Ο Soner Cagaptay είναι συνεργάτης στο Ινστιτούτο της Ουάσιγκτον για την Πολιτική στην Εγγύς Ανατολή και συγγραφέας του βιβλίου «Ο νέος Σουλτάνος: Ο Ερντογάν και η κρίση της σύγχρονης Τουρκίας”. Έγραψε στην Washington Post το άρθρο με τίτλο “Τουρκία,κράτος σε κατάσταση μόνιμης κρίσης”.

Ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι το πιο ισχυρό πρόσωπο στην Τουρκία εδώ και σχεδόν έναν αιώνα και σναγωνίζεται  μόνο τον Ατατούρκ – τον κοσμικό ιδρυτή της δημοκρατίας.

Ο Ερντογάν ανέλαβε για πρώτη φορά την εξουσία ως πρωθυπουργός το 2003, και το 2014 κέρδισε τις προεδρικές εκλογές.

Αφού ήδη ελέγχει τη Τουρκία για σχεδόν 14 χρόνια, ο Ερντογάν θέλει τώρα να τροποποιήσει το τουρκικό σύνταγμα, ώστε να μπορεί να γίνει αρχηγός του κράτους, επικεφαλής της κυβέρνησης και επικεφαλής του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), συγκεντρώνοντας τόση εξουσία  όσο και ο Ατατούρκ .

Ο Ατατούρκ, ο οποίος απελευθέρωσε την Τουρκία μετά το  τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και στη συνέχεια δημιούργησε  μια δημοκρατία από τις στάχτες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Κυβέρνησε τη   Τουρκία με σιδερένια πυγμή μεταξύ 1923 και 1938. 

Είναι σημαντικό,ότι ο  Ατατούρκ δεν “εξαφάνισε” τη θρησκεία.

Αντίθετα, δημιούργησε ένα κοσμικό σύστημα που έλεγχε ουσιαστικά τη θρησκεία .

Ο Ερντογάν έχει αποσυναρμολογήσει την  εκκοσμίκευση του Ατατούρκ σε  μια δεκαετία και δεν έχει δείξει  έλεος για τους αντιπάλους του.

Έχει μπολιάσει  την πολιτική και το εκπαιδευτικό συστήμα της χώρας με το συντηρητικό  Ισλάμ.

Μετά τις αλλαγές στο κοσμικό εκπαιδευτικό σύστημα της Τουρκίας, ένας αυξανόμενος αριθμός των μαθητών έχουν αναγκαστεί να σπουδάσουν σε  Ισλαμικά γυμνάσια.

…Ο Ερντογάν,  θέλει να μετατρέψει την Τουρκία σε βαθιά μουσουλμανική κοινωνία.

Το τελικό αποτέλεσμα είναι ότι η Τουρκία εισάγει διακρίσεις εις βάρος των πολιτών οι οποίοι δεν ασπάζονται το συντηρητικό σουνιτικό Ισλάμ και τις  πρακτικές Ερντογάν.

Ωστόσο, ο Ερντογάν έχει ένα πρόβλημα: Ενώ Ατατούρκ ήρθε στην εξουσία ως στρατιωτικός ηγέτης , ο Ερντογάν πήρε την εξουσία με  μια δημοκρατική εντολή για να κυβερνήσει.

Η Τουρκία του Ατατούρκ ήταν αγροτική και μόνο το 10 τοις εκατό της χώρας ήταν εγγράμματοι εκείνη την εποχή.

Η Τουρκία του Ερντογάν έχει  80 τοις εκατό αστικές περιοχές  και σχεδόν 100 τοις εκατό είναι εγγράμματοι.

Ακόμη πιο σημαντικό, ενώ το ήμισυ της χώρας λατρεύει τον Ερντογάν και  το άλλο μισό  τον απεχθάνεται.

Ο Ερντογάν έχει επανειλημμένα κερδίσει δημοκρατικές εκλογές μέσα από το ΑΚΡ, αλλά εν τω μεταξύ έχει επίσης δημιουργήσει μια λατρεία της προσωπικότητας του, που απεικονίζει τον εαυτό του ως θύμα που αναγκάζεται να πατάξει σκληρά  εκείνους που συνωμοτούν για να  υπονομεύσουν την εξουσία του.

Ο Ερντογάν εκφοβίζει  τα μέσα ενημέρωσης και την επιχειρηματική κοινότητα μέσω  φορολογικών  ελέγχων και με φυλάκιση αντιφρονούντων, επιστημόνων και δημοσιογράφων. 

Το ήμισυ της χώρας δεν πρόκειται ποτέ να αγκαλιάσει την ατζέντα του. Ακόμη πιο ανησυχητικό σε αυτή την κρίση,είναι ότι  η χώρα είναι διχασμένη, με το μίσος να  επισκιάζει το φόβο για τρομοκρατικές επιθέσεις από το Ισλαμικό Κράτος ή το ΡΚΚ.

…Ο πόλεμος στη Συρία “περασε” στην Τουρκία, όπως αποδεικνύεται από την πολιτικά φορτισμένη δολοφονία του Ρώσου πρεσβευτή στην Τουρκία τη Δευτέρα από έναν αστυνομικό εκτός υπηρεσίας που φώναζε «Μην ξεχνάτε Χαλέπι!  Μην ξεχνάτε τη Συρία!

“Η χώρα αντιμετωπίζει ένα τοξικό κοκτέιλ πολιτικής πόλωσης και την απειλή της βίας . Γενικά είμαι αισιόδοξος για την Τουρκία, αλλά αυτές τις μέρες, είμαι ανήσυχος.

Πιστεύω ότι ο Ερντογάν θέλει να κάνει την Τουρκία μια μεγάλη δύναμη,όπως και ο Ατατούρκ,όχι με την  εκκοσμίκευσή του αλλά  με το Ισλάμ και τον αυταρχισμό.

Παρ ‘όλα αυτά, με την  οικονομική ανάπτυξη και την αύξηση των εισοδημάτων , ο Ερντογάν έχει έρθει πιο κοντά στο όνειρο του Ατατούρκ από οποιοδήποτε άλλο Τούρκο ηγέτη. Αν μπορέσει  να ελέγξει την πολιτική ατζέντα του, ο Ερντογάν θα μείνει στην ιστορία ως ένας από τους  σημαίνοντες ηγέτες της Τουρκίας. Αν όχι, θα μείνει στην ιστορία ως ο ηγέτης που οδήγησε τη χώρα του στη καταστροφή. Η επιλογή είναι δική του.

πηγη