Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει στις κυβερνήσεις της ευρωζώνης το ΔΝΤ για τη γήρανση του εργατικού δυναμικού της και τις επιπτώσεις της στην οικονομία.

Μελέτη των Shekhar Aiyar, Christian Ebeke και Xiaobo Shao, που δημοσιοποιήθηκε στο blog του Ταμείου, τονίζει ότι παράλληλα με τη γήρανση του πληθυσμού της ευρωζώνης γερνά και το εργατικό της δυναμικό.

Αυτό, όπως συμπεραίνει, θα μπορούσε να επιβραδύνει την αύξηση της παραγωγικότητας στα επόμενα χρόνια και να προσθέσει ακόμη έναν πονοκέφαλο στις κυβερνήσεις του ευρώ που ακόμη παλεύουν με απόνερα που τους άφησε πίσω η κρίση: υψηλή ανεργία και χρέος.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των τριών οικονομολόγων, αποτέλεσμα της γήρανσης του πληθυσμού της ευρωζώνης θα είναι:

α. η αύξηση των συνταξιούχων έναντι του πληθυσμού που βρίσκεται σε ηλικία εργασίας (15-64 έτη) και

β. η αύξηση της μέσης ηλικίας των εργαζομένων που απαρτίζουν το εργατικό δυναμικό.

Συγκεκριμένα, το ποσοστό των μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζόμενων (55-64 ετών) θα αυξηθεί στα επόμενα 20 χρόνια από 15% σε 20%.

Δραματική μείωση

Εξετάζοντας τη σχέση γήρανσης εργατικού δυναμικού με την παραγωγικότητα της εργασίας σε ένα δείγμα ευρωπαϊκών χωρών από το 1950, οι οικονομολόγοι διαπίστωσαν ότι η μεταβολή αυτή θα οδηγήσει σε σημαντική μείωση του παραγόμενου προϊόντος ανά εργαζόμενο.

Συγκεκριμένα, βρήκαν ότι μια αύξηση των εργαζομένων ηλικίας 55-64 ετών κατά 5% στο εργατικό δυναμικό σχετίζεται με μείωση της παραγωγικότητας της εργασίας κατά 3%.

Τονίζουν ότι αυτή η μεταβολή στην παραγωγικότητα της εργασίας θα επιδράσει και στη συνολική παραγωγικότητα των συντελεστών παραγωγής – αυτή μετρά την αποτελεσματικότητα με την οποία μια οικονομία μετασχηματίζει τις εισροές σε εκροές.

Οπως χαρακτηριστικά υποστηρίζουν, μακροπρόθεσμα η συνολική παραγωγικότητα των συντελεστών παραγωγής αποτελεί τον πιο σημαντικό κινητήρα της οικονομικής ανάπτυξης.

Στην εργασία τους διαπιστώνουν ότι μια αύξηση του ποσοστού που κατέχουν οι εργαζόμενοι ηλικίας 55-64 ετών στο εργατικό δυναμικό της ευρωζώνης κατά 5% θα συντελέσει σε μείωση της συνολικής παραγωγικότητας των συντελεστών παραγωγής κατά 2%-4%.

Τι σημαίνουν όλα αυτά για τις χώρες της ευρωζώνης;

1. Η γήρανση του εργατικού δυναμικού της ευρωζώνης θα επιδεινώσει σημαντικά, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, την αύξηση της παραγωγικότητας, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ όπου το εργατικό δυναμικό δεν προβλέπεται να γεράσει.

2. Το βάρος της γήρανσης του εργατικού δυναμικού θα πέσει άνισα μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης.

Συγκεκριμένα, τις μεγαλύτερες επιπτώσεις στην παραγωγικότητα προβλέπεται ότι θα υποστούν οι χώρες του Νότου – Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία και Ιταλία.

Οι χώρες αυτές, όπως σημειώνουν τα στελέχη του ΔΝΤ, έχουν ήδη αυξημένα επίπεδα χρέους, πενιχρά δημοσιονομικά περιθώρια και χρήζουν ραγδαίας αύξησης της παραγωγικότητας προκειμένου να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να μειώσουν την ανεργία.

Προτείνουν «θεραπείες»

Ως θεραπεία οι οικονομολόγοι προτείνουν μια σειρά από πολιτικές, όπως η βελτίωση των συνθηκών υγείας, η ενίσχυση των ενεργών προγραμμάτων κατάρτισης και επανακατάρτισης, οι επενδύσεις σε έρευνα και τεχνολογία.

Για περισσότερες γεννήσεις οι οικονομολόγοι ΔΝΤ δεν μιλούν.

Και πώς άραγε να μιλήσουν όταν για την υπογεννητικότητα που καλπάζει τα τελευταία χρόνια στις χώρες της Ευρώπης και συντελεί στη γήρανση υπεύθυνη κατά βάση είναι η οικονομική ανέχεια των πολιτών.

Ανέχεια για την οποία τη βασική ευθύνη φέρουν οι πολιτικές της ακραίας λιτότητας και της αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας που το ΔΝΤ μαζί με το Βερολίνο επέβαλαν διά ροπάλου στους ευρωπαϊκούς λαούς του Νότου. πηγη