Επιμέλεια: Θ. Αγουρίδου

Η διαφωνία μεταξύ Άγκυρας και Βαγδάτης για την παρουσία των τουρκικών στρατευμάτων με βάση Bashiqa, βορειοανατολικά της Μοσούλης, θα μπορούσε να οδηγήσει σε «έναν πόλεμο μέσα σε ένα πόλεμο», τονίζει το αμερικανικό περιοδικό «The National Interest».

Μια επιχείρηση με τεράστιους κινδύνους.

Η επιχείρηση ανακατάληψη της Μοσούλης πραγματοποιείται από έναν εκρηκτικό συνασπισμό που περιλαμβάνει τις ΗΠΑ, σουνίτες αντάρτες, στρατεύματα της ιρακινής κυβέρνησης, κουρδικές δυνάμεις Πεσμεργκά ανακατάληψη της λειτουργίας Μοσούλης δοκιμάζει την εκρηκτική συνασπισμός περιλαμβάνει ΗΠΑ, σουνίτες αντάρτες, ιρακινής κυβέρνησης στρατεύματα, κουρδικές δυνάμεις Peshmerga, Γιαζίδες και Χριστιανούς, τονίζει το άρθρο του αμερικανικού περιοδικού.

Μία από τις κύριες προκλήσεις είναι η διαφωνία μεταξύ Άγκυρας και Βαγδάτης σχετικά με την παρουσία τουρκικών στρατευμάτων στην στρατιωτική βάση της Μπασίκα, που βρίσκεται βορειοανατολικά της Μοσούλης.

Αν αυτή η διαφωνία δεν επιλυθεί σύντομα, η σύγκρουση ενδέχεται να οδηγήσει σε «έναν πόλεμο μέσα σε έναν πόλεμο» και να θέσει σε κίνδυνο τη σταθερότητα στη Μοσούλη, τονίζει στο άρθρο του ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, το Ιράκ και τα Ηνωμένα Έθνη, Ζαλμάι Χαλιλζάντ.

Η Βαγδάτη και η Άγκυρα συμφωνούν για την εξάλειψη του Ισλαμικού Κράτους, αλλά όχι σε πολλά άλλα πράγματα.

Η διαφωνίας τους εντοπίζεται σε πέντε βασικά σημεία, εκτιμά ο συγγραφέας, ο οποίος ήταν παρών στις συνομιλίες της περασμένης εβδομάδας στην Τουρκία, παρουσία και των Κούρδων ανταρτών.

Τα πέντε τουρκικά «συμφέροντα» στη Μοσούλη

Πρώτον, παρά τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ του Ιράν και της Τουρκίας σε διμερές επίπεδο, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου των Κούρδων στη Συρία, τα δύο κράτη ανταγωνίζονται για την επιρροή στο Ιράκ και τη Συρία.

Κατά την άποψη της Άγκυρας, η διαφωνία με τη Βαγδάτη για την παρουσία της Τουρκίας στην Μπασίκα, επί της ουσίας δεν είναι διαφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ιράκ, αλλά κυρίως με την σιϊτική κυβέρνηση του Ιράν που υποστηρίζει την κυβέρνηση της Βαγδάτης. Επιπλέον, η Άγκυρα υποστηρίζει ότι η νομιμότητα  της ιρακινής κυβέρνησης έχει διαβρωθεί από τον πολύχρονο εμφύλιο πόλεμο και τις σεχταριστικές πολιτικές κατά των σουνιτών του Ιράκ και υπέρ των Κούρδων.

Δεύτερον, η Άγκυρα ανησυχεί όχι μόνο για την κατάσταση στην πόλη της Μοσούλης, αλλά και από την κατάσταση που επικρατεί στα περίχωρά της. Δεδομένου ότι το Ιράν θα ήθελε να δημιουργήσει ένα προπύργιο στο γεωγραφικό σταυροδρόμι των Τούρκων, Κούρδων, Σύρων και Ιρακινών, τονίζει ο Χαλιλζάντ. Ο έλεγχος αυτής της περιοχής θα επιτρέψει στην Τεχεράνη να επιβάλλει την εξουσίας της απ ‘ευθείας ή μέσω των συμμάχων τους.

Τρίτον, η Τουρκία θεωρεί ότι έχει ιστορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς με τη Μοσούλη, λόγω του πληθυσμού των σουνιτών Αράβων και των Τουρκμένων. Η Άγκυρα πιστεύει ότι ο σουνιτικός και τουρκμένικος πληθυσμός της περιοχής είναι ιδιαίτερα ευάλωτος και έχει εκφράσει ανησυχία για πιθανά σχέδια του Ιράν και της σιιτικής πολιτοφυλακής για την πραγματοποίηση δημογραφικών αλλαγών με την μετακίνηση των σουνιτικών και τουρκμένικων πληθυσμών των περιοχών γύρω από τη Μοσούλη.

Τέταρτον, η Άγκυρα διατηρεί στρατηγικές σχέσεις με το Κουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα στη Συρία, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης του Ερμπίλ για βοήθεια έναντι πιθανών απειλών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προέρχονται από τη Βαγδάτη.

Πέμπτον, η Άγκυρα θέλει να αποτρέψει το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα [Κούρδοι στην Τουρκία], το οποίο έχει εξεγερθεί εναντίον του τουρκικού κράτους εδώ και 40 χρόνια, να επεκτείνει την επιρροή του στο βόρειο Ιράκ. Το PKK είχε αποκτήσει παρουσία στο χώρο της Σιντζάρ, καθώς βοήθησε στην απελευθέρωση αυτής της περιοχής από το Ισλαμικό Κράτος, το περασμένο φθινόπωρο. Οι τουρκικές αρχές έχουν εκφράσει την απόλυτη αντίθεσή τους στην συμμετοχή του στην επιχείρηση απελευθέρωσης της Μοσούλης.

Είναι πιθανός ένας σεχταριστικός πόλεμος;

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι παγιδευμένες στη μέση αυτού του σύνθετου αγώνα», συνοψίζει ο συγγραφέας. «Η Ουάσιγκτον συμμερίζεται τις ανησυχίες της Τουρκίας σε ό,τι αφορά στις φιλοδοξίες του Ιράν και στον κίνδυνο διάπραξης φρικαλεοτήτων από τους σιίτες πολιτοφύλακες στη Μοσούλη, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην αναβίωση των θρησκευτικών προβλημάτων», ακόμη και αφού θα έχει εκδιωχθεί από την πόλη το Ισλαμικό Κράτος.