O Nαύαρχος Ευάγγελος Αποστολάκης ανέλαβε τα νέα του καθήκοντα σε μία εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία για τις Ένοπλες Δυνάμεις. Το παρατεταμένο ασφυκτικό δημοσιονομικό πλαίσιο σε συνδυασμό με την έλλειψη πολιτικής σταθερότητας αλλά και τη χαρακτηριστική ανεπάρκεια που επέδειξε η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ οδηγούν την Εθνική Άμυνα και πάλι σε τέλμα, με τα προβλήματα να συσσωρεύονται αντί να επιλύονται. Αν στα παραπάνω προστεθούν οι πρόνοιες του 3ου Μνημονίου για περικοπές ύψους 300 εκατ. € από τον αμυντικό προϋπολογισμό την επόμενη διετία και κυρίως για αυτόματες περικοπές δαπανών (συμπεριλαμβανομένων μισθών και συντάξεων) σε περίπτωση που δεν επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι κατά τα έτη εφαρμογής του προγράμματος, τότε επιβεβαιώνονται απόλυτα οι προβλέψεις για επανάληψη του αυτοεμπάργκο της περιόδου 1993-1996 που έφερε τη χώρα ενώπιον σημαντικού ελλείμματος ισχύος με τη γείτονα. Ειδικότερα κι όσον αφορά το πρώτο σκέλος περικοπών, δηλαδή τη μείωση κατά €100 εκατ. το 2015 και €200 εκατ. το 2016, η διγλωσσία της πολιτικής ηγεσίας είναι παροιμοιώδης. Ενώ αρχικά γινόταν λόγος για ισοδύναμα από την καταβολή αποζημιώσεων από εταιρείες που δωροδόκησαν κρατικούς αξιωματούχους για προγράμματα εξοπλιστικών, στη συνέχεια γνωστοποιήθηκε ότι θα καλυφθούν από τα αδιάθετα κονδύλια του προϋπολογισμού ενώ κατά τη προχθεσινή τελετή παράδοσης παραλαβής στο ΥΠΕΘΑ, ο Π. Καμμένος ισχυρίστηκε πως «έχουμε εξασφαλίσει ότι η μείωση των 100 εκατομμυρίων για φέτος και του χρόνου θα είναι μόνο από την πώληση παλαιού υλικού. Εδώ, θέλω να διαβεβαιώσω ότι ήδη έχει γίνει όλη η προετοιμασία, έχουμε ήδη προχωρήσει και σε συμβάσεις και σε συμφωνίες, δεν πρόκειται λοιπόν να μειωθεί ούτε κατά ένα ευρώ ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας», χωρίς ωστόσο να γνωρίζει κανείς το ύψος, το αντικείμενο και τους αντισυμβαλλόμενους όλων αυτών των συμβάσεων. Γεγονός παραμένει ότι η υποχρεωτική δέσμευση των ταμειακών διαθεσίμων όλων των φορέων της κυβέρνησης (συμπεριλαμβανομένων των κρατικών αμυντικών βιομηχανικών) οδήγησε σε ρεκόρ υποεκτέλεσης του προϋπολογισμού, ανατρέποντας τον προγραμματισμό των Γενικών Επιτελείων, αφού από τις προϋπολογισθείσες πιστώσεις για αμυντικές προμήθειες ύψους €700 εκατ. δαπανήθηκε ποσοστό της τάξης του 4% μέχρι και τη λήξη του Α΄εξαμήνου. Η αποστροφή του απελθόντα Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Μιχαήλ Κωσταράκου δεν αφήνει κανένα περιθώριο παρερμηνειών: «Εάν υποχωρήσουμε κάτω από ένα όριο μπορεί τα πράγματα να γίνουν χωρίς επιστροφή».
Υπό αυτές τις συνθήκες αποκτά ιδιαίτερη σημασία και αξία η έκδοση με τίτλο «Νοέμβριος 2011-Σεπτέμβριος 2015: 4 χρόνια στόχοι – 4 χρόνια ευθύνης» που εξεδόθη με δική του πρωτοβουλία και στην οποία καταγράφονται ίσως για πρώτη φορά οι θέσεις της στρατιωτικής ηγεσίας επί σειράς ζητημάτων, με πλέον χαρακτηριστικές την απαίτηση πρόσληψης Επαγγελματιών Οπλιτών (ΕΠΟΠ) και Οπλιτών Βραχείας Ανακατάταξης (ΟΒΑ) καθώς και την αύξηση της διάρκειας της θητείας στους 12 μήνες με στράτευση στα 18. Στη 58σέλιδη έκδοση προσδιορίζονται ως «Μόνιμοι και Διαρκείς Στόχοι»:
-
Η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και της ποιότητας ζωής των εν ενεργεία και αποστράτων στελεχών. Το προσωπικό είναι το πολυτιμότερο οπλικό σύστημα. Είναι απαραίτητο να διασφαλιστούν οι συνθήκες εκείνες, οι οποίες θα επιτρέψουν στο προσωπικό να εκτελεί απερίσπαστο την υψηλή αποστολή του.
-
Η επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας και μαχητικής ικανότητας των ΕΔ. Η γεωστρατηγική θέση της χώρας μας και οι σύγχρονες και ταχέως εξελισσόμενες συνθήκες, επιβάλλουν την ύπαρξη Ενόπλων Δυνάμεων άριστα εξοπλισμένων, οργανωμένων και εκπαιδευμένων.
-
Η επαύξηση της διακλαδικότητας, με δημιουργία τομέων όπου αυτή θα εφαρμοστεί άμεσα. Οι σύγχρονες οικονομικές συνθήκες και προκλήσεις, καθώς και το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, επιβάλλουν την πλήρη εφαρμογή της διακλαδικότητας.
-
Η μεγιστοποίηση απορρόφησης κονδυλίων. Οι διαμορφούμενες οικονομικές συνθήκες επιβάλλουν την ανάγκη της πλήρους απορρόφησης των διατιθέμενων κονδυλίων, προκειμένου να ικανοποιηθούν οι επιχειρησιακές ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων.
Τα παραπάνω εν πολλοίς θεωρούνται αυτονόητα αλλά στην περίπτωσή μας δεν είναι. Όπως έχει τονίσει κατ΄επανάληψη η e-Amyna, o χρόνος είναι αμείλικτος παράγοντας και οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων θα σημάνει την αδρανοποίηση-μαζική απαξίωση της αμυντικής επένδυσης δεκάδων δισ. ευρώ (σε έμψυχο και άψυχο υλικό) της προηγούμενης δεκαπενταετίας με ανυπολόγιστες συνέπειες για την εθνική στρατιωτική ισχύ. Συνεπώς απαιτείται μεθοδική δουλειά, υπέρβαση αγκυλώσεων και πολιτική βούληση για σύγκρουση με κατεστημένες πρακτικές, αντιλήψεις και συμφέροντα.
Ποιές (θα έπρεπε να) είναι οι άμεσες προτεραιότητες;
Ζητήματα Προσωπικού
Καθιέρωση θητείας διάρκειας 2+1 ετών για τους Αρχηγούς των Γενικών Επιτελείων και 2ετούς παραμονής Ανωτάτων Αξιωματικών σε θέσεις ευθύνης (Διοικητές Σχηματισμών και Υπηρεσιών ΕΔ). Κατάργηση της αυτεπάγγελτης αποστρατείας, με κρίση «ευδοκίμως τερματίσαντες», πριν τη συμπλήρωση 35 ετών συντάξιμης υπηρεσίας. Αναθεώρηση του Νόμου περί προαγωγής και εξέλιξης των Αξιωματικών και Υπαξιωματικών των ΕΔ, αντικατάσταση του Ν.Δ. 1400/1973 με νέο Νόμο «Περί Καταστάσεων των Αξιωματικών και Υπαξιωματικών των ΕΔ» και αναθεώρηση της Υπουργικής Απόφασης που αφορά τοποθετήσεις – μεταθέσεις – αποσπάσεις των στελεχών των ΕΔ στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της αξιοκρατίας. Αποκατάσταση των μισθολογικών απωλειών των στελεχών βάση αποφάσεως ΣτΕ και προώθηση νέου μισθολογικού συστήματος. Προγραμματισμό για κατασκευή Στρατιωτικών Οικημάτων Αξιωματικών – Υπαξιωματικών – ΕΠΟΠ κατά προτεραιότητα στους Μείζονες Σχηματισμούς του Δ΄ΣΣ και της ΑΣΔΕΝ.
Νέα Δομή Δυνάμεων-Διακλαδικότητα
Άμεση ολοκλήρωση των οργανωτικών μεταβολών που απορρέουν από τη «Δομή Δυνάμεων 2013-2027», αξιολόγηση των αποτελεσμάτων τους και εκπόνηση σχεδίου ουσιαστικής αναδιοργάνωσης που θα αντιμετωπίζει συγκεντρωτικά θέματα προσωπικού, οργάνωσης, επάνδρωσης, συγκρότησης, δομής διοικήσεως δυνάμεων, διακλαδικότητας, διοικητικής μέριμνας, λαμβάνοντας ασφαλώς υπόψη τους διαθέσιμους ανθρώπινους-οικονομικούς πόρους σε βάθος 15ετίας και την εκτιμωμένη απειλή από το «Σχέδιο Αναδιοργάνωσης των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων 2033».
Εκπαίδευση – Επιχειρήσεις
Συνεχής εκπαίδευση με ρεαλιστικά και απαιτητικά σενάρια ΤΑΑΣ-ΤΑΜΣ και αξιολόγηση αποτελεσμάτων, επιχειρησιακές αξιολογήσεις Σχηματισμών με πρόσκληση και ένταξη εφέδρων, βολές από το σύνολο των οπλικών συστημάτων εφόσον είναι δυνατόν σε ετήσια βάση, αύξηση ωρών πτήσεων χειριστών Α/Φ και Ε/Π, αξιοποίηση κάθε δυνατής ευκαιρίας συμμετοχής σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες σε ΝΑΤΟικό ή διακρατικό επίπεδο.
Ολοκλήρωση της εκπόνησης-αναθεώρησης Διακλαδικών Δογμάτων και επικαιροποίηση-επανέκδοση Εγχειριδίων Εκστρατείας. Επανακαθορισμός και αναπλήρωση πολεμικών αποθεμάτων ή αποθεμάτων ασφαλείας.
Eξοπλιστικά Προγράμματα