Παρά τον εξοπλιστικό οργασμό της δεκαετίας 1996-2005, απότοκο της κρίσης των Ιμίων, τον Ιανουάριο του 1996, ο Ελληνικός Στρατός (ΕΣ) αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα παλαιότητας των περισσοτέρων μέσων του. Με άλλα λόγια πολλά από τα οπλικά συστήματα που χρησιμοποιεί ο ΕΣ χρήζουν αντικατάστασης, ενώ, σε αρκετές περιπτώσεις, και οι αριθμοί των εν υπηρεσία συστημάτων, δεν επαρκούν για να καλύψουν όλες τις επιχειρησιακές ανάγκες.

Σε διεθνές (νατοϊκό) επίπεδο το σύνηθες είναι τα κύρια στρατιωτικά μέσα (όπως είναι τα τεθωρακισμένα οχήματα, τα άρματα μάχης και τα πυροβόλα) να παραμένουν σε υπηρεσία 20-25 περίπου χρόνια, από τη στιγμή της ένταξης τους σε υπηρεσία, να αναβαθμίζονται ή να εκσυγχρονίζονται μερικώς ή εκτενώς και να παραμένουν σε υπηρεσία για άλλα 20-25 χρόνια πριν αντικατασταθούν με νέα ή να αναβαθμιστούν πάλι, εάν και εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο ή αποδοτικό (για παράδειγμα το τεθωρακισμένο όχημα Μ-113, το οποίο βρίσκεται σε υπηρεσία εδώ και 57 χρόνια και συνεχίζει να υπηρετεί αναβαθμιζόμενο συνεχώς).

Είναι προφανές ότι με τα σημερινά οικονομικά δεδομένα και την ασφυκτική πίεση του αμυντικού προϋπολογισμού δεν πρόκειται να δεσμευτεί κάποιο μεγάλο ποσό για αμυντικούς εξοπλισμούς, διότι χρήματα δεν υπάρχουν. Με τα σημερινά δεδομένα είναι αμφίβολο εάν η χώρα μας θα μπορέσει να υλοποιήσει νέα εξοπλιστικά προγράμματα πριν το 2025. Τι απομένει λοιπόν; Η απόκτηση μεταχειρισμένων μέσων.

Δυστυχώς η μεγάλη ευρωπαϊκή δεξαμενή της δεκαετίας του ’90 έχει στερέψει και λίγα πράγματα μπορούν να διεκδικηθούν. Ωστόσο υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις οι οποίες μπορούν να εξετασθούν σοβαρά από τον ΕΣ. Όχι ότι πρόκειται για νέα συστήματα, αλλά πρόκειται για συστήματα που βρίσκονται σε φάση αντικατάστασης πλην όμως είναι αναβαθμισμένα με σύγχρονα συστήματα, άρα αποτελούν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τον ΕΣ να καλύψει πιεστικές ανάγκες.

Ξεκινώντας από τη Γαλλία, ένα από τα προγράμματα που «τρέχουν» είναι αυτό της αντικατάστασης 2.661 τροχοφόρων οχημάτων τύπου VAB με 2.080 νέα οχήματα τύπου VBMR. Τα VAB εντάχθηκαν σε υπηρεσία το 1976, άρα πρόκειται για οχήματα ηλικίας 41 ετών. Το θετικό είναι ότι έχουν αναβαθμιστεί τη δεκαετία του 2000 και «έρχονται» σε πολλές διαμορφώσεις όπως μεταφοράς προσωπικού, αναγνώρισης, φορείς αντιαρματικών συστημάτων MILAN και ERYX, επιτήρησης εδάφους, διοίκησης και ελέγχου, ηλεκτρονικού πολέμου, μηχανικού και τεχνικού, μεταφοράς τραυματιών, μεταφοράς όλμων κ.ά. Πρόκειται δηλαδή για οχήματα τα οποία μπορούν να καλύψουν πολλές και διαφορετικές επιχειρησιακές ανάγκες. Ομοίως, εντός του 2018, η Γαλλία πρόκειται να αντικαταστήσει τα 18 μη-επανδρωμένα αεροχήματα τύπου Sperwer που διαθέτει με ισάριθμα Patroller. Άλλη μια εξαιρετική ευκαιρία για τον ΕΣ να εμπλουτίσει τον στόλο των Sperwer που διαθέτει και να διευρύνει τις επιχειρησιακές του δυνατότητες!

Στη Γερμανία δυστυχώς έχει χαθεί η περίφημη «δεξαμενή Leopard-2», καθώς τα τελευταία κομμάτια «σκούπισαν» οι πρώην ανατολικές χώρες. Ενδιαφέρον όμως έχει το πρόγραμμα αντικατάσταση περί των 532 τροχοφόρων οχημάτων πολλαπλών ρόλων TPz Fuchs με 403 οχήματα τύπου Boxer. Τα οχήματα είναι ηλικίας 38 ετών ενώ 267 από τα 532 έχουν αναβαθμιστεί στο επίπεδο Α8 με νέους αισθητήρες. Εξαιρετικό ενδιαφέρον αποτελεί η περίπτωση των PzH-2000 (όπως και η περίπτωση των M-270 MLRS ή MARS όπως ονομάζονται στη Γερμανία). Η Γερμανία απόκτησε συνολικά 185 PzH-2000, εκ των οποίων 15 πούλησε στην Κροατία και 21 στην Λιθουανία. Από τα 149 πυροβόλα που απομένουν θα παραμείνουν σε υπηρεσία 101, ενώ τα υπόλοιπα 48 είτε θα αποθηκευτούν είτε θα πωληθούν. Ομοίως, η Ολλανδία διαθέτει 57 PzH-2000 εκ των οποίων 33 βρίσκονται σε αποθήκευση και είναι προς πώληση. Πρόκειται για δύο εξαιρετικές περιπτώσεις (συνολικά 81 PzH-2000) που θα πρέπει να εξετάσει πολύ σοβαρά ο ΕΣ.

Τέλος, η Ιταλία υλοποιεί ένα πρόγραμμα αντικατάστασης 432 εκτοξευτών TOW II και 714 εκτοξευτών MILAN-2T με το ισραηλινό σύστημα Spike. Και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για φορητά και όχι επί οχημάτων συστήματα. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για δύο σύγχρονα συστήματα τα οποία, εάν αποκτηθούν, θα ενισχύσουν το αντιαρματικό οπλοστάσιο του ΕΣ σε τρομακτικό βαθμό!

Φυσικά, όλες οι παραπάνω περιπτώσεις εμπεριέχουν οικονομικό κόστος. Ωστόσο, δεδομένης της οικονομικής δυστοκίας της χώρας, πρόκειται για εξαιρετικές ευκαιρίες απόκτησης συστημάτων που ήδη βρίσκονται σε υπηρεσία από τον ΕΣ ή μπορούν να ενταχθούν σε υπηρεσία με σχετικά μικρό κόστος. Ας ελπίσουμε ότι αυτές οι λίγες, τελευταίες, ευκαιρίες δεν θα χαθούν ανεκμετάλλευτες από τον ΕΣ. πηγη