Κυρίες και Κύριοι, κάποιες και κάποιοι θεωρούν ότι ο χώρος της άμυνας αποτελεί μία μαύρη τρύπα στην οποία εξαφανίζονται πόροι, άνευ ανταποδοτικού οφέλους. Ευχαριστώ πολύ λοιπόν τους διοργανωτές για την τιμή που μου έκαναν προσκαλώντας με ως ομιλητή, προσφέροντάς μου την ευκαιρία να δώσω μία διαφορετική οπτική επάνω στο θέμα αυτό.

Θα ξεκινήσω με μία πρώτη διαπίστωση: Η άμυνα αποτελεί μία εξαιρετικά δαπανηρή υπόθεση.Διαπίστωση δεύτερη: το κόστος της αποτροπής είναι κλάσμα μόνο αυτού ενός πολέμου. Το κλάσμα αυτό μπορεί να μικρύνει, καθιστώντας την επένδυση μίας χώρας στην άμυνά της περισσότερο αποδεκτή, σε οικονομικούς όρους, από την κοινωνία. Για να γίνει αυτό απαιτείται η εδραίωση μίας συνεργατικής σχέσης μεταξύ των αρμοδίων με την άμυνα φορέων, δηλαδή του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και των αμυντικών βιομηχανιών.

Είναι γνωστό ότι οι αμυντικοί προϋπολογισμοί της χώρας έχουν υποστεί δραματικές μειώσεις κατά την τελευταία δεκαετία. Στο γράφημα παρουσιάζεται η πορεία τους από το 2009, όπως και αυτή των κονδυλίων που διατίθενται για τον αναπτυξιακό προϋπολογισμό του ΥΠΕΘΑ, δηλαδή, για εκσυγχρονισμούς, αναβαθμίσεις, προμήθειες νέων υλικών αλλά, κυρίως, για συμβάσεις υποστήριξης των υπαρχόντων μέσων.

Τα γραφήματα αποδεικνύουν ότι τα ποσοστά μείωσης των κονδυλίων που διατέθηκαν για την άμυνα ήταν πολύ μεγαλύτερα των ποσοστών μείωσης του ΑΕΠ. Για την Ελλάδα, η διατήρηση τεχνολογικού πλεονεκτήματος έναντι των αναθεωρητικών δυνάμεων της περιοχής αποτελεί μονόδρομο για την άσκηση αποτροπής.

Δυστυχώς, το κόστος των σύγχρονων αμυντικών συστημάτων έχει εκτοξευθεί. Συνήθως εστιαζόμαστε στο κόστος προμήθειας ενός συστήματος. Αυτό όμως δεν αποτελεί παρά την κορυφή του παγόβουνου.Το συνολικό Κόστος Κύκλου Ζωής, το οποίο συμπεριλαμβάνει και την χρήση, συντήρηση, εκπαίδευση, εκσυγχρονισμό και τέλος την απόσυρση του εν λόγω συστήματος είναι, κατά προσέγγιση, τετραπλάσιο αυτού της προμήθειάς του.

Την ίδια στιγμή, το κόστος χρήσης των υπαρχόντων μέσων ολοένα αυξάνεται, ως συνέπεια της γήρανσής τους. Ως εκ τούτου, στον μακροπρόθεσμο αμυντικό σχεδιασμό πρέπει να συμπεριλαμβάνεται πρόνοια για την έγκαιρη αντικατάσταση και απόσυρσή τους, ιδανικά σε εκείνο το χρονικό σημείο όπου η δυνατότητα εκποίησής τους σε χώρες με μικρότερους αμυντικούς προϋπολογισμούς και ένταση απειλών θα είναι εφικτή.

Σε κάθε ευνομούμενο κράτος, πυξίδα των ενεργειών ενός δημόσιου λειτουργού είναι η προστασία του δημοσίου χρήματος. Η ΓΔΑΕΕ έχει ως παράλληλο στόχο να ελαχιστοποιήσει την επιβάρυνση της κοινωνίας λόγω των αμυντικών προϋπολογισμών και να δημιουργήσει τις συνθήκες που θα επιτρέψουν την έλευση επιστροφών σε αυτήν και να εξασφαλίσει την ασφάλεια εφοδιασμού.

Αυτό θα συμβεί με την κατά το δυνατόν μεγαλύτερη και ευρύτερη εμπλοκή της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Προσπαθούμε λοιπόν ώστε οι ελληνικές αμυντικές εταιρείες, κρατικές και ιδιωτικές, να καταστούν εταίροι μας, ώστε μέρος τουλάχιστον των κονδυλίων που διατίθενται για την άμυνα να διοχετευτούν στην εγχώρια αγορά, να ενισχύσουν την έρευνα και την ανάπτυξη και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας.

Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, απαιτείται η ταυτόχρονη ικανοποίηση μίας σειράς προαπαιτούμενων. Η βασικότερη είναι η εκπόνηση ενός μακροπρόθεσμου σχεδιασμού ανάπτυξης αμυντικών δυνατοτήτων, ο οποίος θα περιλαμβάνει προμήθειες, αναβαθμίσεις και εκσυγχρονισμούς. Ο σχεδιασμός αυτός θα πρέπει να ακολουθηθεί με συνέπεια. Αυτό συνεπάγεται την διάθεση των αντιστοίχων πόρων από πλευράς Πολιτείας.

Η αμυντική βιομηχανία θα πρέπει να είναι κοινωνός αυτού του σχεδιασμού, ώστε να διευκολυνθεί να αναπτύξει τον δικό της σχεδιασμό, να υλοποιήσει τις κατάλληλες επενδύσεις και συνεργασίες και να προτείνει λύσεις και προϊόντα.

Ταυτόχρονα χρειάζεται, η από πλευράς του κράτους υποστήριξή τους, με την σθεναρή προβολή προς τους ξένους προμηθευτές της απαίτησης εμπλοκής της εγχώριας βιομηχανίας στον μέγιστο δυνατό βαθμό για την υλοποίηση των συμβολαίων που τους ανατίθενται.

Εδώ αρχίζει η ευθύνη της εκάστοτε εταιρείας, κρατικής ή ιδιωτικής. Η οποία οφείλει να αναπτυχθεί και τοποθετηθεί στην αγορά κατάλληλα και έγκαιρα ώστε να μπορέσει να διεκδικήσει μερίδιο από τα πιθανά οφέλη. Ειδικότερα οι κρατικές βιομηχανίες θα πρέπει να εκπονήσουν και υλοποιήσουν ένα αναπτυξιακό σχέδιο απογαλακτισμού από το κράτος.

Στην κατεύθυνση αυτή, προσωπική εκτίμηση αποτελεί ότι η εν μέρει ιδιωτικοποίησή τους, με το κράτος να διατηρεί το status του κύριου μετόχου, και η πρόσληψη κατάλληλων διευθυντικών στελεχών, αποτελεί το σημαντικότερο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Προφανώς αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί με τονεξορθολογισμό των μεγεθών τους.

Για την καλύτερη εποπτεία και το συντονισμό θεωρώ ότι απαιτείται η θεσμοθέτηση μίας κεντρικής αρχής, η οποία θα τεθεί επικεφαλής αυτού του οικοδομήματος. Ο φορέας αυτός διαχείρισης της κρατικής βιομηχανίας, ενδεχομένως με την αναβάθμιση του ρόλου της ΓΔΑΕΕ, θα έχει εποπτική αρμοδιότητα και επί της ιδιωτικής αμυντικής βιομηχανίας, ούτως ώστε να διατηρεί μία ολοκληρωμένη εικόνα τόσο για τις απαιτήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων όσο και για τις διεθνείς τάσεις και το πεδίο των ερευνητικών και παραγωγικών δραστηριοτήτων της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.

Γίνεται λοιπόν νομίζω αντιληπτό ότι υπάρχει ισχυρή διασύνδεση μεταξύ άμυνας και οικονομίας, μία σχέση η οποία δεν χρειάζεται να είναι ανταγωνιστική αλλά συνεργατική και θεωρώ ότι η συγκυρία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπου ένας αριθμός σημαντικών πρωτοβουλιών στοχεύει στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, συνηγορεί στην περαιτέρω ανάπτυξη αυτής της σχέσης. Ευχαριστώ.  πηγη