Τα ραντάρ αντι-πυροβολικού αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του σύγχρονου δικτύου παροχής πυρών υποστηρίξεως. Ο ρόλος τους είναι ο έγκαιρος και ακριβής εντοπισμός της θέσεως των εχθρικών μέσων πυροβολικού και η διάθεση αυτών των πληροφοριών στις φίλιες δυνάμεις, οι οποίες προσβάλλουν το εχθρικό πυροβολικό και το εξουδετερώνουν.

AN/TPQ-36/-37 FIREFINDER

Το ΑΝ/TPQ-36 Firefinder, προϊόν συνεργασίας της γαλλικής Thales και της αμερικανικής Raytheon, είναι ένα κινητό ραντάρ αντι-πυροβολικού, το οποίο εντοπίζει αυτόματα, με ακρίβεια και ταχύτατα όλμους, πυροβόλα και πολλαπλούς εκτοξευτές πυραύλων μέσου βεληνεκούς.Αναπτύχθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και τέθηκε σε υπηρεσία τον Ιανουάριοτου 1985.Το σύστημα μπορεί να εντοπίσει, από την πρώτη βολή, μέσα πυροβολικού, τα οποία βάλλουν από διαφορετικές τοποθεσίες. Στη συνέχεια, τα στοιχεία διαβιβάζονται στα φίλια μέσα πυροβολικού, τα οποία με τη σειρά τους εκτελούν βολές για την εξουδετέρωση του εχθρικού πυροβολικού.

Η ταχύτητα του AN/TPQ-36 Firefinder στις διαδικασίες ανίχνευσης και εντοπισμού επιτρέπει στο σύστημα να εντοπίζει την εχθρική μονάδα πυρός πριν ακόμα το εχθρικό βλήμα καταπέσει στο σημείο προσβολής. Η σταθερή κεραία του συστήματος εκπέμπει δέσμη ταχείας συχνότητας στον ορίζοντα, καλύπτοντας γωνία 90ο. Κάθε επερχόμενο εχθρικό βλήμα, το οποίο περνά μέσα σε αυτό το εύρος έρευνας εντοπίζεται αμέσως από το AN/TPQ-36 Firefinder, το οποίο ενεργοποιεί αυτόματα μία δέσμη εκπομπής προς επιβεβαίωση, ενώ ξεκινά αυτόματα και τη διαδικασία ανίχνευσης της απειλής.

Ενώ το σύστημα ανιχνεύει μία απειλή, ταυτόχρονα συνεχίζει να εκτελεί τις διαδικασίες της σάρωσης, του εντοπισμού και της ανίχνευσης άλλης πιθανής απειλής. Το σύστημα AN/TPQ-36 Firefinder αποτελείται από την κεραία ΟΥ-71, η οποία λειτουργεί στη ζώνη συχνοτήτων “Χ” (7-12,5 GHz), τη γεννήτρια ηλεκτρικής ισχύος ΜΕΡ112A και το κέντρο ελέγχου ΟΚ-398, το οποίο διαθέτει εξοπλισμό επεξεργασίας, τη μονάδα εντοπισμού όπλων και εξοπλισμό επικοινωνιών. Το κέντρο ελέγχου μπορεί να βρίσκεται έως και 50 μέτρα μακριά από την κεραία του συστήματος. Οι διαστάσεις της κεραίας είναι (μήκος x πλάτος x ύψος) 4,6 μέτρα x 2,1 μέτρα x 3,7 μέτρα (σε ανάπτυξη) ή 2,1 μέτρα (σε σύμπτυξη). Το βάρος της κεραίας είναι της τάξεως των 1.466 κιλών. Η τεχνική αξιοπιστία και η επιχειρησιακή διαθεσιμότητα του συστήματος επιτυγχάνεται μέσω ενσωματωμένων συστημάτων ελέγχου και διάγνωσης βλαβών. Οποιαδήποτε αστοχία, εντοπίζεται άμεσα και επιδιορθώνεται από το πλήρωμα εντός 30 λεπτών (αυτό αφορά στο 90% των πιθανών βλαβών).

TO AN/TPQ-36 ΜΕ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΠΙΤΥΓΧΑΝΕΤΑΙ Ο ΓΡΗΓΟΡΟΣ, ΑΚΡΙΒΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΟΣ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΕΧΘΡΙΚΩΝ ΟΠΛΩΝ ΚΑΜΠΥΛΗΣ ΤΡΟΧΙΑΣ (ΟΛΜΩΝ, ΠΥΡΟΒΟΛΩΝ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΚΤΟΞΕΥΤΩΝ ΠΥΡΑΥΛΩΝ) ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΕ ΔΡΑΣΗ.

Επίσης, ο σταθμός ελέγχου του AN/TPQ-36 Firefinder μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως σταθμός ελέγχου του AN/TPQ-37 Firefinder με την προσθήκη απλώς ενός προγράμματος λογισμικού, επιτυγχάνοντας έτσι επιχειρησιακή ευελιξία. Το AN/TPQ-36 Firefinder μπορεί να εντοπίσει και να καταγράψει τη θέση έως και δέκα διαφορετικών μέσων πυροβολικού σε ελάχιστα δευτερόλεπτα, σε μέγιστη απόσταση έως και 24 km για πολλαπλούς εκτοξευτές πυραύλων ή 18 km για βλήματα πυροβολικού, ενώ μπορεί να αποθηκεύσει δεδομένα για 99 στόχους. Επίσης, μπορεί να χρησιμεύσει και ως σύστημα διόρθωσης φίλιων πυρών πυροβολικού. Οι επεξεργαστές σήματος και δεδομένων ελέγχουν κάθε εισερχόμενο ίχνος, έτσι ώστε να απομονωθούν και να απορριφθούν ψευδείς στόχοι όπως πτηνά, αεροσκάφη κ.α. Με αυτό τον τρόπο βελτιώνεται σημαντικά η αξιοπιστία του συστήματος. Μόλις ο ηλεκτρονικός υπολογιστής επιβεβαιώσει μία απειλή, ενεργοποιούνται άμεσα όλες οι διαδικασίες προσδιορισμού του σημείου εκτόξευσης του βλήματος, αλλά και του πιθανού σημείου πρόσκρουσης. Εκτός από το βασικό εύρος των 90ο με σταθερή έρευνα αυτής της ζώνης, το σύστημα μπορεί να λειτουργήσει σε όλο το εύρος των 360 μοίρων.

Στην περίπτωση αυτή, το AN/TPQ-36 Firefinder εκτελεί έρευνα σε ένα τεταρτημόριο (90ο) για κάποιο χρονικό διάστημα και μετά στρέφεται αυτόματα στο δεύτερο τεταρτημόριο. Η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνεται τουλάχιστον τέσσερις φορές, έτσι ώστε να καλυφθεί όλο το τόξο των 360ο. Το σύστημα μπορεί να ενεργοποιηθεί και να τεθεί προς χρήση εντός 15 λεπτών, ενώ μπορεί να αναδιπλωθεί και να κινηθεί σε νέα τοποθεσία εντός πέντε λεπτών. Αυτές οι διαδικασίες απαιτούν πλήρωμα έξι ατόμων. Ο Ελληνικός Στρατός (ΕΣ) διατηρεί σε υπηρεσία δέκα ραντάρ AN/TPQ-36 Firefinder της έκδοσης (V)7.Το AN/TPQ-37 Firefinder είναι το έτερο κομμάτι του συστήματος αντι-πυροβολικού Firefinder και χρησιμοποιείται για μεγάλες αποστάσεις (εντοπίζει πολλαπλούς εκτοξευτές πυραύλων σε αποστάσεις έως 50 km και βλήματα πυροβολικού έως 30 km, η ελάχιστη απόσταση εντοπισμού είναι τα 3 km).

Εκτός από τη διαφοροποίηση στο ζήτημα του βεληνεκούς, τα δύο συστήματα του Firefinder, δηλαδή το AN/TPQ-36 και το AN/TPQ-37 παρουσιάζουν πάρα πολλές ομοιότητες στα επιχειρησιακά χαρακτηριστικά, στις διαδικασίες συντήρησης και τεχνικής υποστήριξης και στις διαδικασίες έρευνας και εντοπισμού. Το AN/TPQ-37 Firefinder, όπως και το AN/TPQ-36 Firefinder, μπορεί να εκτελέσει έρευνα σε τόξο 90ο ή σε όλο το τόξο των 360ο. Ωστόσο το AN/TPQ-36 μπορεί, επικουρικά, να εκτελέσει και έρευνα σε τόξο 60ο όταν πρόκειται να ερευνήσει επερχόμενες απειλές από τακτικά βλήματα εδάφους-εδάφους, όπως είναι το βλήμα MGM-140 ATACMS (Army Tactical Missile System).

ΜΕ ΤΟ ΡΑΝΤΑΡ AN/TPQ-37 ΑΥΤΟ ΕΠΙΤΥΓΧΑΝΕΤΑΙ Ο ΓΡΗΓΟΡΟΣ, ΑΚΡΙΒΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΟΣ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΕΧΘΡΙΚΩΝ ΟΠΛΩΝ ΚΑΜΠΥΛΗΣ ΤΡΟΧΙΑΣ (ΟΛΜΩΝ, ΠΥΡΟΒΟΛΩΝ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΕΚΤΟΞΕΥΤΩΝ ΠΥΡΑΥΛΩΝ) ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΣΕ ΔΡΑΣΗ. ΤΟ AN/TPQ-37 ΕΧΕΙ ΗΔΗ ΕΝΤΑΧΘΕΙ ΣΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟ.

Θα πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι η κεραία του AN/TPQ-37 Firefinder λειτουργεί στη ζώνη συχνοτήτων “S” (2-4 GHz). Οι απαιτήσεις επάνδρωσης για το AN/TPQ-37 Firefinder είναι διπλάσιες του AN/TPQ-36 Firefinder και ανέρχονται στα 12 άτομα.Ο ΕΣ διατηρεί σε υπηρεσία οκτώ AN/TPQ-37(V)3 Firefinder. Η έκδοση αυτή είναι σχετικά ξεπερασμένη, αφού πλέον έχουν αναπτυχθεί νεότερες εκδόσεις, όπως είναι η έκδοση AN/TPQ-36(V)6 Firefinder και η πλέον προηγμένη έκδοση AN/TPQ-37(V)8 Firefinder ή Firefinder Block I Material Change (FF Block I MC). Η έκδοση AN/TPQ-36(V)6 αποτελείται από την κεραία ΟΥ-72(V)5, τη γεννήτρια ηλεκτρικής ισχύος ΜΕΡ155A, τη μονάδα παροχής ισχύος PU-707 και το κέντρο ελέγχου ΟΚ-398(V)6. Το κέντρο ελέγχου είναι τοποθετημένο σε κουβούκλιο τύπου S-250, το οποίο φέρεται επί οχήματος πέντε τόνων τύπου M-813A1 ή M-925A2, ενώ η κεραία είναι τοποθετημένη σε τρέιλερ τύπου M-1048A1, το οποίο ρυμουλκείται από φορτηγό πέντε τόνων τύπου M-925A2. Η έκδοση FFBlock I MC είναι ένα πακέτο βελτίωσης της έκδοσης AN/TPQ-37(V)6, το οποίο ωστόσο ενσωματώνεται εργοστασιακά σε νέα συστήματα και δεν μπορεί να εφαρμοστεί, ως πακέτο αναβάθμισης, σε υπάρχοντα συστήματα.

ARTHUR

ToARTHUR (Artillery Hunting Radar) σχεδιάστηκε από την Ericsson Microwave Systems, αλλά από τα μέσα του 2006 αποτελεί περιουσία της Saab Microwave Systems. Είναι ένα σύστημα εντοπισμού όπλων για τον εξοπλισμό ταξιαρχιών πεζικού, οι οποίες, κατά τηνεκτέλεση της αποστολής τους, αντιμετωπίζουν σοβαρές απειλές από το εχθρικό πυροβολικό. Το ARTHURείναι ένα ραντάρ με υψηλή στρατηγική και τακτική ευελιξία, μπορεί να λειτουργήσει τόσο σε στατικά όσο και σε ταχύτατα μεταβαλλόμενα επιχειρησιακά σενάρια, ο χρόνος προετοιμασίας του συστήματος για χρήση είναι πάρα πολύ μικρός (χρειάζεται ένα μόλις άτομο και δύο λεπτά για την προετοιμασία του συστήματος), έχει χαμηλές απαιτήσεις επάνδρωσης, ενώ μπορεί εύκολα να ενσωματωθεί σε οποιοδήποτε δίκτυο διοίκησης και ελέγχου.

Η κεραία του συστήματος είναι παθητικής διάταξης φάσης και επιλέχθηκε αντί της ενεργητικής διάταξης φάσης για δύο λόγους: είναι ελαφρύτερη και δεν μπορεί να εντοπιστεί εύκολα. Το ARTHUR έχει σχεδιαστεί προκειμένου να μην γίνεται εύκολα αντιληπτό από τις εχθρικές δυνάμεις αλλά και να μην μπορεί εύκολα κανείς να επηρεάσει, με ηλεκτρονικά αντίμετρα, την λειτουργία του. Επίσης, δύο ή περισσότερα ARTHUR μπορούν να διαβιβάζουν πληροφορίες και δεδομένα μεταξύ τους, έτσι ώστε ο χρόνος εντοπισμού της επερχόμενης απειλής να μειώνεται δραστικά, χωρίς να μειώνεται ο χώρος, ο οποίος ελέγχεται.

Τέλος, η κεραία του συστήματος μπορεί να λειτουργήσει από απόσταση εξασφαλίζοντας έτσι την επιβίωση του πληρώματος σε περίπτωση προσβολής του. Θα πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι, προαιρετικά, το ARTHUR μπορεί να εφοδιαστεί με σύστημα προστασίας από ραδιολογικές, βιολογικές και χημικές ουσίες, καθώς και με συλλογή αντιναρκικής προστασίας. Το χαμηλό βάρος του ARTHUR (το ολικό βάρος είναι μικρότερο των τεσσάρων τόνων) επιτρέπει την ενσωμάτωσή του σε μία σειρά τεθωρακισμένων οχημάτων, αυξάνοντας έτσι την επιχειρησιακή του αξία.

Ομοίως, το χαμηλό βάρος επιτρέπει την αερομεταφορά του συστήματος από αεροσκάφος C-27 Spartan ή C-130 Hercules (ανάλογα με την πλατφόρμα που μεταφέρει το ραντάρ) ή από ελικόπτερο επιπέδου CH-47 Chinook (ως εξωτερικό φορτίο). Για εκπαιδευτικούς λόγους, το ARTHUR ενσωματώνει και ένα σύστημα προσομοίωσης, το οποίο παράγει σειρά σεναρίων. Όπως προείπαμε,η κεραία του ARTHUR είναι παθητικής διάταξης φάσης και το ραντάρ παλμικού ντοπλέρ, το οποίο λειτουργεί στη ζώνη συχνοτήτων C (5,4-5,9 GHz). Η μέγιστη εμβέλεια εντοπισμού είναι της τάξεως των 40 km, ενώ μπορεί να εντοπίσει περίπου 100 στόχους το λεπτό.

TO ΠΛΕΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΡΑΝΤΑΡ ΑΝΤΙΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟΥ ARTHUR WLS

Η τυπική ζώνη έρευνας είναι της τάξεως των 90ο αλλά το σύστημα έχει ικανότητα μηχανικής περιστροφής σε τόξο εύρους 300ο. Το κέντρο διοίκησης και ελέγχου λειτουργεί με ένα μόνο άτομο ή και εξ αποστάσεως. Έχει πλήρεις ικανότητες σχεδιασμού αποστολής και ικανότητα παραγωγής ψηφιακών χαρτών και ψηφιακής τοπογραφίας. Επίσης, μπορεί να ταξινομήσει τις επερχόμενες απειλές ανάλογα με τον βαθμό επικινδυνότητας που παρουσιάζουν. Άλλα υποσυστήματα του ARTHUR είναι η μονάδα επεξεργασίας των εισερχόμενων δεδομένων, τα συστήματα ασφαλούς επικοινωνίας και η μονάδα αδρανειακής πλοήγησης.

Υπενθυμίζουμε ότι η Ελλάδα έχει παραγγείλει τρία συστήματα ARTHUR με συνολικό κόστος € 50 εκ. περίπου. Τα ελληνικά ARTHUR θα μεταφέρονται από ισάριθμα ερπυστριοφόρα τεθωρακισμένα οχήματα Bv-206 (Bandvang-206), τα οποία έχουν αναπτυχθεί από την Hägglunds (πλέον ανήκει στη BAE Land Systems). Το όχημα αποτελείται από δύο μονάδες: το κυρίως όχημα και το συρόμενο τρέιλερ. Το ολικό βάρος και των δύο οχημάτων είναι 4,5 τόνοι. Η μεταφορική τους ικανότητα μεταφράζεται σε 4.740 κιλά (τα 2.240 κιλά μεταφέρονται από το κυρίως όχημα και τα υπόλοιπα 2.500 κιλά από το συρόμενο τρέιλερ). Οι διαστάσεις του κυρίως οχήματος είναι (μήκος x πλάτος x ύψος) 6,9 μέτρα x 1,87 μέτρα x 2,4 μέτρα. Μέχρι σήμερα έχουν παραχθεί περισσότερα από 11.000 οχήματα, για λογαριασμό 37 κρατών.  πηγη