Οι ΗΠΑ παραχωρούν δωρεάν 10-12 ελικόπτερα CH-47D Chinook έναντι Ελληνικού αίτηματος για αριθμό UH-60 Blackhawk, τα οποία όμως επιβαρύνονται με σημαντικό οικονομικό κόστος.

Με αφορμή την πρόσφατη επίσκεψη του ΥΕΘΑ κ. Δ. Αβραμόπουλου στις ΗΠΑ ανακινήθηκαν και τα διάφορα σενάρια δωρεάν παραχώρησης στη χώρα μας πλεονάζοντος υλικού από τα αποθέματα του Αμερικανικού Στρατού. Είναι δεδομένου ότι η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας όχι μόνο δεν επιτρέπει την δρομολόγηση κανενός εξοπλιστικού προγράμματος βραχυπρόθεσμα/μεσοπρόθεσμα, αλλά επιβάλει και την μέγιστη προσοχή στις όποιες άλλες κινήσεις γίνονται στον τομέα αυτόν.

Η δωρεάν απόκτηση μεταχειρισμένου υλικού από τις ΗΠΑ φαντάζει, υπό αυτές τις συνθήκες, η μόνη δυνατότητα για σημαντική και άμεση ενίσχυση της ισχύος των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Ειδικά για τον Ε.Σ. οι αξιόλογες ευκαιρίες φαίνονται πολλές. Πριν όμως αρχίσουμε να πανηγυρίζουμε και να ανοίγουμε …σαμπάνιες (προσφιλής νεολληνική συνήθεια) για την ευτυχή κατάληξη του όποιου αιτήματος παραχώρησης υλικού, πρέπει να επισημανθούν και να ληφθούν σοβαρά υπ’ όψιν ορισμένες παράμετροι που σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να μας φέρουν προ δυσάρεστων εκλπήξεων. Παρακάτω θα αναφερθούμε ενδεικτικά σε μερικές εξ αυτών, περιοριζόμενοι για λόγους χώρου σε θέματα που αφορούν τον Ε.Σ.

1η Περίπτωση: Άρματα μάχης M-1A1 Abrams.

Τα αρχικώς 400 προσφερόμενα άρματα προορίζονταν για την αντικατάσταση αντίστοιχου αριθμού παλαιών Μ-48Α5 ΜΟLF.

Η λύση αυτή είναι όντως ιδανική, με μία προυπόθεση όμως: τα άρματα αυτά να συνοδεύονται από ανάλογο αριθμό πυρομαχικών μάχης των 120mm, είτε με αγορά/συμπαραγωγή νέων, είτε με παραχώρηση από τα αποθέματα των ΗΠΑ ή/και άλλων χωρών.

Και επειδή η πρώτη λύση είναι μάλλον απίθανη με τα σημερινά δεδομένα (…), η δεύτερη επιλογή είναι μονόδρομος. Συνεπώς απαιτούνται οι ανάλογες κινήσεις από την πολιτική ηγεσία, σύμφωνα με τις εισηγήσεις του Στρατεύματος.

Σε αντίθετη περίπτωση τα Abrams θα δημιουργήσουν πολλά περισσότερα προβλήματα απ’ ότι θα λύσουν. Θα έχουμε δηλαδή μια επανάληψη του σκηνικού που γνωρίσαμε με τα Leopard-2A4/HEL, αλλά σε ακόμη μεγαλύτερη κλίμακα.

Τελευταίως, και για να σωθεί το όλο πρόγραμμα, μελετάται το ενδεχόμενο να γίνει αποδεκτός ένας μικρότερος αριθμός αρμάτων (90-170), προφανώς εξ αυτών που δεν χρειάζονται ιδιαίτερες εργασίες επανένταξης σε ενεργό υπηρεσία. Δεδομένου όμως ότι πρόκειται για ένα οπλικό σύστημα που σήμερα δεν βρίσκεται σε υπηρεσία με τον Ε.Σ., απαιτείται η εκ του μηδενός δημιουργία της αντίστοιχης υποδομής υποστήριξής του αλλά και εκπαίδευσης του προσωπικού που θα το χειρίζεται.

Το κόστος γι΄αυτά προφανώς και αξίζει να καταβληθεί αν μιλάμε για 400 ή, έστω, για 170-200 άρματα. Για μόλις 90 άρματα όμως συμφέρει η όποια δαπάνη; Προφανώς το ΓΕΣ σκοπέυει να δεχτεί ακόμη και έναν τόσο μικρό αριθμό αρμάτων, αφ’ ενός επειδή η εξεύρεση των απαιτούμενων πυρομαχικών θα είναι πιο εύκολη, αφ΄ ετέρου διότι πιστεύει ότι αυτός ο αριθμός αρμάτων θα συμπληρωθεί με επιπλέον παρτίδες στο μέλλον. Η πολιτική ηγεσία όμως συμμερίζεται την άποψη αυτή ή σκοπεύει να αρκεστεί στην αρχική παρτίδα; Αν είναι έτσι, θα προστεθεί ακόμη ένας τύπος στο αρματικό μας δυναμικό, αφού τα Μ-48Α5 ΜΟLF δεν θα μπορούν να αντικατασταθούν πλήρως…

Η Επιστολή Προσφοράς και Αποδοχής (LOA) για τα Abrams

400 άρματα μάχης Μ-1Α1 Abrams με πυροβόλο των 120mm, 20 άρματα μάχης Μ-1 Abrams με πυροβόλο των 105mm (εκπαιδευτικά), 40 άρματα περισυλλογής (ARV) Μ-88Α2 Hercules, οχήματα μεταφοράς καυσίμων Oshkosh M-978A1 των 2.500gal, 120 (2/104/14) ρυμουλκούμενα μονού άξονα Μ-105Α1/Α2/Α3 των 1 1/2ton, 360 σταθμοί ασυρμάτου (Σ/Α) AN/VRC-87E SINCGARS, 100 Σ/Α AN/VRC-89E SINCGARS, 8.179 βλήματα AP-DS-T M735 (C521) των 105mm, 1.183 βλήματα AP-DS-T M392 (C505) των 105mm, 2.224 βλήματα CTG C519 των 105mm (oi τύποι αυτοί βλημάτων προορίζονταν προφανώς για τα Μ-1), 4.250 φυσίγγια CTG M182 (A366) των 14,5mm, 3.851 φυσίγγια CTG Μ181 (Α365) των 14,5mm και 10.000 φυσίγγια CTG M183 (A367) των 14,5mm (οι τρεις αυτοί τύποι φυσιγγίων προορίζονταν για εκπαιδευτικές συσκευές υποδιαμετρήματος).

Ακόμη παρέχονταν μεγάλες ποσότητες δευτερεύοντος οπλισμού (συζηγή και α/α πολυβόλα, εκτοξευτές καπνογόνων) και περιφερειακού υλικού (δίκτυα παραλλαγής, εργαλεία), όπως επίσης και υλικά συντήρησης και επισκευών, εκπαιδευτικά βοηθήματα (εξομοιωτές, συσκευές υποδιαμετρήματος για τα κύρια πυροβόλα), τεχνικά εγχειρίδια και βιβλιογραφία.

2η Περίπτωση: Πολλαπλοί εκτοξευτές MLRS. Εξαρχής ο  Ε.Σ. ήθελε μία -τουλάχιστον- ακόμη Μοίρα με τέτοιους εκτοξευτές. Και αφού κονδύλια για νέα παραγγελία ουδέποτε υπήρξαν και τα αντίστοιχα συστήματα που απέσυραν Γερμανία και Ολλανδία χάθηκαν, στράφηκε στα Αμερικανικά αποθέματα.

Εν τω μεταξύ η παραγγελία που είχε δρομολογηθεί για νέες ρουκέτες M-26A2 ακυρώθηκε λόγω της ενεργοποίησης αυστηρότατων διεθνών απαγορεύσεων για την διακίνηση πυρομαχικών διασποράς.

Έτσι το Ελληνικό αίτημα προς τις ΗΠΑ αναγκαστικά περιορίζεται σε εκτοξευτές της έκδοσης Μ-270Α1 οι οποίοι και είναι οι μόνοι συμβατοί με νεώτερα πυρομαχικά τα οποία δεν εμπίπτουν στις προαναφερθείσες απαγορεύσεις τα οποία και είναι αναγκαία για να ανανεωθεί το υπάρχον απόθεμα.

Σε αυτό το σημείο εύλογα αναρωτιέται κανείς εάν υπάρχουν τα χρήματα για την αγορά των νέων αυτών πυρομαχικών για να εφοδιαστούν τα Μ-270Α1, αν φυσικά μας τα παραχωρήσουν οι ΗΠΑ. Εκτός αυτού, απαιτούνται επιπλέον χρήματα για την επαναπιστοποίηση (γενική επιθεώρηση/συντήρηση, αντικατάσταση πυραυλοκινητήρα λόγω λήξης του ορίου ζωής του) των υπαρχόντων πυρομαχικών για τα υφιστάμενα Μ-270, αλλιώς αυτά θα μείνουν άοπλα ή θα χρησιμοποιούνται με αναξιόπιστα (ληγμένα γαρ!) πυρομαχικά.

Αυτές προφανώς και είναι οι πραγματικές προκλήσεις στις οποίες και απαιτείται να βρει άμεσα απάντηση η ηγεσία και όχι η εξεύρεση -των άκρως καλοδεχούμενων κατά τ’ άλλα- Μ-270Α1 από τα Αμερικανικά αποθέματα!

3η Περιπτώση: Μεταφορικά ελικόπτερα. Η καθυστέρηση των παραδόσεων των νέων ελικοπτέρων ΝΗ-90, αλλά και ο ανεπαρκής συνολικός τους αριθμός, καθιστούσε επιτακτική την ανάγκη εξεύρεσης εναλλακτικής λύσης για την κάλυψη των αναγκών αεροκίνησης του Ε.Σ. και για την αντικατάσταση του στόλου των UH-1/AB-205.

Και σε αυτή την περίπτωση τα αμερικανικά αποθέματα και συγκεκριμένα τα ελικόπτερα UH-60 Black Hawk φάνταζαν η μοναδική ρεαλιστική λύση έναντι μιας απαίτησης για τουλάχιστον 40-60 μέσα μεταφορικά ελικόπτερα.

Οι πλέον πρόσφατες πληροφορίες κάνουν όμως λόγο για αντικατάσταση των UH-60 από τα 10-12 μεγαλύτερα CH-47D Chinook στον Ελληνικό “κατάλογο αιτημάτων” προς τις ΗΠΑ. Και αυτό γιατί το φημολογούμενο κόστος απόκτησης/αξιοποίησής τους είναι μικρότερο από εκείνο 30 ελικοπτέρων UH-60L που λέγεται ότι είχαν δεχθεί να μας παραχωρήσουν οι ΗΠΑ (ακούστηκαν τα ποσά των 100 και 400-500 εκατ. $ αντίστοιχα, αλλά δεν γνωρίζουμε κατά πόσον αυτά ανταποκρίνονται στη πραγματικότητα).

Τα Chinook προφανώς είναι γνώριμα στην Α.Σ. και κανείς δεν αμφισβητεί ούτε την αξιοπιστία τους ούτε την χρησιμότητα της προσθήκης άλλων 10-12 ελικοπτέρων του τύπου στο ήδη υπάρχοντα στόλο. Όμως εύλογα γεννάται η απορία αν η πραγματική ανάγκη του Ε.Σ. είναι ελικόπτερα αυτής της κατηγορίας και όχι μικρότερα ελικόπτερα εφόδου (όπως τα UH-60). Άρα τα Huey θα αντικατασταθούν με Chinook αν ευοδωθεί το σχετικό Ελληνικό αίτημα;

Τα Chinook και τα NH-90 θα αναλάβουν καθημερινές αποστολές “γενικής χρήσης”; Αν ναι με τι κόστος και με τi φθορά υλικού (δεδομένου και του ολιγάριθμού στόλου τους); Κι αν δεν όχι, ως πότε θα διατηρηθούν σε υπηρεσία τα Huey;

Ακόμα κι αν η απόκτηση των UH-60L κόστιζε όντως περισσότερο από αυτή των CH-47D, αναρωτήθηκε κανείς πόσο γρήγορα θα καλυφθεί η όποια διαφορά λόγω του κατά πολύ μεγαλύτερου λειτουργικού κόστους των δεύτερων έναντι των πρώτων;

Ακόμα κι αν αληθεύει η τιμή των 400-500 εκατ. $ για τα UH-60L, πρέπει να διευκρινιστεί ποιο θα ήταν το ποσό αν τη θέση τους έπαιρναν ισάριθμα παλαιότερα UH-60A (μπορεί να μην αποτελούν την βέλτιστη επιλογή, καλύπτουν όμως ικανοποιητικότατα τις Ελληνικές ανάγκες).

Να σημειώσουμε ότι τα UH-60 μπορούν να εκτελέσουν της αποστολές “γενικής χρήσης” των Huey (άλλωστε αυτά σχεδιάστηκαν να αντικαταστήσουν) πολύ καλύτερα και οικονομικότερα από τα βαρύτερα Chinook ή τα NH-90.

4η Περίπτωση: Τεθωρακισμένα οχήματα.

Αν και η απόκτησή μεταχειρισμένων οχημάτων της “οικογενείας” Μ-113 εγκρίθηκε από το ΚΥΣΕΑ, η τύχη του όλου προγράμματος αγνοείται. Πέραν αυτού, μετά από τόσο καιρό ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί επισήμως ούτε το κόστος, ούτε ο ακριβής αριθμός των οχημάτων, ούτε ποιες εκδόσεις -υποτίθεται ότι- θα αποκτηθούν.

Φρόντισαν οι αρμόδιοι ώστε στα οχήματα αυτά να συμπεριλαμβάνονται οι εκδόσεις (M-981 FISTV, M-548A1, M-577A2, M-1059 SGC) που απουσιάζουν από το Ελληνικό οπλοστάσιο (ή που ο υφιστάμενος αριθμός τους είναι ανεπαρκής) και θα προσφέρουν πραγματική ενίσχυση των δυνατοτήτων του Ε.Σ., ή θα αρκεστούμε πάλι σε απλά ΤΟΜΠ;

5η Περίπτωση: Επιλογή οχημάτων. Όπως είχε αποκαλύψει προ μηνών το έγκυρο περιοδικό Δούρειος Ίππος, είχε αποφασιστεί να διατεθεί στρατόπεδο της Β. Ελλάδας στο οποίο θα συγκεντρώνονταν τα πάσης φύσεως οχήματα και λοιπά υλικά που απέσυραν οι Αμερικανικές Ένοπλες Δυνάμεις από το Ιράκ και το Αφγανιστάν και τα οποία κρίνοντο πια πλεονοσματικά και θα παραχωρούντο σε συμμαχικές χώρες (οπότε η μεταφορά τους στις ΗΠΑ καθίστατο ασύμφορη).

Μεγάλο μέρος από τα μέσα αυτά ενδιέφεραν άμεσα τον Ε.Σ. και οι ΗΠΑ ήταν θετικές στην δωρεάν παραχώρησή τους. Μάλιστα η Ελλάδα θα είχε προτεραιότητα στην επιλογή του υλικού έναντι των άλλων χωρών που επίσης θα ενδιαφέροντο γι΄αυτό.

Αν και οι ΗΠΑ είχαν συμφωνήσει πλήρως, τίποτα απ’ αυτά δεν έγινε. Αποτέλεσμα: οι άλλες ενδιαφερόμενες χώρες να σπεύδουν να επιλέξουν τα καλύτερα από τα διατιθέμενα υλικά που τις ενδιέφεραν, ενώ ο  Ε.Σ. ακόμη δεν απέκτησε τίποτα!

Μήπως οι αρμόδιοι θα πρέπει να επισπέυσουν τις όποιες διαδικασίες απαιτούνται ώστε να μην καταλήξουμε να επιλέγουμε το όποιο υλικό μας ενδιαφέρει ανάμεσα στα πλέον φθαρμένα και ταλαιπωρημένα δείγματα, η αξιοποίηση των οποίων ίσως και να είναι τελικώς ασύμφορη;

Ή, ακόμη χειρότερα, μήπως για να προλάβουμε πριν στερέψουν τα αποθέματα υλικών κρίσιμων για τον Ε.Σ.;

Τα παραπάνω τα έχουμε ξαναεπισημάνει στον έναν ή στον άλλο βαθμό και διευκρινίζουμε για μία ακόμη φορά ότι δεν αποτελούν, ούτε καταστροφολαγνεία από μέρους μας, ούτε πρόθεση απαξίωσης του μεταχειρισμένου υλικού που προσφέρεται στη χώρα μας. Αντιθέτως αυτό είναι άκρως απαραίτητο και πολλές από τις ευκαιρίες που προσφέρονται είναι πράγματι μοναδικές.

Πρέπει όμως η όποια κίνηση να πραγματοποιηθεί αφού επιλυθούν όλα τα επίμαχα ζητήματα που δυνητικά θα την καθιστούσαν “μπούμερανγκ” για τη χώρα μας. Το ΓΕΣ δείχνει να το κατανοεί πλήρως (αποτελώντας παράδειγμα προς μίμηση και για τους άλλους δύο Κλάδους που ίσως να ενδιαφέρονται επίσης για μεταχειρισμένο υλικό) και προβαίνει σε εύστοχες ενέργειες που δεν έχουν πραγματοποιηθεί ποτέ στο παρελθόν, όπως π.χ. η σύνταξη ολοκληρωμένης οικονομοτεχνικής μελέτης για την απόκτηση των Abrams και την αξιοποίησή τους σε βάθος δεκαετίας, η απαίτηση το όποιο κύριο μέσο να συνοδεύεται από πλήρες συνοδευτικό υλικό κλπ.

Το μπαλάκι εδώ και καιρό βρίσκεται στα χέρια της πολιτικής ηγεσίας που μακάρι να επιδείξει την απαιτούμενη βούληση ούτως ώστε να μην χαθεί η ευκαιρία ενίσχυσης των Ενόπλων Δυνάμεων, με τους ευνοικότερους γι’ αυτές όρους. Πριν ακόμη και από αυτό όμως οφείλει να βρει τα στοιχειώδη έστω κονδύλια που δεν θα επιτρέψουν την απαξίωση του ήδη υπάρχοντος υλικού, διότι σε αντίθετη περίπτωση η οικονομική και επιχειρησιακή ζημία θα είναι τεράστια.

Γ.Μ.

Πηγή