Στην εγκαταλειμμένη σήμερα αποθήκη του παλιού τελωνειακού σταθμού, ακριβώς πίσω από τον κεντρικό σταθμό λεωφορείων του Βελιγραδίου, επικρατεί χαοτική κατάσταση. Εκτιμάται ότι 500 και πλέον πρόσφυγες ζουν εδώ υπό άθλιες συνθήκες υγιεινής. Ο καπνός από λάστιχα αυτοκινήτων που καίγονται για λίγη θέρμανση και τα σκουπίδια κάνουν την ατμόσφαιρα αποπνικτική. Μπροστά στο γειτονικό κτήριο, που χρησίμευε άλλοτε ως σιδηροδρομική αποθήκη, άνθρωποι κείτονται στο έδαφος σκεπασμένοι με ό,τι βρουν για να αντέξουν στο κρύο. Εκατοντάδες περιμένουν υπομονετικά στην ουρά για λίγη σούπα λαχανικών και μια φέτα ψωμί. Μία ιδιωτική οργάνωση από το εξωτερικό μοιράζει εδώ 1000 μερίδες την ημέρα. Ωστόσο, αυτές είναι κάθε άλλο παρά αρκετές.

Το Βελιγράδι ήταν πέρσι ένα σταυροδρόμι στον λεγόμενο βαλκανικό διάδρομο. Από εκεί πέρασαν πάνω από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες και μετανάστες στον δρόμο τους προς τη δυτική Ευρώπη. Τον περασμένο Μάρτιο η ροή διακόπηκε – κυρίως στα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ. Ωστόσο, περίπου 7.000 άνθρωποι κατόρθωσαν να φτάσουν στη Σερβία. Ενώ την άνοιξη επρόκειτο κυρίως για πρόσφυγες πολέμου από τη Συρία, πρόκειται σήμερα σχεδόν εξ ολοκλήρου για νεαρούς άνδρες περί τα 20 από το Πακιστάν και το Αφγανιστάν.

Αφόρητες καταστάσεις και κρούσματα βίας σε Ελλάδα και Βουλγαρία

Μερικά χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από εκεί, στο μεγαλύτερο κέντρο υποδοχής της Βουλγαρίας, το Χαρμανλί, σε κοντινή απόσταση από το σύνορα με την Τουρκία, βρίσκονται εγκλωβισμένοι περίπου 3.000 πρόσφυγες. Την περασμένη εβδομάδα η κατάσταση εκεί κλιμακώθηκε, με άγριες συμπλοκές που προκάλεσαν τον τραυματισμό πολλών ανθρώπων.

Στη γειτονική Ελλάδα περί τους 60.000 πρόσφυγες και μετανάστες που έχουν καταφέρει να φύγουν από την Τουρκία δεν μπορούν να κάνουν «βήμα» παραπέρα. Στη Λέσβο και τη Χίο τα περιστατικά βίαιων συμπλοκών είναι συχνά, πολλές φορές και με εμπλοκή των κατοίκων, ορισμένοι εκ των οποίων φοβούνται ότι οι πρόσφυγες θα πλήξουν τον τουριστικό χαρακτήρα των νησιών τους.

Οι φράχτες δεν θα μπορούσαν να συγκρατήσουν νέο κύμα προσφύγων

Πάντως όλα αυτά ενδέχεται να είναι απλά μια μικρή πρόγευση για όσα πρόκειται να ακολουθήσουν εάν η Τουρκία πραγματοποιήσει τις απειλές της και εγκαταλείψει την συμφωνία με την ΕΕ για τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, επιτρέποντας στα 3 και πλέον εκατομμύρια προσφύγων που φιλοξενεί να περάσουν στην ΕΕ. «Μας απειλεί ένα τσουνάμι τριών εκατομμυρίων μεταναστών», έγραφε το Σαββατοκύριακο που πέρασε σε δραματικό τόνο η φιλοκυβερνητική σερβική εφημερίδα Novosti. Στη Σερβία εξετάζεται η ιδέα της κατασκευής φραχτών στα σύνορα με την ΠΓΔΜ. Παρόμοια σχέδια υπάρχουν και στη γειτονική Κροατία.

Το ενδεχόμενο μιας νέας αθρόας εισόδου μεταναστών μπορεί να προκαλέσει πρωτόγνωρα προβλήματα στις βαλκανικές χώρες. Κι αυτό διότι αυτές ακολουθούσαν πέρσι αρχικά την απλή στρατηγική του ανοίγματος των συνόρων τους, αφήνοντας σε καθημερινή βάση χιλιάδες ανθρώπους να συνεχίζουν την πορεία τους προς την Αυστρία και -κυρίως- τη Γερμανία. Από τότε πάντως τα πράγματα έχουν αλλάξει άρδην. Τα σύνορα είναι πλέον κλειστά. Παρόλα αυτά, λίγοι πολιτικοί τολμούν να εκφράσουν ανοιχτά τους φόβους που διατυπώνονται στα μέσα ενημέρωσης: Ότι εάν επαναληφθεί η περσινή αθρόα προσέλευση προσφύγων και μεταναστών, οι υπάρχοντες σήμερα φράχτες θα είναι αδύνατο να ανακόψουν τη ροή των ανθρώπων.  πηγη