Κι ενώ η βρετανική, η ευρωπαϊκή και η διεθνής κοινή γνώμη προσπαθεί να συνέλθει από το σοκ που προκάλεσε η χωρίς προηγούμενο τρομοκρατική – κατά πάσα πιθανότητα – επίθεση εναντίον Βρετανού στρατιώτη σε κεντρικό δρόμο του νοτιοανατολικού Λονδίνου που κυριολεκτικά τον κατακρεούργησε, είναι ώρα να επιχειρηθεί η πρώτη προσέγγιση των συμπερασμάτων που προκύπτουν και αφορούν στην ασφάλεια των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης.

Του Μιχαήλ Βασιλείου

Οι νέες πληροφορίες κάνουν λόγο για Νιγηριανούς δράστες, οι πρώτες σκέψεις όσον αφορά την τακτική των τρομοκρατών προβληματίζουν πολύ, αφού φαίνεται ότι δίνουν από ελάχιστες έως μηδενικές δυνατότητες είτε πρόληψης από τις υπηρεσίες ασφαλείας ενός κράτους είτε αντίδρασης από τα υποψήφια θύματα.

Ωστόσο, πληροφορίες από τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν, ότι και οι δύο δράστες ήταν γνώριμοι των αρχών και συγκεκριμένα της MI5 χωρίς πάλι να προληφθεί η εκτέλεση της ενέργειας…

 

Τί έγινε όμως και πώς αξιολογείται από τακτική άποψης; Ο στόχος είχε προφανώς βρεθεί. Επιβαίνοντας σε αυτοκίνητο ανέβηκαν στο πεζοδρόμιο και πριν καν αντιληφθεί την κατάσταση που έχει να αντιμετωπίσει, το θύμα βρέθηκε χτυπημένο και ουσιαστικά εξουδετερωμένο. Υπήρχε όμως και εναλλακτικό σχέδιο. Εάν κάτι δεν πήγαινε καλά, ήταν οπλισμένοι, με όπλο το οποίο μάλιστα φέρονται να χρησιμοποίησαν, με σκοπό την πλήρη εξουδετέρωση κάθε ενδεχομένου προβολής αντίστασης από το θύμα.

Δεν έχει γίνει ακόμα γνωστό εάν ο πυροβολισμός (ή οι περισσότεροι) επέφεραν θανάσιμο τραυματισμό στο θύμα, οπότε τουλάχιστον λες ότι δεν πρόλαβε να καταλάβει και πολλά.

Ο τρόπος που το «περιποιήθηκαν» όμως στη συνέχεια και η αναμονή τους στο σημείο χωρίς να γίνει προσπάθεια διαφυγής, υποδεικνύει ότι στόχος τους ήταν η μεγιστοποίηση του επικοινωνιακού αποτελέσματος σε παγκόσμιο επίπεδο, πιστεύοντας ίσως ότι οι άνδρες της Μητροπολιτικής Αστυνομίας που έφτασαν στο σημείο θα φροντίσουν να κάνουν το αρρωστημένο τους όνειρο πραγματικότητα:

Να τους στείλουν στον Αλλάχ όπου θα απολαύσουν όσα υποτίθεται ότι απολαμβάνουν οι πιστοί μουσουλμάνοι στον Παράδεισο…

Όπως προαναφέρθηκε, το είδος της καλά μελετημένης επίθεσης, αποτελεί τον εφιάλτη των υπηρεσιών εσωτερικής ασφάλειας και των διωκτικών μηχανισμών κάθε είδους. Στην περίπτωση της Βρετανίας, πρόσφατα είναι τα λόγια του πρώην –πλέον – επικεφαλής της βρετανικής αντικατασκοπείας, της MI5 που θα βρεθεί υπό διωγμό, ότι η μεγαλύτερη απειλή για τη χώρα προέρχεται από τους «μοναχικούς δρώντες» (lone actors), εννοώντας τα πρόσωπα που δεν υπάρχει δυνατότητα «να μπεις στο μυαλό τους», αφού δεν εκτίθενται δημόσια ώστε να διαφανεί η τάση ριζοσπαστικοποίησής τους και η ροπή προς τη «λύση» της τρομοκρατίας.

Άλλοι, στη σχετική βιβλιογραφία, τους ονομάζουν «μοναχικούς λύκους» (lone wolves)…

Οι βρετανικές υπηρεσίες έχουν σημειώσει επανειλημμένες επιτυχίες μετά την 7/7, την επίθεση δηλαδή στα μέσα μαζικής μεταφοράς του Λονδίνου στις 7 Ιουλίου του 2005, όταν έχασαν τη ζωή τους 52 πολίτες. Εξουδετέρωσαν ομάδες που ήθελαν να ανατινάξουν αεροπλάνα, εμπορικά κέντρα, κέντρα διασκέδασης, το χρηματιστήριο, ή ακόμα και να αποτελέσουν οι ίδιοι τους βομβιστές αυτοκτονίας…

Το 2008 μάλιστα, εξουδετέρωσαν ομάδα ισλαμιστών που σχεδίαζε την απαγωγή Βρετανού στρατιώτη με στόχο να βιντεοσκοπήσει την εκτέλεσή του, με τις γνωστές ισλαμικές μεθόδους που σε κάνουν να αναρωτιέσαι εάν οι δράστες είναι ανθρώπινα όντα ή ανήκουν… αυτοδικαίως σε κάποια άλλη κατηγορία του ζωικού βασιλείου.

Όπως αναφέρεται επίσης στα βρετανικά ΜΜΕ, είναι οι «τρομοκράτες… της NIKE», σε έναν πικρό αστεϊσμό με αφετηρία το διαφημιστικό σλόγκαν της κολοσσιαίας εταιρίας αθλητικών ειδών NIKE, το γνωστό «just do it», δηλαδή, «απλά κάνε το»!

Οι Βρετανοί γνωρίζουν ότι βρίσκονται αντιμέτωποι με μια νέα γενιά ισλαμιστών τρομοκρατών τους οποίους είναι σχεδόν αδύνατο να εντοπίσουν, οι οποίοι μπορεί να χτυπήσουν τον στόχο τους οπουδήποτε.

Ακόμα και να τους έχουν ξεχωρίσει ως δυνητικού ενδιαφέροντος, πόσους μπορούν να παρακολουθούν συνεχώς και για πόσο διάστημα; Κι εδώ τίθεται ένα ζήτημα συσχετισμού μέσων και στόχων, όπως και στα θέματα της άμυνας…

Το πρόβλημα που δημιουργείται είναι ότι από τη στιγμή που τα δεδομένα οδηγούν σε «παράλυση» τις υπηρεσίες που έχουν ως αποστολή τη δημόσια ασφάλεια, η τάση που αναπτύσσεται είναι η εστίαση στο «χειρότερο σενάριο» (worst case scenario), όσο ακραίο και να είναι αυτό, κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι τα μέτρα ασφαλείας που θα λαμβάνονται και παρότι απόλυτη ασφάλεια δεν μπορούν να εγγυηθούν, θα οδηγήσουν σε σοβαρές συνέπειες στον τομέα των προσωπικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Οι περιπλοκές από την επίθεση που εξετάζουμε αναμένεται να είναι μεγάλες. Ακόμα πιο σημαντικό ρόλο θα παίξει το σοκ στη βρετανική κοινή γνώμη.

Εάν βέβαια κάτι προσφέρεται ως γενική διαπίστωση που δεν μπορεί παρά να προβληματίσει τις διωκτικές αρχές, ακόμα και στην Ελλάδα, είναι η ετοιμότητα συγκεκριμένης κατηγορίας ανθρώπων να μετέλθουν τέτοιων μέσων για να «τιμωρήσουν» μια χώρα, μια κοινωνία, επειδή απλά αυτό που κάνει δεν τους αρέσει…

Πόσο απίθανο θεωρούμε δηλαδή ένας από αυτούς τους τρελούς να αποφασίσει να χτυπήσει στην Αθήνα, επειδή για παράδειγμα «εξοργίζεται», για παράδειγμα, λόγω των σχέσεων της Ελλάδας με το Ισραήλ, ή επειδή μας βρίσκει άπιστους; Κι ας μην έχει συμμετάσχει σε πόλεμο η Ελλάδα, πηγαίνοντας π.χ. στο Αφγανιστάν, αποκλειστικά για να κατασκευάσει δρόμους, σχολεία και νοσοκομεία για τον δυστυχή πληθυσμό της χώρας.

Τούτων λεχθέντων, νομίζουμε ότι μπορούν όλοι να κατανοήσουν το μέγεθος της χρησιμότητας και της ετοιμότητας στην οποία πρέπει να βρίσκονται, θεσμοί όπως η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ), η Αστυνομία και η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία.

Να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος της ευθύνης που βαραίνει τους ώμους της όποιας πολιτικής ηγεσίας και πόσο σημαντικό είναι να υπάρχει συναίσθηση του δυνητικού κινδύνου, όσο απομακρυσμένος κι αν μας φαίνεται, διότι εάν βρεθούμε ενώπιον τετελεσμένων, πολλοί θα αναγκαστούν να εξέλθουν από τη διανοητική τους ύπνωση και τις ιδεοληψίες με πολύ βίαιο τρόπο.

Προφανώς δεν είναι σοβαρή λύση τέτοιοι άνθρωποι να υπαγορεύουν στις κοινωνίες πως θα πορευτούν, τι θα κάνουν ή δεν θα κάνουν. Αυτό που επείγει είναι η επικράτηση της λογικής και η προετοιμασία και να μην απορρίπτει τμήμα του πολιτικού συστήματος το πρόβλημα που μπορεί να γεννηθεί από το πουθενά εξαιτίας της ανεξέλεγκτης μετανάστευσης και του «εύφλεκτου υλικού» που προσθέτει η οικονομική κρίση…

Εν κατακλείδι, η παρούσα ανάλυση θα μπορούσε να ερμηνευθεί και ως περαιτέρω διευκρίνιση στην έκφραση γνήσιας αγωνίας για την κατάσταση που επικρατεί στους προαναφερθέντες τρεις θεσμούς της ελληνικής πολιτείας. Η ανάγκη «ανασύστασης» και «αποκομματικοποίησης» είναι εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση για να θωρακιστεί στον υψηλότερο δυνατό βαθμό η χώρα.

Στόχος της «δημοσιογραφικής πένας» (πλέον του… πληκτρολογίου!) είναι να ευαισθητοποιήσει και να οδηγήσει σε αφύπνιση όταν διαπιστώνεται ένα πρόβλημα που μπορεί να οδηγήσει σε πολύ δυσάρεστες καταστάσεις. Και πρόβλημα δεν αποτελεί μόνο η ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων.

Ίσως ακόμα μεγαλύτερο είναι το πρόβλημα της εσωτερικής ασφάλειας και τάξης.

Εάν όλοι σκεφτούμε από την αρχή, με ψυχραιμία, τον ρόλο μας στην κοινωνία που ζούμε, στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία που διέρχεται το κράτος και το έθνος, θα προβούμε σε σημαντικές αναθεωρήσεις, ενώ θα υποχωρήσει ό,τι το προσωπικό ενώπιον της δυνητικής απειλής στο συλλογικό επίπεδο.

defence-point.gr