Άμεσο υπαινιγμό για τα σύγχρονα μεταφορικά ελικόπτερα ΝΗ-90 της Αεροπορίας Στρατού έκανε ο Υπουργός Άμυνας, Πάνος Καμμένος σε ομιλία του στην ημερίδα με θέμα: «Τεχνολογική έρευνα και καινοτομία στα ΑΣΕΙ».

Ειδικότερα ανέφερε: «Τα χρήματα που χάθηκαν όλα αυτά τα χρόνια είναι ένα έγκλημα σε βάρος του ελληνικού λαού. Είμαστε εμείς εκείνοι που πληρώσαμε τα περισσότερα οπλικά συστήματα στον κόσμο. Τα ΝΗ-90 βρίσκονταν στα χαρτιά όταν παραγγέλθηκαν από την Ελλάδα και ενώ η χώρα μας πλήρωνε προκαταβολή 70% για ένα σύστημα που δεν υπήρχε, τελικά, αντί να μπορέσει να απολαύσει τα δικαιώματα που προκύπτουν από τη χρηματοδότηση αυτής της τεχνολογίας, έχουμε φτάσει στο σημείο το 90% των ελικοπτέρων να βρίσκεται στο έδαφος«.

Εντολή για τη μη παραλαβή του, δωδέκατου στη σειρά, μεταφορικού ελικοπτέρου τύπου NH 90, που έχει αγοράσει ο Ελληνικός Στρατός από την ευρωπαϊκή κοινοπραξία NHIndustries, είχε δώσει ο υπουργός Εθνικής Αμυνας, Πάνος Καμμένος. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η ηγεσία του υπουργείου Αμυνας φέρεται αποφασισμένη μπλοκάρει την εκτέλεση της σύμβασης έως ότου βρεθεί λύση στο πρόβλημα της τεχνικής υποστήριξης, εξαιτίας του οποίου παραμένουν καθηλωμένα τα 9 από τα 11 ελικόπτερα που διαθέτει σήμερα στον στόλο της η Αεροπορία Στρατού. H σύμβαση «παγώνει» μέχρι η κατασκευάστρια εταιρεία να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της που απορρέουν τόσο από την πρώτη σύμβαση του 2003 όσο και από την αναθεώρησή της το 2010, ενώ ο φάκελος οδεύει πλέον προς την Εισαγγελία, όπως δήλωσε ο υπουργός. Όπως δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας,δεν πρόκειται να αποπληρωθεί μία δόση 110 εκατ. ευρώ που απομένει για να εξοφληθεί η εταιρεία, ούτε τα 70 εκατ. ευρώ της FOS.

Βάσει του χρονοδιαγράμματος παραδόσεων, το δωδέκατο ελικόπτερο πρόκειται να παραληφθεί αύριο, 19 Φεβρουαρίου. Ομως, ο υπουργός ζήτησε να μην προχωρήσει ο επιχειρησιακός φορέας στην παραλαβή του, έως ότου ολοκληρωθεί η έρευνα της σύμβασης προμήθειας των ελικοπτέρων από τη νεοσύστατη διακλαδική επιτροπή εσωτερικού ελέγχου του υπουργείου. Η εν λόγω επιτροπή έχει ως έργο την εξέταση των συμβάσεων αμυντικών εξοπλισμών που παρουσιάζουν προβλήματα. Η σύμβαση προμήθειας 20 μεταφορικών ελικοπτέρων, συνολικού κόστους 659 εκατ. ευρώ, εξελίσσεται μετά κόπων και βασάνων από την αρχή της υλοποίησής της. Από την αρχή, το φιλόδοξο πρόγραμμα των NH 90 του ευρωπαϊκού αμυντικού κολοσσού αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες στην ανάπτυξή του και γι’ αυτό σημειώνονται καθυστερήσεις στη γραμμή παραγωγής.

Ωστόσο, στην περίπτωση της Ελλάδας συντρέχει και το ζήτημα της έλλειψης τεχνικής υποστήριξης. Κατά την αγορά των ελικοπτέρων τον Αύγουστο του 2003, επί υπουργίας Γιάννου Παπαντωνίου, δεν προβλέφθηκε, παράλληλα, η υπογραφή σύμβασης «follow on support», οπότε τα ελικόπτερα που έχουν παραληφθεί, λόγω έλλειψης ανταλλακτικών, δεν μπορούν να περάσουν τις τακτικές τεχνικές επιθεωρήσεις, με αποτέλεσμα σήμερα «να πετάνε μόνο τα δύο», όπως ανέφερε πρόσφατα στη Βουλή ο κ. Καμμένος.

Το Ελληνικό Δημόσιο, που έχει αποπληρώσει περίπου το 70% του συνολικού τιμήματος κι έχει παραλάβει τα μισά ελικόπτερα, επιδιώκει να συσχετίσει την κύρια σύμβαση με το «follow on support» των ελικοπτέρων, ώστε να ξεπεραστεί το πρόβλημα της χαμηλής διαθεσιμότητας. Ως εκ τούτου, η ηγεσία του υπουργείου Αμυνας δεν παραλαμβάνει το δωδέκατο ελικόπτερο και σταματά τις πληρωμές προς την κατασκευάστρια εταιρεία. Επιπλέον, δεν προτίθεται να υπογράψει τη σύμβαση τεχνικής υποστήριξης, πενταετούς διάρκειας, αξίας 71 εκατ. ευρώ.

Σημειώνεται ότι το 2010, επί υπουργίας Ευάγγελου Βενιζέλου, έγινε τροποποίηση της σύμβασης λόγω της μεγάλης καθυστέρησης που υπήρχε στις παραδόσεις των ελικοπτέρων. Με την τροποποίηση άλλαξε το χρονοδιάγραμμα παραλαβών και προβλέφθηκαν ρήτρες 120 εκατ. ευρώ από 34 εκατ. που ίσχυαν μέχρι τότε, δεν υπεγράφη όμως η σύμβαση τεχνικής υποστήριξης. Αυτό συνέβη λόγω έλλειψης των απαιτούμενων πιστώσεων «αλλά και επειδή κάποιοι δεν προχώρησαν τις διαδικασίες, αποσκοπώντας να οδηγηθεί χρονικά το θέμα της τεχνικής υποστήριξης σε οριακό σημείο, όπως κι έγινε», επισημαίνει πρώην αξιωματούχος της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Επενδύσεων.

Η επιτροπή εσωτερικού ελέγχου του υπουργείου έχει θέσει στο μικροσκόπιο τη σύμβαση αγοράς των ελικοπτέρων NH 90, καθώς θεωρείται προμήθεια η οποία ζημίωσε το Ελληνικό Δημόσιο. Κόστισαν ακριβότερα σε σχέση με ανάλογες αγορές που έγιναν από άλλες χώρες την αντίστοιχη χρονική περίοδο. Δόθηκε προκαταβολή της τάξεως του 40% και δεν κατατέθηκε τραπεζική εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης του έργου, αλλά προτιμήθηκε από την ελληνική ηγεσία η χρήση εγγυητικών επιστολών της ίδιας της κατασκευάστριας εταιρείας.

Υπενθυμίζεται ότι έχει ζητηθεί γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους για την προμήθεια των ελικοπτέρων ΝΗ-90, προκειμένου να ελεγχθεί όχι μόνο η συνέχιση της παραλαβής τους αλλά και η νομιμότητα της ίδιας της σύμβασης. Το υπουργείο προέβη στην ανακοίνωση έπειτα από σύσκεψη του υπουργού Πάνου Καμμένου με τη μονάδα εσωτερικού ελέγχου του υπουργείου. Όπως ανακοινώθηκε, στη σύσκεψη διαπιστώθηκε ότι:

1. Δεν έχει διενεργηθεί ο προβλεπόμενος προσυμβατικός έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο, σύμφωνα με την κείμενη Ελληνική Νομοθεσία, με συνέπεια να είναι άκυρη η σύμβαση.

2. Υφίστανται συμβατικά υλικά και υπηρεσίες οι οποίες δεν υπήχθησαν σε ΦΠΑ, παρότι προβλέπεται ρητώς από την Ελληνική και Ευρωπαϊκή Νομοθεσία.

3. Υφίστανται συμβατικά υλικά αξίας περίπου 40.000.000 ευρώ για τα οποία δεν έχει παρασχεθεί η προβλεπόμενη από την σύμβαση διακρατική διασφάλιση ποιότητας.

4. Από τα προβλεπόμενα με βάση τη σύμβαση πρωτόκολλα ποσοτικής και οριστικής παραλαβής, έχουν απαλειφθεί οι σχετικές παράγραφοι που αφορούν στις δοκιμές και στην έναρξη της περιόδου εγγύησης.

5. Για το ποσό των 263 εκατ. Ευρώ (40% η προκαταβολή της σύμβασης), το οποίο εισπράχθηκε από την κατασκευάστρια εταιρεία NH INDUSTRIES το 2003, δεν έχουν προσκομιστεί στο Ελληνικό Κράτος τιμολόγια και άλλα φορολογικά στοιχεία.  πηγη