Με ένα επιχείρημα το οποίο είναι μόνο κατά 50% μπορεί να γίνει αποδεκτό, η Τουρκία προσπαθεί να προπαγανδίσει την υποψηφιότητά της για να γίνει αποδεκτή ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιχειρώντας να καθησυχάσει – ή απλώς να καταρρίψει – έναν από τους φόβους των Ευρωπαίων, ότι πιθανή ένταξη θα συνεπάγεται μαζικό κύμα μετανάστευσης Τούρκων στην ευρωπαϊκή «ενδοχώρα». Τα πράγματα είναι όμως πιο πολύπλοκα…

Του Μιχαήλ Βασιλείου

«Άξονας» προώθησης της συγκεκριμένης τουρκικής επιχειρηματολογίας είναι ένα τουρκικό Ινστιτούτο που εδρεύει στη Γερμανία, το TAVAK, του οποίου ο πλήρης τίτλος είναι Τουρκο-ευρωπαϊκό Ίδρυμα Εκπαίδευσης και Επιστημονικών Μελετών (Turkish European Foundation for Education and Scientific Studies). Το Ίδρυμα αυτό πραγματοποίησε μια έρευνα ανάμεσα στους Τούρκους μετανάστες στη Γερμανία και κατέληξε σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα.

Την χρονική περίοδο από το 2007 έως το 2011, ένα σύνολο 193.000 Τούρκων που ζουν στη Γερμανία αποφάσισαν να επιστρέψουν στη γενέτειρά τους, την Τουρκία και η τάση δείχνει ότι τα ερχόμενα χρόνια θα επιστρέφουν 55-65.000 ετησίως. Το Ίδρυμα διαπιστώνει μια αυξημένη τάση ανάμεσα στον τουρκικό πληθυσμό της χώρας να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.

Η τουρκική είναι μια ευμεγέθης κοινότητα της Γερμανίας με 2.950.000 μέλη, εκ των οποίων μόνο οι 1.020.000 είναι κάτοχοι της γερμανικής υπηκοότητας, ενώ 1.930.000 διατηρούν το τουρκικό τους διαβατήριο και παραμένουν στη χώρα με το καθεστώς του αλλοδαπού. Γερμανία και Τουρκία δεν έχουν υπογεγραμμένη συμφωνία «διπλής υπηκοότητας», οπότε οι μετανάστες είναι υποχρεωμένοι να επιλέξουν ανάμεσα στις δυο υπηκοότητες στα 23 τους χρόνια.

Συνολικά, αποτελούν το 31% των 9.000.000 μεταναστών που κατοικούν στη Γερμανία. Τα χρήματα που βγάζουν ανέρχονται συνολικά σε 16,5 δισεκατομμύρια ευρώ, με μέσο εισόδημα λίγο μεγαλύτερο των 2.000 ευρώ. Εξ αυτών, 720.000 νοικιάζουν σπίτι και 230.000 είναι πλέον ιδιοκτήτες οικίας.

Στο εξαιρετικού ενδιαφέροντος ρεπορτάζ της εφημερίδας «Χουριέτ», ο πρόεδρος του TAVAK, καθηγητής Φαρούκ Σεν, που μίλησε τηλεφωνικά στην εφημερίδα, αποδίδει την τάση στη θεαματική βελτίωση της τουρκικής οικονομίας που δίνει ευκαιρίες απασχόλησης, ενώ την ίδια στιγμή στη Γερμανία η κατάσταση χαρακτηρίζεται από αυξανόμενα ποσοστά ανεργίας, αλλά και διακρίσεων σε βάρος των Τούρκων μεταναστών. Μιλάει μάλιστα ανοιχτά για «ισλαμοφοβία» που έχει μετεξελιχθεί – εξειδικευθεί σε «τουρκοφοβία».

Σήμερα η ανεργία των Τούρκων της Γερμανίας ανέρχεται στο 30% έναντι 5,9% που είναι η ανεργία στη χώρα. Ωστόσο, θα έπρεπε να είναι 15,5% εάν συμπεριληφθούν οι 2.000.000 εκατομμύρια Τούρκοι που είναι εποχιακοί εργαζόμενοι και δεν συμπεριλαμβάνονται στα ποσοστά ανεργίας, ενώ επιπρόσθετα, 1,6 εκατομμύρια γυναίκες είναι άνεργες για διάστημα μεγαλύτερο των 15 μηνών χωρίς να συμπεριλαμβάνονται και αυτές επίσημα στους καταλόγους των ανέργων.

Ακόμα πιο συγκλονιστικό στατιστικό είναι το ότι ένα 44% των Τούρκων της Γερμανίας ζει με εισοδήματα κατώτερα του εθνικού ορίου φτώχειας που είναι τα 372 ευρώ. Παρόλα αυτά, δεν σκέφτονται την επιστροφή τους στην Τουρκία από φόβο μήπως κι εκεί δεν βρουν δουλειά.

Ο καθηγητής μάλιστα προσθέτει στα συμπεράσματά του από την έρευνα, ότι τα στοιχεία υποδεικνύουν πως ο φόβος συρροής Τούρκων μεταναστών στην Ευρώπη σε περίπτωση που αρθούν οι περιορισμοί, είτε πριν ενταχθεί η Τουρκία είτε μετά, δεν στοιχειοθετείται. Στα λόγια του φαίνεται να υποκρύπτεται και το ακριβώς αντίθετο, μήπως δηλαδή κάποια στιγμή Ευρωπαίοι εξετάσουν το ενδεχόμενο αναζήτησης δουλειάς στην Τουρκία, καθώς η ευρωπαϊκή οικονομία συρρικνώνεται και η τουρκική ανθίζει.

Το θέμα είναι βέβαια ότι αυτό που δεν λαμβάνεται υπόψη είναι ότι άπαξ και περάσουν κάποια μέτρα στη συνέχεια δεν υπάρχει επιστροφή για την Ένωση. Οι Τούρκοι φλέγονται από επιθυμία να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μάλιστα να προωθήσουν την υποψηφιότητά τους τώρα, που βρίσκονται σε ισχυρή θέση λόγω της οικονομικής επιτυχίας. Δεν είναι τυχαία η μέχρι κομπασμού επανάληψη από τον Εγκεμέν Μπαγκίς, τον Τούρκο υπουργό με αρμοδιότητα το «ευρωπαϊκό χαρτοφυλάκιο» στην κυβέρνηση Ερντογάν, των ωφελημάτων που θα συνεπαγόταν η τουρκική ένταξη για την ΕΕ, ξεκινώντας από τα οικονομικά και φθάνοντας στη συμπλήρωση με αρκετή «γεωπολιτική σάλτσα».

Όπως έχουμε ξαναγράψει η υποτιθέμενη στροφή της Τουρκίας προς Ανατολάς δεν μας πείθει. Πιστεύουμε το ακριβώς αντίθετο και θεωρούμε ότι η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι στρατηγικός στόχος υψίστης σημασίας για την γειτονική μας χώρα. Η ανησυχία της για το τι μέλλει γενέσθαι στην ευρύτερη περιοχή, η εσωτερική απειλή, το ανεπίλυτο «ανατολικό ζήτημα» και τα εξ ορισμού αποκλίνοντα συμφέροντα με τη Ρωσική Ομοσπονδία (η Ρωσία είναι σε μέγεθος για την Τουρκία, ότι είναι οι Τούρκοι για εμάς, με μια ποιοτική διαφορά, ότι η σοβαρή Ελλάδα δεν φοβάται την Τουρκία ούτε καν στρατιωτικά, τονίζουμε το «σοβαρή»), δημιουργούν μεγάλη ανασφάλεια στους Τούρκους.

Η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα ενίσχυε υπέρμετρα την τουρκική αποτροπή, εάν γινόντουσαν πραγματικά βήματα μετεξέλιξης σε ένα «πιο φυσιολογικό» (με τα δυτικά δεδομένα και στάνταρ) κράτος. Γι’ αυτό τρέχει για να προλάβει τώρα που οι συνθήκες είναι ευνοϊκές και αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί θετικό από κάποιαν άποψη για την Ελλάδα, αφού ασκεί περιοριστικούς καταναγκασμούς στη συμπεριφορά της. Πολλά θα αλλάξουν όμως ΔΡΑΜΑΤΙΚΑ, σε όλα τα επίπεδα, εάν η οικονομία της «γυρίσει», κάτι για το οποίο προειδοποιούν επιφανείς οικονομολόγοι…

ΠΗΓΗ: