Μήνυμα με συγκεκριμένη και σαφή στόχευση ή επικίνδυνος λεονταρισμός; Δήλωση με γνώση συγκυριών και τεκταινομένων ή παιχνίδι με τη φωτιά; Πώς μπορεί κανείς να ερμηνεύσει στ’αλήθεια τη ιδιαίτερα σκληρή δήλωση που έκανε πριν από μερικές ημέρες ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, ναύαρχος Αποστολάκης, σύμφωνα με την οποία «εάν οι Τούρκοι ανέβουν σε βραχονησίδα θα την ισοπεδώσουμε. Και αυτό είναι μία κόκκινη γραμμή που ενστερνίζεται η κυβέρνηση».

Η δήλωση προκάλεσε εντύπωση σε πολλούς, καθώς ο κ. Αποστολάκης σπανίως εκφράζει δημοσίως θέσεις για τα ελληνοτουρκικά και είναι ιδιαίτερα προσεκτικός και φειδωλός στις παρεμβάσεις του. Προσεκτικοί παρατηρητές των εξελίξεων επισημαίνουν μάλιστα ότι όλο αυτό το διάστημα που βρίσκεται στο τιμόνι των ενόπλων δυνάμεων, ο κ. Αποστολάκης δεν μας είχε συνηθίσει σε τέτοιου είδους ρητορική.

Σημειώνουν δε ότι είναι ένα πρόσωπο που μετράει αυτά που λέει, ενώ όσοι τον γνωρίζουν, υποστηρίζουν πως πότε δεν θα μιλούσε χωρίς λόγο, φάνηκε όμως πως ήθελε να στείλει την δεδομένη χρονική στιγμή ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς την Άγκυρα. Τι είδους μήνυμα όμως;

Μια ενδιαφέρουσα άποψη που θα μπορούσε ενδεχομένως να εξηγησει την ένταση των δηλώσεων αυτών έδωσε ο αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο κ. Άγγελος Μ. Συρίγος, μιλώντας την Πέμπτη στο κεντρικό δελτίο του OPEN.

“Υπάρχει ένας κανόνας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, να αποφεύγουμε λεκτικές εξάρσεις και λεονταρισμούς. Το γεγονός ότι η δήλωση αυτή έρχεται από τον κ. Αποστολάκη προβληματίζει γιατί δεν μας έχει συνηθίσει στο παρελθόν σε ανάλογες δηλώσεις. Αποφεύγει δηλώσεις για τα ελληνοτουρκικά γενικώς οπότε το παρακολουθούμε με ιδιαίτερη προσοχή. Δεν εντάσσεται, θέλω να πιστεύω, μέσα σε αυτό το πλαίσιο των εξάρσεων. Υπενθυμίζω ότι πριν μερικούς μήνες είχε γίνει γνωστό ότι ξένες μυστικές υπηρεσίες, πιθανότατα ισραηλινές, είχαν ενημερώσει τις ελληνικές αρχές ότι οι Τούρκοι ετοιμάζονταν να αποβιβαστούν σε κάποια μικρή νησίδα ανατολικά της Χίου. Αυτό δεν προχώρησε, είχε υπάρξει και ετοιμότητα των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Θα μπορούσε πιθανότατα να εντάξω αυτή τη δήλωση σε ένα αντίστοιχο πλαίσιο” σημείωσε και πρόσθεσε:

“Οι τούρκοι βλέπουν ότι στριμώχνονται αρκετά στην Ανατολική Μεσόγειο και βλέπουν ότι δεν τους βγαίνει, καθώς είναι πολυμερές το παιχνίδι και υπάρχουν οικονομικά συμφέροντα. Το γυρίζουν στο Αιγαίο που είναι διμερές, όπου εκεί θεωρούν ότι μπορούν να ελέγξουν πιο εύκολα την κατάσταση. Υπό αυτήν την έννοια θεωρώ ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε με ιδιαίτερη περίσκεψη τη δήλωσή του. Δεν χρειάζεται να ακολουθήσουν άλλες δηλώσεις. Ας ξαναγυρίσουμε στον παλιό κανόνα που λέει όχι άλλες δηλώσεις”.

Στην ίδια γραμμή είναι και η θέση του καθηγητή Γεωπολιτικής Γιώργου Φίλη, ο οποίος, μιλώντας την Παρασκευή στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του OPEN σημείωσε:

«Δεν είναι τυχαίο ότι ένας άνθρωπος του μέτρου όπως ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ να αναγκαστεί, γιατί προφανώς δεν του ξέφυγε, να κάνει αυτή τη δήλωση. Η ουσία του πράγματος είναι ότι όταν ο Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων μιλάει με τέτοιο τόνο, σημαίνει ότι διαβλέπουμε κάποιες κινήσεις της Τουρκίας που μπορεί να είναι ανησυχητικές».

Η τουρκική απάντηση, πάντως, στις δηλώσεις του αρχηγού ΓΕΕΘΑ ήρθε σε δύο επίπεδα. Από τη μια με τις δηλώσεις του τούρκου υπουργού Άμυνας περί “γαλάζιας πατρίδας” και από την άλλη με μπαράζ υπερπτήσεων και παραβιάσεων από τουρκικά μαχητικά.

Η νέα απάντηση του Τούρκου υπουργού Άμυνας

Από την πλευρά του ο Χουλουσί Ακάρ δεν άφησε αναπάντητα όσα ακούστηκαν από την Ελλάδα, τα οποία έσπευσε να τα χαρακτηρίσει ως προκλήσεις.

«Ολοι πρέπει να μείνουν μακριά από τις προκλήσεις. Σε αντίθετη περίπτωση, όλοι πρέπει να ξέρουν ότι το τίμημα θα είναι βαρύ», σημείωσε. «Πρέπει να μαζέψουν τα μυαλά τους, να μην προκαλέσουν περιπέτειες. Αυτές είναι οι πιο ειλικρινείς συμβουλές μας στους συνομιλητές μας», πρόσθεσε ο Τούρκος υπουργός Άμυνας.

Οι δύο γραμμές στην κυβέρνηση

Στο πολιτικό πεδίο, πάντως, η κυβέρνηση δείχνει να ακροβατεί ανάμεσα στις προσεκτικές δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα και του Γ. Κατρούγκαλου και στην επιθετική ρητορική του Πάνου Καμμένου. Η διάσταση αυτή επιβεβαιώθηκε τις προηγούμενες ημέρες, καθώς ο Αλέξης Τσίπρας ενώπιον του Μπένζαμιν Νετανιάχου και του Νίκου Αναστασιάδη επέλεξε να ακολουθήσει την τακτική των χαμηλών τόνων, τη στιγμή που ο υπουργός Άμυνας μονοπωλούσε τις πρώτες σελίδες των ΜΜΕ, με σειρά σκληρών δηλώσεων, μεταξύ αυτών και διακήρυξη προθέσεως ανακήρυξης ΑΟΖ για το Καστελλόριζο, διακήρυξη για την οποία πιθανότατα δεν είχε προηγηθεί ουδεμία συνεννόηση με τον πρωθυπουργό.

Την Παρασκευή το μεσημέρι συνεδρίαση το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής υπό τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών. Ο κ. Κατρούγκαλος παρείχε στους εκπροσώπους των κομμάτων ενδελεχή και σε βάθος ενημέρωση επί κρίσιμων θεμάτων εξωτερικής πολιτικής, το Κυπριακό και τα Ελληνοτουρκικά, ενώ στη συνέχεια ακολούθησε ανταλλαγή απόψεων. Στις δηλώσεις του πήρε και εκείνος επιμελώς τις αποστάσεις του από δηλώσεις προερχόμενες από το υπουργείο Άμυνας λέγοντας ότι θα πρέπει να μην επενδύουμε στην κλιμάκωση της φραστικής και πολεμικής ρητορικής.

«Το ΕΣΕΠ δεν ήταν έκτακτο, ακριβώς γιατί ήθελα να ενημερώσω τα κόμματα για σημαντικές πρόσφατες εξελίξεις, με σημαντικότερη την αναβάθμιση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Συνέπεσε όμως και με την έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας, επομένως ενημέρωσα και γι αυτό το ζήτημα. Επιβεβαιώθηκε η πάγια θέση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, επειδή ακριβώς τα δίκαια μας είναι αγκυροβολημένα στην διεθνή νομιμότητα, δεν έχουμε κανένα λόγο να επενδύουμε σε κλιμάκωση της φραστικής και πολεμικής ρητορικής. Η άλλη πλευρά είναι χρειάζεται τις ρητορικές εξάρσεις και τις κενές προκλήσεις. Εμείς επιβεβαιώνουμε ότι τα εθνικά μας δίκαια είναι εξασφαλισμένα όχι μόνο από την αναβάθμιση της διεθνούς μας θέσης και από την αποτρεπτική δύναμη των ενόπλων μας δυνάμεων» ανέφερε ο κ. Κατρούγκαλος μετά το πέρας της συνεδρίασης.

Aναφερόμενος δε στις δηλώσεις του αρχηγού ΓΕΕΘΑ είπε ότι έστειλε ένα μήνυμα για την αποτρεπτική ισχύ των δυνάμεών μας όπως έπρεπε να κάνει.

Την ίδια στιγμή, πάντως, σκληρή επίθεση προς την κυβέρνηση εξαπέλυσε ο αρχηγός της ΝΔ, μιλώντας σε δημοσιογράφος. Ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για απουσία υπουργού Εξωτερικών αλλά και για παλινωδίες του υπουργού Άμυνας. “Επί της ουσίας δεν έχουμε υπουργό Εξωτερικών και υπουργός Αμυνας είναι ο Πάνος Καμμενος, ο οποίος μπροστά στο πολιτικό του τέλος δεν διστάζει πλέον να λέει ο,τι θέλει” ανέφερε.  πηγη