006.

Η λύση του εκσυγχρονισμού των ανωτέρω αεροσκαφών δεν προκρίθηκε επειδή θα απαιτείτο εκτέλεση εκτεταμένων αναβαθμίσεων και το κόστος θα  προσέγγιζε την αγορά ενός νέου αεροσκάφους.

Κατόπιν των ανωτέρω, ανελήφθησαν καθ΄αρμοδιότητα οι απαιτούμενες ενέργειες για την υλοποίηση του προγράμματος πρόσκτησης νέων αεροσκαφών, με την προκήρυξη διεθνούς μειοδοτικού διαγωνισμού την 16^η Μαρτίου 2009, που όμως ματαιώθηκε την 1^η Σεπτεμβρίου 2009 και ακυρώθηκε τον Δεκέμβριο 2009, καθόσον απορρίφθηκαν οι προσφορές όλων των συμμετεχόντων στο διαγωνισμό προμηθευτών.

Τον Δεκέμβριο 2009, το Ανώτατο Ναυτικό Συμβούλιο γνωμάτευσε υπέρ του άμεσου παροπλισμού των έξι (6) αεροσκαφών  Ρ3Β του ΠΝ.

Στην παρούσα φάση, δεδομένης της υφιστάμενης δημοσιονομικής κατάστασης, εξετάζονται επιτελικά με τεχνικοοικονομικά και επιχειρησιακά κριτήρια διάφορες εναλλακτικές προτάσεις ακόμη και προσωρινές με χρήση υφιστάμενων αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας.

ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΡΩΤΗ: ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΜΕΝΩΝ P-3

Άμεση λύση στο πρόβλημα δεν είναι άλλη από την αποδοχή τυχόν αριθμού μεταχειρισμένων αεροσκαφών P-3C που μπορεί να παραχωρήσει το Αμερικανικό Ναυτικό (USN). Πληροφορίες αναφέρουν ότι κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στις ΗΠΑ, ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Κοσμάς Χρηστίδης έθεσε το ζήτημα στους συνομιλητές του ενώ αντίστοιχη κινητικότητα σημειώθηκε στην Αθήνα, όπου πραγματοποιήθηκαν παρουσιάσεις εκπροσώπων του USN και αμερικανικής εταιρείας με θέμα τις δυνατότητες ενδεχομένου μελλοντικού προγράμματος πρόσκτησης, αναβάθμισης, εκσυγχρονισμού και συντήρησης αεροσκαφών τύπου P-3.

Αυτό που πρέπει να επισημανθεί είναι πως ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός των P-3B που παραμένουν καθηλωμένα στην 112 ΠΜ είναι πλήρως απαρχαιωμένος έως ακατάλληλος, καθιστώντας μη συμφέρουσα την επαναφορά των συγκεκριμένων αεροσκαφών σε πτητική κατάσταση.

Σημειώνεται ότι το ΠΝ απέρριψε την ευκαιρία προμήθειας μεταχειρισμένων P-3C από την Ολλανδία το διάστημα 2003-2005, τα οποία κατέληξαν σε Γερμανία και Πορτογαλία.

ΕΠΙΛΟΓΗ ΔΕΥΤΕΡΗ: ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΝΕΩΝ ΑΦΝΣ

Το 2009 προκηρύχθηκε διεθνής διαγωνισμός για την προμήθεια πέντε νέων ΑΦΝΣ, με δικαίωμα προαίρεσης για έκτο, συνολικού προϋπολογισμού €249 εκατ., πόροι ασφαλώς ανύπαρκτοι σήμερα.

Λύση στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι η προμήθεια μικρότερου αριθμού ΑΦΝΣ με συγχρηματοδότηση κατά 75% από το Ταμείο Εξωτερικών Συνόρων της ΕΕ.

Δεδομένου ότι δικαιούχοι χρηματοδότησης του Ταμείου στην Ελλάδα είναι μόνο η Ελληνική Αστυνομία, το Λιμενικό Σώμα και το Υπουργείο Εξωτερικών, αναπόφευκτα τα ΑΦΝΣ θα πρέπει να ενταχθούν στο Λιμενικό Σώμα και να επιχειρούν με μικτό πλήρωμα αποστολής της Πολεμικής Αεροπορίας, του Λιμενικού Σώματος και συνδέσμου του Πολεμικού Ναυτικού.

Η όποια προμήθεια πάντως πρέπει να αφορά πλατφόρμα με χαμηλό κόστος λειτουργίας, ενδεικτικά το P-3C Orion ελικοστρόβιλων κινητήρων έχει υπερδιπλάσιο κόστος ανά ώρα πτήσης σε σχέση με το αεριωθούμενο EMB-145 ΑΣΕΠΕ της ΠΑ.

strategyreports.wordpress.com