ΜΟΤΙΟΝΤΕΑΜ / ΦΑΝΗ ΤΡΥΨΑΝΗ

Ο πρωθυπουργός μίλησε για την ιστορία των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, επισημαίνοντας ότι η παρουσία τους κοσμούσε την ιστορία και τον πολιτισμό αυτής της πόλης για αιώνες.

Υπενθύμισε ότι οι Σεφαραδίτες Εβραίοι ήρθαν στη Θεσσαλονίκη τον 15ο αιώνα, σαν πρόσφυγες, και ρίζωσαν στην πόλη για περισσότερα από τετρακόσια χρόνια. Υπήρξαν πρωταγωνιστές της οικονομικής προόδου και με την εμφάνιση του εργατικού κινήματος πρωταγωνιστές ριζοσπαστικών κοινωνικών κινημάτων.

«Η ενεργητικότητα του εβραϊκού στοιχείου υπήρξε καθοριστική για την πρόοδο ολόκληρης της πόλης: Στην οικονομία, στο εμπόριο, στην κουλτούρα και τον πολιτισμό, στις προοδευτικές ιδέες που γεννήθηκαν με τις αλλαγές των εποχών και μέσα από τους αγώνες για επιβίωση και που άνθισαν εδώ στη Θεσσαλονίκη» υπογράμμισε.

Ο κ. Τσίπρας συμπλήρωσε ότι οι Εβραίοι συνυπήρξαν με τις άλλες δύο κοινότητες της πόλης, τη χριστιανική και τη μουσουλμανική, συνθέτοντας ένα πολυπολιτισμικό μωσαϊκό που υπήρξε πλούτος για τη Θεσσαλονίκη, γι’ αυτό και η Θεσσαλονίκη χαρακτηριζόταν για πολλά χρόνια Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων, Ιερουσαλήμ της Ευρώπης, επειδή ζούσε και άνθιζε στην πόλη μία μεγάλη και δυναμική εβραϊκή κοινότητα, η οποία έχει αφήσει έντονο και ανεξίτηλο το αποτύπωμά της.

Ωστόσο, τα πράγματα δεν ήταν πάντα ούτε ειδυλλιακά, ούτε εύκολα, παρατήρησε ο πρωθυπουργός και ανέφερε: «Η μισαλλοδοξία, συνήθως καλλιεργημένη και υποκινούμενη από ιδιοτελή συμφέροντα, αναζητά πάντοτε τρόπους να χωρίζει τους ανθρώπους που δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν μεταξύ τους. Και κατά την πολυτάραχη περίοδο του Μεσοπολέμου, ο φασισμός επιχείρησε να εδραιωθεί υποκινώντας τη βία και το μίσος σε βάρος και της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης. Υπήρξαν θλιβερές στιγμές στον Μεσοπόλεμο, με πράξεις βίας και βανδαλισμών εναντίον των Εβραίων. Υπήρξε, όμως, και η μεγάλη πλειοψηφία των απλών ανθρώπων αυτής της πόλης, που στάθηκε απέναντι σε τέτοιες πρακτικές.

Τελικά, αυτό που δεν κατάφεραν οι περιθωριακές φασιστικές συμμορίες των χαλυβδόκρανων της 3Ε, το κατάφερε με ψυχρό και μεθοδικό τρόπο η ναζιστική μηχανή θανάτου. Αυτή η μαύρη κηλίδα στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού, και ειδικότερα στην ιστορία της Ευρώπης, που βιομηχανοποίησε το σχέδιο εξόντωσης εκατομμυρίων ανθρώπων. Και το υπηρέτησε ακόμα και μέχρι την τελευταία στιγμή της ολοκληρωτικής της συντριβής. Το σχέδιο αυτό υλοποιήθηκε με ολοκληρωτικό τρόπο σε βάρος της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης, που αποτελούσε σχεδόν το 40% των πολιτών της.

Μια διαρκής υπενθύμιση προς τις επερχόμενες γενιές, για το πού οδηγούν ο φασισμός, ο ναζισμός, ο αντισημιτισμός, ο ρατσισμός, τα θεωρητικά εξαμβλώματα για κατώτερες φυλές, οι θεωρίες για την καθαρότητα του έθνους και οι πρακτικές της βίας εναντίον όποιου θεωρείται διαφορετικός.

— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) 30 Ιανουαρίου 2018

«Μουσείο μνήμης και μαρτυρίας» θα είναι το Μουσείο του Ολοκαυτώματος της Θεσσαλονίκης και «οφείλει να γίνει μάρτυρας της υποχρέωσής μας να δημιουργήσουμε ένα κόσμο, που θα φωνάξει πραγματικά: Ποτέ ξανά», υπογράμμισε από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ισραήλ.

«Το Ολοκαύτωμα δεν είναι μόνο εβραϊκό θέμα. Το Ολοκαύτωμα αποτελεί μια παγκόσμια υπόθεση. Κι εδώ στην Ελλάδα αποτελεί και ελληνικό θέμα. Μια εθνική υπόθεση. Το Μουσείο του Ολοκαυτώματος που θα ανεγερθεί εδώ θα είναι ένα μουσείο Μνήμης και Μαρτυρίας» τόνισε ο κ. Ριβλίν και συνέχισε:

«Οφείλει να δώσει βήμα έκφρασης στην πλούσια, στην πολυποίκιλη και μοναδική ιστορία των Εβραίων της Ελλάδας και ιδιαιτέρως εκείνων της Θεσσαλονίκης. Οφείλει να εκφράσει τις τραγικές στιγμές εξολόθρευσης της ηρωικής, αυτής, εβραϊκής κοινότητας. Και οφείλει να γίνει μάρτυρας της υποχρέωσης μας να δημιουργήσουμε ένα κόσμο που θα φωνάξει πραγματικά: Ποτέ Ξανά».

«Το «Ποτέ Ξανά» δεν είναι μόνο έκφραση των επιζησάντων του Ολοκαυτώματος και του Ισραήλ, που είναι το κράτος των Εβραίων. Είναι ένα διεθνές μήνυμα, που δείχνει ότι αυτά τα πράγματα δεν πρέπει ποτέ να επαναληφθούν στον κόσμο», είπε επίσης.

Αναφέρθηκε, δε, στα τραγικά γεγονότα, πριν από εβδομήντα πέντε χρόνια, στις αποστολές του θανάτου, από το γκέτο του «Βαρόνου Χιρς» στην περιοχή του παλιού σιδηροδρομικού σταθμού της Θεσσαλονίκης, οι οποίες από τον Μάρτιο ως τον Αύγουστο του 1943 και μετέφεραν τους Θεσσαλονικείς Εβραίους στο στρατόπεδο Άουσβιτς Μπιργκενάου.

«Συνολικά, το 90% των Εβραίων της Ελλάδας εξολοθρεύτηκαν σε αυτά τα στρατόπεδα του θανάτου. Δεν υπήρξε άλλη, τόσο μεγάλη εκστρατεία εξολόθρευσης κοινότητας, η οποία να επιτεύχθηκε τόσο γρήγορα από τη θανατική μηχανή των ναζιστών», τόνισε.

ΜΟΤΙΟΝΤΕΑΜ / ΦΑΝΗ ΤΡΥΨΑΝΗ

Ο κ. Ρίβλιν στάθηκε ιδιαίτερα στον Θεσσαλονικιό Εβραίο Ζακ Στρούμσα, που πέρασε στην ιστορία ως ο «βιολιστής του Άουσβιτς» επειδή, ως κρατούμενος, με το βιολί του ήταν αναγκασμένος να παίζει μουσική στην ορχήστρα του στρατοπέδου του θανάτου, ενώ οι μελλοθάνατοι κρατούμενοι όδευαν προς τα κρεματόρια.

Ο Ζακ Στρούμσα έχασε εκεί τους συγγενείς του, ο ίδιος επέζησε, δημιούργησε μια νέα οικογένεια στο Ισραήλ και έγραψε και ένα βιβλίο για το Άουσβιτς, ενώ ως εθελοντής στο μουσείο «Γιαντ Βασέμ» στο Ισραήλ, συνεισφέρει στη διατήρηση της μνήμης.

Πενήντα χρόνια μετά το Ολοκαύτωμα, ο Ζακ Στρούμσα επέστρεψε στο Άουσβιτς και ξανάπαιξε το «Εγώ Πιστεύω», είπε ο πρόεδρος του Ισραήλ και παρέπεμψε στα λόγια του επιζήσαντος του Άουσβιτς: «Πιστεύω ότι η διαφορά ανάμεσα στην ευλογία και την ύβρη είναι ένα θέμα επιλογής. Επιλογής του καθενός. Κι ο δρόμος της επιλογής είναι ανοιχτός σε όλα τα έθνη. Και η δυνατότητα να προσφέρεις στην ευημερία της ανθρωπότητας βρίσκεται ολοκληρωτικά στην επιλογή του καθενός».

«Στο όνομά του, του αγαπημένου μας Ζακ, και στο όνομά σας, θα ήθελα να ζητήσω από όλους, να επιλέξουμε. Να επιλέξουμε το αγαθό, να επιλέξουμε το καλό, να επιλέξουμε τη ζωή», κατέληξε.  πηγη